دنیای اقتصاد- اگر چه بنابر اعلام رییس کل بانک مرکزی، طرح حذف سه صفر از پول ملی به تصویب نهایی کارگروه مربوطه در دولت رسیده است، اما گفته می‌شود در خصوص زمان اجرای این طرح در داخل دولت اختلاف‌نظر وجود دارد و به همین دلیل، زمان اجرای طرح در حالتی از تعلیق قرار گرفته‌است. این در حالی است که به نظر می‌رسد آنچه تحت عنوان وجود طرحی برای «تقویت پول ملی» از سوی مقامات ارشد دولتی مرتبا اعلام می‌شود، معطوف به‌ همین طرح حذف صفرها است و ربطی به مفهوم مرسوم آن یعنی افزایش ارزش پول ملی که چند بار در سال‌های قبل مطرح شد، ندارد.

در تازه‌ترین اظهارنظر رسمی در این باره، قائم‌مقام بانک مرکزی خبر داده است که تصمیم دولت برای حذف صفرها حتما پس از تصویب مجلس و نظرخواهی از مردم صورت خواهد پذیرفت. صاحب‌نظران اقتصادی معتقدند که طرح حذف صفرها حتما باید پس از تثبیت کامل نرخ تورم در محدوده تک‌رقمی انجام گیرد و پیشنهاد می‌کنند که «حذف چهارصفر» که در چک‌پول‌ها نیز زمینه‌سازی شده است، جایگزین طرح فعلی حذف سه‌صفر پس از تثبیت تورم شود. قائم‌مقام بانک مرکزی اعلام کرد

حذف صفرهای پول ملی با نظر مردم و مجلس

قائم‌مقام بانک مرکزی با تاکید بر نظر سنجی از مردم در مراحل حذف صفرهای اضافی از پول ملی از طراحی یک سایت ویژه برای این منظور خبر داد و گفت: این اقدام پس از آغاز روند کاهشی نرخ تورم با مصوبه مجلس اجرایی می‌شود.

حسین قضاوی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبری فارس «توانا»‌ انتشار جزئیات طرح حذف سه صفر از واحد پول ملی از طریق رسانه‌ها را در حال حاضر زود دانست و اظهار داشت: باید در یک زمان مقتضی اطلاع‌رسانی‌های لازم در این زمینه صورت بگیرد و ابعاد آن به اطلاع عموم برسد. وی با بیان اینکه این طرح در کوتاه‌مدت اجرایی نخواهد شد، افزود: هم‌اکنون کشیده شدن این موضوع به رسانه‌ها زود است و باید در زمان مناسبی این اتفاق بیافتد.

هزینه ۵۰‌تومانی برای نشر اسکناس‌های جدید

قائم‌مقام بانک‌مرکزی در خصوص هزینه احتمالی این طرح برای سیستم بانکی کشور، گفت: برای نشر ۵‌میلیارد قطعه اسکناس که بخشی از آن به عنوان ذخیره احتیاطی در بانک مرکزی نگهداری و بخشی دیگر به عنوان وسیله‌ مبادله به مردم واگذار می‌شود، برنامه‌ریزی شده است. وی در خصوص هزینه تمام شده برای هر قطعه اسکناس، تصریح کرد: در همین راستا بانک مرکزی به ازای هر قطعه اسکناس، ۵۰ تومان هزینه مستقیم به عنوان قیمت تمام شده (هزینه متغیر سرانه) متحمل می‌شود.

قضاوی ضمن تاکیدبر اینکه رقم مذکور برای هزینه تمام شده تولید اسکناس جدید با ویژگی‌های امنیتی جدید است، ادامه داد: برای نشر و تولید اسکناس‌های جدید باید ماشین‌آلات خاصی برای جایگزینی اسکناس جدید و بالا بردن ویژگی امنیتی آنها به کار گرفت.

به گفته قائم‌مقام بانک مرکزی، این طرح دارای یک هزینه میان مدت بوده و سرمایه گذاری ثابت باید در کنار این امر قرار گیرد.

حذف صفرهای پول ملی با مصوبه مجلس اجرایی می‌شود

وی در ادامه تصریح کرد: برای اجرای صحیح این طرح باید هماهنگی نرم‌افزاری بین بانک‌ها و عرصه الکترونیک صورت بگیرد که این طرح نیز هزینه خاص خود را دارد.

قضاوی با بیان اینکه باید تصمیم‌گیری‌های مربوط به این طرح در مجمع بانک مرکزی صورت بگیرد، گفت: تصمیم‌گیری‌های اولیه از موضع تقنینی باید صورت بگیرد و مجلس نیز باید قانون مربوط به این طرح را به تصویب برساند و اختیارات مربوطه را به بانک مرکزی بدهد تا این بانک بتواند هماهنگی‌های فراسازمانی را به خوبی انجام دهد.

وی افزود: پس از مصوبه مجلس شورای اسلامی، بانک مرکزی باید با تدابیر ویژه بستر قانونی را به نوعی فراهم کند که حذف سه صفر از پول ملی متشکل از نظریات سیاسی و اجتماعی باشد.

وی افزود: این طرح باید در زمان مناسب مورد بررسی قرار گیرد و اطلاعات لازم آن به محافل تصمیم‌گیرنده برای اخذ تصمیم مقتضی جهت مشخص شدن آثار مثبت و منفی حذف سه صفر ارائه شود.

طرح حذف صفرهای اضافی نیازی به تصویب مجمع بانک مرکزی ندارد

وی در واکنش به برخی اخبار مبنی بر تصویب طرح حذف سه صفر در مجمع عمومی بانک مرکزی، گفت: این طرح به آینده موکول شده و موضوعی نبود که در دستور کار مجمع قرار گیرد و در عین حال نیازی نیست که طرح مذکور به تصویب مجمع برسد.

به گفته قائم‌مقام بانک مرکزی، حذف سه صفر از واحد پول ملی به‌‌رغم این که نیازی به تصویب در مجمع عمومی بانک مرکزی ندارد، می‌تواند بر اساس قانون پولی بانکی و معرفی اسکناس جدید در چارچوب قوانین جدید صورت بگیرد.

وی ضمن تاکید مجدد بر اینکه اجرای طرح مذکور در چارچوب اختیارات رییس کل بانک مرکزی و وزیر امور اقتصادی و دارایی است، تصریح کرد: برای اجرای این طرح دو مقام مذکور باید هماهنگی‌های لازم را به انجام برسانند تا قطعه جدید اسکناس پس از بررسی‌های لازم به مردم معرفی شود. قضاوی گفت: اگر قطعه جدید با تغییر واحد پولی همراه باشد، اصلاح قانون پولی و بانکی هم لازم و ضروری است.

وی در ادامه به لزوم تدوین لایحه مناسب برای ارائه به مجلس اشاره و تصریح کرد: طرح حذف سه صفر از واحد پول ملی نیازی به مطرح شدن در مجمع عمومی بانک مرکزی و تصویب آن مجمع ندارد؛ بلکه این طرح تصمیمی است که باید از سوی بانک مرکزی و وزیر امور اقتصادی و دارایی اتخاذ شده و تقدیم دولت شود.

تعیین نام واحد جدید پولی از طریق نظرسنجی عمومی

قائم‌مقام بانک مرکزی با بیان اینکه بحث در مورد نام واحد جدید پولی در حال حاضر زود است، گفت: این امر باید در مقطع زمانی مناسب در رسانه‌ها منعکس شود. وی در خصوص مقطع زمانی مناسب اشاره کرد: این مقطع زمانی است که حداقل یک مصوبه قانونی از مجلس صادر شود که اختیارات کافی برای هماهنگی‌های فراسازمانی را به بانک مرکزی بدهد و در عین حال نشان‌دهنده اجماع سیاست‌گذاران اقتصادی و مقامات سیاسی در اجرای این طرح باشد.

به گفته قضاوی بانک مرکزی در زمان مناسب از طریق نظر‌سنجی و اخذ نظرات مردم در مورد واحد پولی جدید و همچنین حذف صفرهای اضافی این طرح را به مرحله اجرا در خواهد آورد.

کاهش تورم؛ نقطه آغازین حذف صفرهای اضافی

وی در ادامه تاکید کرد: لازمه تغییر واحد پولی جدید این است که آغاز آن همزمان با کاهش نرخ تورم باشد، به گونه‌ای که روند نرخ تورم به‌گونه‌ای مطمئن و پایدار، کاهنده باشد.

قضاوی افزود: بعد از اینکه بانک مرکزی در این زمینه اطمینان لازم را در مورد سیر نزولی نرخ تورم حاصل کرد، صفرهای اضافی از واحد پول ملی را از طریق اخذ نظریات کارشناسی حذف خواهد کرد. وی نقطه آغازین طرح حذف صفرهای اضافی از واحد پول ملی را همزمان با کنترل تورم بیان کرد و گفت: رفرم پولی جدید نیاز به یک بستر‌سازی مناسب در حوزه سیاستگذاری اقتصادی دارد که عمدتا معطوف به کنترل تورم است.

اصلاح قانون پولی و بانکی از مقدمات حذف صفرهای اضافی است

قضاوی در ادامه به فراهم کردن مقدمات دیگری برای اجرای صحیح طرح حذف صفرهای اضافی از پول ملی اشاره کرد و گفت: یکی از این مقدمات اصلاح قانون پولی و بانکی است که در مورد واحد پولی باید تعداد صفرهای حذف شده و نام واحد پولی جدید از طریق جذب نظرات کارشناسی و بررسی جوانب آن باشد.

وی ادامه داد: در حذف صفر‌های اضافی باید اختیارات لازم به بانک مرکزی برای هماهنگی فراسازمانی در نظر گرفته شود و در عین حال بسترسازی مناسب در حوزه بانکداری الکترونیک نیز صورت بگیرد.

قائم‌مقام بانک مرکزی هماهنگی لازم را برای بانکداری الکترونیک به این جهت دانست که همزمان با عملی شدن طرح حذف صفرهای اضافی از واحد پول ملی، بانکداری الکترونیک باید محاسبات نقل و انتقال وجوه، وصول مطالبات و همچنین تسویه بدهی بانک‌ها را با واحد پولی جدید اجرا کند.

قضاوی بستر‌سازی لازم در بانکداری الکترونیک برای اجرای صحیح طرح مذکور را از جمله نکات ضروری دانست و اضافه کرد: علاوه بر نکته‌ای که ذکر شد، باید استاندارد‌های حسابداری و حسابرسی، نرم‌افزاری و حقوقی همزمان با اجرای طرح حذف صفرهای اضافی از پول ملی به کار گرفته شود.

طراحی یک سایت اینترنتی ویژه برای طرح حذف صفرهای اضافی به گفته قائم‌مقام بانک مرکزی همزمان با اجرای این طرح باید جزئیات پیشرفت این طرح از طریق اطلاع‌رسانی عمومی به مردم منتقل شود. وی رکن اساسی در این طرح را تعامل مناسب بانک مرکزی و مردم دانست و اضافه کرد: بانک مرکزی در این زمینه، سایتی را به صورت مقدماتی طراحی کرده و در هنگام مقتضی به مردم برای کسب اطلاعات و نظرات معرفی خواهد کرد. قضاوی انتشار جزئیات اسکناس یا سکه جدید را در زمان اجرای آن ضروری دانست و گفت: در زمان مقتضی بانک مرکزی تدابیری را در نظر گرفته تا مردم و کارشناسان نظرات خود را به این بانک منتقل کنند.

ساعت کاری بانک‌ها به وضعیت قبل از ماه رمضان برمی‌گردد

قائم‌مقام بانک مرکزی در خصوص وضعیت ساعات کاری بانک‌ها پس از ماه رمضان، اظهار داشت: در مورد ساعات کاری بانک‌ها تا این لحظه مصوبه‌ای که حاکی از تغییر وضعیت قبلی باشد از طرف دولت صادر نشده، به همین دلیل بانک‌ها مطابق قبل از ماه رمضان به فعالیت خود خواهند پرداخت.

شورای پول و اعتبار تشکیل جلسه می‌دهد

قائم‌مقام بانک مرکزی در پایان با بیان اینکه الزامی وجود ندارد که جلسات شورای پول و اعتبار هر هفته برگزار شود، خاطرنشان کرد: امروز (روز گذشته) جلسه شورای پول و اعتبار برگزار می‌شود. وی شورای پول و اعتبار را از جمله مهم‌ترین شوراهای اقتصادی نام برد و گفت: اعضای این شورا به دلیل اینکه تصمیمات آن به تمام بخش‌های اقتصادی مربوط می‌شود، با جدیت در جلسات آن شرکت می‌کنند.

عکس: حمید جانی‌پور