غلامرضا کیامهر

از دوست تولیدگر قدیمی و نسبتا معروفی که سال‌ها از معترضان و منتقدان سرسخت نرخ سود تسهیلات بانکی بود و در هر محفل و مجلس و از پشت هر تریبونی از بالا بودن نرخ سود تسهیلات بانکی به عنوان دشمن شماره یک تولید و تولیدگران یاد می‌کرد جویای احوال کسب و کارش شدم. اما این بار برخلاف همیشه که فریادش از مشکل نداشتن نقدینگی و ناسازگاری بانک‌ها با تولیدگران وکارآفرینان به هوا می‌رفت، لبخندی بر لبانش ظاهر شد و گفت دیگر از بابت نقدینگی مشکلی ندارم و کارها دارد خوب پیش می‌رود.

وقتی علت آن همه سرخوشی و ابراز رضایت از اوضاع روزگار را از دوست کارآفرینم جویا شدم در پاسخم گفت از وقتی به دستور دولت نرخ سود تسهیلات بانکی کاهش پیدا کرد و مقدار زیادی ذوق‌زدگی اولیه در امثال ما کارآفرینان به وجود آمد برای دریافت تسهیلات به نرخ دولتی به هر بانکی که مراجعه می‌کردم حتی از دادن همان مختصر تسهیلاتی که در سال‌های قبل با هزار زور و زحمت و سپردن انواع وثیقه‌ها به من پرداخت می‌شد، مضایقه می‌کردند و بهانه می‌آوردند که فعلا تا اطلاع ثانوی منابع نداریم.

پس از آن که مطمئن شدم دریافت تسهیلات بانکی به نرخ دولت تعیین کرده به عمر نوح و صبر ایوب نیاز دارد و احساس کردم که شیرازه کار و کارخانه‌ام دارد از هم گسیخته می‌شود نزد مدیر یکی از بانک‌های خصوصی که از سال‌ها قبل مرا می‌شناخت رفتم و بعد از مقداری مذاکره با یک نرخ توافقی مرضی الطرفین تسهیلات مورد نیازم را با کمترین تشریفات و در کوتاه‌ترین زمان ممکن از آن بانک دریافت کردم و به کمک آن کسب و کارم را دوباره رونق دادم و حالا چون در نتیجه افزایش تولید و قدری افزایش قیمت‌ها درآمد کارخانه رضایت‌بخش شده اقساط تسهیلات دریافتی از آن بانک خصوصی مشکل‌گشا را به راحتی پرداخت و شب و روز به جان مدیر بانک دعا می‌کنم.

پرسیدم پس به این ترتیب شما دیگر جزو منتقدان نرخ تسهیلات بانکی نیستید.

در جوابم گفت با وجودی که سن و سالی از من گذشته و سال‌ها است دست در کار تولید دارم اما حالا به این نتیجه رسیده‌ام که در ارتباط با نرخ سود تسهیلات بانکی تحت تاثیر تبلیغات پرحجمی که از سوی دولت صورت می‌گرفت مقدار زیادی دچار رویازدگی شده بودم و از یاد برده بودم که نرخ هر کالایی که پول هم جزو آن است طبق قیمت تمام شده و براساس قانون عرضه و تقاضا تعیین می‌شود و از همه مهم‌تر آن که دریافتم کسانی که بیش از همه سنگ کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی را در این شرایط به شدت تورمی به سینه می‌زنند و خود را هم طرفدار تولیدگر و کارآفرین به جامعه معرفی می‌کنند حتی یک روز تجربه تولیدی و صنعتی ندارند و طعم تلخ بی‌پولی تولید‌کننده و کارآفرینی را که برای خرید مواد اولیه یا پرداخت حقوق کارگرانش پول ندارد نچشیده‌اند.

حالا من با پی‌بردن به این واقعیت‌ها اعتقاد پیدا کرده‌ام که اگر کارآفرینان و تولیدگران بتوانند تسهیلات موردنیاز خود را فوری و بدون دردسر تامین کنند، پرداخت نرخ سود تسهیلات در حدی که برای بانک‌‌ها هم صرفه اقتصادی داشته باشد و هزینه‌های آنها را بپوشاند، اصلا مشکل‌آفرین نخواهد بود و اگر دولت پای خود را از این ماجرا کنار بکشد، به استناد تجربه‌ای که من شخصا کسب کرده‌ام، کارآفرینان و بانک‌ها بر سر نرخ سود تسهیلات به راحتی با هم به توافق خواهند رسید و هر دو طرف از این توافق سود خواهند برد، ضمن آنکه گردش چرخ‌های صنعت و تولید مملکت هم در نتیجه نبود نقدینگی، متوقف نخواهد شد.

چند روزی پس از آن دیدار و در حالی که صحبت‌های دوست کارآفرینم همچنان در گوشم زنگ می‌زد، در یکی از صفحات روزنامه دنیای‌اقتصاد گزارشی از نشست فعالان صنعت تولید سیم و کابل کشور را خواندم که در آن به نقل از یکی از اعضای هیات‌مدیره انجمن سازندگان سیم و کابل با اشاره به مشکلات صنعتگران و تولیدکنندگان در ارتباط با دریافت تسهیلات از بانک‌ها گفته شده بود ما کاهش نرخ سود تسهیلات را نمی‌خواهیم، فقط کاری کنید که بانک‌ها به ما وام بدهند و این درست تایید نقطه‌نظراتی بود که چند روز پیش از آن از زبان دوست‌کارآفرینم یعنی همان منتقد سابق بالا بودن نرخ سود تسهیلات بانکی شنیده بودم.

در همان نشست گفته شده بود که فشار سیستم بانکی بر بخش‌ صنعت و تولید، به دلیل محدودیت منابع که ناشی از کاهش دستوری نرخ سود تسهیلات است،

روز به روز در حال افزایش است و با آنکه دولت شعار حمایت از تولیدات داخلی را سر می‌دهد در عمل عکس این شعار اتفاق افتاده است و این در حالی است که به دلیل شرایط بین‌المللی تولیدکنندگان و صنعتگران برای گشایش اعتبارات اسنادی به منظور تامین مواد اولیه وضعیت بسیار نامساعدی پیدا کرده‌اند و کارخانجات داخلی زیر فشار این مشکلات یکی پس از دیگری به سوی تعطیلی پیش می‌روند.

عضو هیات مدیره انجمن سازندگان سیم و کابل کشور در بخش دیگری از اظهارات خود که بی‌تردید زبان حال اکثریت قریب به اتفاق تولیدکنندگان و کارآفرینان بخش خصوصی کشور است، در همان نشست گفته است،‌ هر اندازه دولت نرخ سود تسهیلات بانکی را کاهش داده، شرایط دریافت تسهیلات برای ما سخت‌تر شده. یعنی زمانی که نرخ سود تسهیلات ۱۶درصد بود ما به مراتب راحت‌تر از امروز که به دستور دولت نرخ آن ۱۲درصد شده است، تسهیلات بانکی را دریافت و مشکل نقدینگی خود را حل می‌کردیم.

نقطه‌نظرات دوست کارآفرین من و سخنان عضو هیات‌مدیره انجمن سازندگان سیم و کارت همگی موید این واقعیت پذیرفته شده علمی است که از زمان پیدایش پدیده‌ای به نام تورم و طرح نظریه‌ای اقتصادی به نام عرضه و تقاضا نرخ و قیمت هر کالای مورنیازی که تسهیلات بانکی هم در زمره آنها است تابعی از نرخ تورم و پس از آن قانون عرضه و تقاضا است و همچنان که دولت‌ها قادر نیستند به صرف صدور دستور نرخ تورم را کاهش دهند و یا تغییری در وضعیت عرضه و تقاضا ایجاد کنند، نخواهند توانست برای سود تسهیلات بانکی که به مثابه خون در رگ‌های صنعت و تولید کشور است، نرخ سود تعیین کند. این واقعیتی است که خوشبختانه رییس کل جدید بانک مرکزی و اکثریت قریب به اتفاق صنعتگران و کارآفرینانی که دستی در خزانه دولت ندارند، به خوبی آن را درک کرده‌اند و به همین سبب مصداق حال صنعتگران و تولیدکنندگان ما امروز همان بیت معروف است که می‌گوید: از طلا گشتن پشیمان گشته‌ایم، لطف فرموده ما را مس کنید.

Kiamehr@Hotmail.com