بانک مرکزی به همه متقاضیان تاسیس بانک قرض‌الحسنه مجوز می‌دهد

فاطمه بهادری - در حالی که پایگاه اطلاع‌رسانی برنا به نقل از طهماسب مظاهری رییس‌کل بانک مرکزی از رد درخواست سازمان اقتصاد اسلامی برای تاسیس بانک قرض‌الحسنه خبر داد، مظاهری در گفت‌و‌گو با دنیای اقتصاد، این خبر را تکذیب کرد. وی تصریح کرد: آیین‌نامه اجرایی مربوط به نحوه تاسیس بانک‌های قرض‌الحسنه در حال نهایی شدن است و هر کسی که توانایی اجرای شرایط و ضوابط تعیین‌شده را داشته باشد، می‌تواند بانک قرض‌الحسنه تاسیس کند.

به گفته وی هنوز ضوابط و محدوده فعالیت بانک قرض‌الحسنه تعیین نشده و در کارگروه اصلاح رفتاری در حال بررسی است تا نهایی شود.

رییس‌کل بانک مرکزی ادامه داد: هر زمان که شرایط بانک قرض‌الحسنه نهایی شود، برای همه متقاضیان تاسیس بانک قرض‌الحسنه در چارچوب قانون، مجوز صادر می‌کنیم.

این در حالی است که برنانیوز به نقل از مظاهری خبر داد: سازمان اقتصاد اسلامی تقاضای ایجاد یک بانک تمام‌عیار

داشت که نام آن را قرض‌الحسنه گذاشته بود. «طهماسب مظاهری» گفت: براساس چیزی که برای ما فرستاده بودند، خواستار آن شدند که بانک مرکزی اجازه تاسیس بانکی به نام قرض‌الحسنه را به سازمان اقتصاد اسلامی بدهد. وی تصریح کرد: به گفته سازمان اقتصاد اسلامی نام بانک مورد درخواست آنها مانند سایر بانک‌های کشور مثل بانک ملت، سامان، تجارت و قرض‌الحسنه خواهد بود، بدون اینکه محتوای عملیات بانکی مبتنی‌بر عملیات قرض‌الحسنه باشد.

رییس‌کل بانک مرکزی ادامه داد: به همین دلیل به سازمان اقتصاد اسلامی گفتیم نمی‌توانیم مجوز تاسیس بانک قرض‌الحسنه را صادر کنیم؛ چراکه نام قرض‌الحسنه به محتوا برمی‌گردد نه اینکه فقط نام یک بانک را داشته باشد.مظاهری در رابطه با زمان افتتاح بانک در شرف تاسیس قرض‌الحسنه دولتی نیز گفت: به‌رغم تعیین مدیرعامل این بانک، هنوز چارچوب کار و حیطه فعالیت آن مشخص نشده است؛ ضمن اینکه بانک در شرف تاسیس قرض‌الحسنه دولتی هنوز ثبت نشده است.

وی تصریح کرد: در صورت روشن شدن مسائل و روند کار بانک، شاهد افتتاح آن خواهیم بود.

براساس پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی هفت نهاد پولی مالی برای تسریع در روند خصوصی‌سازی بانک‌ها در شرف راه‌اندازی است. بانک قرض‌الحسنه یکی از این نهادهای هفت‌گانه است.

این بانک‌ها با هدف تخصیص منابع قرض‌الحسنه بانک‌ها به مصارف قرض‌الحسنه‌ای و اجرای سنت حسنه قرض با سرمایه‌ای بالغ‌ بر ۲۲هزار میلیارد ریال و بخشی از سپرده‌های قرض‌الحسنه بانک‌های دولتی و خصوص تشکیل می‌شود.

با وجود آنکه غلامرضا مصطفی‌پور، عضو سابق هیات‌مدیره بانک صنعت و معدن به عنوان مدیرعامل این بانک تعیین شده؛ اما ضوابط اجرایی و دستورالعمل‌ها و نحوه فعالیت آن نامشخص است.

در کنار این بانک که سهامداران آن بانک‌های دولتی و خصوصی هستند، سازمان اقتصاد اسلامی نیز با دستور رییس‌جمهوری در پی کسب مجوز برای نظارت بر صندوق‌های قرض‌الحسنه در قالب بانک قرض‌الحسنه است.

گرچه به اعتقاد برخی از کارشناسان و مسوولان، لفظ بانک قرض‌الحسنه تنها به منظور نظارت سازمان اقتصاد اسلامی بر صندوق‌های قرض‌الحسنه است؛ اما فرجی، مدیرعامل سازمان اقتصاد اسلامی معتقد است، بانک مرکزی باید در عین اعطای مجوز تاسیس بانک قرض‌الحسنه به این سازمان، برای افتتاح حساب‌های جاری در کنار حساب‌های قرض‌الحسنه به این بانک نیز مجوز دهد. وی در خصوص طولانی شدن زمان اعطای مجوز بانک مرکزی برای تاسیس بانک قرض‌الحسنه به سازمان اقتصاد اسلامی گفت: بانک مرکزی با درخواست سازمان با افتتاح حساب‌های جاری و قرض‌الحسنه مخالف است و به همین علت، مجوز تاسیس بانک تا به حال صادر نشده است.در عین حال پیش از این بانک مرکزی نامه‌ای خطاب به بانک‌های دولتی و غیر دولتی نوشته است که بانک قرض‌الحسنه شرکتی غیر انتفاعی است که با قصد خیر و با نیت حمایت از نیازمندان ایجاد می‌شود و منافع حاصل از عملیات بانک هرگز به سهامداران پرداخت نمی‌شود.

بانک مرکزی با اشاره به تصویب دستورالعمل ناظر بر تاسیس و فعالیت بانک‌های قرض‌الحسنه و نظارت بر آنها در شورای پول و اعتبار تصریح کرد: براساس تعاریف مندرج در ماده ۴ قانون محاسبات، بانک‌های دولتی شرکت دولتی محسوب می‌شوند؛ بنابراین در اجرای

ماده ۷ دستورالعمل فوق، امکان استفاده از منابع بانک (در مقابل منابع سپرده‌گذاری) برای این مصرف نیز وجود ندارد.