صندوق بین‌المللی پول گزارش داد
جایگاه ایران در جغرافیای تورم
صندوق بین‌المللی پول همچنین برآورد کرده که در سال۲۰۱۲ میلادی ، ایران با نرخ تورم ۲۵/۲ درصدی ، در رتبه چهارم از میان ۲۱ کشور دارای بالاترین میزان تورم دنیا قرار گیرد. در میان آمارهای اعلام شده از سوی صندوق بین‌المللی پول که جغرافیای تورم در ۱۷۵ کشور دنیا را نشان می‌دهد؛ در ۲۰ کشور دنیا تورم بالای ۱۱ درصد وجود داشته که در میان آنها، ۷ کشور تورم بالای ۲۰ درصد و ۴ کشور تورم بالای ۲۵ درصد را در سال ۲۰۱۲ تجربه کرده‌اند. در بقیه کشورها نیز تورم از ۱۱ درصد پایین‌تر
بوده است. بررسی نرخ تورم در سطح جهانی نشان می‌دهد که نرخ تورم اقتصاد ایران در مقایسه با نرخ تورم جهانی، نرخ تورم بالایی است. در سال2011 از میان 175 کشور جهان که آمار تورم آنها در دسترس بوده است، تنها 26 کشور (15 درصد) با نرخ تورم دورقمی مواجه بوده و بقیه کشورهای جهان (149 کشور) از نرخ تورم تک رقمی برخوردار بوده‌اند. در این میان، 90 کشور (51 درصد) از نرخ تورم کمتر از 5 درصد برخوردار بوده است. در واقع اقتصاد ایران طی سال 2011 میلادی در باشگاه کشورهای دورقمی در نرخ تورم قرار داشت که تنها شامل 26 کشور از 175 کشور جهان بوده است.
تورم چیست؟
تورم از نظر علم اقتصاد به معنی افزایش سطح عمومی قیمتها طی یک دوره است. هر چه میزان تورم بیشتر شود، قدرت خرید واحد پول با سرعت بیشتری کم می‌شود.
نرخ تورم برابر است با تغییر در یک شاخص قیمت که معمولا شاخص قیمت مصرف‌کننده است. معمولا در بیان علت به وجود آمدن تورم، به دو دیدگاه نسبتا متقابل اقتصادی ارجاع می‌شود. در دیدگاه نخست که طرفداران و پیروان مکتب کینز آن را ترویج می‌کنند، به تورم از دریچه تقابل نیروهای عرضه و تقاضای کالایی نگاه می‌شود.
در این دیدگاه، همان طور که در مورد قیمت یک کالا، کاهش عرضه آن یا افزایش تقاضای آن است که باعث افزایش قیمت می‌شود، در مورد تورم نیز که به معنای رشد عمومی همه قیمتها است گفته می‌شود در صورتی که «عرضه کل» کاهش پیدا کند یا این که «تقاضای کل» افزایش داشته باشد، «سطح عمومی» قیمتها نیز افزایش می‌یابد که همان تورم است.
در دیدگاه دوم در زمینه ریشه‌های تورم که از سوی پول‌گرایان تببین می‌شود، در خصوص پیدایش تورم به تعادل در رشد عرضه پول نسبت به رشد عرضه محصول در اقتصاد استناد می‌شود. مطابق این دیدگاه، چنانچه نرخ رشد نقدینگی بیشتر از رشد اقتصادی باشد، تورم به وجود خواهد آمد. در حال حاضر تقریبا تمام اقتصاددان‌ها بر این نکته متفق‌القولند که تورم پایدار و دراز مدت ریشه‌ای جز عرضه پول و افزایش نقدینگی ندارد.
ارتقای دو پله ای اقتصاد ایران در باشگاه تورم
تازه‌ترین برآوردهای صندوق بین‌المللی پول (IMF) از نرخ تورم در سال ۲۰۱۲ میلادی نشان می‌دهد که بلاروس با نرخ تورم ۲/۶۰ درصد، پیشتاز تورم جهانی (البته در میان ۱۷۵ کشوری که آمار تورمشان ثبت شده است) بوده است. اقتصاد ایران با نرخ تورم ۲۵/۲ درصد در سال ۲۰۱۲ پس از کشورهای بلاروس، سودان جنوبی و سودان در رتبه چهارم جدول بالاترین نرخ‌های تورم قرار گرفته است. این در حالی است که در سال ۲۰۱۱ میلادی رتبه ایران در میان کشورهای دارای بالاترین نرخ تورم پس از کشورهای بلاروس، اتیوپی، بوتان، ونزوئلا و گینه در رده ششم نرخ تورم جهانی قرار گرفته بود.
همچنین این آمارها نشان می‌دهد که اقتصاد ایران با متوسط نرخ تورم 4/16 درصد در دهه اخیر میلادی (2004 تا 2011) پس از کشورهای آنگولا، بلاروس، میانمار و سائوتومی در رده پنجم نرخ‌های تورم جهانی از لحاظ میانگین قرار گرفته است. بنابراین اقتصاد ایران هم از نظر میزان نرخ تورم در سال2012 و هم از نظر متوسط نرخ در دهه اخیر در باشگاه کشورهای دورقمی در نرخ تورم قرار داشته و از کشورهایی است که از بالاترین رده‌های نرخ تورم در جهان برخوردار است.
نقشه جغرافیای تورمی جهان
در سال2011
در نقشه جغرافیای تورمی جهان در سال۲۰۱۱ ( که آخرین آمار اعلام شده از سوی صندوق بین‌المللی پول در این مورد است) آمریکای شمالی، اروپای غربی و آفریقای غربی از جمله مناطقی است که با نرخ‌های تورمی پایین مواجه بوده است. در مقابل؛ خاورمیانه، آفریقای شرقی، آسیای مرکزی و آمریکای جنوبی با نرخ‌های تورمی بالایی مواجه است.
نرخ تورم ایران در منطقه خاورمیانه
بنا بر آمارهای صندوق بین‌المللی پول، متوسط نرخ تورم جهانی در دهه اخیر برابر ۶/۴ درصد بوده است. این در حالی است که در میان مناطق مختلف جهان، آسیای جنوبی و آفریقا به ترتیب با ۶/۶ و ۳/۷ درصد، بالاترین نرخ تورم را داشته‌اند و در مقابل آمریکای شمالی، منطقه یورو و اتحادیه اروپا به ترتیب با ۲/۲، ۳/۲ و ۴/۲ درصد از پایین‌ترین نرخ تورم در دهه اخیر برخوردار بوده‌اند.
اما در میان کشورهای خاورمیانه، لیبی با نرخ تورم یک دهم درصد، از کمترین نرخ‌های تورم و ایران و عراق با نرخ تورم 15/7 و 18/6 درصد از بالاترین نرخ‌های تورم در دهه اخیر برخوردار بوده‌اند. در سال2011، نرخ تورم جهانی برابر 9/5 درصد بوده است. در عین حال در میان مناطق مختلف جهان، آمریکای لاتین و آسیای جنوبی به ترتیب با 3/13 و 5/11 درصد، بالاترین نرخ تورم را داشته‌اند و در مقابل آمریکای شمالی و اتحادیه اروپا به ترتیب با 3 دهم درصد و 5/3 درصد از پایین‌ترین نرخ تورم برخوردار بوده‌اند، اما در میان کشورهای خاورمیانه، بحرین با منفی 3 دهم درصد از پایین‌ترین نرخ‌های تورم بوده و ایران با 6/20 درصد بالاترین نرخ تورم را داشته است. به این ترتیب در منطقه خاورمیانه، ایران به طور نسبی با بالاترین نرخ تورم مواجه بوده است.
تورم در کشورهای با درآمد متوسط به بالا
نرخ تورم اقتصاد ایران در گروه کشورهای با درآمد متوسط به بالا از دیگر شاخص‌های مورد بررسی صندوق است. در حالی که متوسط نرخ تورم جهانی در دهه اخیر میلادی برابر 6/4 درصد بوده است، متوسط نرخ تورم برای کشورهای با درآمد بالا برابر 5/2 درصد، با درآمد متوسط به بالا برابر 6/5 درصد، با درآمد متوسط برابر 1/6 درصد، با درآمد متوسط به پایین برابر 5/6 درصد و با درآمد پایین برابر 7/7 درصد بوده است. به نظر می‌رسد که ارتباط معکوسی میان درآمد سرانه و نرخ تورم وجود دارد و هرچه درآمد سرانه افزایش یافته، به طور متوسط نرخ تورم کاهش می‌یابد. اما در میان کشورهای با درآمد متوسط به بالا، گابن با نرخ تورم 2 درصد از کمترین نرخ تورم و ایران و آنگولا با نرخ تورم 7/15 و 5/31 درصد از بالاترین نرخ تورم در دهه اخیر برخوردار بوده‌اند. برای محاسبه درآمد سرانه تولید ناخالص داخلی کشور را بر جمعیت تقسیم کرده و عدد به دست آمده، معادل درآمد سرانه کشور شده است. در سال2011 میلادی، در حالی که نرخ تورم جهانی برابر 9/5 درصد بوده است، نرخ تورم برای کشورهای با درآمد بالا برابر 3 درصد، با درآمد متوسط به بالا برابر 6/6 درصد، با درآمد متوسط برابر 8/6 درصد،
با درآمد متوسط به پایین برابر 4/7 درصد و با درآمد پایین برابر 3/8 درصد بوده است، اما در میان کشورهای با درآمد متوسط به بالا، گابن با نرخ تورم 2/1 درصد از کمترین نرخ‌های تورم و ایران با نرخ تورم 6/20 درصد از بالاترین نرخ‌های تورم در سال 2011 برخوردار بوده‌اند. به این ترتیب در میان کشورهای هم رده درآمدی نیز ایران به طور نسبی با بالاترین نرخ تورم مواجه بوده است.
ارسال نظر