گروه بازار پول - بانک مرکزی گزارش وضع اقتصادی و ارزی کشورهای عمده را با نگاهی به «بازارهای جهانی سهام، طلا و نفت» منتشر کرد. اداره مطالعات و سازمان‌های بین‌المللی بانک مرکزی در این گزارش ابتدا با اشاره به وضعیت اقتصاد آمریکا به بازتاب تحولات اقتصاد این کشور در بازارهای مختلف و اقتصاد منطقه یورو و کشور ژاپن پرداخته است. به نوشته این گزارش، هفته گذشته رشد اقتصادی آمریکا در سه ماهه سوم منتشر شد و نشان داد اقتصاد آمریکا همچنان با سرعت ملایمی در حال رشد است. مخارج مصرفی خانوار، سرمایه‌گذاری خانوار در بخش مسکن و همچنین مخارج دولتی عوامل فزاینده رشد اقتصادی در سه ماهه سوم بودند.

در مقابل سرمایه‌گذاری ثابت بخش کسب‌و‌کار و همچنین خالص صادرات، با کاهش خود اثر کاهنده ای بر رشد اقتصادی آمریکا داشتند. از سوی دیگر، با اینکه سفارش‌ کالاهای با دوام توسط کارخانه‌ها در ماه سپتامبر افزایش یافت، اما این افزایش به دلیل سفارش در بخش حمل‌و‌نقل (ساخت هواپیما) و همچنین سفارش بخش دفاعی بوده است.

ژاپن؛ رکود اقتصادی و تورم منفی

بانک مرکزی در بخش دیگری از این گزارش به اقتصاد ژاپن در هفته گذشته پرداخت و نوشت: در شرایطی که اقتصاد ژاپن برای پنجمین ماه متوالی با تورم منفی روبه‌رو شده است و سریال کاهش صادرات، کندی رشد اقتصادی را تشدید کرده است؛ دولت این کشور بسته محرک مالی جدیدی را به ارزش ۷۵۰ میلیارد ین معرفی کرد تا در کنار افزایش برنامه خرید دارایی‌ها توسط بانک مرکزی شوک مثبتی از طرف تقاضا به اقتصاد این کشور وارد شود.

یورو؛ امید به آلمان

بخش دیگر گزارش بانک مرکزی به اقتصاد منطقه یورو می‌پردازد. جایی که این روزها در پس سیاست‌های ریاضت اقتصادی در کشورهایی به مانند یونان، صحنه تظاهرات خشونت آمیز نیز بوده است. بانک مرکزی در این باره نوشت: شاخص‌های اعتماد تجاری در منطقه یورو همچنان سیگنال‌های ضعیفی از خود نشان می‌دهد.

شاخص‌های مدیران خرید (PMI) در ماه اکتبر همگی در منطقه انقباضی قرار گرفتند. (شاخص «مدیران خرید» شاخصی است که گروه اقتصادی «مارکیت» و موسسه «مدیریت عرضه» طراحی کرده‌اند و با آن میزان فعالیت مالی شرکت‌ها را که نشان‌دهنده خرید و تبادلات مالی مدیران خرید آن شرکت‌ها است تعیین می‌کنند. )

هفته گذشته «ماریو دراگی» رییس بانک مرکزی اروپا با سفر به آلمان سعی کرد تا نظر پارلمان این کشور را در مورد طرح خرید اوراق قرضه اسپانیا و ایتالیا توسط بانک مرکزی اروپا در بازار ثانویه جلب کند که ظاهرا در انجام آن موفق بوده است. خبرها نیز از کاهش رتبه اعتباری ۸ بانک فرانسوی توسط «استاندارد اند پورز» (سازمان آمریکایی اعتبارسنجی) حکایت دارد. از سوی دیگر، ایرلند نیز به دنبال مجاب کردن مقامات اروپایی برای بهره‌مندی از طرح جدید بانک مرکزی اروپا برای خرید اوراق قرضه خود در بازار ثانویه همچون ایتالیا و اسپانیا است.

بازار ارز؛ تضعیف یورو در مقابل دلار

در بازار ارز، به دلیل افزایش نگرانی‌ها در مورد کندی رشد اقتصاد جهانی و بحران بدهی در اسپانیا از یک سو و اخبار اقتصادی نسبتا بهتر آمریکا در هفته گذشته موجب شد تا ارزهای پر ریسک تر از جمله یورو در برابر دلار تضعیف شوند. رشد یک درصدی اقتصاد انگلیس در سه ماهه سوم که غیر منتظره هم بود موجب شد تا پوند تنها اندکی در برابر دلار تضعیف شود. ضعف اقتصادی در ژاپن به ویژه تورم منفی و کاهش کم سابقه صادرات این کشور نیز سبب شد تا ین در هفته گذشته در برابر دلار تضعیف شود. کاهش رشد اقتصاد جهانی مهم‌ترین عامل کاهش قیمت نفت در هفته گذشته بود؛ برخی پیش‌بینی‌ها حاکی از روند نزولی قیمت تا پایان سال‌جاری میلادی است. قیمت طلا نیز در هفته گذشته برای سومین هفته متوالی کاهش یافت. تضعیف دورنمای رشد اقتصاد جهان و عدم اقدامات جدید از سوی بانک‌های مرکزی برای مقابله با آن، دلیل اصلی کاهش قیمت اونس طلا در سه هفته گذشته بوده است.

طلا و بیانیه فدرال رزرو

نوسانات هفته گذشته طلا در بازار نیویورک در محدوده هزار و ۷۰۳ دلار و ۲۰ سنت تا هزار و ۷۲۸ دلار برای هر اونس در نرخ‌های پایانی ثبت شد. در نخستین روز هفته، فلز زرد که هفته ماقبل با افت شدید قیمت‌ها مواجه شده بود، اندکی از این افت را جبران کرد. خریدهای حاصل از عوامل تکنیکال و نیز افزایش تقاضای فیزیکی از سوی هند، که به دلیل کاهش اخیر قیمت‌ها به وقوع پیوسته بود، موجب شد که فلز زرد در روز دوشنبه بالاتر از سطح میانگین متحرک ۵۰ روزه طلا قرار بگیرد. در این روز بسیاری از سرمایه‌گذاران بازار تصمیم گرفتند که پیش از مشخص شدن بیانیه «فدرال رزرو» ( بانک مرکزی آمریکا) در روز چهارشنبه، تماشاگر بازار باشند. در روز سه شنبه طلا بیش از یک درصد کاهش ارزش را تجربه کرد. نگرانی پیرامون اقتصادهای عمده در این روز که با تقویت دلار آمریکا همسو بود، به تضعیف بازار کالاها، سهام و طلا انجامید. افت درآمد شرکت‌های چندملتی آمریکا و نیز کاهش رتبه اعتباری ۵ ایالت اسپانیا از سوی «موسسه اعتبارسنجی مودیز»، به افت طلا که به عنوان پوشش تورم در نظر گرفته می‌شود، به کمتر از میانگین متحرک ۵۰ روزه خود منجر شد. در روز چهارشنبه طلا پس از آنکه هزار و ۶۹۸ دلار و ۷۰ سنت برای هر اونس را تجربه کرد در سطح هزار و ۷۰۳ دلار و ۱۰ سنت در هر اونس بسته شد. ( هر اونس برای فلزات قیمتی طلا، نقره، پلاتین و پالادیوم ۱/۳۱ گرم است). فدرال رزرو در این روز بار دیگر تاکید کرد که نرخ‌های بهره را تا اواسط سال ۲۰۱۵ در سطح صفر، حفظ خواهد کرد. همچنین این بانک تغییری درسیاست‌های جدید فوق انبساطی خود که در ماه سپتامبر اعلام شده بود، ایجاد نکرد. بسیاری از تحلیلگران معتقدند که شوکی که فدرال رزرو در ماه گذشته به بازار وارد کرد و با اعلام سیاست‌های جدید فوق انبساطی خود، طلا را تا هزار و ۷۹۵ دلار و ۶۹ سنت برای هر اونس نیز بالا برد، هم اکنون در حال رنگ باختن است و نگرانی از رشد اقتصاد جهانی طلا را نیز کاهش داده است.