در گفت‌وگو با نماینده بیمه ایران در منطقه خلیج فارس و دریای عمان تشریح شد
وضعیت بیمه‌های بازرگانی در امارات
خیلی پیش از آن که دولت ایران وظیفه خدمات بیمه در کشورهای خارجی را تنها به شرکت سهامی بیمه ایران محول کند، عبدالقادر فقیهی که نمایندگی خود را برای فعالیت در منطقه خلیج‌فارس و دریای عمان از این شرکت گرفته بود، با بازار بیمه این منطقه و ویژگی‌های آن آشنا شده بود.
لیلا اکبرپور
خیلی پیش از آن که دولت ایران وظیفه خدمات بیمه در کشورهای خارجی را تنها به شرکت سهامی بیمه ایران محول کند، عبدالقادر فقیهی که نمایندگی خود را برای فعالیت در منطقه خلیج‌فارس و دریای عمان از این شرکت گرفته بود، با بازار بیمه این منطقه و ویژگی‌های آن آشنا شده بود. پیشینه فعالیت نمایندگی خارج از کشور بیمه ایران در منطقه به چهار دهه گذشته برمی‌گردد و امروز این نمایندگی که کار خود را سال ۱۹۷۰ میلادی از امیرنشین دبی آغاز کرد در چهار منطقه ابوظبی، العین، راس‌الخیمه و شارجه شعبه دارد.
خود فقیهی در این خصوص می‌گوید: در سال‌های آتی نیز شعب مسقط و سلاله عمان و دمام عربستان به این مجموعه می‌پیوندند.
از آنجا که با اجرایی شدن سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی حجم عمده‌ای از بازار بیمه کشور به بخش‌خصوصی واگذار شده و بیمه ایران تنها بیمه‌گر دولتی خواهد بود، نقش این شرکت در گسترش بازار و توسعه فعالیت‌هایش در منطقه باید پررنگ‌تر باشد. از این رو گفت‌وگویی را با عبدالقادر فقیهی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌آید.
او متولد ۱۳۱۸ از اوز لارستان و دارای مدرک کارشناسی اقتصاد از کراچی پاکستان است.
***
آقای فقیهی ابتدا بگویید، چه شد که تصمیم گرفتید کد نمایندگی بیمه ایران را برای فعالیت در منطقه خلیج‌فارس بگیرید؟
در اوز لارستان متولد شدم و تا کلاس نهم در این منطقه زندگی کردم، اما از آنجا که مرحوم پدرم در دبی زندگی می‌کرد، پیش او رفته پس از آن که سال ۱۹۵۲ تحصیلاتم در کراچی تمام شد، دیگر ساکن دبی و مشغول کار تجارت شدم، اما در این مورد که کد نمایندگی بیمه ایران را گرفتم، بگویم.
در سال‌هایی که شیخ‌نشینان عرب تحت‌الحمایه انگلستان بودند، ایران تصمیم گرفت تا نفوذ بیشتری در منطقه داشته باشد، بدین ترتیب اولین مدرسه ایرانیان، اولین شعبه بانک ملی و صادرات و بیمارستان شیر و خورشید در دبی تاسیس شد.
در آن زمان همراه شیخ‌هایی که به ایران دعوت می‌شدند در سفرهای رسمی حضور داشتم و اتفاقا در یکی از میهمانی‌های وزارت امور خارجه با فرهنگ مهر، مدیرعامل بیمه ایران آشنا شدم و او پس از اینکه مرا تاجر موفق با آتیه‌ای ارزیابی کرد، پذیرش نمایندگی بیمه ایران در خلیج‌فارس را پیشنهاد کرد.
البته آن زمان تجارت در دبی رونق نداشت و حجم صادرات و واردات در اندازه‌ای بود که اجناس به اندازه نیاز مغازه‌ها از هند وارد می‌شد و به هیچ عنوان فعالیت اعتباری و گشایش LC نداشتیم، در واقع کارها باید از اول پایه‌گذاری می‌شد، اما رونق تجاری دور از دسترس نبود و از این رو پیشنهاد فرهنگ مهر را که از مدیران باکفایت کشورمان بود پذیرفتم.
در آن زمان منطقه از نظر حضور بانک و بیمه‌های خارجی چه وضعیتی داشت؟
تنها بانک خارجی در منطقه HSBC بود که سابقه مشارکت با بانک شاهی در ایران را داشت و یک شعبه هم در دبی دایر کرده بود و شرکت بیمه رویال انگلیس هم به عنوان بیمه خارجی در منطقه بود و بیمه ایران دومین شرکت بیمه‌ای خارجی به حساب می‌آمد.
راه‌اندازی نمایندگی بیمه ایران با سهولت انجام شد؟
بله، با حضور کنسول انگلستان به عنوان تنها کنسول منطقه، سرپرست مدارس ایرانی و شیخ راشد دفتر نمایندگی بیمه ایران افتتاح شد، به آینده امیدوار بودم، ابوظبی نفت داشت و دبی در مسیر مرکز تجارت قرار گرفته بود. دولت امارات نیز در سال ۱۹۷۱ تشکیل شد، از این رو دومین شعبه نمایندگی در ابوظبی و پس از آن درالعین، راس‌الخیمه و شارجه تاسیس شد و شمار نمایندگی‌های فعال بیمه ایران در امارات به عدد ۵ رسید.
آیا بیمه ایران همزمان با خلیج‌فارس در سایر کشورها نیز اقدام به تاسیس شعبه یا جذب نماینده کرد؟
دو سال پس از آغاز به کار نمایندگی خلیج‌فارس، بیمه ایران یک شرکت بیمه‌ای در انگلیس با سرمایه ۱۰میلیون پوندی تاسیس کرد که بعد آن را به ۵۰میلیون پوند افزایش داد، اما این شرکت فعالیت مطلوبی نداشت و امروز در حال run off (تسویه) است.
نمایندگی بیمه ایران در منطقه خلیج‌فارس، سودآور است؟
بیمه ایران طی این سالها هیچ‌گونه سرمایه‌گذاری در منطقه برای حمایت از نماینده‌اش انجام نداد و اینجانب و پرسنل خوب و مجربی که داشتم کارها را پیش بردیم و پس از کسر تمام هزینه‌هایی که انجام شد (اعم از اداری- مالی- خسارت، کمیسیون) بیش از ۱۴۰میلیون درهم سود خالص به بیمه ایران پرداخت شده است. رقم قابل توجهی است، اکنون سرمایه لازم برای تاسیس یک شرکت بیمه در منطقه حدود ۵۰میلیون درهم است، در واقع به اندازه تاسیس سه شرکت بیمه سود خالص به دست آمده است، چنانچه سرمایه‌گذاری‌های بیمه ایران از این مبلغ را در نظر بگیریم سودآوری نمایندگی ما مطلوب است.
لطفا درخصوص سودآوری نمایندگی بیشتر توضیح دهید؟
نمایندگی بیمه ایران در منطقه خلیج‌فارس مجموعه فعالیت‌های بیمه‌گری اعم از صدور، پرداخت خسارت، کمیسیون و هزینه‌های اداری را انجام داده و هر ۳ماه حق بیمه دریافتی را به حساب بیمه ایران واریز می‌کند.
توجه داشته باشید که هیچ شرکت بیمه‌ای در دنیا از عملیات بیمه‌ای سودآور نیست و همگی از محل سرمایه‌گذاری‌ها به سود دست پیدا می‌کنند و چنانچه عملیات بیمه‌گری سود ۵درصدی داشته باشد، بسیار راضی‌کننده است؛ اما نمایندگی ما سالانه بین ۱۵ تا ۲۰درصد از محل عملیات بیمه‌ای سودآور است که نشانه عملکرد مطلوب ۱۳۰کارمند شاغل در این دفتر نمایندگی است.
از مدیران بیمه ایران رضایت دارید؟
طی این سالها با ۱۴مدیرعامل کار کرده‌ام و روزهای تلخ و شیرینی را تجربه کردم، اما در مجموع برخی از مدیران عامل بیمه ایران در سال‌های گذشته می‌توانستند کارهایی برای کسب درآمد و تقویت بنیه مالی این شرکت انجام دهند که نداده و فرصت‌ها را یکی پس از دیگری از دست دادند. خیلی از مدیران دید بلندمدت اقتصادی نداشتند و لطمه زیادی به شرکت زدند.
سالها پیش به مدیرعامل بیمه ایران پیشنهاد کردم زمین‌هایی را با بهترین قیمت در دبی خریداری کند و برای شرکت به عنوان دارایی نگه دارد، در مقابل اصرار من مقاومت کرد و انجام نداد، می‌دانید الان این زمین‌ها چه قیمتی دارد؟ غیرقابل تصور است، مگر با آن پول بیمه ایران طی این سالها چه میزان سودآوری داشته است؟
به نظر من مدیرانی که می‌توانند برای کشور کار انجام دهند و شرکتی که مدیریت آن را در دست دارند به سودآوری برسانند، کوتاهی می‌کنند باید مورد بازخواست قرار گیرند.
سرپرست و ناظر بیمه ایران در منطقه نیز سالها به جای حمایت از نمایندگی برای توسعه بازار مانع‌تراشی کرد که خوشبختانه تغییر کرد و جای خود را به آقای یزدی داد.
آقای یزدی ناظر خوبی است؟
او ۵ سال ناظر بیمه ایران در عمان بود و این سرپرستی را سودآور کرده بود که البته پس از رفتن او دوباره تضعیف شده است و الان در نظر داریم عمان را دوباره احیا کنیم.
مدیرعامل کنونی بیمه ایران را چگونه می‌بینید؟
سهامیان بیمه‌گری را از ابتدایی‌ترین جایگاه آغاز کرده و رقابت را درک می‌کند.
اگر امکانات در اختیار داشته باشد کارهای بزرگی انجام می‌دهد و بیمه ایران شاید بتواند به جایگاه اصلی خود در منطقه برسد.
آقای فقیهی به دور از تعارف، اوضاع نمایندگی شما در منطقه چگونه است؟ چند درصد بازار را در انحصار دارید؟ آیا مدیران مستقر در ایران شما را درک می‌کنند؟
بازار بیمه امارات بازاری ۴میلیارد دلاری است که بیمه ایران حتی نیم‌درصد از آن را هم ندارد. به دلیل مشارکت تجار بزرگ و مقامات محلی در سهام شرکت‌های محلی در امارات همانند شرکت بیمه ابوظبی الوطنی، بیمه الامارات، بیمه الظفره، بیمه الخزنه، بیمه عمان، مشرق‌العربی و... حدود ۷۵درصد پرتفوی بیمه‌ای به شرکت‌های بیمه محلی و باقیمانده به شرکت‌های خارجی تعلق دارد و از طرفی پوشش بیمه‌ای طرح‌های مربوط به نفت و انرژی و پروژه‌های بزرگ هم در انحصار چند شرکت محلی است و ۲۵درصد باقی میان ۴۸ شرکت با حضور ۲۰۰بروکر تقسیم شده است. از این مبلغ سال گذشته ۶۸میلیون درهم حق بیمه سهم بیمه ایران بود.
شاید باور نکنید ما برای گرفتن نرخ از ایران دچار مشکل بسیار بودیم، وقتی نرخ آتش‌سوزی می‌خواستیم فضا را با بازار تهران مقایسه می‌کردند و اصلا از آن طرف خبر نداشتند، از این رو ۷دوره آموزشی برای ۷گروه کارشناسان بیمه ایران در دبی به هزینه خودم برگزار کردم تا با حال و هوای رقابت در خارج از ایران آشنا شوند و امروز بسیاری از آن ندانم‌کاری‌ها حل شده است.
به عنوان مثال در دوره قبل بیمه ایران به نمایندگی امارات به دلیل زیان‌ده بودن رشته درمان مجوز صدور این رشته را نمی‌داد؛ در حالی که درمان در ایران زیان‌ده است در کشورهای دیگر به خصوص منطقه خلیج‌فارس سودآور است. پیش سهامیان رفتم و اعلام کردم صدور بیمه‌های درمان در امارات اجباری شده و فضای خوبی برای کار است و او موافقت کرد که مجوز صدور بیمه‌های درمان داده شود.
در حالی که به دنبال تحولات چشمگیر اقتصادی چند سال اخیر در کشورهای منطقه به ویژه حاشیه جنوبی خلیج فارس در همه ابعاد و زمینه‌ها شاهد رشد روزافزون بوده که نشانه بارز آن امارات و به خصوص دبی است، به طوری که در چند سال گذشته ده‌ها میلیارد دلار صرف پروژه‌های زیربنایی، ارتباطات و ساختمانی و... شده است. حضور و افزایش قابل ملاحظه ایرانیان مقیم امارات (حدود ۴۰۰هزار نفر) و سرمایه‌گذاری عمده آنان در بخش‌های تجاری و خدمات انکارناپذیر است که در نتیجه پتانسیل فعالیت‌های بیمه‌ای افزایش قابل ملاحظه‌ای یافته است.
سهم رشته اتومبیل در پرتفوی شما چقدر است؟ آیا بیمه‌های اتومبیل در آنجا هم زیان‌ده هستند؟
اصولا رشته اتومبیل زیان‌ده است و تمام شرکت‌هایی که در این رشته فعالیت دارند، خسارت سنگینی می‌پردازند. اما این رشته در نمایندگی ما جزو سودده‌ها است؛ چراکه بسیار گزینشی عمل می‌کنیم و بیمه‌نامه را به هر قیمتی صادر نمی‌کنیم. در واقع ریسک‌ها به درستی مدیریت می‌شوند و بیمه‌نامه اتومبیل با توجه به شرایط سنی بیمه‌گذار، خودرو و کارنامه رانندگی‌اش صادر میشود.
ضریب خسارت بیمه شخص ثالث در منطقه بین ۱۰۰ تا ۱۲۰درصد است؛ اما این ضریب در نمایندگی بیمه ایران ۸۰درصد است و اکثرا در کنار سایر رشته‌ها صادر میشود.
آمار تصادفات در منطقه بالا است؟ و بیشترین خسارت به خاطر خطاهای انسانی است؟
ترافیک منطقه مشکل‌ساز شده و اکثر تصادفات در بزرگراه‌ها صورت می‌گیرد و خسارات سنگینی را به بار می‌آورد. همان طور که اشاره کردید، بیشترین سوانح رانندگی ناشی از خطاهای انسانی در هنگام رانندگی است و غیر از این نمی‌تواند باشد.
نقص فنی خودرو چطور؟
به هیچ وجه، بیمه‌نامه شخص ثالث در امارت ۱۳ماهه صادر میشود، آن هم به این دلیل که هر خودرو پس از یک سال استفاده باید چک شود و چنانچه نقص فنی نداشت، مجوز رانندگی و تمدید بیمه‌نامه خواهد گرفت.
از آنجا که امکان دارد این پروسه یک ماه به طول انجامد، بیمه‌نامه‌ها ۱۳ماهه صادر می‌شوند.
اکثر خودروها متعلق به جوانانی هستند که پدران پولداری دارند و خسارات ناشی از تصادفات هم بیشتر متعلق به آنان است. از این رو وقتی یک جوان ۱۸ساله با خودرویی که یک میلیون درهم می‌ارزد به ما مراجعه می‌کند با اینکه حق بیمه آن ۶۰هزار درهم میشود، اما از پذیرفتن آن خودداری می‌کنیم، سایر شرکت‌ها صادر می‌کنند و خسارت را هم می‌پردازند.
مکانیزم پرداخت خسارت به چه صورت است؟
وقتی تصادفی صورت می‌گیرد، پلیس بلافاصله کروکی می‌کشد و مقصر تعیین میشود. بعد از آن دو شرکت بیمه مقصر و زیان دیده حادثه با یکدیگر در تعامل هستند و شخص زیان دیده به بیمه‌گر خود مراجعه و خسارت را دریافت می‌کند.
دو شرکت بیمه با هم به این تفاهم می‌رسند که خودرو توسط کدامیک تعمیر و خسارت پرداخت شود.
بیمه‌گذاران با یکدیگر و حتی با بیمه‌گران طرفین روبه‌رو نمی‌شوند و این پرداخت خسارت میان بیمه‌ها صورت می‌گیرد.
این یعنی حفظ مشتری و جلوگیری از تقلبات بیمه‌ای؟
البته. مشتری از بیمه‌گر فقط سرویس مطلوب و بهنگام می‌خواهد. سریع به او برسی و در زمان گرفتاری حمایتش کنی. همچنین وقتی بیمه‌گذار به برای دریافت خسارت به بیمه‌گر خود مراجعه کند، همچنان به آن وفادار می‌ماند و به قول شما تبادل میان بیمه‌ای چون شخص سوم و ذی‌نفع نیست از تقلبات بیمه‌ای جلوگیری میشود.
بیمه‌های مسوولیت چطور؟ مردم استقبال می‌کنند؟
بیمه‌ها مسوولیت و مهندسی با رونق ساخت‌وساز در منطقه رونق یافت و سهم خوبی را از پرتفوی بیمه‌گران به دست آورد.
اما بیمه ایران در این خصوص هم ما را محدود کرد، در حالی که بروکرها کارمزد ۲۰درصدی می‌گیرند کارمزد ما فقط ۱۰درصد بود و هیچ انگیزه‌ای برای فعالیت نداشتیم، در ابتدای ساخت‌وسازها مراجعه کردیم و خواستار افزایش کارمزد شدیم که مورد قبول واقع نشد و بسیاری از قراردادهای منطقه به صورت انحصاری واگذار شد، امروز سهامیان مدیرعامل فعلی بیمه ایران با افزایش کارمزد موافقت کرد و امیدوارم بتوانیم در این بازار سهمی را به دست آوریم.
در خاتمه اگر نقطه نظری دارید، بفرمایید؟
رقابت در منطقه به اوج خود رسیده و منطقه خلیج‌فارس باز هم روزهای خوبی به عنوان مرکز تجارت پیش رو دارد.
این در حالی است که مجوز تاسیس شرکت در منطقه یا داده نمی‌شود یا بسیار مشکل خواهد بود. بنابراین ایران باید قدر این مجوز فعالیت در منطقه را بداند و از آن به عنوان نماینده کشورمان در منطقه حمایت کند.
روزی که رییس‌جمهور کشورمان به دبی آمد، اینجانب به عنوان نماینده ایرانیان مقیم امارات به ایشان خوش‌آمد گفتم که نشانه اعتماد ساکنان و بازرگانان ایرانی به اینجانب است.
ارسال نظر