پزشکان بالاترین ضریب خسارت را دارند

لیلا اکبرپور

به‌رغم مقررات کنوانسیون CMR متصدیان حمل و نقل در ایران تاحد ارزش کامل محموله مسوولند بیمه‌های مسوولیت از جمله رشته‌های بیمه‌ای است که به طور مستقیم در تنظیم روابط اجتماعی افراد جامعه، شناخت افراد از حقوق و مسوولیت‌های یکدیگر و تامین امنیت حرفه‌ای مشاغل و فعالیت‌ها تاثیرگذار است و با توجه به مسوولیت‌های متنوع هر یک از افراد در قبال جامعه انواع بیمه‌های مسوولیت در بیمه‌های بازرگانی صادر می‌شود.

هر چند بیمه‌نامه مسوولیت می‌تواند دارای تنوع بی‌شماری باشد اما در کشور ما شناخته شده‌ترین آن، بیمه مسوولیت دارندگان وسایل نقلیه موتوری یا همان شخص ثالث است که در این گزارش به آن پرداخته نمی‌شود.

پس از آن بیمه مسوولیت متصدیان حمل‌ونقل داخلی و بین‌المللی، مسوولیت حرفه‌ای پزشکان و مسوولیت کارفرما در قبال کارکنان قرار دارند.

کل حق بیمه تولیدی رشته مسوولیت در سال ۸۵ معادل ۲/۱۱۶۰میلیارد ریال بود که این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از رشد ۹۱/۳۱درصدی برخوردار است.

مجموع خسارات پرداختی رشته مسوولیت در مدت مورد بررسی معادل ۲/۴۱۷میلیارد ریال با رشد ۸درصدی در مقایسه با سال ۸۴ است.

ضریب خسارت رشته مسوولیت در پرتفوی صنعت بیمه در پایان سال ۸۵ معادل ۱۴/۵۹درصد بود که در مقایسه با سال ۸۴ تنها ۵۴/۰درصد رشد داشت.

بیمه مسوولیت متصدیان حمل‌ونقل کالا

به استناد قانون تجارت و مبحث متصدیان حمل‌ونقل در ماده ۳۸۸ این قانون تمامی متصدیان حمل‌ونقل در مقابل کلیه حوادث و اتفاقاتی که در حین حمل اتفاق می‌افتد، مسوول هستند.

هر چند این قانون متولد سال ۱۳۱۱ است و ۷۶سال از عمر آن می‌گذرد، اما هیچ‌گونه محدودیتی از نظر خطرات در آن رخ نداده و حداکثر مسوولیت متصدی حمل‌ونقل در آن پیش‌بینی نشده است.

در عین حال حوادثی که متصدیان حمل‌ونقل در بروز آنها هیچ‌گونه مسوولیتی ندارند نیز باز هم به استناد این قانون در مسوولیت آنها قرار می‌گیرد که درنهایت بار سنگین مسوولیت در چارچوب صدور بیمه‌های مسوولیت حمل‌ونقل از دوش این صنف به شرکت‌های بیمه بازرگانی محول می‌شود.

تولید حق بیمه رشته مسوولیت متصدیان حمل‌ونقل (داخلی و بین‌المللی) در سال ۸۵ معادل ۱/۳۰۱میلیارد ریال که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از آن از رشد ۲۸درصدی برخوردار است.

بیمه‌گران نیز برای جبران زیان‌های این رشته طی سال ۸۵ معادل ۸/۱۲۴میلیارد ریال خسارت پرداخت کردند که این رقم در مقایسه با سال قبل رشد ۴۱/۱۱درصدی داشت.

ضریب خسارت آن در سال ۸۵ معادل ۳۶/ ۵۷درصد بود که از رشد ۶واحدی در مقایسه با مدت مشابه سال قبل برخوردار است.

نکته

البته ضریب خسارت قابل قبول این رشته مدیون صدور بیمه‌نامه‌ای با ارزش پایین‌تر از قیمت واقعی محمولات است و کالاها به قیمت واقعی بیمه نمی‌شوند؛ درنتیجه همان‌طور که حق بیمه پایین دریافت می‌شود، خسارت نیز کمتر پرداخت می‌شود.

ضرورت بیمه‌نامه مسوولیت متصدیان حمل‌و‌نقل کالا

چنانچه محموله‌‌های بار دارای بیمه‌نامه باربری داخلی، وارداتی و صادراتی هم باشد، باز هم بیمه مسوولیت متصدیان حمل‌و‌نقل کالا یک ضرورت است.

چرا که درصورت بروز حادثه و مسوول بودن متصدی حمل‌و‌نقل کالا، بیمه‌گر محموله خسارت دیده طبق قانون بیمه از حق‌جانشینی خود استفاده کرده و از متصدی حمل‌و‌نقل خسارت بازیافت می‌کند.

دربیمه مسوولیت شرکت‌های حمل‌و‌نقل بین‌المللی کالا (CMR) نیز بر اساس مقررات کنوانسیون (CMR)، کنوانسیون حمل‌و‌نقل راه‌آهن و کنوانسیون حمل‌و‌نقل هوایی (ورشو) کلیه متصدیان حمل‌و‌نقل اعم از زمینی، دریایی و هوایی دارای مسوولیت درقبال محموله هستند.

این در حالی است که به دلیل محدودیت‌های ارزشی در هر یک از این بخش‌های حمل‌و‌نقل، کشورهایی که به عضویت کنوانسیون‌های مذکور در آیند و بارنامه‌های مربوط به این کنوانسیون را صادر کنند تابعه این مقررات در حمل‌های بین‌المللی هستند.

از سویی حدود مسوولیت به ارقام تعیین شده در کنوانسیون‌ها محاسبه می‌‌شود که تمام این حدود مسوولیت تعیین شده مشروط به عدم‌قصور متصدی حمل‌ونقل است.

به‌رغم تمام محدودیت‌های کنوانسیون بین‌المللی و قانون تجارت در کشورمان بیمه‌نامه مذکور فاقد هرگونه محدودیت بوده و متصدیان حمل‌و‌نقل تاحد ارزش کامل محموله، مسوول شناخته می‌شوند و مراجع قضایی بر همین اساس آرای خود را علیه متصدیان حمل‌و‌نقل صادر می‌کنند و شرکت‌های بیمه نیز می‌توانند با استفاده از حق جانشینی خود به استفاده قانون بیمه و تجارت از همین مسوولیت نامحدود بهره‌مند شوند.

بنابراین قرارداد بیمه مسوولیت باید به طریقی تنظیم شود که تمامی مسوولیت‌های مندرج در قانون تجارت برای متصدیان حمل‌ونقل تحت پوشش قرار گیرد.این در حالی است که بخشی از مسوولیت که به وسیله بیمه‌گران به متصدیان حمل‌و‌نقل کالا محول می‌شود که می‌توان به عدم پرداخت خسارت درصورت جعل اسناد و نظایر آن اشاره کرد.در این حالت تشخیص صادرکننده بیمه‌نامه از صحت یا جعلی بودن مدارک بسیار مشکل است که با تغییر رویکرد مسوولان و حرکت به سوی استفاده از کارت‌های هوشمند می‌توان به کاهش اینگونه تقلبات و حمایت از شرکت‌های حمل‌ونقل کالا در کشور کمک کرد.

بیمه مسوولیت حرفه‌ای پزشکان

بیمه‌نامه مسوولیت حرفه‌ای پزشکان، مسوولیت پزشک را درقبال بیمارانی که به علت خطا، غفلت یا کوتاهی پزشک در انجام امور پزشکی دچار صدمه‌های جسمانی یا روانی شده یا فوت شوند، تحت پوشش قرار می‌دهد.

هرچند عرضه بیمه‌نامه مسوولیت حرفه‌ای پزشکان در ابتدا کار بسیار مشکلی بود و بسیاری از مقامات مسوول عقیده داشتند پزشک مجاز به اشتباه نیست و باید به دور از هرگونه اشتباهی طبابت کند، امروز به یک بیمه‌نامه شناخته شده تبدیل شده و اکثر پزشکان این بیمه‌نامه یاد شده را دارند. اما ضریب خسارت این بیمه حتی بسیار بالاتر از بیمه شخص ثالث است که جای تامل دارد.کل تولید حق بیمه رشته مسوولیت حرفه‌ای پزشکان در سال ۸۵ معادل ۰/۳۸میلیارد ریال بود که بیمه‌گران برای جبران خسارت معادل ۱/۱۲میلیارد ریال غرامت پرداخت کردند و ۵/ ۷۰ میلیارد ریال خسارات واقع شده است. تولید حق بیمه این رشته در سال ۸۵ رشد منفی ۴۹/۶درصدی در مقایسه با مدت مشابه سال قبل دارد که ناشی از رشد ۱۵۴واحد درصد ضریب خسارت این رشته در سال ۸۵ نسبت به سال قبل از آن است. ضریب خسارت رشته مسوولیت حرفه‌ای پزشکان از ۷۱/۲۶درصد در سال ۸۴ به ۶۲/۱۸۰درصد در سال ۸۵ افزایش یافت که این رشد قابل توجه باید مورد ارزیابی سازمان نظام پزشکی و بیمه‌های بازرگانی قرار گیرد.

سایر بیمه‌های مسوولیت

تولید حق بیمه کل بازار از سایر بیمه‌های مسوولیت معادل ۲/۸۲۱میلیارد ریال است که بیمه‌گران ۲/۲۸۰میلیارد ریال خسارت پرداخت کرده‌اند.

ضریب خسارت آن ۳۷/۵۳درصد است که از رشد منفی ۲۳/۱۰واحدی برخوردار است.

جمع کل حق بیمه تولیدی رشته مسوولیت در پرتفوی سال ۸۵ بیمه‌های بازرگانی ۲/۱۱۶۰میلیارد ریال با خسارت پرداختی ۲/۴۱۷میلیارد است که ضریب خسارت ۱۴/۵۹درصد دارد.

رشته مسوولیت در پرتفوی شرکت‌های بیمه

حق بیمه تولیدی رشته مسوولیت در پرتفوی دولتی‌ها طی سال ۸۵ معادل ۶/۱۰۱۶میلیارد ریال با رشد ۳۸/۲۷درصدی است که بیمه‌گران دولتی معادل ۸/۳۷۷میلیارد ریال خسارت پرداخت کرده‌اند.ضریب خسارت این رشته در پرتفوی دولتی‌ها ۸۷/۵۹درصد است.

حق بیمه تولیدی رشته مسوولیت در پرتفوی بیمه‌های خصوصی طی سال ۸۵ نیز معادل ۶/۱۴۳میلیارد ریال است که آنان ۳/۳۹میلیارد ریال خسارت پرداختند.ضریب خسارت این رشته در پرتفوی خصوصی‌ها ۵۳/۵۳درصد است.

ضریب خسارت رشته مسوولیت به طور متوسط در شرکت‌های بیمه دولتی و خصوصی پایین است و تنها ضریب خسارت این رشته در یکی از بیمه‌های خصوصی معادل ۱۸/۱۰۷ است که در مقایسه با سال ۸۴ از رشد ۸۴واحدی برخوردار است. این بیمه‌گر با تولید ۷/۱۴میلیارد ریال حق بیمه رشته مسوولیت معادل ۱/۴میلیارد ریال خسارت پرداخت کرده که ۷/۱۴میلیارد ریال خسارت واقع شده است.ضریب خسارت مسوولیت در پرتفوی این شرکت در سال ۸۴ معادل ۴۹/۲۴درصد بود که در پایان سال ۸۵ به ۱۸/۱۰۷درصد افزایش داشته است.