عقب‌ماندن 8 بانک دولتی از تحقق برنامه بانکداری متمرکز

گروه بازار پول - بسته سیاستی پولی بانک مرکزی با تکیه بر کاهش حاشیه سود و هزینه‌های بانک‌ها، بر لزوم تقویت و گسترش بانکداری الکترونیک تاکید کرد. از آنجا که مردم کشورمان بانکداری الکترونیک را بیشتر با دریافت وجه نقد از دستگاه‌های خودپرداز بانک‌ها و در اصطلاح عامه مردم عابربانک‌ها می‌شناسند، اما نظام بانکداری الکترونیک در جهان تعریفی بسیار کامل‌تر و ناشناخته‌تر از تجربه کنونی کشورمان دارد. فارغ از همه کم‌و‌کاستی‌هایی که حتی در این تجربه نه‌چندان کامل در کشورمان وجود دارد، نبود زیرساخت‌ها از مهم‌ترین دلایل عدم‌پیاده‌سازی کامل بانکداری الکترونیک در کشور است.

Core banking یا بانکداری متمرکز یکی از زیرساخت‌های بانکداری الکترونیک است. پیاده‌سازی بانکداری متمرکز امکان دسترسی مشتریان به خدمات بانکی با استفاده از ابزارهای الکترونیکی را فراهم می‌کند.

روز گذشته نیز همایشی با هدف فرهنگسازی درخصوص بانکداری الکترونیک و بانکداری متمرکز و تحت همین عنوان توسط بانک تجارت در هتل انقلاب تهران برگزار شد.

در این همایش دکتر پورمحمدی، معاون امور بانک، بیمه و شرکت‌های دولتی وزارت امور اقتصادی و دارایی با تاکید بر اینکه پیروزی کشورها در عرصه‌های مختلف اقتصادی منوط به این است که یک کشور چه میزان مجهز به اخبار و فناوری اطلاعات و تا چه حد می‌تواند به‌کارگیری این اطلاعات را داشته باشد، گفت: شبکه بانکی ایران نیز تنها با استفاده از فناوری‌های نوین قادر خواهد بود تا در عرصه‌های مختلف اقتصاد فعال شود.

معاون امور بانک، بیمه و شرکت‌های دولتی وزارت امور اقتصادی و دارایی گفت : بانکداران تنها در صورتی که به زیرساخت‌های مورد نیاز این بخش از جمله بانکداری الکترونیک توجه کنند، در فعالیت‌های خود موفق خواهند شد.

وی تحقق این امر را نیز منوط به جبران عقب ماندگی در بخش ارتباطات عنوان کرد و گفت: دیگر داشتن منابع طبیعی که اواسط قرن حاضر ۵۰درصد تولید ناخالص داخلی برخی از کشورها را تشکیل می‌داد، ویژگی محسوب نمی‌شود، بلکه توسعه ارتباطات، فناوری اطلاعات و تراشه‌ها عامل پیشرفت کشورها به حساب می‌آیند.

پورمحمدی با تاکید بر ضرورت توجه به تامین زیرساخت‌های لازم برای بکارگیری روش‌های نوین بانکی، گفت: در پی انعقاد قراردادی در سال ۱۳۸۵ میان وزارتخانه‌های امور اقتصادی و دارایی و ارتباطات و فناوری، اقدام‌های خوبی در این زمینه صورت گرفته است.

وی با اشاره به تشکیل کارگروهی برای تحقق اهداف مورد نظر نظام بانکی، به تشکیل هشت کمیته اشاره کرد و اظهار داشت: اولین کمیته در زمینه شبکه ارتباطات بود تا شبکه پرسرعت مورد نیاز این بخش را تامین کند.

پورمحمدی در ادامه اضافه کرد: با پیگیری‌های انجام شده تعداد خطوط پرسرعت شبکه بانکی از پنج هزار خط در سال ۸۵ به ۱۴هزار خط در پایان سال گذشته رسید، هرچند هنوز این بخش به دو هزار خط دیگر نیاز دارد.

معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی، گفت: تامین زیرساخت‌های بانکداری متمرکز بعد از ایجاد خطوط به عنوان یکی از اساسی‌ترین موارد مورد توجه این کارگروه قرار گرفت. به طوری که تمام برنامه‌های مورد نظر در بانک‌های خصوصی اکنون تحقق یافته، اما تنها در دو بانک دولتی این امر مورد توجه قرار گرفته است.

وی از هشت بانک دیگر دولتی خواست که نسبت به جبران عقب ماندگی‌های خود در این بخش اقدام کنند.

این مقام مسوول افزود: در اواخر سال قبل تکلیف شد که بانک‌های دیگر طبق برنامه زمان‌بندی امور عقب مانده را جبران کنند که یکی از مهم‌ترین این موارد توجه به بانکداری متمرکز است.

پورمحمدی افزایش تعداد دستگاه‌های (ای.تی.ام) از حدود شش هزار دستگاه در نیمه سال ۸۵ به ۱۰هزار دستگاه در پایان سال گذشته را از دیگر برنامه‌های تحقق یافته در این بخش عنوان و تاکید کرد: تعداد این دستگاه‌ها تا پایان سال جاری باید به ۲۰هزار دستگاه افزایش یابد.

وی تاخیر در عدم تحقق برنامه‌های نظام بانکی در این بخش را مربوط به مشکلات فنی و مهندسی دانست و گفت: امسال باید گروهی تشکیل شود تا بر فعالیت این دستگاه‌ها نظارت کند.

وی با بیان آنکه تا نیمه اول سال ۸۵تنها حدود ۱۶میلیون کارت بانکی در اختیار مشتریان بود، گفت: با برنامه‌ریزی‌های انجام شده این تعداد در پایان سال گذشته به ۳۸میلیون کارت رسیدکه در سال جاری باید تعداد کارت‌ها به ۵۱میلیون فقره برسد.

معاون وزیر دارایی، تاکید کرد: سال آینده باید تعداد کارت‌ها به ۷۱میلیون کارت برسد که در آن صورت سرانه یک کارت برای هر ایرانی تحقق خواهد یافت.

وی تعداد دستگاه‌های (pos) فعال را در سال ۸۵ برابر ۱۰۸هزار دستگاه و در پایان سال گذشته را ۴۲۷هزار دستگاه عنوان کرد و گفت: این تعداد باید تا پایان سال جاری به ۵۸۰هزار دستگاه برسد.

پور محمدی گفت: پیرو هماهنگی که با صنوف مختلف صورت گرفته است، تعداد کارت‌های فروش (pos) تا دو سال آینده باید به ۲میلیون فقره برسد.

وی معتقد است: با تحقق این امر پول در دست مردم بیش از پیش کاهش خواهد یافت و کارت اعتباری و کیف پول جایگزین پول نقد خواهد شد.

پورمحمدی به تشکیل کارگروه آموزشی در شبکه بانکی اشاره کرد و گفت: این کارگروه مباحث آموزشی را در قالب لوح‌های فشرده و کتاب در اختیار کارکنان بانک‌های مختلف قرار داد تا علاوه‌بر مدیران، کارکنان و مشتریان بانک‌ها نیز آموزش‌های لازم را ببینند.

وی با اشاره به تشکیل کارگروه فرهنگ‌سازی در این بخش گفت: این کارگروه باید زمینه انتقال دنیای پولی و مالی به دنیای جدید را فراهم کند و مقاومت‌ها را کاهش داده تا مردم به استفاده از این روش‌ها تشویق شوند.

نیاز سنجی مشتریان

اگر نیاز و تقاضای مشتری نبود شاید به دنبال گسترش و پیشرفتCORE BANKING هم نبودیم و اگر این امر در راستای مشتری مداری نباشد هیچ ارزشی ندارد و باید بتوانیم نیازهای مشتریان را رفع کنیم.

دکتر مجیدرضا داوری، مدیرعامل بانک تجارت، نیز در همایش توسعه بانکداری الکترونیکCORE BANKING هدف اصلی در همه کارهای بانکی را جلب و رضایت مشتری دانست.

وی با ارائه گزارش عملکرد کاری بانک تجارت اظهار کرد: تعداد کارت‌های الکترونیک در سیستم بانکی در سال۱۳۸۶، ۳۲‌میلیون عدد بوده و تعداد پایانه‌های فروش (pos) در سال ۸۶ بالغ‌بر ۳۶۵‌هزار عدد و تعداد کل دستگاه‌های خودپرداز در سال ۸۶ بیش از ۹ هزار دستگاه بوده است.

مدیرعامل بانک تجارت اضافه کرد: در بانک تجارت سیستم SGB که عملیات مالی بانک ایران و هلند را پردازش می‌کرد، پس از ادغام بانک‌ها و تشکیل بانک تجارت مورد استفاده عملیات بانکی این بانک قرار گرفت.

داوری به خدمات الکترونیکی بانک تجارت اشاره کرد و افزود: خدمات الکترونیکی بانک تجارت شامل سرویس بانکداری اینترنتی، سرویس پیام کوتاه ـ تلفن‌بانک، سرویس پست الکترونیک ـ شهرک‌های الکترونیک دانشگاهی شعبه صبا ـ سرویس سحرـ سرویس RTGS سرویس تک نرخی ارز است.

داوری تصریح کرد: در سال ۱۳۸۷ بحث صدور کارت‌های هوشمند، صدور کارت‌های اعتباری، خریدهای اینترنتی و ثبت نام اینترنتی توسعه شبکه pos فروشگاهی تا سقف ۴۰ هزار دستگاه مورد توجه جدی قرار گرفت.

به اعتقاد وی اجرای بانکداری متمرکز در قالب طرح بانک تجارت ظرف سه سال آینده جواب‌های لازم را می‌گیرد و به یک‌باره و سریع امکان انجام این کار مهیا نیست.

مدیرعامل بانک تجارت طرح جامع را یکی از مهم‌ترین پروژه‌های بانک تجارت در جهت بهینه‌سازی فعالیت‌های بانکی برشمرد و تصریح کرد: یکی از اهداف اصلی طرح جامع تامین اهداف سطح استراتژیک بانک و تامین نیازهای سطح عملیاتی با استفاده از تکنولوژی پیشرفته است.

محمد ابراهیم‌مقدم، عضو هیات‌مدیره بانک تجارت ـ نیز در این همایش با بیان اینکه بانک‌های کشور به علت نداشتن CORE BANKING به صورت جزیره‌ای فعالیت می‌کنند توضیح داد: آمارهایی که ارائه می‌شود بسیاری از افراد به طور قطعی خوب یا غلط بودن آن را نمی‌دانند، حتی پردازش نیز کمک نمی‌کند تا اطلاعات لحظه‌ای و به روز باشد.

وی ادامه داد: هنوز هم افزایش دستگاه‌های خودپرداز (ATM) و گرفتن پول نقد از این دستگاه‌ها از آرزوهای ماست. ما می‌خواهیم عقب‌ماندگی را با پول درشت حل کنیم.

عضو هیات‌مدیره بانک تجارت با تاکید بر اینکه حدود ۴۰‌درصد از مشکلاتمان به نقدینگی مربوط است، گفت: برای حل این مشکلات، بانک‌ها باید بتوانند یکCORE BANKING یا نرم‌افزاری که شبیه به این سیستم باشد را داشته باشند تا از هزینه‌های خود بکاهند.

مقدم افزود: باید مشخص شود که بانک‌ها چگونه و در چه حدی می‌توانند به اطلاعات دست یابند.