میزان ارز مسافرتی باز هم کاهش یافت
از تغییر و عمدتا کاهش سقف پرداخت اینگونه ارز به مسافران گرفته تا رویه ارائه آن توسط شعب صرافی بانک‌ها یا به هنگام خروج از کشور بعد از گیت فرودگاه. نکته اصلی در این میان تحلیل رویه تعیین قوانین و مقررات ارز بانک مرکزی است. آنچه می‌توان نتیجه‌‌گیری کرد این است که بانک مرکزی عمدتا به دلیل نوسانات در بازار ارز دست به تغییر مقررات ارزی زده است. امری که به عقیده بسیاری از کارشناسان منفعل بودن سیاست‌گذاری در اصلی‌ترین نهاد پولی کشور را نشان می‌دهد.
کاهش ارز مسافرتی
بر اساس جدیدترین بخشنامه بانک مرکزی ناظر بر خدمات ارزی این بانک، ارز مسافرتی برای مسافرت هوایی به کشورهای همسایه به ۴۰۰ دلار کاهش یافت. پیش از این مسافران برای سفر به این دسته کشورها معادل ۱۰۰۰ دلار ارز دریافت می‌کردند. میزان ارز مسافرتی برای سفرهای هوایی به سایر کشورها نیز با کاهش ۵۰۰ دلاری، از ۱۵۰۰ دلار به ۱۰۰۰ دلار رسید. سفرهای زیارتی نیز از این کاهش بی‌بهره نبودند. طبق این بخشنامه جدید ناظر بر خدمات ارز بانک مرکزی سفرهای هوایی به مقصد عراق و سوریه از ۴۰۰ دلار به ۲۰۰ دلار کاهش یافت. نکته مورد توجه این است که این میزان ارز مسافرتی حتی در برخی از موارد پوشش‌دهنده قیمت بلیت برای سفر به مقصد مورد نظر نخواهد بود.
همچنین بخشنامه جدید بانک مرکزی برای مسافرت‌های زمینی و ریلی و دریایی معادل 400 دلار ارز در نظر گرفته است.
اما شاید جالب‌ترین نکته در این بخشنامه را بتوان در مورد کشورهای همسایه یافت. در نتیجه این تغییرات برای کشورهای همسایه میزان ارز مسافرتی برای هرگونه سفر (هوایی، زمینی، دریایی و ریلی) معادل ۴۰۰ دلار در نظر گرفته شده است. برای مثال برای سفر به کشور ترکیه که به دلایل مختلف از تقاضای بالایی در کشور برخوردار است صرف نظر از اینکه مسافرت هوایی یا زمینی باشد بیش از ۴۰۰ دلار ارز به متقاضی تخصیص نمی‌یابد.
سال پرفراز و نشیب ارزی
پس از جدی شدن نوسانات در بازار ارز بانک مرکزی تا کنون ۱۶ بار در قوانین ناظر بر تخصیص ارز خود تغییر داده است. بر این اساس در مهر ماه سال ۹۰ میزان ارز مسافرتی برای سفرهای هوایی به کشورهایی که در همسایگی ایران قرار ندارند معادل ۲۰۰ دلار اعلام شده بود. این در حالی بود که شیوه ارائه ارز مسافرتی نیز در آن زمان چندان سختگیرانه نبود. بانک مرکزی تصمیم گرفته بود که علاوه بر شعب ارزی بانک‌های ملی، ملت و صادرات و صرافی‌ها و بانک‌های مستقر در مبادی خروجی فرودگاه‌ها و شعب مرکزی سایر بانک‌ها نیز اقدام به فروش ارز مسافرتی کنند.
در پی بیشتر شدن نوسانات در بازار ارز و فاصله گرفتن هر چه بیشتر نرخ رسمی ارز از نرخ بازار بانک مرکزی محدودیت‌های جدیدی را در ارائه ارز مسافرتی اعمال کرد. در این راستا هر متقاضی برای دریافت ارز مسافرتی باید ویزای کشور مقصد، بلیت مسافرت، اصل فیش پرداخت عوارض خروج از کشور و تعهد مسافر مبنی بر دریافت ارز مسافرتی تنها از یک منبع را ارائه می‌داد. ارز مسافرتی، اما بیش از این نیز مورد تغییر و تحول قرار گرفت. با تصویب شدن نرخ ارز تحت عنوان نرخ ارز بازار فرعی که تقریبا نرخی بین نرخ بازار و نرخ مرجع بود قرار شد تا ارز مسافرتی با نرخ بازار فرعی در اختیار مسافران قرار گیرد. در دی ماه سال 90 بار دیگر ارز مسافرتی کاهش یافت و به 1000 دلار برای سفرهای هوایی به مقصد کشورهای غیر‌همسایه و آن هم به نرخ بازار فرعی تعیین شد.
اما دریافت ارز در شعب ارزی بانک‌ها با ارائه بلیت مسافرتی چالشی برای بانک مرکزی به‌وجود آورد. بر این اساس گزارش‌هایی مبنی بر اینکه پس از تحویل ارز مسافرتی متقاضی با کنسل کردن بلیت خود از این ارز در بازار داخل استفاده می‌کند وجود داشت. بانک مرکزی برای کنترل این وضعیت ارائه ارز مسافرتی را به شعب بانک‌ها در فرودگاه و پس از خروج از گیت محدود کرد. بانک مرکزی بار دیگر میزان ارز مسافرتی برای سفرهای دور را در بهمن‌ماه به ۱۵۰۰ دلار بازگرداند. سقفی که در تازه‌ترین تغییر دوباره به ۱۰۰۰ دلار برگشته است.
ارسال نظر