دنیای اقتصاد - مسوولان پولی کشور بار دیگر از تجدیدنظر در سیاست‌های ارزی خبر دادند. بر این اساس محمود بهمنی، رییس‌کل بانک مرکزی و شمس‌الدین حسینی، وزیر اقتصاد در نشست مشترکی با احمدی‌نژاد بر لزوم بازبینی در سیاست‌های ارزی کشور در جهت مدیریت نوسانات قیمتی در بازار ارز تاکید کردند. حسینی با تایید «فضای روانی» در بازار ارز آن را مهم‌ترین عامل نوسانات قیمت در بازار داخل عنوان کرد و شرایط تخصیص ارز «واقعی» را در کشور مناسب قلمداد کرد. از طرف دیگر محمود بهمنی نیز با اشاره به اینکه نوسانات بازار ارز بیشتر جنبه روانی دارد، مشکل اصلی بانک مرکزی را در حال حاضر در نقل و انتقالات ارزی عنوان کرد و از «رساندن نرخ بازار به نرخ مرجع» به عنوان سیاست پیش روی این نهاد پولی خبر داد. همزمان، در حالی که بورس تهران در هفته سپری شده افت سنگین ۲/۴ درصدی در شاخص کل را شاهد بود، مدیران ارشد اقتصادی روز چهارشنبه در جلسه ویژه‌ای با حضور احمدی‌نژاد گردهم آمدند تا درخصوص وضعیت نامطلوب بازار سرمایه چاره‌جویی کنند. در این جلسه، احمدی‌نژاد تاکید کرد باید از دارایی‌های مردم در بورس حفاظت شود. بر این اساس چهار مصوبه مهم در شورای مزبور به تصویب رسید که مهم‌ترین آنها اجازه مجدد به بانک‌ها برای سرمایه‌گذاری در بورس و ارائه تسهیلات به بازیگران حقوقی بازار سرمایه است. دولت از بازبینی در سیاست ارزی خبر داد

سناریو جدید برای مدیریت روانی بازار

تغییر تمرکز از بازار آزاد به نرخ مرجع

گروه بازار پول- دو تن از اعضای تیم اقتصادی دولت اعلام کردند سیاست‌های ارزی با هدف مدیریت نوسان قیمت‌ها مورد «بازبینی» قرار گرفته است. به گفته آنها در برنامه‌ریزی‌های جدید قرار شده با افزایش تخصیص‌های ارزی با نرخ مرجع برای تامین مواد اولیه و نیازهای اساسی در بخش تولید، بازار آزاد از محوریت خارج شود. بنابراین دولت برای مواجهه با شرایط جدید قیمت‌ها در بازار آزاد سناریوهای جدیدی را دستورکار قرار داده است.

روز چهارشنبه، محمود بهمنی، رییس کل بانک مرکزی گفته بود که «بخش عمده‌ای از نوسانات بازار ارز تحت تاثیر عامل انتظارات متاثر از تحولات سیاسی و روانی است و در عمل اتفاقی نمی افتد که قیمت را دستخوش تغییر معناداری کند.» او برای کنترل بازار ارز تاکید کرده بود که «مردم به شایعات توجه نکنند و تحت تاثیر جو روانی سودجویان قرار نگیرند.» از سخنان بهمنی برمی‌آمد که بانک مرکزی ایران نگران افزایش احتمالی قیمت ارز بوده است. برای همین هم رییس کل بانک مرکزی تاکید داشت که «ذخایر ارزی کشور تکافوی نیازهایمان را می‌کند و هیچ مضیقه‌ای در تامین ارز مورد نیاز وجود ندارد و این اطمینان را نیز می‌دهم که در آینده هم چنین کمبودی نخواهیم داشت.»

حالا با وجود هشدارها و توصیه‌های رییس کل بانک مرکزی، قیمت ارز بار دیگر به محدوده نوسان قیمتی مشابه سال گذشته رسیده و همزمان با بانک مرکزی ، وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز از برنامه‌های جدید دولت برای بازار ارز خبر داده است.

جلسه ویژه با حضور احمدی‌نژاد

شمس‌الدین حسینی با تایید «فضای روانی موجود در بازار» به برگزاری جلسه ویژه‌ای با حضور رییس دولت و اعضای اقتصادی کابینه درباره مسائل روز اقتصاد کشور از جمله ارز اشاره کرد و افزود: «امروز باید با دقت بیشتر و همت و تلاش مضاعف و جهادگونه وضع بازار ارز را دنبال کنیم.»

حسینی در پاسخ به سوالی درباره نوسان ارز در بازار گفت: «وضع نوسان ارز تقریبا یک سال است که به صورت جدی وجود دارد؛ اما آن چیزی که بسیار آزاردهنده بود، این بود که برنامه‌ریزی‌های اقتصادی کشور چه در بخش دولتی و چه در بخش غیردولتی به فضای بازار وصل شده بود و در بسیاری از موارد فضای روانی بر آن حاکم بوده است.»

دور شدن از نرخ آزاد ارز

وی گفت: «با پشتوانه‌ای که درخصوص درآمدهای ارزی داشتیم و بازبینی در آن به گونه‌ای تلاش کردیم که با برنامه‌ریزی مواد را تامین و تولید کشور را از وابستگی و اثرپذیری از این نوسان ارز دور کنیم.

در این شرایط بود که بانک مرکزی نرخ مرجع را اعلام کرد و گفت که بر اساس این نرخ مرجع، از بازار کالاهای اساسی و مواد اولیه پشتیبانی می‌کند.»

فضاسازی رسانه‌ای در بازار

وزیر امور اقتصادی و دارایی معتقد است:کشورهای غربی «مدام با فضاسازی‌های رسانه‌ای دنبال این هستند که در بازار موازی ارز قیمت را تحت تاثیر قرار دهند.» اما دولت درصدد است که در این شرایط «در بازار مرجع ثباتی نسبی ایجاد کند که این ثبات ایجاد شده است و این برنامه هم ادامه خواهد داشت.»

بخش روانی بازار هنوز جای کار دارد

حسینی در گفت‌وگو با واحد مرکزی خبر با اشاره به اقدامات غرب در راستای اعمال تحریم‌ها گفت: «برنامه‌های تحریم اقتصادی دو بخش دارد؛ یک بخش عملیات واقعی است که نقل و انتقال پول را دشوار می‌کند و آنها هر کاری که می‌خواستند بکنند تا حالا کرده‌اند، یعنی احساس می‌کنم که بخش عمده‌ای از فشار آنان در این زمینه تخلیه شده ولی آن چیزی که از آن دست بردار نیستند، بخش روانی بازار است.» سخنگوی اقتصادی دولت با طرح این پرسش که آیا طی چند روز گذشته درآمدها و ذخایر ارزی ما کاهش یا تقاضای ارز ما افزایش یافته است، گفت: «در میدان عمل چنین اتفاقی نیفتاده و طبیعی است که با یکسری کارهای روانی می‌توانند به بازار روانی دامن بزنند.»

تمرکز بر بازار واقعی

حسینی افزود: در روزهای اخیر هم جلسات اختصاصی با برخی مسوولان ذی‌ربط، وزرای مرتبط، رییس کل بانک مرکزی و خودم و با رییس‌جمهور برگزار کردیم و مستقل از آن هم جلساتی برگزار شد. وی ادامه داد: در این جلسات برنامه‌های آینده آنها را پیش‌بینی کردیم و متناسب با آن وارد عمل شدیم.

سخنگوی اقتصادی دولت گفت: «امروز به طور مشخص درخصوص بازار متمرکز شده‌ایم و دقتمان هم در رصدکردن آن بیشتر شده است؛ یعنی فعل و انفعالات بازار را می‌دانیم و جابه‌جایی‌های ارزی که صورت می‌گیرد، برای ما مشخص است.» وی تصریح کرد: «در بخش واقعی ارزی در زمینه تامین ارز مورد نیاز کالاهای اساسی همه ارزها تخصیص یافته است و حتی تا مرحله اینکه جابه‌جایی‌ها هم به موقع و درست اختصاص یافته باشد خودمان هم در این زمینه دقیق شده‌ایم.» در عین حال محمود بهمنی رییس کل بانک مرکزی نیز در گفت‌و‌گو با خبرگزاری ایسنا بار دیگر به تاثیر مسائل سیاسی بر بازار ارز اشاره کرد و از برنامه‌های بانک مرکزی برای ثبات بخشی نرخ ارز دفاع کرد. او گفت: «ما نمی‌خواهیم نرخ رسمی ارز را بالا ببریم و بگوییم با نرخ آزاد یکی شده، بلکه سعی ما این است که نرخ دلار بازار را به سمت خود بکشیم.» بهمنی در مورد نرخ ارز گفت: تمام سعی ما این است که بازار را به سمت خود بکشیم و این را هم در دستور کار خود داریم. رییس کل بانک مرکزی با تاکید بر آنکه تمرکز بانک مرکزی باید بر نرخ مرجع باشد، گفت: نوسان قیمت در بازار آزاد ناشی از فعالیت‌های سوداگرانه است بنابراین اگر تقاضای واقعی با نرخ مرجع پاسخ داده شود اتفاقات بازار آزاد قابل مدیریت است. وی با طرح این سوال که آیا وقتی امروز که نرخ ارز ۱۲۲۶ تومان است، با یک مقاله نرخ آزاد دلار ۱۵۰ تومان افزایش می‌یابد این تقصیر بانک مرکزی است، افزود: «ما برای واردات کالا هر میزان که ارز نیاز باشد تخصیص می‌دهیم. ما امروز مشکل ارز نداریم، چرا که درآمدهای ارزی ما از مصارف ارزی ما بیشتر است.»

مشکل در نقل و انتقال دلار است

بهمنی در این مورد اظهار کرد: «کل واردات ما ۷۱ میلیارد دلار و کل درآمدهای نفتی ما ۱۰۰ میلیارد دلار در سال است و اگر درآمدهای ناشی از صادرات غیرنفتی و غیردولتی را حساب کنیم هم این رقم درآمدها به ۱۴۰ میلیارد دلار می‌رسد.» وی متذکر شد: «بنابراین ما در اعطای تسهیلات ارزی برای واردات کالا مشکل نداریم؛ اما بحث نقل‌وانتقال است که به هر ترتیب ان‌شاءالله آن‌را حل می‌کنیم.»