یکسان شدن سپرده قانونی از دلایل جذب سپرده‌های کوتاه مدت در بانک‌ها است

خبرگزاری مهر - به دلیل یکسان شدن سپرده قانونی، دیگر جذب سپرده‌های بلندمدت با نرخ سود بالاتر برای بانک‌ها مقرون به صرفه نیست، بنابراین بانک‌ها به سمت جذب سپرده‌های کوتاه‌مدت گرایش پیدا کرده‌اند. سید بهاءالدین حسینی‌هاشمی، ‌مدیرعامل بانک سرمایه، با بیان اینکه گرایش بانک‌های دولتی و خصوصی به سوی جذب سپرده‌های کوتاه‌مدت به چند دلیل است، تصریح کرد: یکی از دلایل، کمتر بودن قیمت تمام شده سپرده‌های کوتاه‌مدت به خاطر نرخ سود پایین است.

وی تعداد زیاد افرادی که مایل به سپرده‌گذاری کوتاه‌مدت هستند را یکی دیگر از دلایل جذب این نوع سپرده‌ها در بانک‌ها دانست و افزود: تعداد زیادی از سپرده‌گذاران در این بخش سپرده‌گذاری می‌کنند، به عبارت دیگر تعداد سپرده‌های کوتاه‌مدت به مراتب بیشتر از سپرده‌های بلندمدت است. مدیرعامل بانک سرمایه، عامل اصلی گرایش بانک‌ها به جذب این نوع سپرده‌ها را قیمت تمام شده پول و سپرده عنوان کرد و اظهار داشت: در گذشته نرخ سپرده قانونی سپرده‌های بلندمدت کمتر بود.

وی گفت: به طور کلی در دنیا نرخ سپرده‌ها بر مبنای سه ماه، شش ماه، یک سال و بالاتر است و سپرده‌ای با مدت بیشتر وجود ندارد. حسینی‌هاشمی‌ با اشاره به اینکه در همه دنیا نرخ سپرده‌های یک سال و بالاتر با یکدیگر یکسان است، تصریح کرد: این نرخ‌ها در ایران متفاوت است.

وی بیان کرد: نرخ سپرده قانونی این سپرده‌ها در گذشته کمتر بود. یعنی نرخ سپرده قانونی سپرده‌های پنج ساله ۱۰ درصد بود اما نرخ سپرده قانونی کوتاه‌مدت ۳۰ درصد، اما حال که سپرده قانونی همه سپرده‌ها یکسان شده، دیگر نرخ بالای سپرده بلندمدت برای بانک‌ها مقرون به صرفه نیست، بنابراین بانک‌ها به سمت جذب سپرده‌های کوتاه‌مدت که سپرده مناسبی است توجه کرده‌اند.

مدیرعامل بانک سرمایه با اشاره به تعداد زیاد افرادی که اقدام به سپرده‌گذاری یا بستن حساب‌های خود در بانک‌ها می‌کنند، گفت: با توجه به این موضوع بانک‌ها همواره دارای یک میانگین رشد هستند، به عبارت دیگر ممکن است یک سپرده شش ماهه باشد اما با توجه به اینکه تعداد افتتاح سپرده‌های شش ماهه زیاد است می‌توان گفت این نوع سپرده‌ها نیز به نوعی سپرده بلندمدت محسوب می‌شوند.

حسینی‌هاشمی‌ در خصوص تاثیرات جذب سپرده‌های کوتاه‌مدت توسط بانک‌ها بر روی سرمایه‌گذاری اظهار داشت: هر چقدر سپرده بلندمدت‌تر باشد از نظر ثبات پس‌انداز و سرمایه‌گذاری خاصیت بیشتر و اثر تورم‌زایی کمتری دارد.

وی اضافه کرد: سپرده‌های بلندمدت، صرف سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت، ایجاد اشتغال و سرمایه‌گذاری‌های پایدار می‌شود.

مدیرعامل بانک سرمایه با بیان اینکه سپرده‌های کوتاه‌مدت همواره در جریان هستند، تصریح کرد: در این نوع سپرده‌گذاری ممکن است سپرده‌گذار هر لحظه اراده کرده و سپرده خود را بردارد، بنابراین گردش نقدینگی بانک زیاد شده و بانک نمی‌تواند برای مدت طولانی بر روی این پول حساب باز کند.

به گفته وی، در دنیا برای ایجاد ثبات در سرمایه‌گذاری به سپرده‌های بلندمدت توجه می‌شود که معمولا به این سپرده‌ها نیز امتیازاتی می‌دهند. حسینی‌هاشمی‌در خصوص امتیازاتی که ۷یا۸ سال پیش به سپرده‌های بلندمدت داده می‌شد، گفت:نرخ سپرده قانونی این سپرده‌ها از سایر سپرده‌ها کمتر بود، به عنوان نمونه نرخ سپرده قانونی سپرده پنج ساله در گذشته ۱۰درصد بود که انگیزه خوبی را ایجاد می‌کرد.

وی ادامه داد: اگر در این شرایط حتی بانک‌ها دو درصد سود بیشتر می‌پرداختند، می‌توانستند از ۹۰درصد پول استفاده کنند در حالی که در حال حاضر نرخ سپرده قانونی همه سپرده‌ها ۱۷درصد است، یعنی سود بیشتر پرداخت می‌کنند و این در حالی است که فقط می‌توانند از ۸۳درصد آن استفاده کنند.

مدیرعامل بانک سرمایه ایجاد سرمایه‌گذاری‌های پایدارتر و جدید، حفظ اشتغال و ثبات در سرمایه‌گذاری‌ها را مستلزم ایجاد جاذبه‌هایی برای سپرده‌های بیش از یک سال (سپرده‌های بلندمدت) دانست و افزود: بانک مرکزی باید نرخ سپرده‌های قانونی این گونه سپرده‌ها را کمتر کند.

کاهش نرخ سود تسهیلات دلیل جذب سپرده‌های کوتاه‌مدت

در عین حال مدیر عامل بانک ملت نیز یکی از دلایل گرایش بانک‌ها به سوی جذب سپرده‌های کوتاه مدت را کاهش نرخ سود تسهیلات عنوان کرد و افزود: با توجه به اینکه نرخ سود تسهیلات بانک‌ها کاهش یافته، نباید پرتفوی سپرده بانک‌ها پرهزینه باشد.

علی دیواندری با بیان اینکه بانک‌ها همواره به دنبال جذب منابع ارزان هستند، تصریح کرد: در شرایط رقابتی، نرخ سود سپرده‌های بانکی باید به نحوی باشد که جذب سپرده‌گذاری را به همراه داشته باشد.

مدیر عامل بانک ملت اضافه کرد: در شرایط کاهش نرخ سود، بانک‌ها بخشی از سپرده‌های بلندمدت خود را به سوی سپرده‌های کوتاه‌مدت سوق می‌دهند.

وی بخش ثابت و اصلی سپرده‌های بانک‌ها را سپرده‌های بلندمدت ذکر کرد و گفت: سپرده‌های کوتاه‌مدت نیز مکانیزمی برای تامین نقدینگی بانک‌ها محسوب می‌شوند.

دیواندری خاطرنشان کرد: بانک‌های دولتی

به خصوص در دو، سه ماه اخیر از تحرکی در جهت جذب سپرده‌های کوتاه‌مدت برخوردار شده‌اند که معمولا در گذشته این گونه سپرده‌گذاری‌ها به سوی بانک‌های دولتی سوق نمی‌یافت.اخیرا چند بانک بزرگ دولتی با نزدیک کردن نرخ سود سپرده‌های کوتاه‌مدت به نرخ سود سپرده‌های بلندمدت خود، عملا در جهت جذب سپرده‌های کوتاه‌مدت اقدام کرده‌اند.