رئیسکل بانک مرکزی در جمع کارشناسان آمار این بانک تاکید کرد
مصونیت دیدهبان اقتصاد از سیاست
روز گذشته رئیسکل بانک مرکزی و معاون اقتصادی این بانک در جمع فعالان آماری این بانک سخنرانی کردند. این مراسم، افتتاحیه «سی و نهمین هماندیشی آموزشی آمار اقتصادی» بود که در شهر نوشهر برگزار شد. این هماندیشی همانطور که از عنوانش پیداست، بهمنظور ارتقای دانش تخصصی آمارگیران و کارشناسان این حوزه در بانک مرکزی انجام شد. دغدغهای که در صحبتهای ولیالله سیف و پیمان قربانی نیز مشهود بود. رئیسکل بانک مرکزی، بخش آماری این نهاد را به دیدهبان بانک مرکزی در رصد وضعیت اقتصادی کشور تشبیه کرد. او تاکید کرد که در این دیدهبانی نباید قضاوت، تعصبات و نظرات سیاسی داخل شود.
روز گذشته رئیسکل بانک مرکزی و معاون اقتصادی این بانک در جمع فعالان آماری این بانک سخنرانی کردند. این مراسم، افتتاحیه «سی و نهمین هماندیشی آموزشی آمار اقتصادی» بود که در شهر نوشهر برگزار شد. این هماندیشی همانطور که از عنوانش پیداست، بهمنظور ارتقای دانش تخصصی آمارگیران و کارشناسان این حوزه در بانک مرکزی انجام شد. دغدغهای که در صحبتهای ولیالله سیف و پیمان قربانی نیز مشهود بود. رئیسکل بانک مرکزی، بخش آماری این نهاد را به دیدهبان بانک مرکزی در رصد وضعیت اقتصادی کشور تشبیه کرد. او تاکید کرد که در این دیدهبانی نباید قضاوت، تعصبات و نظرات سیاسی داخل شود. از نظر سیف این مصونیت از آن جهت اهمیت دارد که ابزار اصلی برنامهریزان و تصمیمگیران اقتصادی، آمارهای موجود است. همچنین رئیسکل و معاون اقتصادی بانک مرکزی، تکلیف قانونی این بانک در تولید و انتشار آمار را در صحبتهای خود مورد تاکید قرار دادند. شاید این تاکید پیامی به کسانی باشد که منتقد ارائه آمار از مرجعی جز مرکز آمار هستند. همچنین سیف خبر داد که اقداماتی در زمینه تغییر سال پایه شاخصهای قیمت به سال ۱۳۹۵ در دست انجام است.
نقش آمار در تصمیمگیری اقتصادی
به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، رئیسکل این بانک در مراسم افتتاحیه «سی و نهمین هماندیشی آموزشی آمار اقتصادی» که صبح روز شنبه ۳۰ فروردین ماه ۱۳۹۶ در نوشهر برگزار شد، بر اهمیت آمار در تصمیمگیریهای اقتصادی تاکید کرد و گفت: «آمار به معنای مشاهده، یادگیری و به اشتراک گذاشتن واقعیتها درباره جهان واقعی بدون دخالت دادن تعصبات و قضاوت است. اهمیت و نقش آمار بهعنوان ابزار جمعآوری، طبقهبندی، تجزیه و تحلیل با رشد و توسعه جوامع بشری نمایانتر شده و برای برنامهریزی و ارزیابی برنامههای دولت و بخش خصوصی، مباحث سیاستی و مطلع نگه داشتن مردم از وضعیت کشور و ارائه تحلیلهای مقایسهای، بسیار حیاتی و ارزشمند است.»سیف از حضور پرشور مردم عزیز ایران در پای صندوقهای رای و خلق حماسهای دیگر قدردانی کرد و با تاکید بر اهمیت انتخابات که جهتدهی تصمیمگیران کشور را مشخص میکند، گفت: «جهتگیری انتخاب شده توسط مردم در طولانی مدت میتواند برای اقتصاد و زندگی تمام ایرانیان موثر و مفید باشد.»
رئیس شورای پول و اعتبار با اشاره به اهمیت فرهنگ سازمانی که یکی از سرمایههای بزرگ برای نهادی مانند بانک مرکزی است، گفت: «اصولا در تمام دنیا، بانک مرکزی جایگاه ویژه و منحصربهفردی دارد بنابراین باید از فرهنگ سازمانی بالا، احساس مسوولیت و یکپارچگی برخوردار باشد. فرهنگ بالای سازمانی کمک میکند سازمان در یک محیط صمیمانه، موفق عمل کند. ما نیز در بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران فرهنگ غنی و سرمایه سازمانی بزرگی داریم که باید از آن محافظت کنیم.»رئیسکل بانک مرکزی ادامه داد: «با گسترش رقابتهای جهانی از یکسو و اهمیت سیاستهای دولتها و سیاستگذاری بانکهای مرکزی از سویی دیگر، دقت در تصمیمگیریها اهمیت ویژهای یافته که این موضوع نیز منوط به در اختیار داشتن آمار و اطلاعات صحیح، بهروز و دقیق است. اکثر کشورها نیز برای دستیابی به اهداف توسعه اقتصادی مدنظر خود، اقدام به تهیه برنامههای توسعه کوتاه، میان و بلندمدت میکنند که در این مسیر نیز تبیین وضعیت موجود و پیشبینی تحولات اقتصادی و اجتماعی در آینده، شرط لازم در برنامهریزی و تدوین برنامههای توسعه است.»
سیف بر نقش بانک مرکزی بهعنوان یکی از مراجع تولید، جمعآوری و پردازش اطلاعات برای برنامهریزیهای اقتصادی تاکید و تصریح کرد: «تحلیل وضعیت موجود و پیشبینی آینده، براساس الگوهای کمی، ریاضی و اقتصادی در قالب مدلهای اقتصادسنجی انجام میشود. این امر مستلزم وجود دادههای آماری است و بدون این دادهها امکان برنامهریزی صحیح اقتصادی وجود نخواهد داشت؛ بنابراین تحت این شرایط نقش و اهمیت نهادهای آماری کشور بهویژه بانک مرکزی، بهعنوان یکی از مراجع تولید و جمعآوری دادههای آماری و پردازش اطلاعات در جهت برنامهریزی کاملا مشخص است.»او افزود: «در مقیاس بینالمللی نیز یکی از مباحث بسیار مهم در راستای جلب و جذب سرمایهگذاری خارجی، شفافیت است که مبحث گستردهای بوده و بخشی مهمی از آن با فرآیندهای مختلف تهیه و انتشار آمار و اطلاعات مرتبط است. در این راستا از سوی بانک مرکزی تلاشهای زیادی برای انتشار منظم و به موقع آمار و اطلاعات اقتصادی منطبق با استانداردهای بینالمللی انجام شده که قطعا از نقش مهمی در ارتقای جایگاه شفافیت اقتصادی کشور برخوردار است.»
سابقه آماری بانک مرکزی
رئیس شورای پول و اعتبار در ادامه توجه حاضران را به قدمت و چارچوب نظام آماری بانک مرکزی معطوف ساخت و گفت: «سابقه تولید آمارهای اقتصادی در بانک مرکزی به تاسیس بانک ملی در سال ۱۳۰۷ باز میگردد که بعد از تاسیس بانک مرکزی در سال ۱۳۳۹، فعالیتهای آماری از بانک ملی به این نهاد جدید منتقل شد. به همین ترتیب نظام آماری نیز در طول سالیان گذشته به تدریج تغییراتی را تجربه کرده، اما همچنان چارچوب کلی این نظام بدون تغییر باقی مانده است.»او ادامه داد: «چارچوب نظام آماری در بانک مرکزی شامل جمعآوری دادههای خام از منابع داخلی و خارجی، پردازش دادههای خام بر اساس استانداردها و دستورالعملهای بینالمللی و سپس انتشار مستمر و بهنگام این آمارها است.»
سیف با اشاره به تلاش بی وقفه آمارگیران بانک مرکزی گفت: «بانک مرکزی برای انجام این وظایف مهم، بر ۴۰۰ آمارگیر خود در ۷۹ شهر کشور متکی است که دادههای خام مورد نیاز را بدون وقفه و با دقت جمعآوری میکنند. با همت و پشتکار آمارگیران، اکنون بانک مرکزی بهعنوان یک مرجع مهم تخصصی تولید آمارهای اقتصادی در کشور شناخته میشود که پیشینهای طولانی در زمینه جمعآوری، پردازش، تولید و انتشار آمارهای اقتصادی دارد و بهعنوان یکی از مراجع مهم آمارهای اقتصادی در کشور شناخته میشود.»
او افزود: «بانک مرکزی بهعنوان یک نهاد سیاستگذار، خود یکی از استفادهکنندگان اصلی تولیدات آماری بهشمار میآید و این بانک از اطلاعات تولیدی در فرآیند تنظیم و اجرای سیاستهای پولی و اعتباری و ارزی استفاده میکند و ضمن بهرهبرداری از آنها برای تهیه گزارشهای تحلیلی و تنظیم سیاستهای پولی، اعتباری و ارزی، بهطور مستمر و در یک تواتر منظم منتشر میشوند تا دیگر نهادهای سیاستگذار، محققان و عموم افراد جامعه نیز از آنها بهره جویند.»در همین زمینه، سیف جلب اعتماد عمومی نسبت به صحت و دقت آمارهای منتشره ازسوی بانک مرکزی را دستاورد ارزشمندی دانست و تصریح کرد: «با وجود اینکه برخی در رقابتهای سیاسی سعی کردهاند در صحت آمارهای بانک مرکزی تردید ایجاد کنند، اما این تلاشها نتوانسته خدشهای در اعتماد عمومی نسبت به محصولات آماری بانک مرکزی وارد کند و این دستاورد ارزشمند با تلاش کلیه همکاران در نظام آماری این بانک بهدست آمده است.»
انتظارات از حوزه آمار
رئیسکل بانک مرکزی انتشار عمومی تقویم آماری بانک مرکزی در ابتدای سال ۱۳۹۶ را مهمترین اقدام بانک مرکزی در عرصه آمار برشمرد و گفت: «در طول سالهای گذشته گامهای مهمی در جهت ارتقا و تقویت جایگاه بانک مرکزی در عرصه آمار برداشته شده است. با انتشار عمومی تقویم آماری بانک مرکزی در ابتدای امسال، این بانک خود را متعهد ساخته تا مطابق با زمانبندی پیشبینی شده در تقویم آماری، محصولات خود را در اختیار عموم قرار دهد. مسلما انجام این تعهد بدون همکاری شما عزیزان امکانپذیر نخواهد بود.»
در همین زمینه، سیف از آمارگیران بانک مرکزی خواست که مانند سالهای گذشته، آمارهای اقتصادی را با دقت و سرعت تهیه و در اختیار افکار عمومی قرار دهند. او افزود: «برای تحقق این مهم، ضروری است تا اصول حاکم بر نظام آماری از جمله حرفهایگرایی در تولید آمار، استفاده از روشهای اجرایی نوین برای ارتقای کیفی و سرعت پردازش آمارها، بیطرفی و مصونیت از دخالتهای سیاسی، کاربردی بودن اطلاعات آماری، فراهمسازی دسترسی یکسان و برابر به آمار و اطلاعات، ارزیابی رضایت کاربران نسبت به اطلاعات آماری، عکسالعمل مناسب نسبت به استفاده نادرست از اطلاعات آماری و اصول مربوط به محرمانگی اطلاعات آماری، رعایت شود.»
رئیس شورای پول و اعتبار با اشاره به پیشتازی بانک مرکزی در زمینه بهبود کیفی آمار و اطلاعات گفت: «بانک مرکزی سال پایه حسابهای ملی را برای انطباق دادههای آماری با تحولات ساختاری در اقتصاد کشور، از ۱۳۸۳ به ۱۳۹۰ تغییر داده و همچنین اقدامات لازم در زمینه تغییر سال پایه شاخصهای قیمت به سال ۱۳۹۵ در دست انجام است.»او با بیان اینکه با تحولات اقتصادی در زمینههای مختلف، نیازهای آماری کشور نیز توسعه مییابند، افزود: «با ابلاغ بند «پ» ماده ۱۰ قانون احکام دائمی برنامههای توسعه کشور مبنی بر تکلیف بانک مرکزی به تولید و انتشار آمارهای تخصصی، زمینه قانونی مناسبی برای فعالیت بانک مرکزی در این زمینه فراهم شده است؛ بنابراین با توجه به اینکه پیشرفت و اعتلای نظام آماری، فرآیندی مستمر و بیپایان است، برای اجرای موفق مسوولیتی که به عهده این بانک گذاشته شده، باید چارچوبهای مورد نیاز بهصورت مستمر بازبینی و بهنگامسازی شوند. در این صورت، جایگاه بانک مرکزی در حوزه آمارهای اقتصادی حفظ و تقویت میشود.»
ارتقای دانش کارشناسان آمار
رئیسکل بانک مرکزی بر لزوم توجه به استانداردهای بینالمللی در تهیه و انتشار آمار تاکید کرد و گفت: «با توجه به اینکه بانک مرکزی نماینده دولت در صندوق بینالمللی پول معرفی شده است، آمارهای منتشره در بانک مرکزی نیز بهصورت متناوب برای انطباق با استانداردهای بینالمللی از سوی این نهاد مورد ارزیابی قرار میگیرد که البته رویه بانک مرکزی همواره مورد تایید این نهاد بوده است.»او افزود: «با توجه به کسب اعتبار لازم، آمارهای اقتصادی بانک مرکزی همواره مورد وثوق عموم جامعه و جامعه علمی و دانشگاهی داخل و خارج کشور قرار داشته و در حال حاضر صیانت از اعتبار این آمارها که حاصل تلاش صدها و هزاران تن از همکارانمان از سال ۱۳۳۹ یا بهتر بگوییم از سال ۱۳۱۵ تاکنون است، بر عهده ماست.»
رئیسکل بانک مرکزی با تاکید بر ارتقای دانش تخصصی آمارگیران بانک مرکزی گفت: «بخش آمار بانک مرکزی را باید به مثابه دیدهبان بانک مرکزی تلقی کرد که به رصد وضعیت اقتصادی جاری کشور میپردازد. بر این اساس ارتقای دانش تخصصی همکاران محترم در حوزه آمار مانند سایر حوزههای دیگر بانک مرکزی، به مثابه سرمایهگذاری تلقی میشود که مطمئنا در ارتقای کیفی نظام آماری تاثیر قابل توجهی خواهد داشت. ضروری است آموزش همکاران هدفمند بوده و در راستای ارتقای اثربخشی فعالیتهای سازمانی آنها باشد.»
او تصریح کرد: «بانک مرکزی هیچگاه از نقش با اهمیت نیروی انسانی در انجام فعالیتهایش غافل نبوده است. اهتمام این بانک برای سرمایهگذاری در نیروی انسانی باعث شده هرساله همایش هماندیشی آماری با هدف آموزش مستمر و روزآمدکردن اطلاعات همکاران و توانمندسازی آنها برگزار شود. امسال نیز این همایش در راستای اهداف کلی بانک مرکزی برگزار میشود.»سیف در خاتمه سخنان خود ضمن قدردانی از تلاش بیوقفه آمارگیران بانک مرکزی برای ارتقای جایگاه آماری بانک مرکزی، ابراز امیدواری کرد: «برگزاری چنین همایشهایی علاوه بر ارتقای دانش تخصصی، زمینهساز انتقال تجربیات و همگرایی بیشتر است که قطعا انعکاس آن در طراحی و تنظیم سیاستهای اقتصادی بسیار پراهمیت خواهد بود. از همکاران خودم در بخشهای مختلف از جمله همکاران بخش آمار بانک مرکزی که با علاقهمندی، وظایف خود را دنبال میکنند تشکر میکنم. انشاءالله خداوند سلامتی و توفیق دهد تا بتوانیم در جهت تحقق اهداف بانک مرکزی وظیفه خودمان را به نحو مطلوب انجام دهیم.»
نظم بخشیدن به نظام آماری بانک مرکزی
همچنین معاون اقتصادی بانک مرکزی نیز در این مراسم سخنرانی کرد. پیمان قربانی از تکلیف قانونی تولید آمار ازسوی بانک مرکزی صحبت کرد و گفت: «براساس مفاد قانون احکام دائمی برنامههای توسعه در دولت یازدهم، خوشبختانه امروز بانک مرکزی از یک تکلیف قانونی در زمینه تولید و انتشار آمارهای تخصصی برخوردار شده است. بر این مبنا و به موجب این قانون آمارهای اعلام شده از سوی بانک مرکزی، آمار تخصصی رسمی کشور است.»
قربانی ضمن تبریک حماسه ملی انتخابات به شرایط اقتصادی نامناسب آغاز به کار دولت یازدهم اشاره کرد و گفت: «در ابتدای تصدی دولت یازدهم رشد اقتصادی و رشد سرمایهگذاری منفی و نیز بیثباتی در بازارها بهویژه بازار ارز، آرامش را از مردم، سرمایهگذاران و بهطور کلی اقتصاد سلب کرده بود.»پیمان قربانی با بیان اینکه تورم پس از ۲۶ سال در سال ۱۳۹۵ تک رقمی شد، ادامه داد: «همزمان با دستیابی به نرخ تورم تک رقمی، دستیابی به رشد اقتصادی دورقمی نیز محقق شد. علاوهبر این ثبات بازارها و بهویژه بازار ارز طی سه سال گذشته حتی در شرایطی که قیمت نفت افت شدیدی داشت، عملیاتی شد و در کنار آن نیز شاهد مثبت شدن رشد سرمایهگذاری در حوزه ماشینآلات بودیم که این امر نویدبخش حرکت در بخش صنعت کشور تلقی میشود.»او نقش و سهم بانک مرکزی را در دستیابی به این دستاوردها، کلیدی و پررنگ دانست و گفت: «در حال حاضر آنچه اهمیت دارد حفظ و صیانت از این دستاوردهای مهم اقتصادی است. برای تحقق این امر همچون گذشته نیاز به پایش دقیق اقتصاد بهواسطه آمارها و نیز اتخاذ سیاستهای بهنگام است. اجرایی شدن این نکته مستلزم این است که آمارهای با کیفیت، دقیق و با حداقل وقفه زمانی در دسترس ما قرار گیرد.»
عضو هیات عامل بانک مرکزی با بیان اینکه کاهش وقفه زمانی و نیز انتشار به موقع آمارها از گامهای مهم برداشته شده در دولت یازدهم بوده است، توضیح داد: «پیش از این آمارهای اقتصادی با وقفه زمانی و گاه نامنظم منتشر میشد، اما خوشبختانه با نظم و انضباط در دوران دولت یازدهم این روند بهبود یافته است، البته تحقق این امر مدیون تلاشهای آمارگیران بانک مرکزی و نیز حمایتهای رئیسکل بانک مرکزی از حوزه اقتصادی و بهویژه بخش آمارهای اقتصادی است.»
قربانی افزود: «همکاران حوزه آمار از همکاران خلاق و زحمتکش بانک مرکزی هستند. اخیرا نیز فصلنامه آمارهای اقتصادی مجددا احیا شده است که در اختیار علاقهمندان قرار خواهد گرفت.»همچنین به گفته وی ارتقای علمی کارکنان بخش آمارهای اقتصادی بانک مرکزی یکی از اولویتهای اصلی این بانک است.معاون اقتصادی با بیان اینکه در حوزه سامانهها اقدامات مناسبی انجام گرفته است، افزود: «در چند سال گذشته دوایر آماری از نظر سختافزاری و نرمافزاری به فناوریهای نوین ارتباطی مجهز شدهاند و این موضوع در روند جمعآوری و تحلیل آمارها کمک شایانی خواهد کرد.»
وی تصویب بند پ قانون ماده ۱۰ قانون احکام دائمی برنامههای توسعه در دولت یازدهم را یکی از دستاوردهای این دولت دانست و گفت: «باوجود پیشینه آماری بانک مرکزی و نیز تولید آمارهای باکیفیت، خلأ قانونی برای این بانک ایجاد میشد. برای نمونه حسب ماده ۵۴، بانک مرکزی در زمینه آمارها با محدودیتهایی مواجه میشد. بر این اساس، خوشبختانه امروز این بانک از یک تکلیف قانونی در زمینه تولید و انتشار آمارهای تخصصی خود برخوردار شده است و به موجب این قانون آمارهای اعلام شده از سوی بانک مرکزی، آمارتخصصی رسمی کشور تلقی میشود. البته عملیاتی شدن این تکلیف، نظم وترتیب همه ما را میطلبد.»
قربانی از استقبال نسبت به انتشار تقویم آماری در سال جاری خبر داد و گفت: «انتشار تقویم زمانی نرخ تورم، حسابهای ملی و شاخص تولید کارگاههای بزرگ صنعتی در داخل و نیز در محافل بینالمللی مورد استقبال همگان قرار گرفت که البته با توجه به این امر امیدواریم تقویم زمانی برای انتشار سایر آمارها نیز عملیاتی شود.»
ارسال نظر