سرمایه؛ یک منبع بدون هزینه

محمدعلی سهمانی اصل

مدیرعامل بانک توسعه تعاون

بانک مانند هر بنگاه دیگری، تامین منابع مالی‌اش به دو طریق سرمایه و بدهی یا ابزارهای بدهی صورت می‌گیرد. باتوجه به ناکافی بودن سرمایه بانک‌ها به‌خصوص در سال‌های اخیر و ازجمله بانک‌های دولتی به‌دلیل محدودیت‌های درآمدی و مالی دولت، دچار مشکل ضعف ساختار مالی شدند و بر این اساس ضروری بود که برای اصلاح و بهبود ساختار مالی‌شان حتما سرمایه آنها افزایش پیدا کند.

برای اینکه بانک‌های داخلی ما بتوانند با بانک‌های خارجی و معتبر روابط کارگزاری و امکان بهره‌مندی از خطوط اعتباری را داشته باشند، باید بتوانند یکسری شرایط، شاخص‌ها و استانداردهایی را رعایت کنند. ازجمله یکی از مهم‌ترین آنها نسبت کفایت سرمایه است. یکی از مهم‌ترین متغیرهای صورت‌های مالی مدنظر موسسات رتبه‌بندی سرمایه بانک‌هاست و پایین بودن آن، باعث می‌شود که بانک‌ها در رتبه‌بندی موسسات بین‌المللی نتوانند رتبه مناسبی را احراز کنند. یکی از شرایط لازم برای حضور بانک‌ها در عرصه فعالیت‌های بانکداری بین‌المللی داشتن یک رتبه اعتباری مناسب است.

بنابراین با افزایش سرمایه، بانک‌ها می‌توانند رتبه خودشان را بهبود بدهند و از یک رتبه اعتباری مناسبی برخوردار باشند. سرمایه یکی از معیارهای استحکام مالی و شرط ضروری داشتن موقعیت مالی مناسب برای بانک است و قطعا هرچه سرمایه بانک بیشتر باشد، بانک از ریسک پایین‌تر و استحکام و بنیه مالی قوی‌تر برخوردار خواهد بود. به‌طور حتم با افزایش سرمایه به لحاظ اینکه میزان مشارکت سهامداران در بانک افزایش می‌یابد. یعنی این امر برای بانک منابع جدید و یک freshmoney را ایجاد می‌کند که توان بانک در پرداخت تسهیلات و ایفای خدمات را بیشتر می‌کند و طبیعتا این امکان فراهم می‌شود که بانک‌ها علاوه‌بر تامین سرمایه در گردش بنگاه‌ها و واحدهای تولیدی، به لحاظ اینکه سرمایه یک منبع دائمی بلندمدت و بدون سررسید است، بتوانند در طرح‌های سرمایه‌ای و پروژه‌های بنگاه‌ها و واحدهای تولیدی هم مشارکت کنند. قطعا افزایش سرمایه بانک‌ها منجر به رفع تنگنای اعتباری موجود در اقتصاد خواهد شد و دسترسی بنگاه‌ها را به منابع جدید فراهم خواهد کرد. بنابراین، این موضوع حرکتی است در راستای تقویت و حمایت از تولید داخلی و رفع شرایط رکودی فعلی و ایجاد رونق اقتصادی بیشتر.