خروج از رکود بدون تحریک قیمت مسکن

احمد خاکی مدیرعامل شرکت لیزینگ گسترش سرمایه‌گذاری ملی تقریبا تمامی تحلیل‌های کارشناسی نشانگر این است که بازار مسکن کشور به‌ویژه در شهر تهران در دوره رکود شدید قرار دارد و البته هنوز به نقطه قعر رکود خود هم نرسیده است و ادامه روند کنونی حداقل تا انتهای سال ۱۳۹۴ هم دور از ذهن نیست. پر واضح است که دلایل ایجاد این وضعیت ریشه در پارامترهایی از قبیل افزایش عرضه فوق نیاز بازار مسکن به‌ویژه با توجه به سایز عظیم طرح مسکن مهر، عرضه همزمان مسکن در کلان‌شهرها توسط سازندگان خصوصی و دولتی و از سوی دیگر کاهش همزمان نرخ رشد جمعیت و افزایش سن ازدواج در جامعه است و به این امر ایجاد حباب قیمتی سال‌های گذشته در بازار مسکن را هم که ناشی از رشد ناگهانی نرخ تورم و خرید مسکن بدون نیاز و در جهت حفظ ارزش پول، توسط خریداران را باید اضافه کرد. در نتیجه بازار فعلی مسکن در ایران متاثر از کاهش قدرت خرید قابل توجه خریداران در مرحله رکود تورمی به سر می‌برد و یکی از معضلات دولت فعلی برون‌رفت از شرایط حال حاضر بدون تحریک جدید قیمت مسکن است و طرح‌های متعددی در این راستا در حال تدوین است. حال اگر نیم نگاهی به تجربه سایر کشورهای جهان داشته باشیم، به نظر می‌رسد تنها راه‌حل موجود برون رفت از این شرایط، افزایش قدرت خرید متقاضیان از طریق اعطای وام‌های بانکی به آنها است؛ زیرا در این روش ضمن اینکه رونق اولیه در بازار ایجاد می‌شود بازار مسکن به سوی خریداران نهایی هدایت و از شوک آنی به بازار و سوداگری جلوگیری می‌شود. به همین جهت دولت اخیرا در بخش تولید مسکن در بافت‌های فرسوده با افزایش رقم وام، سعی در ایجاد تحرک در این بخش داشته است؛ اما باید توجه داشت که بازار مسکن متناسب با موقعیت مکانی عرضه و بازه قیمتی املاک بخش‌بندی‌های متعددی دارد و رکود حاکم در بخش املاک لوکس یا با سایز متراژ بالا که دارای قیمت بالاتری هستند، نمود بیشتری دارد و به نظر اینجانب هم‌اکنون این بخش از بازار هم نیازمند خروج از رکود البته بدون سیاست‌های حمایتی معمول در پرداخت یارانه بهره وام مسکن است. پیشنهاد این است که این بخش، به صنعت لیزینگ کشور واگذار شوند و این شرکت‌ها با شروع طرح لیزینگ مسکن در تحرک بازار کمک کنند. از آنجاکه بیشتر متقاضیان و مراجعه‌کنندگان به صنعت لیزینگ از قشر متوسط به بالای جامعه هستند که بنا دارند همزمان با پس‌انداز مالی نسبت به ارتقای مسکن از طریق دریافت وام و تعویض منزل مسکونی خود از متراژ کوچک‌تر به بزرگ‌تر یا جابه‌جایی به سمت محله‌های مرفه‌تر اقدام کنند و برای این قشر بهره وام، حساسیت کمتری نسبت به اقشار آسیب‌پذیر جامعه دارد، بنابراین طرح لیزینگ مسکن به کمک دولت در خروج از شرایط رکودی حاضر آمده، بدون اینکه در سایر سیاست‌های دولت نسبت به اقشار آسیب‌پذیر خللی ایجاد کند.