راهکارهای کاهش فاصله با فروشگاه‌های روز دنیا

حسین مدرسی‌فر

مدیرعامل فروشگاه‌های زنجیره‌ای سپه

فروشگاه‌های زنجیره‌ای درحکم نمایشگاهی از مجموعه کالاهای قابل عرضه و مورد نیاز مصرف‌کنندگان هستند. عوارض اقتصادی رکود بیـشتر متوجه کالاهای سرمایه‌ای و بادوام می‌شود و مردم معمولا در دوره رکود تورمی، نقدینگی خود را برای تهیه اقلام پر مصرف در سبد روزانه خرید خود و در راس آنها مواد غذایی و بهداشتی هزینه می‌کنند. فروشگاه‌های زنجیره‌ای نیز با درک این موضوع تمام مساعی خـود را در دوره رکود صرف تامین و تـوزیع اقلام مذکور در کیفیت و قیـمت مناسب و رقابتی می‌کنند. درحقیقت مشتریان با صرف حداقل زمان و هزینه‌های سربار می‌توانند به بخش قابل توجهی از نیازمندی‌های خود دسترسی پیدا کنند و این مزیت این امکان را به تولید‌کنندگان می‌دهد تا ضمن ارزیابی سریع از واکنش بازار نسبت به تولیدات خود، وضعیت رقبا، تغییر سلایق مصرف‌کنندگان وتنوع بسته‌بندی، درکوتاه‌ترین زمان ممکن مطلع شوند. ضمنا ضابطه‌مندی عملکرد این فروشگاه‌ها و برخورداری از سیستم‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری مناسب و توانمندی‌های مالی و اعتباری این اطمینان را در نزد تولیدکنندگان برای درحداقل بودن دغدغه دستیابی به منابع مالی حاصل از فروش محصولات خود ایجاد می‌کند.

در همین حال فروش اقساطی می‌تواند از گزینه‌های تشویقی برای خریداران باشد؛ اما به‌دلیل پراکندگی مشتریان امکان ساماندهی آنها میسر نبوده و تاکنون موفق به اجرای آن نشده‌ایم. استفاده از فضای مجازی و مزیت‌ها وظرفیت‌های آنها هم برای افزایش فروش و خدمـت‌رسانی می‌تواند از برنامه‌های جاری برای حفظ مشتریان وفادار شرکت است. بافت سنتـی اقتصاد ایران خصوصا درحوزه تجارت و عدم تناسب منطقی بین تعداد واحد‌های صنفی خرده‌فروشی و عمده فروشی به تعداد مصرف‌کننده موجب تحمیل هزینه‌های اداره‌ این واحد‌های کوچک به مصرف‌کنندگان و افزایش قیمت تمام شده گردیده است. حال آنکه نسبت موجود در سایر کشورها حاکی از وجود تعداد محدود عمده فروشی و به نسبت هرکدام از آنها حداکثر ۳۰۰ واحد خرده‌فروشی و به ازای هرواحد خرده‌فروشی ۷۰۰ خانوار تعریف شده است. پس یکی از ویژگی‌هایی که در کارکرد فروشگاه‌های زنجیره‌ای باید نمود پیدا کند تاثیر این کاهش تعدد بر قیمت تمام‌شده به نفع مصرف‌کنندگان است که قطعا موجب اقبال مردم و کسب سهم بیشتر از بازار برای آنها خواهد بود. از طرفی مقاومت‌هایی از سوی این واحد‌های صنفی و حامیان سنتی آنها که معمولا دستی هم در نهادهای تصمیم‌گیری کلان کشور دارند، صورت می‌پذیرد، ولی طی سـال‌های اخیر با توسعه کمی و کیفی خدمات وکالاهای عرضه شده در این فروشگاه‌ها و ایجاد زیرساخت‌های مطلوب سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، تغییر در روش‌های سنتی ساعات کار، فعالیت و بهره‌مندی این فروشگاه‌ها از نظام آراستگی و تکریم مشتری و رعایت استاندارد‌های مورد اطمینان مردم توانسته‌اند جایگاه خوبی را پیدا کنند که رشد آن منوط به حفظ و ارتقای سطح اعتماد مردم به عملکرد آنها است.

کاهش آلودگی، تعـدیل حجم ترافیک، نشاط جمعی در مجتمع‌های فروشگاهی و امکان اعمال نظارت دقیق برعرضه بهداشتی و توام با نرخ‌های منطقی و عدم ماندگاری کالا با توجه به سرعت گردش خرید و فروش نیز از مزایای این فروشگاه‌هاست. در همین حال معـرفی نمونه‌های موفق این فروشگاه‌ها در بازارهای منطقه و تسریع در روند شکل‌گیری انجمن و اتحادیه صنفی برای دفاع از منافع و مطالبات این صنعت، روز آمد شدن نحوه عرضه کالاها و خدمات به‌ویژه ازحیث بسته‌بندی متناسب باسلیقه و قدرت خرید مردم، اهـمیت دادن به نظام آراسـتگی فروشگاه از حیث چیدمان کالا، استفاده از نیروهای دوره دیده برای مدیریت و کار در فروشگاه، استفاده بیشتر از مزیت‌های فضاهای مجازی برای سهولت دسترسی مردم، پررنگ‌تر شدن نهضت کاهش قیمت تمام شده از طریق کاهش هزینه‌های سربار به‌ویژه ذخیره‌سازی و حذف حمل و نقل متعدد و مضاعف، نوسازی با حمایت نهادهای حاکمیتی و شهرداری‌ها از روند فعالیت‌های این فروشگاه‌ها و با توجه به اقبال عمومی سرمایه‌گذاران خارجی برای احداث فروشگاه‌های زنجیره‌ای که قطعا با مطالعه روی بازار مصرف ایران صورت پذیرفته می‌تواند در کاهش فاصله فعلی بین فروشگاه‌های زنجیره‌ای ایران و منطقه و کشورهای دیگر موثر باشد.