تحول جدید در ساختار اشتغال

نویسنده: جیسون‌هاینر

بازار مشاغل در صنعت فناوری اطلاعات در آستانه تحولاتی بزرگ قرار دارد و توجه به این تحولات برای شرکت‌ها و متخصصان این حوزه اهمیت حیاتی خواهد داشت.

طی سال‌های اخیر نگرانی‌هایی در بین متخصصان فناوری اطلاعات پدید آمده است که یک دهه پیش وجود نداشت. در پایان دهه ۱۹۹۰ فرصت‌های شغلی بسیار زیادی برای متخصصان حوزه فناوری اطلاعات وجود داشت و آنها می‌توانستند بین شغل‌های مختلف و شرکت‌های گوناگون، هر کدام را که مایل بودند انتخاب کنند و تقریبا همیشه درآمد آنها بالا بود زیرا شرکت‌ها چاره‌ای جز استخدام آنها نداشتند. در آن زمان حرفه فناوری اطلاعات، آینده‌دار و پرسود تلقی می‌شد اما در سال‌های اخیر این شرایط تغییر کرده است.


بحران شرکت‌های فناوری اطلاعات در اوایل سده حاضر سبب شد تعداد کمتری شرکت در این حوزه تاسیس شود. همچنین در سال‌های پایانی دهه 1990 تعداد بسیار زیادی پروژه پرهزینه تعریف شده بود زیرا در آن زمان شرکت‌ها معتقد بودند فناوری پاسخ تمام مشکلات است. با بروز بحران سال 2001 این پروژه‌ها متوقف شد و در نتیجه این امر، دپارتمان‌های فناوری اطلاعات در بسیاری از شرکت‌ها به اخراج نیروی کار خود اقدام کردند. در سال‌های 2002 و 2003 این بحران پایان یافت اما تغییرات بزرگی در ساختار اشتغال در حوزه فناوری اطلاعات پدید آمد و یکی از این تغییرات ثابت باقی ماندن بودجه دپارتمان‌های فناوری اطلاعات در سازمان بود.


یک نتیجه مستقیم این روند، برون سپاری مشاغل فناوری اطلاعات بوده است. این بدان معناست که شرکت‌های مختلف، دیگر نیروهای ثابت برای مدیریت شبکه‌های اطلاعاتی خود ندارند و به جای آن، از شرکت‌های متخصص این امر به شکل پیمانکار استفاده می‌کنند. بدین ترتیب، نخستین تغییر در ساختار مشاغل در حوزه فناوری اطلاعات حرکت شرکت‌ها و سازمان‌ها به سمت استفاده از شرکت‌های متخصص این حوزه و برون‌سپاری کارها است. به‌ویژه شرکت‌های بزرگ ترجیح می‌دهند نیروی متخصص فناوری اطلاعات استخدام نکنند. یک دلیل این امر، هزینه بالای در استخدام داشتن متخصصان این حوزه و وجود دپارتمان فناوری اطلاعات در داخل سازمان است.


دگرگونی دوم، فعالیت متخصصان فناوری اطلاعات به‌عنوان مدیر پروژه است. آن دسته از متخصصان فناوری اطلاعات که در استخدام شرکت‌ها باقی مانده‌اند در نقش مدیر پروژه فعالیت می‌کنند نه بخشی از یک دپارتمان متمرکز فناوری اطلاعات. این افراد به مدیران شرکت کمک می‌کنند بهترین تصمیم‌ها را در حوزه فناوری اتخاذ کنند. آنها با طرف‌های ذی‌نفع ارتباط برقرار کرده و راه‌حل‌های فناوری را برای تحقق اهداف سازمان می‌یابند. همچنین این مدیران پروژه، نقطه تماس سازمان با ارائه‌کنندگان راه‌حل‌های تخصصی فناوری اطلاعات در خارج سازمان هستند.


سومین تحول در حوزه مشاغل فناوری اطلاعات، فراگیر شدن مشاغلی نظیر برنامه‌نویسی و کدنویسی است. قبلا فناوری اطلاعات به معنای مدیریت و استفاده از سخت‌افزارها و نرم‌افزارها بود اما رفته رفته فعالان این حوزه به سمت به‌کارگیری و پیاده‌سازی اپلیکیشن‌های مبتنی بر وب حرکت می‌کنند یعنی اپلیکیشن‌هایی که استفاده از آنها به تخصص و آموزش بالایی نیاز ندارد. همچنین متخصصان فناوری اطلاعات هر روز بیشتر سرگرم به‌کارگیری اپلیکیشن‌های ابزارهای موبایل می‌شوند.


بدین شکل ساختار مشاغل در صنعت فناوری اطلاعات در حال تغییر است و این دگرگونی ادامه پیدا خواهد کرد. یک عامل مهم که سبب این دگرگونی‌ها است، نیاز به کاستن از هزینه است. شرایط نه چندان مطلوب اقتصادی سبب شده شرکت‌ها در انتخاب پیمانکارهای فناوری اطلاعات، به قیمت خدمات قابل ارائه توسط این پیمانکارها توجه خاصی نشان دهند، در نتیجه نوعی جنگ قیمت بین ارائه‌کنندگان خدمات تخصصی فناوری اطلاعات پدید آمده است.