اصلاح‌قانون اساسی

میزان مشارکت در انتخابات هفته پیش، بالاترین میزان از سال ۲۰۱۲، یعنی سالی بود که رای‌دادن اجباری لغو شد. بوریک که جوان‌‌‌ترین رئیس‌جمهور شیلی خواهد بود، قول داده است، در سیستم بازنشستگی، تحولات زیادی ایجاد کند؛ خدمات درمانی به همه مردم ارائه کند، اصلاحات بزرگی در سیستم مالیاتی به وجود آورد، با تغییرات آب‌وهوایی مبارزه کند و بر حقوق بشر متمرکز باشد. یکی از کارشناسان می‌‌‌گوید: «جوانان در شیلی معتقدند، باید مدل توسعه اقتصادی کشور متحول شود و تاکید بوریک بر لزوم تحول مدل اقتصادی، عامل مهم جذب شدن رای‌دهندگان به او بود. بوریک از پیش فعالیت‌های سیاسی داشته، اما یک‌سال قبل، حتی نامزد بالقوه انتخابات نبود و به‌یکباره شاهد پیروزی قاطع وی در انتخابات شدیم.»

یازدهم مارس سال آینده، بوریک قدرت را در شیلی در دست می‌گیرد. او نخستین رئیس‌جمهور شیلی است که از منطقه سانتیاگو یا والپارزو در مرکز شیلی نیست. بوریک که قبلا، یعنی در تظاهرات‌‌‌های یک‌دهه پیش، از رهبران جنبش دانشجویی بود، در سال ۲۰۱۳ در انتخابات کنگره به نمایندگی این نهاد انتخاب شد و در سال ۲۰۱۷ نیز بار دیگر رای آورد. در شش‌ماه نخست ریاست‌جمهوری بوریک، یک همه‌پرسی درباره قانون اساسی جدید شیلی برگزار می‌شود.

پیش‌نویس قانون اساسی جدید، در حال حاضر از سوی گروهی از نمایندگان مردم شیلی که نیمی از آنها زن هستند، در حال تدوین است. تغییر قانون اساسی سال ۱۹۸۰ که در دوره حاکمیت آگوستو پینوشه تدوین شد، یکی از خواسته‌های اصلی مردم در تظاهرات‌های اکتبر سال ۲۰۱۹ بود. بوریک از این تغییر حمایت و اعلام کرد که ضمن احترام به استقلال گروه تدوین‌کننده پیش‌نویس قانون اساسی جدید، در صورت پیروزی در انتخابات، دولتش کاملا از تغییر قانون اساسی حمایت خواهد کرد.

پیش‌بینی می‌شود در قانون اساسی جدید، تغییرات زیادی ایجاد شود. برای مثال، به احتمال زیاد با بندهایی که در آن گنجانده می‌شود، دوره سرکوب سیاسی اقلیت‌ها و بومیان شیلی پایان خواهد یافت. اقلیت‌‌‌های ‌نژادی در مناطق مختلف شیلی، به‌ویژه جنوب این کشور، با مشکلات گوناگونی مواجه هستند و همواره درگیری‌هایی بین آنها و شرکت‌های فعال در جنگل‌ها وجود داشته و دولت صرفا تلاش کرده با استفاده از نیروی پلیس و ارتش به درگیری‌ها پایان دهد؛ اما مشکل حل نشده است. ماه اکتبر، رئیس‌جمهور کنونی شیلی، دو هفته وضعیت فوق‌العاده در جنوب کشور اعلام کرد و از ارتش برای آرام کردن اوضاع کمک گرفت.

وضعیت فوق‌العاده هر دو هفته یکبارتمدید شده است. بوریک با تمدید مجدد وضعیت فوق‌‌‌العاده مخالفت و اعلام کرده است که نباید از ارتش برای حل مشکل استفاده کرد. او برنامه‌‌‌ای برای مذاکره با بومی‌های چهار استان جنوب شیلی و رسیدن به توافق با آنها تدوین کرده است. چالش بعدی بوریک با کنگره بعدی خواهد بود. مشکل بزرگ این است که تعداد احزاب کنگره بسیار زیاد است و این تنوع، حصول هرگونه توافق را دشوار خواهد کرد.

البته در کنگره، مخالفان بوریک در اکثریت هستند و او باید از طریق مذاکره ترتیبی دهد تا برنامه‌هایش تصویب شود. اجرای برنامه‌‌‌های او همچنین به تامین منابع مالی وابسته است. اگر تغییراتی که او در حوزه مالیات پیشنهاد داده است، تصویب شود، منابع مالی لازم تامین خواهد شد.