خرید رای در دهک‌های پایین

آنا دلائو

استاد اقتصاد سیاسی دانشگاه ییل

آیا برنامه‌های هدفمند دولتی، رای‌دادن به نفع دولت را افزایش می‌دهد؟ آیا وعده‌های پوپولیستی کاندیداها رای دادن به نفع آنان را افزایش می‌دهد؟ برخی از مطالعاتی که انجام شده‌اند، نشان می‌دهد که برنامه‌های رفاهی دولت‌ها و پیشنهادهایی که از سوی نامزدهای تصدی مقام ریاست جمهوری ارائه می‌شود، فرصت‌های زیادی برای افراد در جست‌وجوی قدرت فراهم می‌کنند تا اعتباری برای آن برنامه‌ها به دست آورند. برخی دیگر از مطالعات نیز حاکی از آن است که معمولا رای‌دهندگان بی‌طرف و تخصیص منابع استراتژیک عمومی برای آنان، به نفع فرد وعده‌دهنده اثر‌گذار است. علاوه بر آن بیشتر نظریات موجود ارتباط‌هایی بین مخارج دولت و پیامدهای انتخاباتی برقرار می‌کنند. پیش‌بینی می‌شود که رای‌دهندگان با توجه به نحوه اجرای این برنامه‌ها رای می‌دهند. یکی از این کشورها مکزیک است. اطلاعات جمع‌آوری شده و تجربی گواه آن هستند که ثبت نام اولیه در برنامه‌های یارانه‌ای نظیر «پروگرسا» و «سی‌سی‌تی»، یعنی پرداخت نقدی شرطی در مکزیک، منجر به افزایش قابل توجهی در بازدهی و اقبال رای‌دهندگان و بالا رفتن سهم آرای رئیس دولت در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۰ شده است. این آزمایش همچنین نشان می‌دهد که آرای احزاب اپوزیسیون از چنین برنامه‌هایی تاثیر نمی‌پذیرد.

در واقع به نظر می‌رسد برنامه‌های هدفمند دولتی می‌توانند کمک‌هایی را فراهم کنند تا حامیانش را بسیج کند، البته در مواردی که این حزب بتواند از مخارج صلاحدیدی به سمت برنامه‌هایی با مخارج برنامه‌ریزی شده و هدفمند حرکت کند. یکی از این برنامه‌ها را می‌توان پروگرسا در مکزیک دانست. برنامه نقدی پرداخت در مکزیک (یا همان سی‌سی‌تی) به‌طور گسترده‌ای نماینده فقرستیزی یک دولت و برنامه‌ای هدفمند به شمار می‌رود که به نظر می‌رسد در پیش گرفته شده باشد و همین می‌تواند آرا را به خود جلب کند. در حالی که در مورد اثرات این برنامه‌ها به نفع دولت در رسانه‌ها حرف‌های زیادی مطرح شده است، تحقیقات تجربی در این زمینه کمتر انجام شده است. به‌طور کلی یکی از این موارد چنین در نظر گرفته می‌شود که افراد خواهان تصدی دولت به‌طور استراتژیک منابع مهم را به مناطقی که به زعم آنها از نظر سیاسی آسیب‌پذیر هستند یا در برخی موارد قوی هستند، تخصیص می‌دهند. بنابراین برآوردهای ناشی از بازه‌های انتخاباتی تورش رو به پایین یا صعودی خواهند داشت. تحلیل اطلاعات مربوط به رای‌گیری در سال‌های ۲۰۰۰ و ۲۰۰۶ نشان می‌دهد که رای‌دهندگانی که در برنامه پروگرسا ثبت نام کرده بودند، ۱۱ درصد بیشتر احتمال داشت تا به حزب متصدی در هر انتخابات رای دهند. در واقع به نظر می‌رسد در سال ۲۰۰۶ ثبت نام در این برنامه، توانست برای متصدی دولت آرای خوبی فراهم کند. تعداد افراد ثبت نام کرده در این برنامه که به نفع اجراکننده برنامه رای دادند، بین ۳۰ تا ۴۳ درصد در دو دهک پایینی درآمدی، افزایش نشان می‌داد. می‌توان دریافت که اگر کار را به‌صورت تصادفی انجام دهیم و به این شیوه، روستاهای تصادفی را انتخاب کنیم، برنامه‌هایی مانند پروگرسا به روستاهای زیادی سود می‌رساند. این موضوع بیانگر آن است که برنامه‌های هدفمند منجر به افزایش مشارکت رای‌دهندگان و سهم آرای متصدی دولت می‌شود. البته تنها عامل را نمی‌توان به مشتری‌مداری دولتی نسبت داد بلکه تبیین‌هایی برای سیاست برنامه‌ریزی شده و ادعای اعتبار ناشی از اجرای این برنامه‌ها و وعده‌های تبلیغاتی کاندیداها نیز وجود دارند. در واقع می‌توان فرض دیگری را نیز در نظر داشت و آن اینکه برنامه‌هایی که در مورد افراد هدفمندسازی می‌شوند، وقتی به گونه‌ای عملی کار شوند، با عادات دموکراسی سالم سازگار هستند و مشارکت در انتخابات را نیز در بر می‌گیرند و در نتیجه حمایت از دولت را افزایش می‌دهند.