تجارت آزاد با آمریکا لغو می‌شود؟

ایندیپندنت

امواج برگزیت می‌تواند مذاکرات مربوط به قرارداد مشارکت تجاری و سرمایه‌گذاری (TTIP) آزاد میان اروپا و آمریکا را با شکست مواجه کند. منتقدان معتقدند، با نهایی شدن قرارداد، شرکت‌های آمریکایی می‌توانند قوانین و محدودیت‌های مختلف اتحادیه اروپا در حوزه‌های سلامت، ایمنی و محدودیت‌های محیط زیستی را نقض کنند. در واقع این قرارداد اجازه می‌دهد محدودیت‌های مذکور طی مذاکراتی که بین سرمایه‌گذار و مسوولان محلی انجام می‌شود، دچار تغییراتی شد. همچنین بر اساس این قرارداد شرکت‌های چند ملیتی اروپا و آمریکا می‌توانند قوانینی که بر اساس سیاست‌های تدوین شده دولت است و به سود این شرکت‌ها یا تجارت و کسب و کار دو طرف ضربه می‌زند را از طریق مذاکرات داخلی نقض کنند.

اما حالا با خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا و در نتیجه از مذاکرات، به نظر می‌رسد با قدرت گرفتن مخالفان طرح و در عین حال عدم تمایل آمریکا بر انجام اصلاحات در بندهای آن، سرانجام این طرح، کمی مبهم باشد. بریتانیا یکی از اصلی‌ترین حمایت‌کنندگان طرح بوده و خروج آن از مذاکرات باعث شده آمریکا نزدیک‌ترین هم‌پیمان سیاسی و اقتصادی خود را از دست بدهد. کارشناسان اروپایی معتقدند در شرایط بحرانی کنونی، تلاش و اصرار بر عملیاتی کردن این قرارداد می‌تواند سایر کشورها را نیز برای خروج از اتحادیه اروپا تحریک کند، به‌ویژه که حالا ملیت گرایی و جدایی از اتحادیه بسیار مورد توجه قرار گرفته است. احزاب راست گرا در فرانسه با بهره‌گیری از فرصت برگزیت، تبلیغات وسیعی را برای تحریک مردم به خروج از اتحادیه اروپا تدارک دیده‌اند. در اتریش نوربرت هوفر نامزد حزب راست‌گرای افراطی «آزادی» که در انتخابات ریاست جمهوری اخیر (که چند روز پیش نتیجه آن ملغی اعلام شد) رقابت نزدیکی با نامزد مورد حمایت حزب سبز داشت نیز گفت که در صورت ادامه سیاست‌های فعلی حاکم بر اتحادیه اروپا و عدم حمایت از «ارزش‌های بنیادین» این اتحادیه، یک همه پرسی مشابه در اتریش در کمتر از یک سال برگزار خواهد شد. حزب راست افراطی «آزادی» هلند (PVV) هم که از اکنون خود را برای انتخابات عمومی سال آینده مهیا کرده، جنبش مشابه «نگزیت» را کلید زده است؛ به خصوص در شرایطی که مخالفت هلندی‌ها با توسعه تجارت با اوکراین هم که در همه پرسی چند ماه پیش متبلور شد، نشان داد که آنها دیگر چندان با سیاست‌های کلی اتحادیه همراه نیستند. این آب گل آلود برای دیگر احزاب راست عوام گرا (پوپولیست) در سوئد (دموکرات‌ها) و دانمارک (حزب مردم) هم فرصت مناسبی مهیا کرده است و از سوی دیگر می‌تواند موضع کشورهای غیرعضو نظیر ایسلند و نروژ را در منطقه اقتصادی اروپا (EEA) تقویت کند.

از طرف دیگر استرالیا که یکی از نزدیک‌ترین شرکای اقتصادی و تجاری انگلیس به شمار می‌رود نیز از پیامدهای تصمیم بریتانیا در امان نبوده است. براساس آمارهای منتشر شده در سال ۲۰۱۴،‌ انگلیس هشتمین مقصد صادراتی بزرگ کالاهای استرالیا در جهان بوده و ۳۷/ ۴ درصد مجموع صادرات استرالیا به اتحادیه اروپا، به مقصد انگلیس بوده است. یکی از مهم‌ترین تاثیرات اقتصادی این اقدام بر امضای توافقنامه تجارت آزاد استرالیا با اتحادیه اروپا خواهد بود که هم روند آن پیچیده‌‌تر شده و هم با خروج انگلیس از اتحادیه اروپا جذابیت ‌کمتری برای طرف استرالیایی خواهد داشت.

نیک دیردن، مدیر سازمان عدالت جهانی می‌گوید؛ «با سیگنال‌هایی که از اوضاع سیاسی و اقتصادی در ایتالیا و فرانسه بیرون می‌آید، نمی‌توان آینده‌ای برای قرارداد تجارت با آمریکا متصور بود و به نظر می‌رسد «سیلا مالمستروم» کمیسر تجاری اتحادیه اروپا، باید هر چه زودتر شکست مذاکرات را اعلام کند.» او اضافه می‌کند؛ «اگراتحادیه اروپا قصد دارد خود را از فروپاشی پس از برگزیت نجات دهد، نیاز دارد تا به جای منازعه برای تجارت با شرکت‌های بزرگ بین‌المللی، به مسائلی چون افزایش نابرابری و محرومیت اجتماعی بپردازد.»