اصلاحات مکمل برجام

وب‌سایت وریتی ایران

مطالعه برجام بیانگر آن است که متن نهایی توافق ایران و کشورهای ۱+۵ دارای دو وصف بین‌المللی بودن و داشتن تعهد برای دولت ایران است. برای اقتصاد ایران برجام شروع فرآیند طولانی انجام اصلاحات است و اصلا به معنی پایان یافتن اصلاحات نیست. اقتصاددانان هشدار داده‌اند که نباید بیش از اندازه به نتایج این کار در کوتاه‌مدت خوش بین بود، اقتصاد ایران مشکلات عمیقی دارد که توسط برجام حل نخواهند شد. قوانین و مقررات نامناسب اقتصادی باعث کاهش نوآوری و قدرت تولید شده‌اند و رانت‌خواری باعث به هدر رفتن منابع و بی‌انگیزگی شده است. برجام فرصتی است برای سرعت دادن به اصلاحات اقتصادی تا ایران از این راه به رشد پایدار دست یابد. برجام می‌تواند نقطه عطفی در این مسیر طولانی برای ساختن اقتصادی متنوع و آزاد و دارای قدرت رقابت باشد. این هدفی است که رسیدن به آن برای افرادی که در ایران سرمایه‌گذاری می‌کنند بسیار هیجان‌انگیز است.

بانک مرکزی ایران در حال انجام اصلاحات در ساختار نظام مالی و اقتصادی است. مسوولیت‌های تعیین سیاست‌های پولی و نظارتی شوراهای پول و اعتبار تقسیم خواهند شد تا از این راه ریسک وارده به ثبات اقتصادی مدیریت شوند. همچنین بانکی برای حل مشکل بدهی‌های اقتصادی تشکیل خواهد شد تا نظام بانکداری دیگر مجبور نباشد مستقیما مشکلات ناشی از دارایی‌های مشکل‌دار و عدم دستیابی به توازن درآمد را حل کند. تعداد کارت‌های اعتباری بانکی به شدت افزایش خواهد یافت؛ چرا که مصرف‌کنندگان و شرکت‌ها از مزایای آن بهره‌مند خواهند شد. بانکداری آنلاین به شدت توسعه خواهد یافت چرا که تا به حال به دلیل تحریم‌های مالی از بقیه دنیا عقب افتاده است. بانک مرکزی همچنین با دولت همکاری می‌کند تا افزایش وام‌های دولتی برای به وجود آوردن محرک‌های اقتصادی ‌را مدیریت کند و برای مثال اخیرا در اجرای طرح فراهم آوردن وام خرید خودرو شرکت کرده است.با وجود موفقیت‌های تاریخی اخیر در عرصه دیپلماتیک انتظارات ناظران از اقتصاد ایران هنوز به ریسک ناشی از به هم خوردن این توافق بستگی دارد. برجام یک توافق زنده است یعنی تمامی طرفین باید به تعهدات خود پایبند باشند تا راه بازگشت به گذشته مسدود شود. جامعه سرمایه‌گذاران به شدت انتخابات ایران را زیر نظر خواهد داشت؛ چرا که آن را شاخصی می‌داند برای بررسی فضای باز و شفافیت وضعیت ایران در دوران پسا تحریم و این مساله مستقیما محیط تجاری را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد. نوع سرمایه‌گذاری‌هایی که ایران می‌خواهد در زیرساخت‌های نفت و گاز و حمل‌ونقل و صنایع خودرو انجام دهد میلیاردها دلار هزینه دارد و فقط تعداد کمی از شرکت‌ها حاضرند تا در صورتی که فضای سیاسی مناسب نباشد یا اگر توافق هسته‌ای پایدار نماند پول‌های خود را از دست بدهند. بانک‌های خارجی به‌خصوص هنوز نگرانند که تحریم‌های ایالات‌متحده آمریکا در مورد تروریسم و وضعیت حقوق بشر هنوز پابرجا هستند. جای پای برخی از نهادها در اقتصاد بزرگ و غیرشفاف است و بسیار دشوار است که شرکت‌های خارجی بدانند که چه موقع با خطر نقض تحریم‌های ایالات‌متحده آمریکا مواجه خواهند شد.