الزام‌ها و پیامدهای رقابت انتخاباتی

مرتضی عراقچی فعال حوزه بازرگانی هر فرد یا گروهی که قصد دارد با به دست آوردن آرای بیشتر نسبت به رقبا در جریان انتخابات مربوط به یک نهاد انتخابی، منصبی را به دست آورد به همه زوایا و گوشه و کنار این کار فکر کرده و الزام‌ها و پیامدهای آن را در کفه ترازوی نقد درونی قرار داده است. یکی از نخستین الزام‌های حضور در کسب آرای واجدان شرایط در یک رقابت انتخاباتی این است که باید برای جلب آرا تمایزهای خود با رقیب یا رقبا را برای رای‌دهندگان آشکار کند. این یک الزام است و نیاز به فعالیت‌های متعدد برای احساس تمایزگذاری دارد. یک الزام دیگر و البته با احتیاط کمتر این است که شاید به نظر برسد در جریان انتخابات، ضعف‌های رقیب را نیز تا جایی که به آبرو و حیثیت رقبا منجر نشود، بیان کند. اصل دیگر در جریان انتخابات که بسیار بااهمیت است، ارائه برنامه‌های تبلیغاتی درست، بهنگام، کارشناسانه و موثر است. برخی افراد شاید در این باره به‌ویژه در میان نامزدهای انتخابات اتاق‌های بازرگانی اکراه داشته باشند که خودآرایی کرده و در مبارزه خود را عیان سازند. به هر دلیل که باشد کسی که نخواهد خود را در معرض افکار عمومی قرار دهد نباید انتظار انتخاب داشته باشد. نکته بسیار با اهمیت در الزام‌ها و پیامدهای انتخابات، پذیرفتن «اصل رقابت» است. واقعیت این است که عنصر «رقابت» همانند عناصری مثل تخصص، تجربه، اخلاق حرفه‌ای، مسوولیت‌پذیری، امانتداری، شجاعت، راستگویی، انسان‌دوستی و عدالت‌خواهی از عناصر شریف زندگی در جامعه‌های انسانی است. جامعه بدون رقابت، جامعه‌ای است که درجا می‌زند و جلو نمی‌رود.

احساس رقابت با دیگران به مثابه موتور توسعه و رشد جامعه‌های کوچک و بزرگ عمل کرده و راه پیشرفت را هموار و سدهای راه رشد را از پیش پا برمی‌دارد. آن دسته از افرادی که این مساله را نکوهش کرده و در بدگویی از عنصر «رقابت» سخن می‌گویند روح و فلسفه این مقوله شریف را درک نکرده‌اند.

بدیهی‌ترین پیامد رقابت این است که فرد حاضر در جریان انتخابات به لحاظ ذهنی و روانی آمادگی این را پیدا کند که ممکن است رقیب او بهتر ظاهر شده و توانسته است آرای بیشتری نسبت به او کسب کند. اگر چنین پذیرشی نباشد احتمال رفتارهای غیردموکراتیک و غیرمدرن از طرف فردی که رای نیاورده، افزایش می‌یابد. این امر اگر در جریان انتخابات اتاق مرسوم شود و الزام‌ها و پیامدهای رقابت در یک جریان انتخاباتی پذیرفته شود اثرات مثبت و قابل اعتنایی در میان نخبگان خواهد داشت. یادمان باشد که منتقدان بخش‌خصوصی در مخالفت خود، بخش‌خصوصی را کل واحد می‌دانند و معتقدند که این بخش نباید رشد کند. پس الزام‌ها، قاعده‌ها و پیامدهای حضور در رقابت را بپذیریم.