معیارهای اتاق مطلوب چیست؟

دکتر حسین سلطانی‌نیا معاون کل سابق سازمان توسعه تجارت ایران اتاق مطلوب دارای ویژگی‌های شاخصی است که باید در دوره جدید فعالیت اتاق بازرگانی مدنظر قرار گیرد. تحقق توسعه اقتصادی کشور با محوریت بخش‌خصوصی در راستای تامین منافع ملی، تبیین و ترویج اقتصاد رقابتی، بسط فرهنگ کارآفرینی، تبیین و ترویج مبانی اقتصاد بازار به عنوان محور توسعه، ایجاد فضای امن برای بخش‌خصوصی، ترویج و تشویق بخش‌خصوصی برای ایفای نقش هرچه بیشتر در حوزه مسوولیت‌های اجتماعی، تلاش مستمر در راستای حفظ و بهبود محیط‌زیست، استقلال از دولت و سایر نهادهای حکومتی و تصمیم‌گیر براساس خرد جمعی را می‌توان از عمده معیارهای اتاق مطلوب خواند. همچنین اتاق مطلوب اتاقی است که با تکیه بر منابع مالی، قدرت اقتصادی و منابع انسانی کارآفرینان و بخش‌خصوصی، حرف اول را در اقتصاد کشور در عرصه ملی و بین‌المللی بزند، دارای ارتباطات و مناسبات ملی و بین‌المللی گسترده باشد، برای توسعه کسب‌وکار سالم و رقابتی مبارزه کند، از منافع بخش‌خصوصی و کارآفرینان دفاع و حمایت کند، با فساد اقتصادی و رانت‌خواری مبارزه کند، گسترش رقابت‌پذیری و مبارزه با انحصار در سرلوحه فعالیت‌های آن باشد، منافع ملی را بر منافع فردی ترجیح دهد، تولید و اشتغال در کانون توجه آن باشد، به مشکلات مردم و بدنه تولید و تجارت توجه داشته باشد، یاور دولت در تحقق اهداف توسعه اقتصادی کشور باشد، در متن مسائل فعالان اقتصادی و کارآفرینان باشد و دارای موقعیت برجسته علمی، تخصصی و تجربی در حوزه اقتصادی، تجارت و تولید باشد.

از سوی دیگر، بخش‌خصوصی از پارلمان خود یعنی اتاق بازرگانی انتظاراتی دارد که این‌گونه است: از یکصد سال قبل بخش‌خصوصی در کشور ما مغفول مانده و نقش آن بسیار کمرنگ شده است، بنابراین اتاق باید به دنبال «احیای بخش‌خصوصی» باشد. اتاق‌ها باید در برابر تمامی ناملایمات می‌ایستادند تا بخش‌خصوصی در کشور محور شود ولی این وظیفه خود را به درستی انجام ندادند. اتاق باید برنامه منسجم برای اقتصاد ایران، منافع ملی، دولت و مجلس داشته باشد و اینکه اتاق بازرگانی در برابر دولت‌هایی که قانون ضدبخش‌خصوصی تصویب و اجرا می‌کردند، ساکت ماند و این روند باید اصلاح شود. همچنین باید گفت، هیات رئیسه اتاق یک روز دنبال مدل اقتصاد چینی رفت، یک روز دنبال اقتصاد نهادگرا، یک روز دنبال تعامل با دولت و... ولی دنبال احیای بخش‌خصوصی نرفت!

البته در دنیا می‌گویند هر برنامه‌ای که نتایج آن از قبل مشخص نباشد، شکست خورده است؛ بنابراین شاید به این خاطر است که برنامه‌های اتاق شکست می‌خورد. همچنین به علت دخالت دولت، بورس به این روز افتاده است و باید پرسید که اساسا اتاق کجا بود که بورس به این روز افتاده است؟! همچنین باید پرسید، اتاق چه نسخه اجرایی برای صنعت و بانکداری کشور داشت؟ چرا بخش‌خصوصی در برابر فروش فضای تنفسی شهروندان توسط شهرداری و فروش رشته کوه البرز ساکت است؟ چرا منافع شخصی بر منافع ملی در حوزه محیط‌زیست ارجح است؟ افزون بر این، اتاق بازرگانی در کشوری که اقتصاد آن دولتی است، متفاوت است و در کشوری که بخش‌خصوصی محلی از اعراب نیست، وظیفه اصلی اتاق احیای بخش‌خصوصی است. همچنین هیچ دولتی، نمی‌تواند بخش‌خصوصی را احیا کند، بخش‌خصوصی باید با تکیه بر ظرفیت‌ها و توان خود احیا شود. در عین حال، از دولت انتظار می‌رود بر بانکداری آشفته، بورس نابسامان و صنعت ورشکسته نظارت کند نه دخالت. از دولت انتظار می‌رود پول نفت را صرف سرمایه‌گذاری و اشتغال بخش‌خصوصی کند.با توجه به مطالب فوق، رئیس اتاق باید از بنگاهداران بزرگ، موفق و سالم کشور، دارای سوابق برجسته علمی، تجربی و اجرایی در عرصه اقتصاد و مدیریت، امتحان پس داده، سرد و گرم چشیده در همه عرصه‌های اقتصادی مستقل و غیروابسته به دولت و سایر نهادهای حکومتی و برخوردار از توان راهبری و هدایت اقتصاد ایران در عرصه ملی و بین‌المللی، باشد.