سناریوی تکراری بهار در نمایشگاه
هما کبیری- نمایشگاه‌های بهاره که سال‌های متوالی است در آستانه عید نوروز برگزار می‌شود، امسال هم روز چهارشنبه هفتم اسفندماه در چهار نقطه تهران افتتاح شد تا به مدت 10 روز پاسخگوی نیازهای خرید شب عید مردم باشد.
با وجود آنکه سال‌ها است نمایشگاه‌های بهاره در روزهای پایانی زمستان برگزار می‌شود، اما هنوز هم این نمایشگاه‌ها شکل منسجمی به خود نگرفته و محل برگزاری آن، محل دائمی نمایشگاه‌های تهران و مصلی را تجربه کرده و حالا هم چند سالی است که در ۴ نقطه حکیمیه تهران‌پارس، پارک ارم، فرهنگسرای خاوران و بوستان ولایت برگزار می‌شود.
با این وجود فضای پیش‌بینی شده برای برگزاری نمایشگاه‌های بهاره مناسب نیست و امکانات لازم و ابتدایی را ندارد. در این رابطه نعمت‌الله ترکی، معاون استاندار تهران که در مراسم افتتاح نمایشگاه بهاره در محل حکیمیه تهران حضور داشت، گفت: قرار است هفته جاری جلسه‌ای با شهرداری تهران برای ایجاد مکان‌هایی مخصوص برگزاری نمایشگاه‌ها داشته باشیم؛ چون در تهران زمین‌هایی در نقاط مختلف شهر وجود دارد که برای برگزاری نمایشگاه‌های دائمی مناسب است و نیازمند سرمایه‌گذاری بخش خصوصی است.
وی افزود: به شهرداری پیشنهاد داده‌ایم که این زمین‌ها را در اختیار بخش خصوصی قرار دهند که نمایشگاه‌های دائمی در آنها برگزار شود و برگزاری نمایشگاه از حالت فعلی خارج شود.
رب و تن‌ماهی در کنار پوشاک
کالاهای ارائه‌شده در نمایشگاه بهاره شامل همه نوع کالا است؛ از کالاهای اساسی گرفته تا پوشاک و کیف و کفش. غرفه‌های مرتبط پتو و روتختی، وسایل پلاستیکی، لوستر و لوازم آشپزخانه، چرم و مصنوعات، تابلو فرش، روفرشی، آجیل، شیرینی و... این نمایشگاه‌ را از سایر نمایشگاه‌ها مفصل‌تر کرده و در یک کلام، از شیر مرغ تا جان آدمیزاد در آن پیدا می‌شود. از درب ورودی نمایشگاه کالاهای اساسی از جمله روغن، برنج هندی، مرغ و گوشت منجمد، سوسیس، کالباس و فرآورده‌های گوشتی خودنمایی می‌کنند تا غرفه‌های اصلی که با چادرهای برزنتی ایجاد شده‌اند، نمایان شوند. هرچند که نام این نمایشگاه، «بهاره» است؛ اما تن ماهی، رب، ماکارونی و... در کنار سایر کالاهای اساسی جزء لاینفکی است که فروش نسبتا خوبی هم دارد؛ اما زمین خاکی نمایشگاه حکیمیه و نبود حداقل امکانات رفاهی موجب شده غرفه‌داران زمین را آب‌پاشی کنند تا گرد و غبار کمتر روی کالاهایشان بنشیند. در این میان بازدیدکنندگان هم که از خرید و گشتن در سالن‌های طولانی و کم‌اکسیژن خسته شده‌اند، در گوشه و کنار روی همین زمین خاکی می‌نشینند و از فست‌فودها و ساندویچ فروش‌هایی که کسب‌و‌کارشان به نسبت از همه غرفه‌داران سکه‌تر است، نوش جان می‌کنند. این شکل خستگی درکردن هر چند که ممکن است خاطره شود و سال‌ها در ذهن بماند، اما شایسته مردمی نیست که برخی مسوولان، توزیع سبد کالا در فروشگاه‌های زنجیره‌ای را در شأن آنها نمی‌دانستند.
مخاطبان: اقشار کم‌درآمد جامعه
استقبال از نمایشگاه بهاره به گفته مسوولان از همان روز نخست بیش از حد انتظار آنها بود. این استقبالی است که هر ساله جدای از کیفیت کالاها بیشتر می‌شود و البته نباید آن را به حساب کیفیت و خوبی نمایشگاه گذاشت؛ بلکه وضعیت اقتصادی به گونه‌ای تغییر می‌کند که گروه بیشتری از مردم ترجیح می‌دهند نیازهایشان را از این دست نمایشگاه‌ها تامین کنند. ترکی، معاون استاندار تهران معتقد است در انتخاب تولیدکننده‌ها برای حضور در نمایشگاه و تخصیص غرفه سختگیری‌هایی شده و نظارت بر کیفیت بسیار دقیق وجود دارد و تولیدکننده‌ها تلاش می‌کنند تا بهترین محصولشان را در این نمایشگاه عرضه کنند؛ اما مشاهدات خبرنگار «دنیای اقتصاد» این گفته‌ها را تایید نمی‌کرد. این مقام مسوول البته در این مورد که بیشتر بازدیدکنندگان این نمایشگاه از قشر متوسط به پایین جامعه و مردم شهرهای نزدیک تهران هستند، با دنیای اقتصاد هم‌عقیده است. وی در این باره گفت: هدف ما خدمت‌رسانی به قشر کم‌درآمد جامعه است. قاسم نوده فراهانی، رئیس اتاق اصناف نیز در این مورد به «دنیای اقتصاد»، گفت: روی کیفیت کالاها نظارت وجود دارد و برای جلوگیری از هر گونه تخلف به جز بازرسی در طول برگزاری نمایشگاه، کالای نمونه پلمپ‌شده جلوی غرفه‌ها وجود دارد که مردم می‌توانند قیمت و کالای مورد نظرشان را با آن مقایسه کنند. در مجموع به این نتیجه رسیده‌ایم که نمایشگاه هم از نظر کیفیت و هم از نظر هزینه
مقرون به صرفه است.
نوده فراهانی درباره از تولید به مصرف بودن کالاها نیز توضیح داد: ما قول داده بودیم که همه غرفه‌داران تولیدکننده باشند و این طور هم هست و قیمت‌ها هم حداقل ۲۵درصد با بیرون تفاوت دارد. در مورد مواد غذایی نیز مردم می‌توانند ۱۰ تا ۱۲ درصد ارزان‌تر کالای مورد نیازشان را خریداری کنند. رئیس اتاق اصناف درباره کالاهای چینی و عدم حضور آنها در این نمایشگاه نیز گفت: اصلا کالای چینی در نمایشگاه وجود ندارد و اگر بازدیدکنندگان یا بازرسان کالای چینی در غرفه‌ای مشاهده کنند، آن غرفه تعطیل خواهد شد. همیشه در نمایشگاه‌های فصلی از جمله نمایشگاه‌های بهاره، نبود دستگاه‌های عابربانک در مکان‌های برگزاری نمایشگاه از جمله مواردی بود که گاهی هم در خرید مردم خلل ایجاد می‌کرد. امسال برای نخستین‌بار خریدارانی که کالسکه بچه‌هایشان به سبد خرید تبدیل شده، دیگر سرگردان پیدا کردن پول نقد نیستند و یکی از بانک‌ها چند عابربانک در محل برگزاری نمایشگاه حکیمیه و پوز برای غرفه‌ها ایجاد کرده است. این اتفاق برای نخستین بار است که در همه نمایشگاه‌های سطح تهران هم افتاده تا مشکل خرید مردم به حداقل برسد.
تفاوت قیمتی تا چه حد؟
گزارش میدانی «دنیای اقتصاد» از این موضوع حکایت دارد که قیمت برخی کالاهای عرضه‌شده در این نمایشگاه با تفاوت چشمگیری همراه بوده و قیمت برخی نیز تفاوت چندانی با مغازه‌ها و فروشگاه‌ها و مراکز تجاری نداشته است. در این میان، می‌توان به قیمت کالاهای اساسی، مواد بهداشتی و شوینده‌ها اشاره کرد که با تخفیف واقعی در اختیار مردم قرار داده شده بود. در این نمایشگاه، بسته ۱۰ کیلوگرمی برنج هندی خاطره به قیمت ۴۶ هزار تومان، برنج مژده ۴۶ هزار تومان و برنج هندی قرقاول نیز به قیمت ۳۴ هزار تومان عرضه می‌شد. روغن بهار ۵/۱ لیتری ۶۲۵۰ تومان، روغن لادن یک لیتری ۴۵۰۰ تومان و روغن جامد ۵ کیلوگرمی لادن نیز ۲۰ هزار تومان به فروش می‌رسید. قیمت رب چین‌چین نیز با تفاوت
۹۰۰ تومانی نسبت به قیمت نوشته شده روی آن به فروش می‌رسید. بسته‌های ۱۰ کیلوگرمی قند نیز ۲۲ هزار تومان و بسته‌های ۹۰۰ گرمی شکر به قیمت ۱۷۰۰ تومان عرضه می‌شد. البته باید به این نکته هم اشاره کرد که برخی کالاهای عرضه‌شده در این نمایشگاه، برند‌های شناخته‌شده‌ای در حوزه کاریشان نبودند و شاید ارزان بودن آنها در این فضا، فروششان را بیشتر کرده بود. در غرفه آجیل و شیرینی نیز کیفیت نسبت به سال‌های گذشته بهتر بود، اما برخی از بازدیدکنندگان معتقد بودند قیمت آجیل با بیرون تفاوت قابل‌توجهی ندارد؛ اما شکلات‌ها مناسب‌تر بود. در این میان شکلات برندهای مختلف از کیلویی ۵۸۰۰ تومان تا ۲۳ هزار تومان به فروش می‌رسید و قیمت هر کیلوگرم بادام منقا، ۲۷ هزار تومان، تخمه کدو گوشتی ۱۸ هزار تومان، مغز فندق ۳۰ هزار تومان، بادام بوداده ۴۰ هزار تومان، فندق با پوست
۱۸ هزار تومان و آجیل چهار مغز ۳۷ هزار تومان بود. تخمه ژاپنی، پسته اکبری بوداده، پسته اکبری خام، بادام هندی بوداده و کشمش نیز به ترتیب ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان، ۳۹ هزار تومان، ۳۹ هزار تومان، ۴۱ هزار تومان و ۱۰ هزار و ۵۰۰ تومان قیمت‌گذاری شده بودند. همه اینها در حالی است که غرفه‌های خوراکی فروش از بستنی فروشی گرفته تا ذرت مکزیکی و ساندویچ و حلیم و آش‌رشته و تنقلات دیگر موجب می‌شود تا هیچ بازدیدکننده‌ای دست خالی از این نمایشگاه برنگردد.