گزارشی از انتقال قدرت در بخش‌خصوصی
برنامه نهاوندیان و خاطرات خاموشی
آسمان آبی نهاوندیان و خاطرات خاکستری خاموشی
شورای عالی اطلاع نرسانی!
پگاه آفرین‌زاد: در گفته‌های دکتر محمد نهاوندیان نکته‌ای تامل‌برانگیز از نظر اطلاعرسانی مشهود است. آن جا که می‌گوید: «سالها پیش در کشورهای بزرگ قوانین آسمان آبی نگاشته شد قوانینی برای افشای عادلانه اطلاعات. به راستی چرا اتاق‌های بازرگانی در گسترش اطلاعرسانی اقتصادی نقش ضعیفی داشته‌اند؟ مگر قبول نداریم که اطلاعات کلید بزرگ فعالیت‌های اقتصادی است و ...» این سخنان رییس جدید اتاق ایران را باید به فال نیک گرفت آن هم در شرایطی که رییس قدیم حتی حضور خبرنگاران در جلسات هیات نمایندگان این اتاق را خوش نمی‌داشت و شدیدا مخالف آن بود. اما سویه دیگر این ماجرا را هم ببینیم. در دو سال اخیر «شورای عالی اطلاعرسانی» در اتاق ایران تشکیل شده که عنوان آن واقعا پرطمطراق است اما از محتوا تهی است.
دبیر کل این شورا که همزمان عنوان مدیر روابط عمومی و امور بین‌الملل اتاق را هم یدک می‌کشد تنها کاری که در این مدت انجام نداده اطلاعرسانی است! شاهد مثال هم نشریات رسمی اتاق است. در این نشریات همواره فقط چند نام خاص دیده می‌شود که نمایندگان یک طیف مشخص از نظر فعالیت تجاری و حوزه اندیشگی هستند.
یادمان نرود که در انتخابات هیات نمایندگان اتاق تهران، بسیاری از کسانی که بالاترین آرا را به دست آوردند شدیدا از این وضعیت شکایت داشتند چرا که «تریبون رسمی» اتاق نه تنها در خدمت بیان‌گری دیدگاه‌های آنها نبوده که با برنامه‌ریزی هدفمند، اعتبار و شخصیت شان، را نیز نشانه گرفته بود. چنین ظلم آشکاری را چگونه باید تبیین کرد؟ همین شورای اطلاعرسانی، محور کار خود را صرفا در حمایت از یک طیف از یکسو و تلاش برای بازاریابی و «پول سازی» از سوی دیگر تعریف کرده که نمونه آن «اعطای شناسنامه بین‌المللی کالا و خدمات» به صدها شرکت و «جذب و جلب» صدها میلیون تومان بوده است.
حالا آنکه اینگونه خدمات به طور طبیعی باید از سوی اتاق به صورت رایگان انجام شود. بماند که چنین شناسنامه‌ای اساسا ماهیت تجاری دارد و هیچ گره‌ای از کار شرکت‌های تولیدی و صادراتی کشور نمی‌گشاید و فقط آنها را اجبارا در موقعیت «تامین منابع مالی» تعدادی از مدیران میانی اتاق قرار داده است.
اینها که گفتیم گوشه‌ای از آسمان غبار آلود مدیریت میانی این اتاق است و کیست که نداند روابط عمومی اتاق، هرگونه انتقادی را با شدیدترین پاسخ‌ها همراه کرد و حتی طرح دیدگاه‌های کارشناسان منتقد عضو هیات نمایندگان اتاق‌ها را در نشریات رسمی اتاق کابوسی برای خود می‌دانست.
این حریم امن اطلاعرسانی دقیقا در تناقض با ساختار اطلاعرسانی در دنیای امروز است و رییس جدید اتاق ایران پیداست که به این مقوله اشراف کامل دارد و لاجرم باید در پی واسازی «Deconstruction» تمام عیار آن باشد.
گروه بازرگانی- در روز انتخابات هیات رییسه اتاق ایران که به کنار گذاشته شدن علینقی خاموشی پس از 27 سال ختم شد، رییس قدیم و جدید دیدگاه‌های خود را در باب نقش اتاق بازرگانی در نظام اقتصادی کشور مطرح کردند. دکتر نهاوندیان در سخنرانی پیش از رای گیری گفت: ابلاغ سیاست‌های اصل44 قانون اساسی، این زمینه را فراهم آورده است تا بخش‌خصوصی بتواند چشم انداز مثبتی از آن چه اقتصاد رقابتی می‌دانیم‌اش، و آن چه اقتصاد آزاد می‌خوانیم‌اش، پیش‌رو داشته باشد که در این میان نقش اتاق بازرگانی بسیار تاریخی و تاثیرگذار است و شاید اگر بهتر برنامه‌ریزی کنیم و استراتژی هدفمندانه‌تری داشته باشیم، بتوانیم از این فرصت تاریخی استفاده کنیم.
وی ادامه داد: به همین دلیل محور اصلی برنامه‌های رییس آینده اتاق ایران می‌تواند دو برابر شدن سهم بخش‌خصوصی در اقتصاد ایران باشد.
به اعتقاد او حضور در اقتصاد جهانی، معادلاتی کلاسیک دارد که مثل همه قوانین حقوق بشر، هوای پاک، آسمان آبی و طبیعت دوستی، برای همه ملت‌ها پسندیده و شایسته است گسترش روزافزون تکنیک‌های معاملاتی و توسعه تاکتیک‌های اقتصادی، ذهن همه سیاستگذاران اقتصادی را به این موضوع معطوف کرده است که جایگاه اخلاق در اقتصاد و مبادلات چیست؟ این روزها مترقی ترین مکاتب اقتصادی هم جایگاه ویژه‌ای برای تقویت اخلاق در کسب و کار در نظر گرفته‌اند. پس از اخلاق کسب و کار می‌تواند در آموزه‌های مذهبی ما که دینی، اخلاقی و مذهبی انسانی داریم، جایگاه ویژه‌ای داشته باشد اما آیا به سوی این قبله، نماز خوانده‌ایم؟
وی گفت: از این مقال، به «آسمان آبی» نگاه می‌کنیم آسمانی که همه جای آن آبی است. آبی از وجود اطلاعاتی که کلید بزرگ سرمایه‌گذاری است. سالها پیش در کشورهای بزرگ «قوانین آسمان آبی» نگاشته شده است قوانینی برای افشای عادلانه اطلاعات به راستی چرا اتاق‌های بازرگانی در گسترش اطلاع رسانی اقتصادی نقش ضعیفی داشته‌اند؟ مگر قبول نداریم که اطلاعات کلید بزرگ فعالیت‌های اقتصادی است؟ چرا فعالان اقتصادی ما در تحلیل اقتصادی ضعیف هستند؟ چرا ما سرمایه را قربانی ضعف تحلیل‌گری می‌کنیم؟ چرا تحلیل‌گر نداریم و چرا اجازه می‌دهیم، بنگاه‌ها در ضعف تحلیل‌گری، کارآمدی و کارایی خود را از دست بدهند؟ مگر نه این است که پیوند پژوهشی اقتصاد ملی با دانشگاه‌ها ضعیف است؟
نهاونیدان خطاب به اعضای اتاق بازرگانی گفت: از تحلیل گری نوشتم و تجزیه و تحلیل. شاید همین ضعف در ارکان مختلف تصمیم سازی و پایه‌های مختلف تصمیم گیری وجود داشته باشد. ما می‌دانیم که دادن مشاوره به سه قوه و تقویت حضور اتاق در مراجع تصمیم‌گیری می‌تواند به تنظیم سیاست‌هایی منجر شود که نتیجه‌اش، بازدهی و رشد و بالندگی اقتصاد ملی است و می‌دانیم که در این زمینه ضعیف بوده‌ایم و نتوانسته‌ایم از نقش اتاق، در معادلات قانون گذاری و سیاست‌نویسی، استفاده کنیم.
وی لزوم تقویت جایگاه کمیسیون‌ها و برنامه‌ریزی برای تشکیل حلقه ارتباط با کمیسیون‌های شهرستانی تاکید کرد و افزود: خدمات‌رسانی به اعضا وظیفه مهم اتاق‌های بازرگانی است بنابراین برای اصلاح امور خدمات رسانی، باید همواره در راستای حذف بوروکراسی گام برداریم و خدمات رسانی به اعضا را از طریق اصلاح چرخه امور، تقویت کنیم و نیز به سمت تقویت تشکل‌ها که نقش مهمی در آینده اتاق دارند گام برداریم و با تقویت موضع تشکل‌ها و نقش آفرینی جدید آنها در فعالیت‌های آینده اتاق، برای استقلال بیشتر پارلمان بخش‌خصوصی تلاش کنیم.
برنامه‌های رییس جدید
محمد نهاوندیان سپس اهداف و برنامه‌های خود را در این ۱۴ بند بیان کرد:
کمک به مدیریت تحول در اقتصاد ایران با اجرای سیاست‌های کلی اصل44 و با هدف، کمی حداقل دوبرابر شدن سهم بخش‌خصوصی در اقتصاد
توانمندسازی و تحقق استقلال و نقش‌آفرینی اتاق‌های شهرستان‌ها
تغییر قانون و ساختار اتاق بازرگانی براساس نقش جدید بخش‌خصوصی
حضور فعال بخش‌خصوصی در مذاکرات الحاق به wto
طراحی توسعه حضور بنگاه‌های ایرانی در بازارهای جهانی، برنامه‌ریزی برای حضور اتاق در مراکز جهانی و کمک به تقویت خدمات اقتصادی سفارتخانه‌ها
نقش‌آفرینی اتاق در گسترش همکاری‌های منطقه‌ای و اسلامی و ساماندهی، مشارکت اتاق‌های شهرستان در ارتباط بین‌المللی
توسعه زمینه‌های سرمایه‌گذاری مشترک بنگاه‌های ایرانی و خارجی
گسترش کسب و کار الکترونیکی
ارتقای اخلاق کسب و کار در ساختار و رفتار بنگاه‌ها
گسترش اطلاعرسانی اقتصادی و مطالبه شفافیت در نظام اقتصادی کشور
پیوند پژوهشی اتاق با دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی
دادن مشاوره به سه قوه و تقویت حضور اتاق در مراجع تصمیم‌گیری
تقویت جایگاه کمیسیون‌ها و برنامه‌ریزی برای تشکیل حلقه ارتباط با کمیسیون‌های شهرستان‌ها
ساماندهی فضای مساعد برای کارآفرینی در اقتصاد ایران به ویژه توانمندسازی کارآفرینان جوان.
آنچه می‌ماند
نیت صادقانه است
نهاوندیان در پایان جلسه هیات نمایندگان اتاق ایران و پس از مشخص شدن کامل هفت عضو هیات رییسه در سخنانی بر لزوم تلاش بخش‌خصوصی در حراست از منافع ملی تاکید کرد و گفت: این روزها و شب‌ها می‌گذرد و آنچه می‌ماند نیت صادقانه است، امروز همه ما فعالان بخش‌خصوصی اعم از کسانی که رای دادند و یا کسانی که انتخاب شدند به وظیفه خود عمل کردند. وی ادامه داد: باید بدانیم که اتاق بازرگانی محلی برای منافع شخصی نیست، گرچه بخش‌خصوصی و فعالان اقتصادی را نمایندگی می‌کند اما اتاق مجمعی است برای حراست از منافع ملی که این منافع و مصالح از طریق رشد بخش‌خصوصی حاصل می‌شود بنابراین اتاق بازرگانی باید هنر زیبای اعتلای بخش‌خصوصی را تمرین کند.
نهاوندیان همچنین با بیان حدیثی از حضرت امام علی(ع) خاطرنشان کرد: مسوولیت‌پذیری در اتاق بازرگانی از کلام امیر دین باوران این است که این عمل و مسوولیت توطئه‌ای برایت نیست و امانتی است که برگردن تو قرار می‌گیرد ببین که چگونه ادا می‌کنی.
نهاوندیان گفت: هفت عضوی که ماموریت یافته‌اند چهار سال بدوند و عرق بریزند باید در حساس‌ترین برهه اقتصادی به اعتلای بخش‌خصوصی کمک کنند چرا که این مسوولیت علاوه بر بزرگ بودن خطیر هم هست.
رییس جدید اتاق ایران همچنین مسوولان قبلی اتاق ایران را مورد تمجید قرار داد و گفت: از صمیم قلب از همه کسانی که در گذشته برای سنگربانی از مجمع فعالان اقتصادی در سال‌های پر فراز و نشیب تلاش کرده‌اند تشکر می‌کنیم.
وی افزود: از بین اعضای هیات رییسه گذشته اتاق ایران برخی توفیق استمرار خدمت یافتند و برخی هم امانت را به جمع دیگری واگذار کردند.
نهاوندیان ضمن قدردانی از زحمات علینقی خاموشی رییس سابق اتاق ایران را به عنوان رییس افتخاری این اتاق پیشنهاد کرد که اعضای اتاق بازرگانی نیز با تشویق موافقت خود را اعلام کردند.
خاموشی:
نمی‌خواستم متهم شوم
در ادامه این مراسم علینقی خاموشی رییس سابق اتاق ایران که جلسه را ترک کرده بود نیز به جمع اعضای هیات نمایندگان اتاق ایران بازگشت و به مدت چند دقیقه مورد استقبال و تشویق حاضران قرار گرفت.
خاموشی سخنان خود را این گونه آغاز کرد که سعی می‌کنم از صمیم قلب خدا را شاکر باشم که از این بار مسوولیت به گونه‌ای کنار بروم که متهم نشوم، من پیش از این به دوستان گفتم که دو راه وجود دارد که این کار را رها کنم! یا اینکه آقا اشاره‌ای کنند که دیگر بس است یا اینکه رای ندهید! چون من خیلی متهم بودم که چرا رها نمی‌کنم بروم ولی من دو شرط داشتم.
وی ادامه داد: خدا را شکر که شرط دوم اتفاق افتاد لذا خیلی خوشبختم که عرض کنم کسی به جای من وارد معرکه شد که یقین دارم همان راه‌هایی را خواهد رفت که در اهداف ذهنی من و امثال ما شکل گرفته است.
خاموشی با بیان اینکه در جناح‌های اقتصادی قاعدتا با نهاوندیان در یک جناح به شمار می‌رود، گفت: مدیریت زمانی هدفمند است که شو (نمایشی) نبوده و متناسب با هدف تعریف شود البته در مدت مدیریتم چنین عمل کردم و در این مدت دوستان و همکارانی بودند که از این عمل خوشحال شدند و من خوشحالی آنها را برای کارم فدا می‌کردم، لذا در خلال این کارها اگر در مناسبتی کوتاهی شد و خدای ناخواسته بی‌احترامی از آن بیرون آمد یقین بدانید که نظر به بی‌احترامی به کسی نداشته‌ام لذا تقاضا می‌کنم اگر یادتان بود و دلتان خواست این پیامم را به افراد برسانید و حلالیت بطلبید.
رییس سابق اتاق ایران تصریح کرد: در طول 27 سال، برخورد شخصیتی با افراد نداشتم! نه با همکاران و نه همکاران کارمندم و الان هم خداوند لطفی کرد و با دست شما بار مسوولیت از دوش من برداشته شد.
رییس افتخاری، نه!
خاموشی در ادامه درباره پیشنهاد نهاوندیان مبنی بر قبول ریاست افتخاری اتاق ایران گفت: چون خودم مدیر بوده‌ام صلاح نمی‌دانم تداخل مدیریت به وجود آید لذا تا همین جا که بودم خدا را شاکرم، کارهای دیگری هم در راستای همین اهدافی که شما دنبال می‌کنید در حال انجام است پس بگذارید ما برویم در بخش اجرا.
وی تصریح کرد: دلم می‌سوزد و می‌ترسم از اینکه اصل۴۴ پیاده نشود لذا با تمام توان در راه پیاده کردن آن تلاش می‌کنیم پس اجازه دهید بروم و عاملی باشم برای زود به نتیجه رساندن اصل۴۴ و حضور واقعی بخش‌خصوصی، البته مطالبی که عنوان شد یکی از اصول تجارت و اخلاق اقتصادی است.
منتظر تحویل کلید بودم
خاموشی خطاب به نهاوندیان گفت: در طبقه هفتم منتظر بودم تا کلید اتاق ریاست را تحویل داده و بروم حتی به این فکر می‌کردم که آیا می‌توانم با ماشین اتاق به منزل بروم؟ چون دیگر حقی برای خود قائل نیستم.
وی با لحن شوخی-جدی به انتقادهای اعضای اتاق از او اشاره کرد و گفت: دکتر رشیدی کجاست که بگوید این خشک است، به هر حال ما خشکیم دیگر!
او در ادامه خطاب به دکتر نهاوندیان توصیه‌هایی را مطرح کرد و گفت: شما هنوز جوانید و وارد بدنه اتاق شده‌اید، شما دیگر دولتی نیستند، اینجا خیلی جای حساسی است، اینجا مدیریت قاطع می‌طلبد تا جلوی انحرافات را بگیرد، البته با شناختی که از روحیه شما دارم این تذکر برادرانه را می‌دهم که نکند خدای ناخواسته از این سنگر به انقلاب و نظام لطمه وارد شود.
خاموشی تصریح کرد: خدایا تو شاهدی که از ته قلبم می‌گویم اینجا سنگری است آزاد که کنترلی بر آن نیست و از اینجا می‌شود بزرگ ترین صدمات را زد، لذا معتقدم اگر در 27 سال افتخاری نداشتیم این افتخار را دارم که با تمام قدرت در مقابل فراز و نشیب‌ها ایستادم و نگذاشتم مشکلی به وجود آید چرا اتاق محلی است که اکثر گروه‌های مذاکره کننده خارجی وارد می‌شوند و ممکن است که از اختلاف دیدگاه‌های دولت و بخش‌خصوصی سوءاستفاده کنند چرا که در بسیاری از موارد دیده‌ام که در موارد اختلاف عقیده حرف اتاق بازرگانی را ملاک عمل قرار می‌دهد.
وی هشدار داد که اگر اتاق پایگاهی شود برای کسانی که با انقلاب و نظم گرفتاری دارد چه وضعیتی پیش می‌آید لذا صراحتا می‌گویم که این مسوولیت خیلی بزرگ است. خاموشی گفت: التماس می‌کنم به دوستانی که در اینجا نشسته‌اند، شما را به خدا به این مسوولیت واقف باشید و اتاق را در جریان مسیر خود نگه دارید، در آخر هم از آنهایی که به ما رای داده‌اند قدردانی کرده و برای نهاوندیان و هیات رییسه آرزوی موفقیت می‌کنم.
من هم 67 سال دارم و پیر شده‌ام، دیگر بس است. البته هر موقع اراده کنید در خدمتم، قهر که نمی‌کنم جزو شماها هستم، موفق و پیروز باشید، شش ساعت که از این پس به زندگی‌ام اضافه می‌شود که امیدوارم این شش ساعت را به نعمت خداوندی کفران نکنم و در خدمت انقلاب اسلامی باشم.
پس از سخنرانی خاموشی اعضای هیات نمایندگان، هیات رییسه قبلی اتاق ایران و حتی کارمندان اتاق بازرگانی به دور خاموشی حلقه زده و با وی وداع کردند پس از آن دکتر نهاوندیان برای نشست غیررسمی و تحویل گرفتن طبقه هفتم (طبقه ریاست) اتاق ایران که ۲۷ سال در دست علینقی خاموشی بود به نزد خاموشی رفت.
به این ترتیب انتخابات اتاق‌های بازرگانی با مشخص شدن رییس جدید اتاق ایران به پایان رسید و پارلمان بخش‌خصوصی دور ششم فعالیت خود را آغاز کرد.
حاشیه‌های انتخاباتی
مسعود دانشمند که در انتخابات دیروز هیات رییسه اتاق ایران به عنوان خزانه دار انتخاب شد در گفت‌وگو با خبرنگاران عنوان کرد: بازی دموکراسی را همه باید بپذیرند.
* محسن مهرعلیزاده نیز که با از خودگذشتگی و کنار کشیدن در انتخابات زمینه‌های رقم خوردن چنین نتیجه‌ای را فراهم کرده بود و از سوی برخی از اعضای اتاق مورد تقدیر قرار گرفت در گفت‌وگو با خبرنگاران تصریح کرد: باید دید تحول آمیز و توام با آینده نگری و برنامه‌ریزی در اتاق بازرگانی سرلوحه شود. معتقدم تغییر و دگرگونی که در انتخابات هیات رییسه ایجاد شد در نفس خود تحول را به همراه دارد.
* دکتر بازرگانی، معاون وزیر بازرگانی، نیز با ارزیابی مثبت از نحوه برگزاری انتخابات اظهار امیدواری کرد که اتاق بازرگانی با هیات رییسه جدید نقش خود را در اقتصاد کشور تقویت کند.
* در حاشیه این گفت‌وگوها از بهزادیان هم سخن به میان آمد که در نهایت اعلام شد تایید اعتبارنامه وی دیر و زود دارد اما سوخت و سوز ندارد. به گفته دکتر بازرگانی اراده، تدبیر و حمایت وزیر بازرگانی در روند برگزاری انتخابات نقش حیاتی ایفا کرد.
* در عین حال علینقی خاموشی، رییس سابق اتاق بازرگانی، نیز که در حال ترک جلسه هیات نمایندگان بود در محاصره خبرنگاران و عکاسان قرار گرفت.
او در سخنان کوتاهی گفت: خوشحالم از نتایج! شخصی که انتخاب شد بسیار مطلوب است و من احساس نگرانی از اتاق ندارم. خاموشی از خبرنگاران هم قول گرفت که دیگر با او تماس نداشته باشند.
* خبرنگاران و عکاسان تا پیش از انتخاب نهاوندیان در طبقه هم‌کف اتاق به انتظار اجازه ورود بودند که این اجازه پس از نهایی شدن ریاست دکتر نهاوندیان به طور کاملا خودجوش(!) صادر شد اما در این حین دبیرکل اتاق ایران با یکی از عکاسان برخورد نامناسب داشت. وی تا زمانی که خاموشی در داخل جلسه بود به هیچ وجه اجازه ورود خبرنگاران به داخل جلسه را نداد که همین امر فضای بیرون جلسه را متشنج ساخته بود. جالب‌تر اینکه به محض خروج خاموشی از داخل جلسه درهای هیات نمایندگان اتاق ایران پس از 27 سال به روی خبرنگاران گشوده شد!
و اما سخنان محمد رضا بهزادیان نفر اول انتخابات اتاق تهران نیز در روز سه شنبه شنیدنی بود. او که هنوز مهر تایید بر اعتبار نامه خود را ندیده است ، گفت : ما به شعار اصلی خود یعنی اتاق بدون خاموشی دست یافتیم. به گفته بهزادیان که راهبری گروه خواستاران تحول را به عهده دارد میان دکتر نهاوندیان و خاموشی تفاوت چشمگیری وجود دارد و از این منظر می‌توان به آینده متفاوت اتاق بازرگانی امیدوار بود.
علینقی خاموشی، ساختمان اتاق بازرگانی ایران را ترک می‌کند
ارسال نظر