با گذشت بیش از یک ماه از آغاز طرح عرضه دونرخی لبنیات
عرضه لبنیات کم‌چرب تعلیق شد؟
دامداران و کارخانه‌داران خواستار بازنگری تفاهمنامه با وزارت صنعت شدند
دبیر انجمن صنایع لبنی خبر داد: افزایش قیمت شیر خام از ۷۵۰ به ۱۰۵۰ تومان
دامداران و کارخانه‌داران خواستار بازنگری تفاهمنامه با وزارت صنعت شدند نفیسه آفرین‌زاد- به دنبال نوسانات قیمت شیر و لبنیات که با حذف یارانه ۵۰۰ میلیارد تومانی این محصولات ایجاد شد، طرح «دو نرخی شدن لبنیات» یا «توزیع لبنیات ارزان و گران» با توجیه حمایت از اقشار کم درآمد جامعه اجرا شد؛ اما از بازار خبر می‌رسد که بعد از گذشت بیش از یک ماه، نه تنها شاهد توزیع لبنیات کم چرب ارزان در بازار نیستیم، بلکه اجرای این طرح تنها موجب عرضه گران‌تر لبنیات پرچرب در بازار شده است. دبیر انجمن صنفی صنایع لبنی هم می‌گوید: به دلیل افزایش ۳۰۰ تومانی قیمت هرکیلو شیر خام نسبت به زمان آغاز اجرای طرح، دامداران و کارخانه‌داران خواستار بازنگری وزارت صنعت در این طرح هستند و عرضه لبنیات ارزان تعلیق شده است.
همزمان با آغاز سال جدید، واحدهای تولیدی لبنی جزو اولین گروه‌هایی بودند که قیمت محصولات خود را افزایش دادند و بر این اساس، دولت تصمیم گرفت با همراهی بخش خصوصی، طرحی اجرا کند که به موجب آن، از ۱۷ تیر ماه، بخشی از محصولات با قیمتی کمتر از محصولات پرچرب و به صورت حمایتی عرضه شود و با نظارت بازرسان اصناف و سازمان حمایت، ۵۰ درصد ظرفیت کارخانه‌های تولیدی کشور به عرضه لبنیات کم چرب ارزان اختصاص یابد. بر اساس این طرح، عرضه نیمی از ۵ میلیون تن تولیدات لبنی اعم از پنیر ۴۰۰ گرمی UF، شیر بطری ۵/۱ درصد چربی یک لیتری، شیر نایلونی ۵/۱ درصد چربی ۹۰۰ گرمی و ماست ۵/۱ درصد چربی ۹۰۰ گرمی با قیمت‌های حمایتی کلید خورد و بنابر تفاهم‌نامه‌ای که انجمن صنفی صنایع لبنی با وزارت صنعت، معدن و تجارت به امضا رساند، قرار شد در این بخش از محصولات ثبات قیمتی ایجاد شود.
اگرچه این طرح ابتدا، نوید کاهش قیمت‌ها، حداقل برای بخشی از محصولات لبنی را می‌داد؛ اما به گفته اقتصاددان‌ها، اجرای طرح‌های دونرخی و چند نرخی، چه در بازار پول و سرمایه و چه در بازار مصرف، نتیجه‌ای جز آشفتگی بازار و به هم ریختن ساختار اقتصاد و نظام عرضه و تقاضا نخواهد داشت و بر این اساس، کارشناسان هشدار دادند که طرح عرضه دونرخی محصولات لبنی عملیاتی نخواهد شد، چنانچه تا امروز؛ یعنی پس از گذشت بیش از یک ماه، نه تنها شاهد عرضه و توزیع لبنیات کم چرب ارزان در بازار نبوده‌ایم، بلکه به دلیل فقدان نظارت‌های لازم، تنها شاهد عرضه لبنیات پرچرب با قیمت بیشتری در بازار مصرف بوده‌ایم. خبرگزاری‌ها گزارش دادند که طی هفته گذشته، برخی شرکت‌های فعال لبنی، قیمت شیر را یکباره، ۳۰۰ تومان افزایش دادند و این در حالی است که بر اساس طرح عرضه دونرخی محصولات، قرار بود بعد از تعیین درصد افزایش قیمت یک بطری یک لیتری شیر، قیمت این محصول نهایتا به ۱۶۰۰ تومان برسد.
البته برخی معتقدند، اقدام تولیدکنندگان محصولات لبنی برای افزایش قیمت محصولات به دلیل بالارفتن قیمت تمام شده بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها ناگزیر است و اگرچه دولت تلاش کرده با استفاده از اهرم‌های نظارتی سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرف کنندگان، چارچوب افزایش قیمت‌ها را تعیین کند: اما باز هم شاهد افزایش غیرقانونی قیمت برخی محصولات لبنی در بازار هستیم و اجرای طرح‌های مقطعی چون عرضه دونرخی و چندنرخی محصولات نیز به این نوسانات دامن زده است.
موضوعی که دبیر انجمن صنفی صنایع لبنی کشور نیز همزمان با اجرای طرح، آن را تایید کرد و گفت: ایجاد نوسانات قیمتی در نیمه دوم محصولات لبنی طبیعی است؛ زیرا قیمت این محصولات بر اساس بهای تمام شده کارخانه‌ها تعیین خواهد شد و با بالا و پایین رفتن نرخ دلار و تاثیرات آن در بخش‌های مختلف، اعم از مواد اولیه و بسته بندی، این قیمت‌ها تفاوت خواهد کرد. به اعتقاد رضا باکری، نه تنها در بخش لبنیات، بلکه در بخش‌های تولیدی دیگر هم این مصرف کنندگان هستند که باید بهای نهایی تمام شده محصولات را بپردازند و هر قدر هم که دولت تلاش کند این قضیه را به شکل دیگری جلوه دهد، بی‌نتیجه خواهد بود؛ چرا که اگر مصرف‌کنندگان هم نخواهند این هزینه‌ها را برعهده گیرند، عملا جریان خدمات قطع خواهد شد؛ زیرا وقتی نرخ حامل‌های انرژی بعد از هدفمندی یارانه‌ها، تا بیش از ۱۰۰ درصد افزایش داشته و ارز ۹۸۰ تومانی به بیش از دو هزار تومان رسیده، عملا نمی‌توان انتظار داشت که کارخانه‌ها قیمت محصولات خود را افزایش ندهند و قیمت شیر خام از کیلویی ۴۵۰ تومان در دوران قبل از هدفمندی، به بیش از یک هزار تومان نرسد.
تفاهم‌نامه‌ای بی‌سرانجام
دبیر انجمن صنفی صنایع لبنی درباره دلایل اجرا نشدن تفاهمنامه امضا شده با وزارت صنعت، معدن و تجارت برای توزیع گروهی از محصولات لبنی به قیمت‌های حمایتی، به خبرنگار «دنیای اقتصاد» توضیح داد: قیمت شیر خام به هنگام امضای این تفاهمنامه، ۷۵۰ تومان تعیین شد، اما در حال حاضر دامداران این محصول را به قیمت کیلویی یک‌هزار تومان در اختیار کارخانه‌داران قرار می‌دهند.
به گفته باکری، دامداران علت افزایش قیمت شیر خام را عدم توزیع نهاده‌های دامی عنوان می‌کنند. او افزود: پیرو نابسامانی پیش آمده در این زمینه، دو هفته پیش، نامه‌ای به وزارت صنعت، معدن و تجارت برای بازنگری در مفاد تفاهمنامه و تغییر قیمت شیر خام در آن ارسال شد؛ اما متاسفانه هنوز پاسخی برای این نامه دریافت نشده است. این فعال صنفی در عین حال تصریح کرد که تفاهمنامه مذکور به قوت خود باقی است؛ اما تا زمانی که مورد بازنگری قرار نگیرد، تعلیق پیش آمده در عرضه محصولات ادامه خواهد داشت. او همچنین در پاسخ به اینکه آیا افزایش قیمت شیر خام در زمانی که تفاهمنامه به امضا می‌رسید، قابل پیش‌بینی نبود، گفت: ما این موضوع را پیش‌بینی می‌کردیم؛ اما به دلیل اینکه همزمان مسوولان اتحادیه دامداران هم با وزارتخانه مربوط تفاهمنامه امضا کردند که قیمت‌ها را افزایش ندهند، با اعتماد به این موضوع، جلو رفتیم؛ اما اکنون دامداران با استناد به عدم توزیع نهاده‌ها، خواستار افزایش قیمت شیر خام شده اند.
به گفته دبیر انجمن صنفی صنایع لبنی، البته برخی کارخانه‌های تولید فرآورده‌های لبنی هم به دلیل اینکه قیمت هر کیلوگرم شیرخام طی ۲ ماه گذشته از ۷۵۰ تومان به ۱۰۵۰ تومان افزایش یافت، برای اینکه متضرر نشوند، بخشی از تولیدات خود را کاهش دادند و نتوانستند مطابق تفاهمنامه تولیدات خود را با قیمت مصوب به بازار عرضه کنند.
آغاز تهاتر علوفه یارانه‌ای
باکری در ادامه خبر داد که امروز، یکشنبه، قرار است حواله‌های خوراک دام را در حضور مسوولان به دامداران شرکت پگاه تهران تحویل دهند و سپس این کار را برای سایر کارخانه‌های استان تهران اجرایی کنند تا بهانه‌های افزایش قیمت شیر خام و محصولات، تا حد ممکن برطرف شود.بر این اساس، دبیر انجمن صنفی صنایع فرآورده‌های لبنی ایران از آغاز تهاتر علوفه یارانه‌ای با شیرخام از روزشنبه خبر داد و تصریح کرد: به رغم تمام مشکلات، تفاهم نامه مورخ ۱۷ تیرماه امسال انجمن صنفی صنایع فرآورده‌های لبنی ایران با وزارت صنعت، معدن و تجارت همچنان به قوت خود باقی است و همه کارخانه‌های تولید فرآورده‌های لبنی که زیرمجموعه این انجمن هستند، خود را نسبت به اجرای این تفاهم نامه متعهد می‌دانند.
البته باکری معتقد است: دو اشکال اساسی به تفاهم نامه مذکور وارد است؛ در این تفاهمنامه که بیش از یک ماه و نیم از آن گذشته و با عجله هم تهیه شد، با اعتماد به وعده‌های دامداران، پیش بینی افزایش قیمت محصولات لبنی متناسب با افزایش قیمت شیرخام نشد و همچنین پیش بینی برای پر کردن فاصله قیمتی بین محصولات لبنی که در قالب کالاهای حمایتی عرضه می‌شوند، با محصولات لبنی که به صورت آزاد در بازار عرضه می‌شوند، صورت نگرفت. او بر این اساس تاکید کرد: باید سازوکاری در این تفاهم نامه گنجانده شود تا فاصله قیمتی بین محصولات لبنی که در قالب کالاهای حمایتی عرضه می‌شوند با محصولات لبنی که به صورت آزاد در بازار عرضه می‌شوند و محصولات دیگر با داشتن درصد چربی‌های مختلف پر شود تا قیمت این محصولات به صورت پلکانی در بازار موجود باشد.
توضیح دامداران
در شرایطی که دبیر انجمن صنفی لبنیات و معاون وزارت جهاد کشاورزی از افزایش ۵۰ درصدی قیمت شیر خام خبر داده است، دامداران معتقدند این افزایش قیمت به معنای افزایش سود برای تولیدکننده نیست، بلکه سود دامداران روزبه روز کاهش می‌یابد و همین موضوع هم دامداران را بر آن داشته تا درخواست بازنگری در تفاهمنامه با وزارت صنعت، معدن و تجارت را ارائه کنند.
سعید سلطانی، رییس اتحادیه مرکزی دامداران با بیان دلایل عقب نشینی دامداران از اجرای تفاهمنامه عرضه دونرخی لبنیات از ۱۷ تیر ماه سال جاری، تصریح کرد: اگر قیمت نهاده‌های تولید ثابت بود، می‌توان گفت قیمت شیر خام افزایش یافته، اما اکنون نرخ شیر خام متناسب با قیمت نهاده‌ها افزایش نیافته است و به دلیل بالارفتن قیمت نهاده نمی‌توان شیرخام را با قیمت تمام‌شده فروخت و نوسان نرخ نهاده‌ها آن قدر زیاد است که تولیدکننده متضرر می‌شود.
سلطانی میانگین قیمت خرید هر کیلو شیر خام پایه از دامدار را ۷۵۰ تومان اعلام کرد و گفت: این در حالی است که میانگین قیمت تمام‌شده تولید شیرخام در کشور کیلویی یک هزار تومان است، اما دامداران حاضر شدند با دریافت تسهیلات علوفه‌ای شیر خام را ۷۵۰ تومان بفروشند.
رییس اتحادیه مرکزی دامداران با اعلام اینکه هم اکنون ۱۹۰ گرم سبوس گندم کیلویی ۲۵۰ تومان و ۱۹۰ گرم کنجاله سویا کیلویی ۹۰۰ تومان به ازای تولید هر کیلو شیر خام به دامداران پرداخت می‌شود، تصریح کرد: وزارت جهاد کشاورزی بر اساس قانون افزایش بهره‌وری موظف است قیمت تمام‌شده تولید شیر خام را مشخص کند و در صورتی که نرخ بازار از هزینه تمام‌شده کمتر باشد، به صورت تضمینی، شیر خام را از دامداران بخرد تا تولیدکننده امنیت شغلی داشته باشد؛ چرا که این محصول قابلیت نگهداری ندارد و فساد‌پذیر است، اما تاکنون وزارت جهاد کشاورزی نرخ خرید تضمینی را اعلام نکرده است.
نشستی که برگزار نشد!
اما با توجه به چالش‌های به وجود آمده در صنایع لبنی کشور، قرار بود روز گذشته در نشستی در وزارت صنعت، معدن و تجارت با حضور نمایندگان وزارت صنعت، معدن و تجارت، سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، اتحادیه‌های دامداران و کارخانه‌های فرآوری محصولات لبنی، راهکارهای تثبیت قیمت شیر خام مورد بررسی قرار گیرد؛ اما این جلسه بنا به دلایلی، به تعویق افتاد.قرار بود در این نشست، نمایندگان واحدهای لبنی اعلام کنند که با وجود اینکه علوفه یارانه‌دار بین دامداران توزیع شده است، اما قیمت شیر خام از کیلویی ۸۵۰ تومان به ۱۰۵۰ تومان افزایش یافته است. آنها بر این اساس خواستار رسیدگی مسوولان به بهانه‌هایی که دامداران در مورد افزایش قیمت شیر خام مطرح کرده اند، شده اند.
بر این اساس قرار شده در جلسات آتی تعیین راهکارهای تثبیت نرخ شیر خام که با تاکید بر ساماندهی نحوه توزیع علوفه برگزار می‌شود، بر تحویل علوفه به کارخانه‌ها و توزیع در قبال دریافت شیرخام ارزان از دامداران تاکید شود. در آخرین تفاهمنامه منعقده، نرخ تحویل شیر خام کیلویی ۷۵۰ تعیین شد که در واقع در مقایسه با مفاد تفاهمنامه‌های قبلی عملا ۸۵۰ تومان محسوب می‌شد. قیمت‌های قبلی براساس بار میکروبی ۱۰۰ هزار تعیین شده بود، اما قیمت ۷۵۰ تومان براساس بار میکروبی یک میلیون محاسبه شده و با توجه به جایزه بار میکروبی کمتر، عملا نرخ هر کیلوگرم شیرخام ۸۵۰ تومان منظور شده است.
اما اکنون کارخانه‌داران و تولیدکنندگان محصولات لبنی می‌گویند که به رغم این تفاهم‌نامه‌ها، دامداران به محورهای تعیین شده برای عرضه شیر خام با قیمت مشخص، پایبند نیستند و روز به روز قیمت‌های خود را افزایش می‌دهند.
ارسال نظر