محمد مهدی راسخ*

شمارش معکوس برای برگزاری انتخابات هیات‌رییسه اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران آغاز شده و همزمان، گروه‌ها و جریان‌ها در اتاق‌های تهران و شهرستان‌ها، مشغول لابی و رایزنی برای در اختیار گرفتن کرسی‌های هیات‌رییسه این اتاق هستند. تجربه ادوار گذشته نشان داده که توانایی جمعی هیات‌رییسه اهمیتی فراتر از توانایی فردی رییس اتاق دارد بنابراین نقطه ایده‌آل این است که رییس فردی باشد جمع‌گرا و معتقد به آرای گروهی و از سوی دیگر، ضرورت دارد که اعضای هیات‌رییسه نیز مبتنی بر همین ویژگی، افرادی آگاه و مطلع، با تجربه و میانه‌رو باشند که با اعتقاد به روحیه همکاری گروهی، رییس آینده را در پیشبرد اهداف متعالی اتاق همراهی کنند.در مناسبات کنونی اقتصاد کشور، اتاق بازرگانی جایگاه مهمی دارد؛ بنابراین واقعیت‌های این دوره از انتخابات نیز ایجاب می‌کند که همه افراد متقاضی ورود به ترکیب هیات‌رییسه، با برنامه و هدف‌گذاری مشخص وارد کارزار انتخابات شوند.یکی از آسیب‌های انتخابات هیات‌رییسه اتاق‌های بازرگانی این است که هیچ فردی پیش از روز موعد انتخابات، اعلام حضور نمی‌کند؛ بنابراین اعضای هیات نمایندگان بی‌آنکه از اهداف، برنامه‌ها و توانایی‌های افراد آگاه باشند، در روز رای‌گیری مجبور به انتخاب می‌شوند و این انتخاب معمولا یک انتخاب کاملا آگاهانه نیست و گاهی رایزنی‌های درون گروهی منجر به ورود یک فرد به هیات‌رییسه می‌شود؛ درحالی که ممکن است افراد شایسته‌تر، از ورود به هیات‌رییسه باز مانند.در این زمینه به نظر می‌رسد اعلام مواضع نامزدهای حضور در انتخابات هیات‌رییسه در مورد مسائل زیر، می‌تواند زمینه انتخاب افراد شایسته را فراهم کند:

۱- ضرورت دارد که نامزدهای انتخاباتی، بخش عمده‌ای از توان خود را به جای لابی و رایزنی با اعضای هیات نمایندگان، صرف تهیه و تنظیم برنامه واعلام شفاف آن کنند. برنامه تدوین شده باید راهبردی و استراتژیک باشد و به پرسش‌های موجود در مورد نحوه نگرش به مسائل اساسی اتاق پاسخ دهد.

۲- ضرورت دارد که نامزدهای متقاضی حضور در هیات‌رییسه اتاق، مواضع خود را به صورت شفاف در مورد استقلال اتاق‌های شهرستان‌ها اعلام کنند.

۳- با توجه به نقش تشکل‌ها، شایسته است که نامزدهای انتخاباتی برنامه‌ها و راهبردهای ویژه‌ای برای افزایش اثر بخشی تشکل‌ها تهیه و تدوین و این برنامه‌ها را در حضور نمایندگان تشکل‌ها به صورت شفاف اعلام کنند.

۴- این نکته بسیار اهمیت دارد که نامزدهای انتخاباتی نظرات خود را در مورد اصلاح ساختار اتاق‌ها، قوانین مربوط به آن، بازنگری سیستم، نحوه اداره اتاق و در نهایت مدرنیزه کردن فرآیندهای خدمات‌رسانی به اعضا ارائه کنند.

۵- و در نهایت پیشنهاد غیر‌متعارف، اما به ظاهر کارساز این است که میان نامزدهای قطعی انتخابات، در حضور اعضای هیات نمایندگان و نمایندگان رسانه‌ها، مناظره انتخاباتی برگزار شود.

* عضو هیات نمایندگان اتاق تهران و ایران