رییس مرکز ملی فرش در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»:
بیمه قالیبافان در سازمان تامین اجتماعی معلق مانده است
سارا صفاری- رییس مرکز ملی فرش، با دقت و احتیاط سخن می‌گوید و علت دقت در بیان واژه‌ها را این چنین عنوان می‌کند، «درخواستم این است که مطالب خیلی با ظرافت مطرح شود؛ چون حساسیت‌هایی وجود دارد که من آنها را می‌دانم»، فیصل مرداسی که حدود ۵ ماه است از سازمان بازرگانی استان همدان به میدان ولیعصر تهران نقل‌مکان کرده و جایگزین مرتضی فرجی شده است در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» تاکید کرد که الحاق مرکز فرش به سازمان یراث فرهنگی با دستور وزیر بازرگانی رسما منتفی شده است.
عکس: نگار متین‌نیا
سارا صفاری- رییس مرکز ملی فرش، با دقت و احتیاط سخن می‌گوید و علت دقت در بیان واژه‌ها را این چنین عنوان می‌کند، «درخواستم این است که مطالب خیلی با ظرافت مطرح شود؛ چون حساسیت‌هایی وجود دارد که من آنها را می‌دانم»، فیصل مرداسی که حدود ۵ ماه است از سازمان بازرگانی استان همدان به میدان ولیعصر تهران نقل‌مکان کرده و جایگزین مرتضی فرجی شده است در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» تاکید کرد که الحاق مرکز فرش به سازمان یراث فرهنگی با دستور وزیر بازرگانی رسما منتفی شده است. رییس مرکز ملی فرش همچنین از تاخیر و تعلل سازمان تامین اجتماعی در اجرای مصوبه بیمه قالیبافان انتقاد کرد. گفته می‌شود از حدود دو میلیون نفر قالیباف در کشور تنها ۱۳۰ هزار نفر بیمه هستند.
ارزش صادرات فرش در سال‌جاری چقدر پیش‌بینی شده است؟
برآوردمان این است که امسال به عدد ۵۰۰ میلیون دلار برسیم و این رقم کف انتظار ما است. در سال گذشته ۴۹۳ میلیون دلار صادرات داشتیم که از این میزان حدود ۳۰ میلیون دلار عودت داده شد و با کم کردن این میزان به رقم ۴۶۰ میلیون دلار صادرات برای فرش دستباف دست یافتیم. آنچه که آمار سال ۸۸ را از سال‌های گذشته تفکیک می‌کند رشد وزنی ۵/۲ درصدی و ارزشی ۱۸ درصدی صادرات فرش است، زیرا چند سال بود که شاهد کاهش صادرات فرش بودیم.
به نظر شما این رقم برای صادرات فرش دستباف راضی‌کننده است؟
قطعا راضی‌کننده نیست، اما ما در فروردین‌ماه سال‌جاری نیز ۸/۱۳ میلیون دلار صادرات داشتیم که این میزان از نظر ارزشی ۱۲درصد و از حیث وزنی ۹ درصد رشد داشته است و امیدواریم رقم ۵۰۰ میلیون دلار محقق شود.
تولید فرش برای سال‌جاری چقدر پیش‌بینی شده است؟
تولید با صادرات رابطه مستقیم دارد و هر چقدر صادرات رونق داشته باشد میزان تولید هم افزایش می‌یابد دیدگاه مبنی‌بر رشد فرش در سال ۸۹ به این معنا است که افزایش تولید هم خواهیم داشت، این در حالی است که علاوه بر صادرات به رونق بازار داخلی هم البته با رعایت تمام حساسیت‌های مربوط به آن توجه می‌کنیم. واقعیت این است که ما عدد مشخصی در مورد میزان تولید نداریم و مکانیزم رسمی نیز برای مشخص شدن میزان تولید وجود ندارد.
برخی تولید ۵ میلیون مترمکعب را دور از ذهن نمی‌دانند...
چون مستنداتی در این خصوص نداریم نمی‌توانیم آن را اعلام کنیم؛ بنابراین تلاش می‌کنیم در سرشماری سال ۱۳۹۰ این موضوع را در دستور کار قرار دهیم، زیرا آخرین اطلاعات ما مربوط به ۱۰ سال پیش است و درخواست‌مان از سازمان آمار این است تا در سرفصل سوالات سرشماری سال آینده موضوع فرش را نیز بگنجاند.
یکی از دلایل نامشخص بودن میزان تولید فرش، تکثر تولیدکنندگان خانگی و تعداد کم کارگاه‌های متمرکز است برای ایجاد کارگاه‌های متمرکز فرش که یکی از برنامه‌های وزارت بازرگانی است، چه اقدامی صورت گرفته است؟
بله، یکی از سیاست‌های مرکز فرش تقویت کارگاه‌های متمرکز است و برای این منظور تسهیلاتی را همچون گذشته برای تاسیس مراکز متمرکز و رفع مشکلات واحدهایی که قبلا تاسیس شده‌اند، اختصاص می‌دهیم. برای تقویت بیشتر واحدهای متمرکز، مصوبه تازه‌ای را به تصویب هیات دولت رساندیم تا سهم بودجه فنی اعتباری‌مان را افزایش دهیم. البته از مجتمع‌های غیر متمرکز غافل نیستیم و راهکارمان این است که واحدهای پراکنده را با مدیریت متمرکز مدیریت کنیم.
چه مقدار تسهیلات به واحدهای متمرکز اختصاص یافته است؟
به تولیدکنندگان علاقه‌مند به شرط نظارت و بررسی طرح‌هایشان، تسهیلات با یارانه ۵ درصد پرداخت می‌کنیم، این در حالی است که سقفی برای اعطای تسهیلات مشخص نشده و اگر صلاحیت درخواست‌کننده توسط مرکز فرش و سازمان بازرگانی استان تایید شود تسهیلات اختصاص می‌یابد. البته این منوط به کامل بودن فرم تقاضای فرد و واحد درخواست‌کننده است تا منتهی به تولید شود. تاکنون ۱۵۰ مورد از واحدهای متمرکز از ما تسهیلات گرفته‌اند و ۳۰۰ مورد نیز در حال بررسی، اقدام و معرفی هستند.
برای این منظور براساس بودجه سال ۸۹ رقم ۵۰۰ میلیارد ریال از محل صندوق مهر امام رضا تصویب شده که قابل پرداخت به تولیدکنندگان فرش است، همچنین در حال انعقاد تفاهم‌نامه‌ای با بانک‌های ملی و کشاورزی هستیم تا تسهیلاتی برای تجار، بازرگانان و تولیدکنندگان فرش اختصاص یابد.
دست‌اندرکاران حوزه فرش معتقدند فعالیت‌های مرتبط با فرش چه در بخش خصوصی و چه دولتی به صورت جزیره ای است نه زنجیره ای، نظر شما چیست؟
ما اخباری به دستمان می‌رسد که بعضا رقابت‌های منفی و قیمت شکنی‌های نادرستی در حوزه فرش در کشورهای هدف توسط ایرانیان فعال در این حوزه صورت می‌گیرد که این باعث صدمه زدن به اعتبار فرش ایرانی می‌شود. از ما خواسته بودند از برگزاری نمایشگاه‌های ایرانی در کشورهایی که تجار ایرانی در این کشورها فعال هستند پرهیز کنیم، ما گوش دادیم و الان هم تاکید می‌کنم که سعی می‌کنیم که یارانه‌ها را به سمت بازارهای جدید و بازارهایی که میزان صادراتمان کم است سوق دهیم، انتظار داریم این تجار حرف ما را درک کنند و از اقداماتی که باعث می‌شود خودشان و فرش ایرانی لطمه ببیند، پرهیز کنند.
بنابراین این اخبار را تایید می‌کنید؟
... شنیده می‌شود، تجار و بازرگانان فعال در عرصه فرش خارج از کشور اگر با هم متحد باشند و رقابت مثبت داشته باشند در بلندمدت خودشان سود می‌برند و اگر با یکدیگر رقابت منفی کنند و رشد کوتاه‌مدت داشته باشند در بلندمدت خوشان متضرر می‌شوند.
دلالان نقش بارزی در نوسان قیمت‌ها و همین طور کنترل عرضه و تقاضا دارند آیا راهکاری برای ساماندهی آنها یافته‌اید؟
ببینید، در هر بازاری افراد مختلفی تحت عنوان دلال فعالیت می‌کنند که بسته به سلامت آن بازار میزان دلالی کاهش می‌یابد، ما معتقدیم که اگر مجتمع‌های متمرکز را فعال کنیم، سرمایه در گردش تزریق کنیم، آموزش‌هایمان را ارتقا دهیم و نمایشگاه‌های خوب برگزار کنیم در سلامت بازار موثر خواهد بود، ولی این قضیه متاثر از اقتصاد کل نیز هست.
بسیاری از کارشناسان به طرح شناسنامه دار کردن فرش که مدت زمان طولانی از آن می‌گذرد خوش‌بین نیستند و اجرای صحیح آن را نشدنی می‌دانند، این طرح را پیگیری می‌کنید؟
شناسنامه‌دار کردن فرش نیاز به فرهنگ‌سازی و تعامل و همکاری با تشکل‌ها و بخش خصوصی فرش دارد، به نظرم ابعاد شناسنامه فرش خوب موشکافی نشده، با این حال بر اساس اقداماتی که در گذشته صورت گرفته کم کم در حال انجام است.
در گذشته هم اعلام می‌شد که شناسنامه‌دار کردن فرش نیاز به فرهنگ‌سازی دارد، چقدر زمان برای این فرهنگ‌سازی نیاز است؟
نباید زمان طولانی باشد، زیرا زمان که طولانی می‌شود اصل کار از بین می‌رود ما باید زود تصمیم بگیریم، البته این را به شما بگویم این کار در گذشته شروع شده و الان هم متوقف نشده، ولی این فرآیند کند است. نقطه نظراتی هم بخش خصوصی دارد که بعضا درست است و داریم تلاش می‌کنیم که این مشکلات را مرتفع کنیم و با زمانبندی مشخصی به یک جمع‌بندی کامل برسیم، به طوری که با نگاه آسان‌سازی باشد، به اعتبار فرش ما بیفزاید، هزینه‌زا نباشد و با تعامل و اطلاع رسانی انجام شود.
تکلیف بیمه درمانی قالیبافان چه شد؟
بودجه بیمه درمانی قالیبافان ابلاغ شده، متولی انجام آن وزارت رفاه و سازمان تامین اجتماعی است، ما تمام مقدمات کار را از حیث اطلاع رسانی به ویژه به سازمان‌های بازرگانی انجام دادیم. متاسفانه روند آن بسیار کند است. از سازمان تامین اجتماعی درخواست می‌کنیم که موضوع را تسریع کند؛ چرا که مصوبه قانونی دارد، اعتبارش دیده شده است و یک خواسته به حق قالیبافان است. الان با وجودی که نزدیک به دو ماه از پایان سال می‌گذرد، اما سازمان تامین اجتماعی آن را به شعبش ابلاغ نکرده. ما فعلا جز پیگیری راهی نداریم و نگران این تاخیر و تعلل سازمان تامین اجتماعی هستیم. نکته دیگر بحث تایید مهارت‌ها است که قرار است سازمان فنی و حرفه ای این کار را انجام دهد. ما یک تفاهم‌نامه‌ای را برای آسان‌سازی این مهارت‌سنجی آماده کردیم که اگر سازمان فنی و حرفه‌ای ایراد دیگری نگیرد ظرف ۱۰ روز آینده قابل انجام است.
چرا ارائه تسهیلات بانک‌ها به دست‌اندرکاران فرش با تاخیر انجام می‌شود یا اصلا انجام نمی‌شود؟
اینکه بانک‌ها اساسا برای ارائه تسهیلات، به صورت انقباضی عمل می‌کنند در کل یک واقعیت است، اینکه در حوزه فرش این انقباض با شدت بیشتری صورت می‌گیرد نیز واقعیت دارد. بانک‌ها نگران عدم برگشت تسهیلات اعطایی هستند و شاید به دلیل کاهش صادرات فرش طی سال‌های گذشته و رکود بازار این نگرانی ایجاد شده، اما الان که آمار صادراتمان رشد دارد و سازمان‌های بازرگانی در رابطه با افراد صلاحیت دار دقت شان را بیشتر کرده‌اند و وثایق مشخصی دریافت می‌کنند، دلیلی نمی‌بینم فرش دستباف کشور مورد حمایت سیستم بانکی قرار نگیرد.
بحث الحاق فرش به سازمان میراث فرهنگی چه شد؟
آقای وزیر بازرگانی طی نامه‌ای اعلام کرد که این موضوع به صلاح فرش نیست و به نظر ما با آن نامه موضوع الحاق فرش به سازمان میراث فرهنگی منتفی شده است.
دلیلی نمی‌بینیم که فرش دستباف کشور مورد حمایت سیستم بانکی قرار نگیرد.
ارسال نظر