قطاری که وارد تونل بحران شد

سارا صفاری - آمار رسمی‌گمرک گویای آن است که قطار صادرات غیرنفتی کشور وارد تونل بحران مالی شده است، ۱۷‌درصد کاهش در کارنامه صادرات طی چهارماه نخست سال جاری ثبت شده که نگران کننده است. کیومرث فتح اله کرمانشاهی، معاون کمک‌های تجاری سازمان توسعه تجارت با بیان اینکه تاثیر بحران مالی جهانی و مسائل سیاسی داخلی بر تجارت خارجی را قبول دارم، می‌گوید: بخشی از کاهش تجارت به دلیل بحران و بخشی ناشی از اغتشاشات اخیر است که در فضای کسب و کار تاثیر داشته است.

به گفته وی اگر بخواهیم تعامل و گسترش ارتباطات بین‌المللی شکل گیرد، باید آرامش حکمفرما باشد و این یکی از مولفه‌های لازم برای توسعه تجارت است.

کرمانشاهی با ابراز امیدواری از اینکه در نیمه دوم سال جاری شرایط مساعد تجاری به وجود آید، گفت: فصل مساعد برای صادرات امسال نیمه دوم سال است؛ زیرا به دلیل بارندگی خوب محصولات کشاورزی خوب خواهد بود، آرامش داخلی نیز بعد از انتخاب کابینه دولت دهم برقرار خواهد شد و امیدمان بهبود اوضاع است.

معاون کمک‌های تجاری سازمان توسعه تجارت با بیان اینکه تسهیلات بانکی و سرمایه‌گذاری را باید به سوی تولید ببریم، اظهار داشت: باید نگاهمان به تولید برونگرا و حضور در بازارهای بین‌المللی باشد تا بتوانیم بحران جهانی و تحریم‌ها را پشت سر بگذاریم.

روابط تجاری مشکل دارد

اسدا... عسگر اولادی‌، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران نیز با کرمانشاهی هم عقیده است. او که از ماه‌ها پیش زنگ خطر را در فضای تجارت خارجی کشور به صدا درآورده و اکنون به سفر حج رفته است، می‌گوید: مسائل داخلی کشور و بحران مالی جهانی هر یک به نوعی بر کاهش تجارت کشورمان تاثیرگذار بوده است،اما بحران مالی جهانی‌، بیشتر شامل حال کاهش تجارت خارجی کشورمان می‌شود؛ این در حالی است که روابط مالی کشورمان با سایر کشورها دچار اشکال است و از سوی دیگر بانک‌ها تسهیلات مالی مناسبی به تولید و تجارت نمی‌دهند.

عسگراولادی ضمن اینکه از بانک‌های داخلی طلب مساعدت بیشتر می‌کند، ارتباطات درست دولت با سایر کشورها را پیش نیاز رشد صادرات می‌داند و می‌افزاید: ارتباط درست با خارج اثرات بحران مالی جهانی بر کشور را کم می‌کند، همچنین انتخاب درست کابینه در دولت دهم نقش بسیار مهمی‌در رونق تولید و صادرات دارد.

سرمایه گذار خارجی کجاست؟

در این میان عبدا... کیخسروی، رییس کمیسیون تجارت اتاق ایران با تاکید بر اینکه در نظام اقتصادی کشور دو مشکل عمده دلیل کاهش صادرات است، توضیح داد‌: عدم توجه به تولید داخلی یکی از مهم‌ترین مسائل پیش روی تجارت در کشورمان است، به گونه ای که در حال حاضر برای مقابله با بحران راهی به جز توجه به تولید داخلی نداریم.

به گفته وی، تولید داخلی با سه قفله شدن پرداخت تسهیلات به واحدهای تولیدی از سوی بانک مرکزی دچار آسیب‌های فراوان شده است. وی ادامه داد‌: به جای سه قفله کردن پرداخت تسهیلات باید برعکس عمل می‌کردیم تا سرمایه‌های سرگردان خارجی و سرمایه‌های ایرانیان مقیم خارج از کشور که از بحران مالی جهانی آسیب دیده بودند، به سوی کشورمان سرازیر ‌شود.

رییس کمیسیون تجارت اتاق ایران با بیان اینکه یکی از مقوله‌های مهم برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی پایین بودن ریسک سرمایه است، خاطرنشان کرد: سرمایه‌گذاران خارجی و سرمایه‌گذاران ایرانی مقیم خارج از کشور زمانی که می‌بینند سرمایه‌گذار داخلی مشکل دارد و در داخل امنیت اقتصادی وجود ندارد، تمایلی به حضور در ایران ندارند.

وی تصریح کرد‌: تا زمانی که تولید داخلی مشکل دارد، فعالیت صادراتی‌مان نیز دچار وقفه می‌شود و در مقابل زمینه برای واردات کالاهای بنجل به صورت سیل آسا به کشورمان فراهم می‌شود و متاسفانه این واردات نه به صورت مستقیم به کشورمان بلکه با واسطه از طریق سایر کشورها به ویژه کشورهای حاشیه خلیج فارس وارد می‌شود که این امر موجب افزایش نرخ تورم در کشور خواهد شد. کیخسروی تاکید کرد: هر دو عامل بحران اقتصادی جهانی و فضای ناآرام و مشکلات سیاسی داخلی بر تجارت خارجی کشورمان تاثیرگذار است.

اقتصاد سیاست‌زده

در همین راستا اظهار نظر محسن بهرامی ‌ارض اقدس، رییس کمیسیون بازرگانی اتاق تهران نیز با سایر اعضای اتاق بازرگانی هم راستا است. وی معتقد است: بحران جهانی و همزمان با آن انتخابات و بلاتکلیفی‌های داخل کشور اثر تشدید کننده‌ای بر کاهش تجارت خارجی کشورمان گذاشته است.

این عضو اتاق بازرگانی تهران در خصوص عوامل تاثیرگذار بر کاهش تجارت خارجی گفت‌: کاهش فعالیت تجار به دلیل شرایط داخلی کشور، کاهش قدرت خرید در بازار‌های بین‌المللی به دلیل بحران مالی جهانی و تاثیر آن بر کالاهای سنتی که اغلب در ردیف کالاهای لوکس قرار می‌گیرند و تثبیت نرخ ارز از جمله عواملی است که رقابت‌پذیری کالاهای غیرنفتی به ویژه کالاهای سنتی نظیر پسته‌، خاویار، فرش و خشکبار کشورمان را کم کرده است.

وی ادامه داد‌: طی ماه‌های گذشته با وجود فضای سیاسی و انتخاباتی که پشت سر گذاشتیم اقتصاد به شدت سیاست زده شده و بازرگانان و تجار منتظرند که در ماه‌های آینده شرایط سیاسی و اقتصادی کشور ثبات بیشتری داشته باشد و امیدوارم با انتخاب کابینه دولت دهم‌، شرایط اقتصادی کشور بهبود یابد.

بهای کالای صادراتی را کم کنید

در همین ارتباط مسعود دانشمند، عضو هیات رییسه اتاق ایران با تاکید بر اینکه کاهش تجارت خارجی کشورمان بخشی ناشی از کاهش ارزشی و بخشی به دلیل کاهش وزنی بوده، خاطر نشان کرد‌: بحران اقتصادی باعث شده بسیاری از کشورها بهای کالای صادراتی شان را در بازارهای جهانی کم کنند، اما این کاهش بها برای تجار و صادرکنندگان ما میسر نیست که باعث از دست رفتن کالاهای ایرانی در بازارهای رقابتی شده است‌.

کاهش صادرات به شرایط خاص کشور مربوط نیست!

محمدرضا بهرامن، عضو هیات اتاق تهران نیز معتقد است که با توجه به شرایط موجود کاهش در ارزش صادرات طبیعی است.

وی با اشاره به اینکه در میزان صادرات کشور نیز کاهش رخ داده، این موضوع را نیز طبیعی دانست و گفت‌: بحران جهانی به صورت طبیعی روی صادرات ما تاثیر گذاشته، صادرات کشور کاهش یافته است؛ اما این که بگوییم این کاهش به شرایط خاص کشور ربط دارد، اصلا این گونه نیست؛ چرا که اصولا شرکت‌هایی که کار صادراتی انجام می‌دهند یا تولیدات صادراتی دارند، برنامه خود را به صورت بلند مدت تنظیم می‌کنند.

بهرامن به کاهش صادرات مواد معدنی طی شش ماه دوم سال ۸۷ اشاره کرد و افزود: خوشبختانه هم‌اکنون این نوع صادرات سیر طبیعی خود را پیدا کرده و در یک ماهه گذشته نرخ مواد معدنی به خصوص مواد غیرفلزی افزایش نسبی داشته است.

وی خاطرنشان کرد: وقتی قیمت سرب یا روی حدود ۳۰‌درصد افزایش پیدا می‌کند، قطعا باعث می‌شود از نظر رقمی‌در صادرات افزایش چشم‌گیری داشته باشیم که در آمارهای بعدی نشان داده خواهد شد.