نمایشگاه بلاتکلیف، مشاور ناامید

مراسم کلنگ‌زنی نمایشگاه شهرآفتاب در سال۸۵

گروه بازرگانی - شهر آفتاب‌، در صنعت نمایشگاهی ایران نامی است که بیش از ۴ سال پیش به گوش رسید. این طرح در اوایل دهه ۸۰ مطرح شد و به مناقشه میان دولت، شهرداری و راهنمایی و رانندگی دامن زد. اکنون حدود ۳۰ ماه از آغاز پروژه بزرگ شهر آفتاب که قرار بود منطقه ۲۳ تهران خوانده شود گذشته، اما تاکنون به جز برخی اقدامات جزیی در آماده سازی زمین که آن هم توسط خود شهرداری تهران صورت گرفته، کار دیگری انجام نشده است و به نظر می‌رسد مسوولان شهرداری تهران گزینه سرمایه‌گذاری داخلی یا خارجی در این پروژه را در شرایط فعلی کنار گذاشته‌اند.

آخرین اظهارنظر شهردار تهران در مورد این پروژه به حاشیه افتتاح هفتمین نمایشگاه گل و گیاه باز می‌گردد. قالیباف در پاسخ به سوالی در رابطه با زمان افتتاح نمایشگاه بین المللی کتاب در مجموعه شهر آفتاب خاطرنشان کرد: این پروژه به دلیل مشکلات تحریم بین المللی و فسخ شدن قراردادها و تعاملات پولی و مالی و فاینانس‌ها با تاخیر۱۳ ماه مواجه شد. اما شهرداری تهران برای جلوگیری از توقف این پروژه به طور مستقیم اجرای آن را از طریق توان داخلی آغاز کرده است.

قالیباف اضافه کرد: ۵۳‌میلیارد تومان اعتبار برای پروژه نمایشگاه بین المللی کتاب در شهر آفتاب در سال جاری اختصاص یافته است که شامل هفت زیرپروژه می‌شود.

به گزارش ایسنا، کلنگ احداث این پروژه دی ماه سال ۸۵ به زمین خورده و تاکنون نیز اقدام اجرایی خاصی در خصوص آن صورت نگرفته است و روشن نیست که منظور شهردار تهران از تاخیر ۱۳ ماه چیست؛ چرا که فاصله دی ۸۵ تا خرداد ۸۸ حدود ۲۹ ماه است نه ۱۳ ماه!

آذر ماه دو سال قبل مهدی چمران رییس شورای شهر تهران اعلام کرد: پروژه شهر آفتاب باید با مشارکت سرمایه‌گذار داخلی و خارجی اجرا شود و چند توافق نیز در این خصوص در جریان سفرهای خارجی سال قبل شهردار تهران صورت گرفت، ولی در نهایت اتفاقی روی نداد و سرمایه‌گذار داخلی واجد شرایط برای آن پیدا نشد.

برای اجرای این پروژه در ابتدا حداقل دوهزار‌میلیارد تومان سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده است، اما به نظر می‌رسد در فضای فعلی سرمایه‌گذاری کشور و تعاملات بین‌المللی اقبالی برای چنین پروژه‌هایی نیست و قراردادن امتیاز‌های خاص برای این پروژه نظیر بردن ایستگاه مترو تا آنجا برای جلب نظر سرمایه‌گذار، هنوز باعث نشده که سرمایه‌گذاری برای آن پیدا شود.

کلخورانی‌، مدیرعامل سازمان سرمایه‌گذاری و مشارکت‌های مردمی شهرداری تهران بهمن ماه سال ۱۳۸۵ به انعقاد قرارداد طراحی نمایشگاه بین المللی در شهر آفتاب با یک شرکت داخلی و شرکتGNP آلمان، اشاره کرده و گفته بود که این قرارداد با سرمایه‌گذاری ۵/۵‌میلیارد تومانی یک شرکت داخلی و ۴/۵‌میلیارد تومانی یک شرکت آلمانی منعقد شد.

اما وی چندی پیش با اعلام شروع به کار مشاور ایرانی این پروژه خاطرنشان کرد: قرارداد با پیمانکار خارجی منعقد شده، اما هنوز گشایش اعتبار صورت نگرفته و امیدواریم در روزهای آینده گشایش اعتبار برای این بخش انجام شود.

وی افزود: طراحی‌های اولیه تا شش ماه آینده تحویل شده و تا پایان سال نیز طرح‌های این پروژه تکمیل خواهد شد.

مدیرعامل سازمان سرمایه‌گذاری و مشارکت‌های مردمی شهرداری تهران تصریح کرد: این پروژه هنوز هیچ پیمانکار خارجی ندارد و در نهایت شهرداری تهران تصمیم به انجام آن با منابع خود با همکاری بخش خصوصی داخلی گرفته است و حدود ۵۰‌میلیارد تومان اختصاص یافته برای این پروژه در سال جاری برای انجام زیرساخت‌های آن بوده است.

وی در عین حال به استقبال نکردن سرمایه‌گذاران در گذشته به دلیل وجود زمین پرت و دورافتاده شهر آفتاب و نبود امکانات در اطراف آن اشاره کرد و گفت: با در نظر گرفتن بعضی تمهیدات از جمله پیش‌بینی احداث ایستگاه مترو و چند پل و رمپ در اطراف پروژه که در سال جاری آغاز می‌شود، جذابیت پروژه را بیشتر خواهیم کرد.

کلخورانی گفت: همچنین قرارداد احداث دو نیروگاه ۱۵ و ۲۰ مگاواتی پروژه منعقد و پیش پرداخت آن نیز داده شده و باید تا خردادماه ۸۸ به طور کامل نصب شود.

بنا بر اظهارات مدیرعامل سازمان سرمایه‌گذاری و مشارکت‌های مردمی شهرداری تهران، تاکنون تنها ۱۰‌میلیارد تومان اعتبار برای طراحی این پروژه اختصاص یافته است، به عبارتی بخش کوچکی از این پروژه با این میزان اعتبار جلو رفته و مشخص نیست با شرایط مالی شهرداری تهران در سال جاری مابقی اعتبارات این پروژه چطور تامین می‌شود! آیا شهردار تهران در مورد این پروژه هم همانند پروژه‌های مترو به همان اندازه حساسیت دارد تا آنجا که خطاب به مدیرش بگوید: «شما پروژه را با سرعت پیش ببرید، نگران اعتبارش نباشید» یا شاید مثل برج میلاد چندان در اولویت نیست تا اعتبار پروژه کانال‌های جمع آوری آب‌های سطحی را به آن تزریق کنند!

پیش از این هزینه ساخت کل پروژه شهر آفتاب بدون احتساب تورم دو هزار‌میلیارد‌تومان و مدت اجرای آن چهار سال از زمان شروع عملیات عمرانی اعلام شده بود، رقمی که قطعا با توجه به تورم در بازار داخلی و خارجی تغییر کرده است.

شورای شهر دست به کار شد

از سوی دیگر، در یکصد و نود و نهمین جلسه شورای اسلامی شهر تهران که روز بیست و چهارم خردادماه برگزار شد یک فوریت لایحه اصلاحیه بودجه عمرانی سال ۸۸ شهرداری تهران به منظور تامین اعتبار جهت انجام مطالعات طراحی و شروع عملیات نمایشگاه بین‌المللی شهر آفتاب به تصویب رسید. در جریان ارائه این لایحه دانشجو، عضو کمیسیون توسعه و عمران شورای شهر اظهار داشت: درگذشته اعتباراتی برای مطالعه و طراحی این طرح منظور شده است، ولی به نظر می‌رسد که این پروژه اجرایی نمی‌شود. وی خاطر نشان کرد: این پروژه تنها پروژه بزرگ شهرداری نیست که دارد انجام می‌دهد چرا دوباره می‌خواهند مسیرهای جدید را برای طراحی و مطالعه این پروژه بررسی کنند. رسول خادم، رییس کمیسیون اقتصادی و برنامه و بودجه شورا نیز در این خصوص تاکید کرد: این طرح حدود ۴ سال پیش مصوبه شورا را داشته است‌، طبیعی است که اگر طرح جدید دیگری قرار است مطالعه و طراحی شود باید مجددا مصوبه شورا را داشته باشد. وی افزود: از ابتدا رویکرد شورا و شهرداری برای اجرای پروژه شهرآفتاب مشارکت با بخش خصوصی بوده‌، بنابراین از کل سهم سرمایه‌گذاری شده برای این پروژه باید مشخص شود که بودجه شهرداری از کجا و کدام ردیف تامین شود. در ادامه این جلسه، حسن بیادی نایب رییس شورا با اشاره به این موضوع که آیا ما نمایشگاه نیاز داریم یا نه؟ افزود: حدود ۵/۴ سال پیش به دلیل پاره ای از مشکلات در جریان برگزاری نمایشگاه‌های بزرگ در محل دائمی نمایشگاه‌های تهران‌، بین شهرداری‌، شورا‌، وزارت بازرگانی و وزارت ارشاد مباحثی مطرح شد که منجر به این شد تا نمایشگاه از محل فعلی منتقل و برای محل جدید مکان یابی شود. وی خاطر نشان کرد: زمین مشخص شد، کلنگ زنی انجام و کار انتخاب مشاوره وطراح و‌... نیز صورت گرفت، ولی چرا هنوز بعد از گذشت این چند سال نتوانستیم جواب حرف خودمان را بدهیم. داشتن یا نداشتن؟! نمایشگاه بلاتکلیف مانده است. معاون هماهنگی و برنامه ریزی شهرداری تهران دکتر کلخورانی نیز در این خصوص گفت: تمام طرح‌های اولیه برای پروژه آفتاب موجود است و این گونه نیست که برای مشاوره و طراحی جدید از آن استفاده نکنیم؛ چرا که برنده مجدد طراحی و مشاوره همان شرکت GNP آلمانی است. وی تصریح کرد: سیاست شهرداری به گونه ای است که هزینه مطالعات کاهش یابد، بنابراین هزینه مطالعه و طراحی را از ۱۷‌میلیون یورو توانسته‌ایم به سه‌میلیون و نهصد هزار یورو به اضافه ۵‌میلیارد و چهار صد‌میلیون تومان برسانیم‌. در حال حاضر می‌خواهیم که علاوه بر شرکت GNP و شرکت مشاور داخلی‌، یک مشاور دیگر از سوی مدیریت شهری به این گروه بپیوندد تا در طراحی و اجرا تمام ملاحظات فرهنگی‌، اجتماعی‌، و‌... در نظر گرفته شود. به هر حال نمایشگاه آفتاب کماکان روی کاغذ مانده است و به نظر می‌رسد با توجه به تاخیر در اجرای طرح و ناامیدی شرکت مشاور آلمانی به زودی به سرانجام نرسد.