گروه بازرگانی- هجدهمین همایش ملی صادرات غیرنفتی کشور روز چهارشنبه و پنج‌شنبه در تبریز برگزار شد. در این همایش، امام جمعه تبریز، معاونان وزیر صنعت، معدن و تجارت، روسای اتاق بازرگانی ایران و تهران، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس و برخی دیگر، سخنرانی کردند. محور سخنرانی‌ها در این نشست، اوضاع بازار ارز بود که هم مسوولان دولتی و هم فعالان بخش خصوصی حاضر در این گردهمایی، از نوع مدیریت بازار ارز انتقاد کردند و خواستار ساماندهی این حوزه شدند. در این گردهمایی، رییس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی ایران هم سخنان مشروحی درباره مسائل اصلی اقتصاد و تجارت خارجی داشت؛ از جمله او گفت: «خوشبختانه در ۱۸سال گذشته با همین حرکت‌های فرهنگ‌سازانه و همت مدیران اقتصادی کشور، بی‌شک صادرات غیرنفتی کشور رشد کرده و این نشان داده است کشور بنیه و ظرفیت صادراتی دارد، می‌تواند به تراز تجاری متعادل، بدون نفت دست پیدا کند و حرکتی که تحقق پیدا کرد اثبات عملی این ادعا بود. اما در عین حالی‌که نقاط قوت را باید قدر شناخت، باید برای ترسیم مسیر آینده نقاط ضعف را هم شناخت و معالجه کرد. با وجود این‌که حجم کلی صادرات غیرنفتی ما ارزشی و وزنی افزایش پیدا کرده به‌طور مستمر، اما در بحث رابطه مبادله، ما جای تامل داریم. در بحث ترکیب صادرات غیرنفتی جای تامل داریم. هنوز هم در آمارهای صادرات می‌بینیم ۱۰ کالای اولمان، ۷مورد آن، باز پایه نفتی است؛ یعنی اتکای به نفت هنوز حتی در صادرات غیرنفتی ما هم دیده می‌شود. نهاوندیان همچنین گفت: در ارزش نسبی کالاهای ما، متوسط ارزش صادرات غیرنفتی ما چیزی حدود ۵۰ سنت است در هرکیلو؛ متوسط ارزش واردات ما هم تقریبا ۱دلار و ۴۵سنت است. اگر سهم واردات کالاهای اساسی را کنار بگذاریم، این رقم به نزدیک ۲دلار می‌رسد، یعنی ما چه می‌فروشیم به دنیا و چه می‌خریم؟ سهم ارزش افزوده در صادرات غیرنفتی ما چه مقدار است؟ اگرچه صادرات ما برای سومین بار دارم عرض می‌کنم، افزایش پیدا کرده، اما از آن طرف، افزایش واردات هم قابل توجه است؛‌ لذا آن قدری که می‌توانست در تراز تجاری بگذارد، نگذاشت.

رییس اتاق بازرگانی ایران در عین حال سخنانی در مراسم اختتامیه همایش داشته که عینا در زیر می‌آید:

سخن در فضای تقدیر از قهرمانانی است که در میانه شرایط بعضا نامساعد بین‏المللی اقتصادی، در امر صادرات غیرنفتی افتخارآفریده‏اند؛ می‏شود در میانه آتش هم گلستان آفرید و در کویر هم گل کاشت؛ می‏شود به‏رغم بدخواهی‏های بدخواهان ایران، ایران را سرفراز کرد؛ بهترین دلیل برای اثبات این مدعا، وجود شما پهلوانان میدان صادرات است؛ اگر اقتصاد مقاومتی بخواهد کارنامه درخشانی داشته باشد، این درخشندگی از مسیر صادرات می‏گذرد؛ اگر غلبه ما بر تحریم اقتصادی بخواهد صورت تحقق پیدا کند، این غلبه به دست صادرکنندگان کشور صورت می‏گیرد؛ لذا در کنار مباحث کلان، باید آنچه که در حوزه خرد و مدیریت بنگاه انجام بشود هم مورد توجه قرار بگیرد؛ با وجود مشکلاتی که همین الان وجود دارد، صادرکنندگان موفقی را داریم که توانسته‏اند میزان صادرات خود به کشورهای همسایه را دو برابر کنند؛ میدان بازترشده اقتصادعراق باید برای صادرکنندگان ما، حوزه افتخارآفرینی باشد؛ مقامات عراقی که دو ماه پیش به ایران آمده بودند، اصرار فراوان داشتند که حضور صادرکنندگان ایران و سرمایه‏گذاران ایرانی در عراق را بیشتر کنید. زمینه کار اقتصادی در آنجا هم بسیار متنوع است؛ اندازه‏های حضور هم مینیموم (حداقل) ندارد و می‏شود در اندازه‏های کوچک و متوسط و بزرگ در بازار عراق حاضر شد؛ در بازار پاکستان، زمینه حضور قوی وجود دارد؛ در گرجستان، در ارمنستان و در هند زمینه‏های خوبی برای حضور اقتصادی هست؛ شرایط سیاسی منطقه ما هم به نحوی چرخش کرده است که این امکان را تسهیل کرده است؛ مبادا چنین باشد که وقتی وظیفه خود می‌دانیم که با هم بنشینیم، بعضی از راه‏حل‏های اصلاح فضای کلان را از سر دلسوزی و کشورخواهی با هم گفت‏وگو کنیم، چشممان از فرصت‏هایی که وجود دارد و بنگاه‏ها می‏توانند با استفاده از همین فرصت‏ها و ارتباطات مویرگی خود و ابتکاراتی که می‏شود داشت تا صادرات خود را افزایش دهند، غافل بماند؛ من مطمئنم بنگاه‏های ما می‏توانند با کمترین اقدام در مساعدسازی فضای کلان، صادرات خود را در همین شرایط، حداقل تا پنجاه درصد رشد بدهند؛ شرایط ارزی ما اگر خوب مدیریت شود، می‏تواند برای صادرکنندگان ما به یک فرصت تبدیل شود؛ توصیه من به شما عزیزان (فعالان اقتصادی) این است که مبادا تلاش و ابتکارآفرینی ما تحت تاثیر برخی مشکلات کلان قرار بگیرد. آنچه را که در سطح بنگاه خود می‏توانیم انجام دهیم، البته نمایندگان ما در دستگاه‏های سیاست‏گذار، در قوه مقننه، در تشکل‏ها و اتاق‏های کشور، وظیفه دارند که حرف فعالان اقتصادی را به مراجع تصمیم‏گیری برسانند؛ مسائل مربوط به اقتصاد کلان کشور باید بی‏پرده، از سر دلسوزی و مشفقانه در مراجع تصمیم‏گیری گفته شود؛ یکی از دستاوردهای درخشان قانون اصل ۴۴ و قانون بهبود مستمر فضای کسب‏وکار این شد که به موجب قانون باید نماینده اتاق و تشکل‏های اقتصادی در همه مراجع تصمیم‏گیری اقتصادی کشور حضور داشته باشد؛ ماده ۷۵ قانون برنامه پنجم هم این تکلیف را کرد و در قانون بهبود مستمر فضای کسب‏وکار، شش‏ماه مهلت قرار داده شده برای تحقق این امر؛ اما هر یک از ما پس از این جلسه، در بنگاه و کارگاه و مزرعه خود باید ببینیم چه می‏توانیم بکنیم و از این بازار چگونه می‏توانیم یک فرصت برای اشتغالزایی جوان ایرانی ایجاد کنیم.

وقتی درمعرض بسیاری از کارهای خیر قرارمی‏گیریم، نیاز به تمکن داریم؛ وقتی زلزله‏ای، حادثه‏ای طبیعی رخ می‏دهد، چه کسانی می‏توانند کمک کنند؟ همه این‏گونه امور، بنا نیست که توسط دولت صورت بگیرد؛ ما باید در جامعه، افراد خیر توانمندی داشته باشیم که با هر مشکلی که برخورد کردند، از توانی برخوردار باشند تا آن مشکل را برطرف کنند، دست کسی را بگیرند تا ناتوانی در جامعه اسلامی ایران نماند و این، نیاز به این دارد که اقتصادمان بارور شده باشد، بنگاه‏هایمان توانمند شده باشند؛ بهترین کار اقتصادی، کاری اقتصادی است که با این نیت صورت بگیرد که خدایا به من برکت بده تا کارخانه من رشد صددرصدی داشته باشد که با این رشد بتوانم دست چند جوان را بگیرم و برای آنها فرصت شغلی باعزت ایجاد کنم تا دست او برای ازدواج و بیماری پیش کسی دراز نباشد؛ عبادتی بالاتر از این نیست. ان‏شاءالله نیت خود را اعتلای کشور، عزت انقلاب و حراست از استقلال کشور قرار بدهیم؛ خدایا به ما علو روح هم عنایت کن که نیت‏های ما در کار اقتصادی نیز چنین نیت‏های عالی قرار گیرد.

من به شما افتخارمی‏کنم و قول می‏دهم که سال آینده درهمین زمان، شرایط اقتصادی متفاوتی داشته باشیم؛ اگر پنجره‏ای را به روی ما بسته‌اند، نیت کنیم این یک‏سال را با کمک به هم، با صبر و پایداری، با پایمردی و ابتکار، راه و در دیگری را بگشاییم و بر مشکلات غلبه کنیم؛ وظیفه الان، پایداری و مقاومت در پیشرفت است:

صبر و ظفر هر دو دوستان قدیم‏اند

در اثر صبر نوبت ظفر آید

سال آینده، جشن ظفر خواهیم گرفت.