گزارش واردات و صادرات در ۴ ماه نخست سال جاری
کسری ۱۲میلیارد دلاری
گروه بازرگانی- براساس آمار مقدماتی گمرک ایران، میزان صادرات کالاهای غیرنفتی (۱) بدون احتساب میعانات گازی طی چهار ماهه اول سال ۱۳۸۷، معادل ۰۷/۱۱۰۴۵هزار تن و به ارزش ۵۵ /۳۹۰۱میلیون یورو (معادل ۳۵/۶۰۹۸میلیون دلار) بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل نشانگر افزایش ۶۱/۸درصدی در وزن و ۲۸ /۳۹درصدی از نظر ارزش دلاری است. وزن و ارزش صادرات کالاهای غیرنفتی در چهار ماهه اول سال ۱۳۸۶ به ترتیب ۰۷ /۱۰۱۶۹هزار تن و ۲۴/۳۲۴۳میلیون یورو (معادل ۶۲/۴۳۷۸میلیون دلار) بوده است.
از میزان کل صادرات غیرنفتی در چهار ماهه اول سال ۱۳۸۷ رقم ۱۳/۹میلیون یورو (معادل ۳۱/۱۴میلیون دلار) از محل تجارت چمدانی و رقم ۱۲/۶۴میلیون یورو (معادل ۴۲/۱۰۰ میلیون دلار) از بازارچه‌های مرزی انجام گرفته است. (۲)
رشد واردات
در چهار ماهه اول سال ۱۳۸۷، میزان واردات کشور ۳۱/۱۲۳۵۳هزار تن و به ارزش ۰۳ /۱۱۸۳۵میلیون یورو (معادل ۲۱/۱۸۳۶۰میلیون دلار) بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال ۱۳۸۶ از کاهش ۷۳/۱۶درصدی در وزن و رشد ۸۰/۲۳درصدی در ارزش برخوردار بوده است. ضمنا واردات چهار ماهه اول سال گذشته به میزان ۰۳/۱۴۸۳۵هزار تن به ارزش ۴۸ /۱۱۰۰۰میلیون یورو (معادل ۶۱/۱۴۸۳۰میلیون دلار) بود. با توجه به مقایسه ارقام صادرات و واردات تراز بازرگانی خارجی کشورمان (بدون احتساب صادرات نفت خام، میعانات گازی و...) طی چهار ماهه اول سال‌جاری با کسری ۸۶/۱۲۲۶۱میلیون دلاری مواجه بوده است.
مقصدهای اصلی صادرات ایران
بیشترین صادرات کشور در چهار ماهه اول سال ۱۳۸۷ به کشورهای ۱- امارات متحده عربی با ۴۹/۱۴۰۳هزار تن و ارزش ۲۲/۵۱۹میلیون یورو (۲۰/۸۱۱میلیون دلار) یا ۷۱/۱۲درصد سهم وزنی و ۳۰/۱۳درصد سهم ارزشی ۲- چین با ۰۲/۳۳۱۸هزار تن و ۴۲/۵۱۱میلیون یورو (۴۹/۷۹۹میلیون دلار) یا ۰۴/۳۰درصد سهم وزنی و ۱۱/۱۳درصد سهم ارزشی ۳-عراق با ۱۷/۹۳۰هزار تن و ۳۴/۳۴۲میلیون یورو
(۱۷ /۵۳۴میلیون دلار) یا ۴۲/۸درصد سهم وزنی و ۷۶/۸درصد سهم ارزشی ۴- هند با ۱۳/۹۷۹هزار تن و ۱۰/۳۰۰میلیون یورو (۵۴/۴۶۸میلیون دلار) یا ۸۶/۸درصد سهم وزنی و ۶۸/۷درصد سهم ارزشی ۵- ژاپن با ۱۶/۴۰۵هزار تن و ۶۰/۱۹۰میلیون یورو (۷۰/۲۹۷میلیون دلار) یا ۶۷/۳درصد سهم وزنی و ۸۸/۴درصد سهم ارزشی صورت گرفته است.
به بیانی دیگر ۷۰/۶۳درصد از سهم وزنی و ۷۳/۴۷درصد از سهم ارزشی صادرات کشور در چهار ماه اول سال ۱۳۸۷ متعلق به ۵ کشور مذکور بوده است.
مبادی اصلی واردات
بر همین اساس عمده واردات کشور در چهار ماه اول سال ۱۳۸۷ از کشورهای ۱- امارات متحده عربی با ۹۸/۲۸درصد سهم وزنی و
۳۲ /۲۵درصد سهم ارزشی ۲- آلمان با ۵۵/۷درصد سهم وزنی و ۲۶/۱۱درصد سهم ارزشی ۳- چین با ۷۰/۶درصد سهم وزنی و ۷۸/۹درصد سهم ارزشی ۴- جمهوری کره با ۴۸/۴درصد سهم وزنی و ۴۱/۵درصد سهم ارزشی و ۵- سوئیس با ۴۶/۱۰درصد سهم وزنی ۰۸/۵درصد سهم ارزشی انجام گرفته است.
به عبارت دیگر ۱۷/۵۸درصد از سهم وزنی و ۸۵/۵۶درصد از سهم ارزشی کل واردات کشور طی چهار ماه اول سال‌جاری متعلق به ۵ کشور یاد شده است.
در بررسی تراز بازرگانی خارجی جمهوری اسلامی ایران با کشورهای مذکور ملاحظه می‌شود که بیشترین رقم مربوط به کسری تراز تجاری به ترتیب مربوط به ۱- امارات متحده عربی با کسری معادل ۴۴/۳۸۳۸میلیون دلار ۲- آلمان با کسری معادل ۰۳/۱۹۷۳میلیون دلار ۳- چین با کسری معادل ۲۶/۹۹۶میلیون دلار ۴- سوئیس با کسری معادل ۹۷/۹۲۷میلیون دلار ۵ - انگلستان با کسری معادل ۹۹/۷۲۸میلیون دلار بوده است.
از طرفی ارزش مثبت تراز تجاری کشورمان با کشور عراق ۷۹/۵۰۵میلیون دلار بوده است.
تراز تجاری منفی با ۱۰۳ کشور
بررسی تراز بازرگانی خارجی (بدون نفت و گاز و خدمات) ایران با ۱۸۵ کشور و مناطق آزاد تجاری صنعتی نشان می‌دهد که کشور ما طی چهار ماه اول سال ۱۳۸۷ با ۱۰۳ کشور دارای تراز منفی تجاری و با ۸۲ کشور دیگر دارای تراز مثبت تجاری بوده است.
طی چهار ماه اول سال ۱۳۸۷ متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی ۱۳/۵۵۲ دلار و متوسط قیمت هر تن کالای وارداتی ۲۶/۱۴۸۶ دلار بوده است.
این در حالی است که متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی طی چهار ماهه اول سال ۱۳۸۶، ۵۸/۴۳۰ دلار و متوسط قیمت هر تن کالای وارداتی ۷۰/۹۹۹ دلار بوده است.
به عبارت دیگر متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی در چهار ماهه اول سال ۱۳۸۷ نسبت به مدت مشابه سال قبل دارای رشد ۲۳/۲۸درصدی و در همین مدت متوسط قیمت هر تن کالای وارداتی دارای رشد ۶۷/۴۸ درصدی بوده است.
عمده‌ترین کالاهای صادراتی
پروپان مایع شده با سهم ۷/۴۱۱ میلیون دلار یا ۷۵/۶ درصد از کل ارزش صادرات رتبه اول را در بین دیگر اقلام دارا بوده است.
در بین ۱۰ قلم اول صادراتی، متانول
(الکل متیلیک) با ۸/۳۴۷ میلیون دلار با ۷۰/۵ درصد ارزش رتبه دوم، بوتان مایع شده با ۱/۲۸۷ میلیون دلار یا ۷۱/۴ درصد رتبه سوم، پسته تازه یا خشک کرده با ۶/۲۷۱ میلیون دلار یا ۴۵/۴ درصد رتبه چهارم و اتیلن با ۲۴۳ میلیون دلار یا ۹۸/۳درصد از کل ارزش صادرات رتبه بعدی را به خود اختصاص داده است.
دیگر اقلام عمده شامل پارااکسیلن با ۴۵ /۳ درصد، گاز طبیعی مایع شده در ظروف یک‌هزار سانتیمتر مکعب و بیشتر با ۳۶/۳ درصد، سایر مخلوط هیدروکربورهای بودار با ۳۳/۳ درصد، گل گوگرد، خالص (تصعید شده) و گوگرد مرسوب (پرسیپ تید) گوگرد کلوئیرال با ۰۷/۲ درصد، بنزن با ۹۵/۱ درصد است.
در مجموع سهم ده قلم مذکور در چهارماه اول سال ۱۳۸۷ حدود ۷۵/۳۹ درصد از کل ارزش و ۸۲/۲۷درصد از کل وزن صادرات غیرنفتی است. این درحالی است که در چهار ماهه اول سال ۱۳۸۶ مجموع سهم ده قلم یاد شده حدود ۹۸/۲۹ درصد از کل ارزش و ۵۵/۲۶درصد از کل وزن صادرات بود. صادرات این اقلام در مدت یاد شده نسبت به مدت مشابه سال قبل از لحاظ ارزش حدود ۶۴/۸۴ درصد افزایش و از لحاظ وزنی حدود ۸۳/۱۳ درصد افزایش پیدا کرده است.
در مدت مذکور معادل ۶۷/۳۸۶۰ میلیون دلار صادرات انواع کالاهای غیرنفتی از کشور پیش‌بینی شده است که با توجه به صادرات ۳۵/۶۰۹۸ میلیون دلاری حدود ۹۶/۱۵۷ درصد از اهداف برنامه درخصوص ارزش صادرات کالا تحقق یافته است.
درمدت یاد شده گمرک منطقه ویژه عسلویه(انرژی پارس) با سهم ۳۶/۱۶درصدی به لحاظ وزن، ۱۴/۲۱ درصدی به لحاظ ارزش، گمرک بندر امام‌خمینی با سهم ۴۳/۱۳ درصدی به لحاظ وزن و ۷۹/۱۵درصدی به لحاظ ارزش و گمرک شهید رجایی با سهم ۷۰/۳۶ درصد به لحاظ وزن و ۳۷/۱۳ درصد به لحاظ ارزش در جایگاه نخست تا سوم قرار گرفته‌اند.
رشد میعانات گازی
میزان صادرات میعانات گازی در این مدت ۲۲۱۳میلیون و ۶۵۰هزار دلار بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۳۳ /۱۶درصد افزایش داشته است. بر اساس صورت جلسه تعیین تکلیف آمار صادرات فرآورده‌های نفتی مورخ ۲۸/۱/۱۳۸۰ میعانات گازی که توسط شرکت ملی نفت ایران و شرکت ملی گاز ایران و همچنین شرکت‌های تابعه آنها، به عنوان صاحب کالا اظهار شده در آمار صادرات غیرنفتی لحاظ نمی‌گردد.
کاهش تجارت چمدانی
در چهار ماهه اول سال ۱۳۸۷ حدود ۱۳/۹میلیون یورو (معادل ۳۱/۱۴میلیون دلار) و در هر روز به طور متوسط ۳۸/۱۱۵هزار دلار کالا از طریق تجارت چمدانی از گمرکات مرزی به کشورهای CIS ارسال شده است.
در چهار ماهه اول سال گذشته تجارت چمدانی، حدود ۵۷/۱۲میلیون یورو (معادل ۹۸/۱۶میلیون دلار) بوده است.
مقایسه این ارقام، حاکی از کاهش
۷۵ /۱۵درصدی ارزش دلاری تجارت چمدانی در چهار ماهه اول سال ۱۳۸۷ نسبت به ارقام مشابه سال ۱۳۸۶ است.
طی چهار ماه اول سال ۱۳۸۷ گمرک آستارا با اختصاص ۴۴/۶میلیون دلار با ۰۲/۴۵درصد از ارزش تجارت چمدانی، رتبه اول، گمرک بیله‌سوار با ۳۵/۲میلیون دلار یا ۴۱/۱۶درصد، رتبه دوم و گمرک سرو با ۲۵/۲میلیون دلار یا ۷۰/۱۵درصد رتبه سوم را به خود اختصاص داده است.
ارقام جدول تجارت چمدانی، حاکی از آن است که در چهار ماه اول سال ۱۳۸۷، صادرات تجارت چمدانی از گمرک نوردوز از لحاظ ارزش دلاری دارای کاهش ۱۲/۴۹درصدی، گمرک بندرانزلی دارای کاهش ۹۶/۳۶درصدی، گمرک آستارا دارای کاهش ۹۶/۳۵درصدی، گمرک جلفا دارای کاهش ۱۶/۳۵درصدی، گمرک سرخس دارای کاهش ۰۱/۱۲درصدی و سرو دارای کاهش ۴۱/۱۰درصدی نسبت به مدت مشابه سال ۱۳۸۶ بوده است.
در چهار ماه اول سال ۱۳۸۷ صادرات تجارت چمدانی از گمرک باجگیران، بیله‌سوار، انیچه برون، پلدشت و لطف آباد به ترتیب از رشد
۶۰/ ۵۹۰، ۸۳/۸۳، ۶۲/۴۳، ۰۰/۲۱ و۸۴/۱۲ درصدی نسبت به مدت مشابه سال ۱۳۸۶ برخوردار بوده است.
بازارچه پرویزخان رونق گرفت
در چهار ماهه اول سال ۱۳۸۷ در حدود ۱۲ /۶۴میلیون یورو (معادل ۴۲/۱۰۰میلیون دلار) کالا از ۲۶ بازارچه مرزی کشور صادر شده است. در چهار ماه اول سال ۱۳۸۶ انواع کالا بالغ بر ۹۶/۷۵میلیون یورو (معادل ۶۶/۱۰۲میلیون دلار) از ۲۴ بازارچه مرزی کشور صادر شده بود. بدین ترتیب صادرات کالا از بازارچه‌های مرزی در چهار ماه اول سال ۱۳۸۷ با کاهش ۱۹/۲درصدی در ارزش دلاری نسبت به ارقام مشابه سال ۱۳۸۶ مواجه شده است.
بازارچه پرویزخان با اختصاص ۴۹/۲۱میلیون دلار یا ۴۱/۲۱درصد ارزش صادرات بازارچه‌ها طی چهار ماهه اول سال ۱۳۸۷ رتبه اول، بازارچه تمرچین - پیرانشهر با ۳۳/۲۱میلیون دلار یا ۲۴ /۲۱درصد رتبه دوم و بازارچه کیله - سردشت با ۲۳/۱۳میلیون دلار یا ۱۸/۱۳درصد رتبه سوم را به خود اختصاص داده‌اند. در رده‌های بعدی بازارچه یزدان با سهم ارزشی ۳۴/۱۱، بازارچه شوشمی با سهم ارزشی ۹۰/۳درصد، بازارچه میلک با ۶۳/۳درصد، میرجاوه با ۳۶/۳درصد، بازارچه میل ۷۵ با ۲۷/۳درصد، بازارچه دوکوهانه با ۰۴/۳درصد و بازارچه میل ۷۳ با ۵۵/۲درصد قرار گرفته‌اند.
از میان بازارچه‌های مرزی مذکور ۴۰ بازارچه هم‌مرز با عراق، ۵ بازارچه هم‌مرز با افغانستان و یک بازارچه هم مرز پاکستان است. سهم ارزش صادرات بازارچه‌های مرزی به کشورهای یاد شده به ترتیب ۷۳/۵۹درصد، ۸۳/۲۳درصد و ۳۶/۳درصد است. بدین ترتیب سهم سایر کشورها از صادرات بازارچه‌های مرزی حدود ۰۸/۱۳درصد است.
بیشترین رشد ارزش صادرات کالا از بازارچه‌ها در چهار ماهه اول سال ۱۳۸۷ نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب مربوط به بازارچه پرویزخان با ۸۹/۱۹۱درصد، بازارچه نوردوز و بازارچه کوهک - سراوان به ترتیب با ۲۳/۱۵۰ و ۷۲/ ۱۴۶درصد بوده است.
در چهار ماهه اول سال ۱۳۸۷، بازارچه سرو با ۵۶/۹۸درصد، بازارچه مهران با ۳۹/۸۹درصد، بازارچه میل ۷۳ با ۳۰/۷۶درصد کاهش نسبت به ارقام مشابه سال ۱۳۸۶ بیشترین آمار کاهش صادرات بازارچه‌ها را به خود اختصاص داده‌اند.
اقلام عمده واردات
در چهار ماهه اول سال ۱۳۸۷، به‌ترتیب ارزش دلاری کالا، بیشترین ارزش و سهم واردات مربوط به «بنزین» با ۱/۱۳۶۱میلیون دلار و ۴۱/۷درصد سهم ارزشی است. «شمش از آهن و فولاد غیرممزوج» با ۰۶/۵درصد سهم ارزشی و «سایر روغن‌های سبک و فرآورده‌ها به‌جز بنزین» با ۰۲/۲درصد سهم ارزشی، رتبه‌های دوم و سوم را به خود اختصاص داده‌اند.
دیگر اقلام مهم وارداتی شامل «میله‌های آهنی یا فولادی گرم نورد شده» با ۵۵/۱درصد، «دانه ذرت» با ۵۰/۱درصد، «محصولات از آهن یا فولاد غیرممزوج تخت و گرم نورد شده به شکل تومار با پهنای ۶۰۰میلی‌متر یا کمتر با ضخامت کمتر از ۳میلی‌متر» با ۴۲/۱درصد، «سایر ماشین‌ها و دستگاه‌های مکانیکی» با ۲۲/۱درصد، «قطعات منفصله جهت تولید خودروهای سواری» با ۰۷/۱درصد، «ماشین‌های اکسترودینگ کشش، تکسچرینگ یا برش مواد نسجی سنتتیک یا مصنوعی» و «وسایل نقلیه با موتور پیستونی درونسوز تناوبی جرقه‌ای - احتراقی» هر یک با ۰۴/۱درصد است. به این ترتیب سهم اقلام عمده یادشده از لحاظ ارزش حدود ۳۳/۲۳درصد و از لحاظ وزن حدود ۳۹/۳۸درصد بوده است.
برای مدت مذکور معادل ۱۳۲۶۰میلیون دلار واردات انواع کالا به کشور پیش‌بینی شده است که با توجه به واردات ۲۱/۱۸۳۶۰میلیون دلاری حدود ۴۶/۱۳۸درصد از اهداف برنامه درخصوص ارزش واردات کالا تحقق یافته است. در مدت مذکور گمرک شهید رجایی بندرعباس با وزن ۵۵/۴۶۵۸هزار تن با احتساب سهم ۷۱/۳۷درصد در وزن و ارزش ۶۳/۸میلیارد دلار و با احتساب سهم ۰۱/۴۷درصد از ارزش رتبه اول را در میان گمرکات کشور داشت. بر همین اساس گمرک بندر امام خمینی با سهم ۵۹/۱۰ و بندر انزلی با سهم ۵۶/۶درصد از ارزش کل واردات رتبه‌های بعدی را به خود اختصاص داده‌اند.
۴۱۶میلیون دلار خودرو وارد شد
طی چهار ماهه اول سال جاری، ۲۱هزار و ۱۲۵دستگاه خودرو سواری به ارزش ۸۶/ ۴۱۶ میلیون دلار وارد گردیده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل از لحاظ تعداد ۲۴/۸۹درصد و از نظر ارزش دلاری ۳۴/۹۰درصد افزایش یافته است.
پی‌نوشت‌ها:
۱ - براساس صورتجلسه تعیین تکلیف ثبت آمار صادرات فرآورده‌های نفتی مورخ ۲۸/۱/۱۳۸۰، به جز اقلام نفت خام، گاز طبیعی، نفت کوره، نفت سفید، میعانات گازی که توسط شرکت ملی نفت ایران و شرکت ملی گاز ایران صادر می‌شود، بقیه اقلام فرآورده‌های نفتی جزو آمار صادرات غیرنفتی ثبت می‌شود و در کلیه عبارات این گزارش منظور از صادرات یا صادرات غیرنفتی، صادرات کالا و فرآورده‌های نفتی (به استثنای موارد ذکر شده) و بدون احتساب خدمات است.
۲ - ارقام صادرات بازارچه‌های مرزی و تجارت چمدانی در جداول آمار مقدماتی به صورت سرجمع بوده و در ردیف‌های تعرفه به تفکیک کالا لحاظ نشده است. در حالی که در سالنامه‌های آماری و براساس آمار قطعی با ریز تعرفه در سرجمع واردات و صادرات درج می‌شود.
ارسال نظر