کارشناسان مطرح کردند
۵ پیشنهاد اساسی برای اصلاح نظام توزیع
اصلاح نظام توزیع یکی از محورهای طرح تحول اقتصادی است که توسط رییس‌جمهوری اعلام شده است. کارشناسان ایجاد فروشگاه‌های زنجیره‌ای بزرگ، کاهش تعداد واحدهای خرده‌فروشی، هدفمند کردن یارانه‌ها، نظام پرداخت الکترونیک و واگذاری امور به اصناف را برای اصلاح نظام توزیع پیشنهاد می‌کنند. به گزارش «فارس»، حسین معروف قتالی، عضو هیات نمایندگان اتاق ایران درخصوص اصلاح نظام توزیع گفت: اجرای برخی طرح‌ها در کشور ما با سد واکنش‌های اجتماعی برخورد می‌کند و وقتی شاکله اصلی نظام مبتنی بر مردم‌گرایی باشد، نسبت به واکنش‌ها حساس شده و نمی‌تواند ساختارها را اصلاح کند.
به گفته وی، آنچه درخصوص نظام توزیع در دنیا اتفاق افتاده این است که حرکتی از واحدهای توزیع کوچک و خرده‌فروشی‌ها به سمت واحدهای توزیع بزرگ، فروشگاه‌های زنجیره‌ای بزرگ و‌هایپر مارکت‌ها صورت گرفته است. عضو هیات نمایندگان اتاق ایران گفت: به مرور زمان این فروشگاه‌های بزرگ تبدیل به برندهای تجاری شدند و اعتبار خاصی در ذهن مشتری یافتند.
به گفته وی، کنترل نظام توزیع در این فروشگاه‌ها کاملا امکان‌پذیر است، چرا که قیمت در همه فروشگاه‌های زنجیره‌ای ثابت است و گریز از مالیات امکان‌پذیر نیست؛ چرا که صندوق مرکزی فروشگاه می‌تواند هر لحظه توسط مامورین مالیات کنترل شود.
وی در ادامه افزود: نکته قابل توجه این است که کارکرد هزار واحد صنفی را می‌توان توسط یکی از این فروشگاه‌های بزرگ تامین کرد و کنترل یک فروشگاه خیلی امکان‌پذیر‌تر و آسان‌تر از کنترل هزار واحد صنفی است. مهدی تقوی، استاد دانشگاه نیز گفت: بزرگ‌ترین معضل نظام توزیعی ما وجود واسطه‌های زیاد بین تولیدکننده و مصرف‌کننده است و هر کدام از واسطه‌ها سهم بسزایی در بالا رفتن قیمت دارند که تنها راه‌حل فرار از این معضل، ایجاد فروشگاه‌هایی است که تنها واسطه بین تولیدکننده و مصرف‌کننده باشند.
فرهاد خرمی، یکی دیگر از اساتید دانشگاه علامه طباطبایی معتقد است: مهم‌ترین مشکل گرانی‌های اخیر به شبکه توزیع مربوط نیست و بیشتر با تولید کالاها در ارتباط است، چرا که به دلیل کمبود و افزایش قیمت جهانی مواد اولیه، محدودیت واردات، عدم پرداخت به‌موقع یارانه به کارخانه‌ها، گرانی به این شکل در کالاهای اساسی خود را نشان می‌دهد. با هدفمند کردن یارانه‌ها مشکلات بخش تولید کالا برطرف و نظام توزیع نیز اصلاح می‌شود.
استاد دانشگاه علامه‌طباطبایی افزود: اگر حضور دولت در بازار و نظام توزیع بیش از پیش کمتر شده و بازار به بخش خصوصی و تولیدکنندگان سپرده شود، رابطه متعادلی بین خرده‌فروشی، عمده‌فروشی و تولیدکننده برقرار خواهد شد. وی افزود: برای کنترل نظام توزیع باید نظام تولید را کنترل کرد.
مسعود دانشمند، عضو هیات‌رییسه اتاق ایران نیز می‌گوید: کالا و قیمت آن به عرضه و تقاضا بستگی دارد و با افزایش مقدار بازرسی نمی‌توان نظام توزیع را اصلاح کرد. وی افزود: برای اصلاح نظام توزیع کالا باید کلیه معاملات شناسنامه دار شوند، یعنی کلیه معاملات از طریق نظام بانکی انجام شود؛ چرا که در این صورت مبادلات کنترل می‌شوند و هیچ صنفی نمی‌تواند اقدام به گرانفروشی یا کم فروشی کند. عضو هیات‌رییسه اتاق ایران گفت: مادامی که مبادلات با پول نقد انجام شود می‌توان انتظار هر اتفاقی را داشت، نه دولت می‌تواند مالیات حقیقی خود را دریافت کند و نه اطمینانی در سطوح مختلف خرید و فروش اعم از خرده‌فروشی، عمده‌فروشی و تولید وجود خواهد داشت. رییس شورای اصناف هم درخصوص نقش پررنگ و موثر اصناف برای هدفمند کردن یارانه‌ها اظهار داشت: دولت می‌تواند در هدفمند کردن یارانه‌ها بر روی کمک اصناف حساب کند و با واگذاری نرم‌افزار و سخت افزار مربوط به هدفمندی یارانه‌ها اجرای کار را به اصناف سپرده و خود نقش نظارتی داشته باشد.
وی در پاسخ به سوالی مبنی‌بر ساماندهی شبکه پخش گفت: ۳۹ شرکت پخش بسیار بزرگ در سطح کشور دولتی هستند و اصناف به عنوان محور اصلی این بخش هیچ نقشی در شبکه پخش ندارد. وی افزود: دولت برای ساماندهی شبکه پخش و توزیع باید کلیه امور را به اصناف واگذار کند. از سوی دیگر محمد حسین ادیب، کارشناس اقتصادی بر این باور است که افزایش شدید قیمت برخی از ارزاق عمومی طی سه ماه اخیر به سبب به حرکت در آمدن نقدینگی مازاد در جامعه است؛ به عبارت دیگر مشکل به کمبود بخش بازرگانی مربوط نمی‌شود؛ چون بحث بازرگانی با همین موجودی قبلا هم وجود داشت؛ ولی ما شاهد افزایش این چنینی قیمت‌ها نبودیم.
استاد دانشگاه اصفهان با بیان اینکه نمی‌توان نظام توزیع را یک شبه اصلاح کرد، هدفمند کردن یارانه‌ها را بهترین فرصت برای اصلاح نظام توزیع دانست و گفت: هجوم نقدینگی و نه کمبود عامل گرانی اخیر ارزاق عمومی است.
وی افزود: با حذف یارانه انرژی فشار بی سابقه‌ای به قدرت خرید مردم وارد می‌شود، می‌توان حذف یارانه انرژی را با اصلاح ساختار توزیع همراه کرد به طوری که با اصلاح سیستم توزیع باعث کاهش فشار تورمی حذف یارانه‌ها شد. از سویی دیگر، پدرام سلطانی، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران می‌گوید: دولت نباید هیچ‌گونه دخالتی در نظام توزیع کند، زیرا تاثیرات منفی در بازار خواهد داشت.
وی درخصوص ضرورت‌های اصلاح نظام توزیع گفت: شرکت‌های پخش بزرگ با اینکه دولتی نیستند، اما در اختیار بخش خصوصی هم نیستند و از مدیریت شبه دولتی برخوردارند و اینکه این شرکت‌ها در نظام توزیع کارآیی لازم را ندارند، بحث درستی است؛ ولی با مداخله دولت در اصلاح نظام توزیع وضعیت بدتر می‌شود.
وی افزود: بازرسی‌ها و کنترل‌هایی که در نظام توزیع صورت می‌گیرد به نوعی مداخله دولت محسوب می‌شود و با این مداخله وضعیت نظام توزیع نمی‌تواند بهبود پیدا کند.
عضو هیات نمایندگان اتاق تهران گفت: بهترین فرصت برای اصلاح نظام توزیع حضور بخش خصوصی برای تشکیل هسته‌های اساسی توزیع است و هرگونه مداخله دولت می‌تواند تاثیرات منفی بر بازار داشته باشد.
ارسال نظر