واردات میوه متوقف شد

قائم مقام خانه کشاورز در گفت‌وگو با «دنیای‌اقصاد» مطرح کرد: ۴ راهکار برای تنظیم بازار میوه

مینا یوسفی- واردات میوه بالاخره پس از چند ماه کشمکش متوقف شد تا به این ترتیب یکی از چالش‌های پیش‌روی باغداران هرچند به طور موقتی، برطرف شود. آن طور که مسوول ثبت سفارش سازمان توسعه تجارت اعلام کرده است دو روز پیش آخرین مهلت واردات میوه از خارج کشور بوده و از امروز هیچ میوه خارجی به جز موز وارد کشور نخواهد شد. البته ساسان خدایی در گفت‌وگو با «ایسنا» به این نکته نیز اشاره کرده است که در ایام نوروز دولت اجازه واردات سیب و پرتقال برای تنظیم بازار را داده بود، اما از قبل اعلام شده بود که پایان اردیبهشت آخرین مهلت واردات این دو نوع میوه است. به این ترتیب اگرچه تا آخرین روز سال گذشته ثبت سفارش واردات میوه انجام شد، اما در سال جدید ثبت سفارشی انجام نشده است و همه واردات میوه مربوط به ثبت سفارش‌های قدیمی بوده است. به گفته خدایی، براساس توافق‌های قبلی، تا پایان اردیبهشت‌ماه میوه‌هایی که پیش از این ثبت سفارش شده بودند امکان واردات داشت و از دیروز دیگر نه میوه‌ای ثبت سفارش می‌شود و نه وارد می‌شود.

استقبال کشاورزان از توقف واردات میوه

البته این نخستین بار در سال‌های گذشته است که مسوولان به طور رسمی خبر از توقف واردات میوه می‌دهند.

عنایت‌الله بیابانی، عضو هیات‌مدیره اتحادیه باغداران مازندران و قائم‌مقام خانه کشاورز این تصمیم را به فال نیک می‌گیرد و به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: اگر ممنوعیت واردات میوه به طور جدی اجرایی شود گام بزرگی برای حمایت از تولید داخلی برداشته شده است.

به گفته او که معتقد است باغداران کشور ظرفیت لازم را برای تامین بازار میوه دارند، تولید کنندگان داخلی می‌توانند با تدوین برنامه‌های بلند، کوتاه و میان مدت بازار کشور را به طور کامل تامین کنند.

او البته پیش شرط‌هایی را نیز برای رسیدن به این هدف مطرح می‌کند. به اعتقاد قائم‌مقام خانه کشاورز البته دولت باید برنامه‌های حمایتی از کشاورزان برای تولید محصولات ضروری را به اجرا درآورد.

بیابانی در این مورد ۴ راهکار را مطرح می‌کند و می‌گوید: با اتخاذ این تدابیر تولید مستمر محصولات باغی ممکن‌تر می‌شود.

ذخیره‌سازی مرکبات، جلوگیری از واردات غیرمجاز، کاهش هزینه‌های تولید و ارائه تسهیلات جبرانی ۴ راهکار اساسی است که عضو اتحادیه باغداران مازندارن از آنها به عنوان شروط موفقیت تولید میوه در کشور یاد می‌کند.

بیابانی در این مورد به تولید مرکبات در فصل سرد اشاره می‌کند و با بیان اینکه تولیدات کشور در این زمینه بیشتر از میزان مصرف در دو فصل پاییز و زمستان است، می‌گوید: بنابراین چه در مورد مرکبات و چه در مورد سایر میوه‌ها ذخیره مازاد مصرف برای روزهای پایان تولید راهکار مناسبی برای تنظیم بازار است.

او همچنین به افزایش هزینه تولید محصولات کشاورزی در مدت گذشته از اجرای قانون هدفمندکردن یارانه‌ها اشاره و تاکید می‌کند که در این مدت به خاطر گران شدن حامل‌های انرژی هزینه تولید میوه نیز بالارفته است و بنابراین دولت باید با ارائه تسهیلات از هزنیه‌های سربار این بخش بکاهد.

البته بیابانی، علاوه بر اینها، استفاده از روش‌های نوین کشاورزی را راهکار دیگری برای کاهش هزینه‌های تولید میوه در کشور عنوان می‌کند.

با این اوصاف به نظر می‌رسد بالاخره یکی از خواسته‌های همیشگی باغداران به‌ویژه تولیدکنندگان سیب و پرتقال جامه عمل پوشیده است. در مهرماه سال گذشته بود که ورود چند کانتینر حاوی پرتقال به کشور تولیدکنندگان این محصول و رسانه‌ها را به واکنش واداشت و بحث بر سر واردات میوه و مسوولیت آن بالاگرفت.

در آن زمان اما مشخص نشد که چه کسی مجوز واردات حجم زیادی از سیب و پرتقال را صادر کرده است و مسوولان تنها به نکوهش این وضعیت اکتفا کردند و در انتهای سال نیز به منظور تنظیم بازار شب عید تعرفه واردات سیب و پرتقال به ۴ درصد کاهش یافت.

این در حالی است که بر اساس ماده ۱۶ قانون بهره‌وری، مسوولیت و اختیار تنظیم واردات میوه بر عهده وزرات جهاد کشاورزی است؛ اما پس از ورود محموله‌های کلان سیب و پرتقال متولیان وزارت جهاد کشاورزی و بازرگانی نیزدر پاسخ به پرسش‌های متعدد در این زمینه مدام همدیگر را پاسخگو معرفی می‌کردند و مسوولان گمرک و سازمان توسعه تجارت نیز اعلام می‌کردند که واردات بر اساس ثبت سفارش‌های ماه‌های گذشته یعنی ماه‌هایی که واردات میوه مجاز بوده، صورت گرفته است.

در واقع طی شش ماه منتهی به پایان سال ۹۰، موضوع واردات سیب و پرتقال به یکی از چالش‌های جدی حوزه تنظیم بازار تبدیل شده بود.

در این شرایط کارشناسان معتقدند کشوری که طبیعت چهار فصل آن زمینه تولید انواع محصولات کشاورزی را در تمام ایام سال فراهم ساخته و زمانی سرآمد تولید کشاورزی منطقه بود، اکنون به یکی از بزرگ‌ترین واردکنندگان میوه و محصولات جالیزی مبدل شده است و بیم آن می‌رود با ادامه این روند محصولات منحصر به فردی نظیر پسته، زعفران و خرمای خود را در ‌آینده از خارج تامین کند.

البته مشکل واردات بی‌رویه میوه، تنها مربوط به سال گذشته نیست، بلکه طی سال‌های گذشته همواره کشاورزان می‌گفتند: در شرایطی که تولیدات داخل کفاف مصرف مردم را می‌دهد واردات میوه از سوی دولت به باغداران آسیب می‌زند.

گلایه نسبت به واردات میوه در ابتدا محدود به یکی دو قلم محصول باغی لوکس و نوبرانه بود که نوسان تولید داخلی آنها، دولت را با هدف تنظیم بازار مصرف به تسهیل شرایط واردات مجاب می‌ساخت. اما به تدریج ضرورت‌ها و اقتضائات تنظیم بازار داخلی از بین رفت و منافع سرشار واردکنندگان، سیل انواع میوه و صیفی خارجی را از مبادی رسمی و غیررسمی روانه بازار داخلی کرد.