عرضه و تقاضا به هم خورده است

گروه بازرگانی - معاون سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان با اشاره به فرآیند تعیین قیمت شیر خام در نیمه دوم سال، از اولتیماتوم این سازمان به کارخانه‌های فرآورده‌های لبنی مبنی بر بازگرداندن قیمت‌ها به حالت سابق خبر داد؛ چراکه در پی حذف یارانه شیر، بازار عرضه و تقاضای این محصول به هم خورده و از آنجا که آمار دقیقی از تولید و مصرف شیر در دست نیست معلوم نیست تقاضا بیشتر شده یا عرضه کمتر. محمد قبله در گفت‌وگو با «مهر» در خصوص آخرین وضعیت قیمت‌گذاری شیر خام در نیمه دوم سال گفت: شیر خام در رسته اقلامی قرار می‌گیرد که مشمول حمایت دولت برای پشتیبانی از تولیدکننده و مصرف‌کننده قرار می‌گیرد؛ این درحالی است که در قانون جامع دامپروری نیز، دولت مکلف شده تا از تولیدکنندگان شیرخام حمایت کند. معاون سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان افزود: حمایت از تولید شیوه‌های مختلفی دارد که خرید تضمینی شیر یکی از آنها است؛ به این معنا که دولت وظیفه دارد که از این کالا حمایت کرده و سالانه ۵/۲ میلیون تن شیر خام را از دامداران به نرخ تضمینی خریداری و آن را در اختیار کارخانه‌های فرآوری قرار دهد، البته در مقابل کارخانه‌ها نیز مکلف بودند تا محصول نهایی را با قیمت یارانه‌ای در اختیار مردم قرار دهند.

تغییر در مکانیزم تعیین قیمت شیر

وی تصریح کرد: در واقع هدف دولت از ارائه یارانه به شیر، حمایت از دامدار برای جذب شیر خام تولیدی و افزایش سطح بهداشت عمومی و مصرف شیر در جامعه بوده است.

به گفته قبله، این شیوه حمایتی از شیر تا ابتدای سال ۹۰ ادامه یافت، البته تا قبل از امسال، دولت و شورای اقتصاد قیمت خرید تضمینی شیر را نیز تعیین می‌کرد که به طور معمول، قیمت در نیمه دوم سال بالاتر از قیمت در نیمه اول سال بود، این درحالی است که همواره در شش ماهه دوم سال، قیمت به دلیل کاهش تولید و افزایش تقاضا بالاتر از نیمه اول بود؛ ضمن اینکه در نیمه اول سال علوفه تازه به میزان لازم در اختیار دامداران قرار می‌گرفت و به طور طبیعی نیز، تولید شیر خام بالاتر بود؛ اما در نیمه دوم علوفه تازه در اختیار نیست و تولید شیر کاهش می‌یابد. وی در مورد آخرین زمانی که دولت قیمت خرید تضمینی شیر را اعلام کرد، گفت: سال ۸۸، آخرین سالی بود که دولت قیمت خرید تضمینی شیر را تعیین کرد، ولی بعد از آن، اختیار تعیین قیمت شیر به کمیته‌های استانی سپرده شد که به طور میانگین، قیمت در حدود ۴۵۰ تومان به ازای هر کیلو تعیین شد. معاون سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان تصریح کرد: اتفاقی که در سال ۹۰ رخ داد، این بود که دولت از ۱۵ تیرماه، نوع پرداخت یارانه را هدفمند کرد و تغییر داد؛ البته از ابتدای سال قرار بر این نبود که امسال یارانه شیر اضافه شود و دولت تا نیمه تیرماه نیز تصمیمی در این مورد نگرفت، بنابراین نرخ خرید تضمینی شیر تا تیرماه مشخص نبود و خرید از دامداران به قیمت سال گذشته صورت می‌گرفت. وی با اشاره به ابلاغیه وزیر صنعت، معدن و تجارت بر اساس مصوبه دولت به استانداری‌ها مبنی بر تفاهم در تعیین نرخ شیر از سوی استانداری با نمایندگان سازمان‌های جهاد کشاورزی، سازمان بازرگانی استان‌ها، دامداران و کارخانه‌های شیر خاطرنشان کرد: بر این اساس سقف قیمت شیر تعیین شده است و بعضا این سقف در برخی استان‌ها تا ۵۲۰ تومان به ازای هر کیلو نیز بالا رفت. قبله در خصوص تعیین قیمت شیر در نیمه دوم سال گفت: کمیته‌های استانی مسوول تعیین قیمت هستند، اما تاکنون هیچ نامه‌ای از سوی این کمیته‌ها به سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان ارجاع داده نشده و حتی در سامانه ۱۲۴ نیز که مرجع ثبت قیمت کالاها از سوی سازمان‌های بازرگانی است نیز قیمت شیر به نرخ جدید به ثبت نرسیده است.

افزایش قیمت فرآورده‌های لبنی مجاز نیست

قبله در مورد افزایش قیمت فرآورده‌های لبنی از سوی برخی تولیدکنندگان خود سرانه گفت: این افزایش قیمت تایید شده نیست و باید به حالت قبل برگردد. البته سازمان بازرگانی استان تهران نیز جلساتی را با کارخانه‌ها برگزار کرده، اما این کارخانه‌ها معتقدند که قیمت شیر از ۵۲۰ تومان فراتر رفته و استانداری نتواسته است که قیمت را کنترل کند؛ اما به هرحال نمی‌توان نرخ ماده اولیه را با مصوبه کمیته‌های استانی ثابت نگاه داشت؛ اما نرخ محصولات افزایش یابد. معاون سازمان حمایت گفت: سیاست دولت اصرار بر نگاه داشتن قیمت نیست و کنترل افزایش قیمت بدون ضابطه را در دستور کار دارد؛ ضمن اینکه اگر کمیته‌های استانی به این جمع‌بندی برسند که قیمت شیر باید افزایش یابد و دلایل و مستندات کافی داشته باشند، سازمان حمایت نیز موافق خواهد بود. وی تاکید کرد: سازمان حمایت در موضوع تغییر در قیمت شیر خام، نه هدف ثابت کردن قیمت را دارد و نه موضوع دخالت در روند قیمت‌گذاری این کالا را دنبال می‌کند، بلکه این سازمان سیاست گذار است و باید از ابزارهای تنظیمی استفاده کند. قبله در پایان چنین گفت: به هرحال در حال رایزنی در مورد قیمت شیر هستیم و اگر در کمیته مسوول در هر استان، این جمع‌بندی برای افزایش قیمت شیر صورت گرفت و با ضوابط سازمان نیز همخوانی داشت، نه سازمان حمایت، نه دولت و نه مردم حاضر نخواهند بود که صنعت کشور تعطیل شود و بیکاری کشور را فرابگیرد.