گروه بازرگانی- هنوز دو روز از ممنوع شدن واردات با ارز آزاد و غیرمبادله‌ای نگذشته که وزارت صنعت، معدن و تجارت از رفع ابهامات موجود در بخشنامه جدید ارزی گمرک خبر داده و اعلام کرده است که «واردات با ارز آزاد مجاز است.»

پس از تعطیلات ابتدای هفته، بخشنامه جدید ارزی گمرک مبنی بر «انحصار واردات کالا با ارز مبادله‌ای» و «عدم ترخیص کالاهایی که با ارز آزاد وارد شده‌اند»، رسما اجرایی شد. این موضوع نگرانی‌های زیادی را برای واردکنندگانی که کالاهای خود را با ارز غیرمبادله ای وارد کرده‌اند، ایجاد کرد و واکنش‌های بسیاری را برانگیخت. حتی برخی فعالان اقتصادی به طور رسمی از غیرقانونی بودن بخشنامه جدید خبر دادند و خواستار اصلاح هرچه سریع‌تر آن شدند.

به دنبال این اعتراضات، روز گذشته، معاون توسعه تجارت خارجی وزیر صنعت، معدن و تجارت و رییس کل سازمان توسعه تجارت گفت: واردات با همه ارزها مجاز است و وزارتخانه متبوع ابهامات بخشنامه گمرک را رفع کرده است.

حمید صافدل در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر، با اعلام رفع ممنوعیت واردات با منشا بدون انتقال ارز و آزاد شدن واردات با تمامی رویه‌های ارزی، گفت: روز گذشته مذاکرات بین وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت امور اقتصادی و دارایی برای رفع ممنوعیت واردات با منشا بدون انتقال ارز به نتیجه رسید و بر اساس توافقات انجام شده میان سازمان توسعه تجارت ایران و گمرک، موضوع ممنوعیت واردات با رویه بدون انتقال ارز برطرف شده و مراتب جهت اجرا به گمرکات ابلاغ شده است. معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت افزود: سازمان توسعه تجارت ایران در پاسخ به سوال گمرک اعلام کرده است که در این رابطه هیچ‌گونه ابهامی وجود ندارد و واردات، با تمامی رویه‌های ارزی همچون سابق ادامه دارد و هر کالایی که منشا ارز خود را اظهار کند، می‌تواند به کشور وارد شود.

صافدل تصریح کرد: بر این اساس هم اکنون امکان استفاده از تمامی روش‌ها از جمله ارز صادراتی، ارز سیستم بانکی، ارز حاصل از سرمایه‌گذاری و ارز متقاضی کماکان مثل گذشته ادامه دارد و تغییری در رویه‌های ارزی ایجاد نشده است.

به گفته این مقام مسوول، این موضوع به صورت شفاف از گمرک‌های کشور درخواست شده تا از تمامی رویه‌های ارزی برای واردات استفاده کنند و محدودیتی در این زمینه وجود نداشته باشد، ضمن اینکه گمرک ایران نیز مراتب را به تمامی گمرک‌های اجرای کشور اطلاع‌رسانی کرده است.

آخرین وضعیت غربالگری اولویت‌های ۹ و ۱۰

رییس کل سازمان توسعه تجارت ایران همچنین از تداوم کار کارشناسی برای غربالگری اولویت‌های ۹ و ۱۰ خبرداد و گفت: بخش عمده‌ای از این غربالگری انجام شده است و برخی کالاها به تدریج در گروه‌های بالاتر اولویت‌ها قرار گرفته‌اند و هم اکنون، عملا امکان ثبت سفارش آنها وجود دارد. او اظهار کرد: هم اکنون غربالگری برای سایر گروه های کالایی در حال انجام است و نتایج اعلام خواهد شد.

واردات خودروهای پرمصرف، ممنوع

صافدل در عین حال گفت: بر اساس اعلام وزیر صنعت، معدن و تجارت واردات خودروهای کم‌مصرف آزاد شده است و بر اساس رویه‌های تعیین شده امکان واردات آنها وجود دارد و از ارز مرکز مبادلات ارزی نیز استفاده می‌کنند. او عنوان کرد: در مورد خودروهای پرمصرف، واردات کماکان ممنوع است و تاکنون تصمیم‌گیری در این زمینه صورت نگرفته است.

آخرین وضعیت ممنوعیت‌های صادراتی

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت همچنین گفت: نظام‌دهی جدید مدیریت صادرات بر اساس رویه‌های اعلام شده اجرایی شده است و سازوکارهای آن نیز هم اکنون در دستور کار قرار گرفته، ضمن اینکه بر اساس آخرین دستورالعملی که برای گمرک‌های اجرایی کشور ابلاغ شده، تمامی موارد بر اساس ردیف‌های تعرفه‌ای و بر اساس سیستم HS شفاف سازی شده است. او بیان کرد: رویه‎های اجرایی در شناسایی کالاها ابهام ندارد و در عین حال، همکاران سازمان توسعه تجارت ایران و دفتر مقررات واردات و صادرات و نیز دفتر صادرات گمرک ایران، آمادگی رفع هرگونه ابهامی را دارند.

واردات با ارز صرافی آزاد است

در همین رابطه، معاون گمرک ایران نیز از آزاد‌سازی واردات کالا با ارز متقاضی خبر داد و با اشاره به اینکه جلسه گمرک و سازمان توسعه تجارت درباره برطرف کردن ابهام‌های موجود در برخی ثبت سفارش‌های واردات کالا هنوز برگزار نشده است، افزود: براساس دستورالعمل جدیدی که دریافت کردیم و به زودی بخشنامه می‌شود، واردات با ارز متقاضی نیز امکان‌پذیر خواهد شد. محمدرضا نادری با اشاره به اینکه در برگه‌های ثبت سفارش منشا ارز وارد‌کننده مشخص شده است، به «ایسنا» گفت: گمرک ایران در تنظیم بخشنامه مربوط به ممنوعیت واردات با ارز آزاد هیچ نقشی نداشته و سازمان توسعه تجارت این بخشنامه را تنظیم و به ما برای اجرا ابلاغ کرده است. معاون گمرک تصریح کرد: از سازمان توسعه تجارت انتظار داریم هرچه زودتر تکلیف مربوط به ثبت‌ سفارش‌های انجام شده قبل از یکم آذرماه امسال را که هنوز به گمرک اظهار نشده‌اند، روشن کند.

ارز متقاضی ارزی است که متقاضی واردات کالا باید بیاورد و دولت در ازای آن هیچ گونه مسوولیت و تعهدی ندارد. در واقع ارز متقاضی همان ارز آزاد است. ارز متقاضی می‌تواند ارز حاصل از صادرات یا ارز با نرخ آزاد بازار باشد؛ ولی دولت در قبال آن هیچ مسوولیتی ندارد.

تاکید بخش خصوصی بر ثبات سیاست‌ها

از سوی دیگر، محمد نهاوندیان، رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران نیز در گفت‌وگو با «ایسنا»، درباره‌ بخشنامه گمرکی مبنی بر ممنوع‌شدن واردات با ارز آزاد اظهار کرد: در شرایط کنونی باید از ایجاد هر‌گونه مانع در امر تجارت پرهیز کنیم. او با بیان اینکه فعالان اقتصادی چه در طرف واردات و چه در طرف صادرات با اعتماد به سیاست‌ها و رویه‌های گذشته نسبت به فعالیت‌های تجاری خود اقدام می‌کنند، گفت: وارد‌کنندگان در بسیاری از موارد با اتکا به اعتبارات شخصی خود اقدام به واردات برخی کالاها کرده‌اند و مواجهه بدون مقدمه‌ آنها با تصمیمات جدید منجر به خسارات فراوانی می‌شود. نهاوندیان درباره‌ تغییر در اولویت‌های کالایی خاطرنشان کرد: اولویت‌بندی‌ها باید طبق قانون و با مشورت فعالان اقتصادی صورت گیرد و در مواردی که منجر به تغییر تعرفه‌ها می‌شود، در جلسه‌ کمیسیون ماده یک مورد بررسی قرار گیرد. او افزود: این جابه‌جایی‌های مکرر در اولویت‌بندی‌ها به امکان برنامه‌ریزی فعالان اقتصادی آسیب می‌رساند و بازار پرتنشی را ایجاد می‌کند.