دبیر کل اتحادیه صادرکنندگان نفت، گاز و پتروشیمی در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»:
صادرات، قربانی اصلی تصمیمات نادرست است
گروه بازرگانی- دبیر کل اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفت، گاز و پتروشیمی معتقد است، این اتحادیه بهرغم مشکلات مزمنی که دارد، توانست در سال ۸۴ و ماقبل آن رشد مناسبی در صادرات داشته باشد. دکتر پدرام سلطانی همچنین بر این باور است که در سال‌جاری سیاست‌های دولت در مبارزه با قاچاق سوخت و نیز ادامه یافتن طرح تثبیت قیمت‌ها، مشکلاتی در سطح کلان کشور پدید آورده که در این بین بخش صادرات فرآوردههای نفتی آسیب‌های جدی‌تری دیده است.
دکتر سلطانی در گفت‌وگو با «دنیا‌ی‌اقتصاد» گفت: با توجه به اینکه قیمت نفت طی سال‌های اخیر سیری صعودی داشت و این روند افزایشی نیز تا یک ماه پیش ادامه پیدا کرد، نرخ فرآوردههای نفتی و به‌خصوص فرآوردههای سوختی نیز در دنیا با افزایش روبه‌رو شد. اما با طرح تثبیت قیمت‌ها در کشور ما نه تنها نرخ فرآوردههای نفتی افزایش نیافت، بلکه به دلیل افزایش جهانی قیمت این فرآورده، فاصله نرخ کاذب یارانه‌ای داخل کشور با نرخ بین‌المللی بیشتر شد.
سلطانی ادامه می‌دهد: این فاصله فاحش، باعث تحریک افراد سودجو و فرصت‌طلب به سمت قاچاق فرآورده‌ها شده است، گرچه قاچاق فرآوردههای سوختی در کشور ما به یک بیماری مزمن و یک مشکل اقتصادی پیچیده تبدیل شده و بحث یکی دو سال اخیر نیست.
به باور دکتر سلطانی، قاچاقچیان فرآوردههای نفتی امروز به ابرقدرت‌های مافیایی تبدیل شده‌اند که حتی بهرغم تشدید مبارزه با قاچاق سوخت کماکان شاهد افزایش آن هستیم.
دبیر کل اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفت، گاز و پتروشیمی، با بیان اینکه سیاست‌های غلط و مزمن، پدیده‌های تنومندی در اقتصاد کشور به وجود می‌آورد، می‌گوید: «پدیده قاچاق در ایران به یک شغل تبدیل شده است. حرفه‌ای که دانشجویانش به مدت ده‌سال در دانشگاه «نرخ یارانه‌ای» دکتری گرفته‌اند و به اندازه‌ای تنومند شده‌اند که به راحتی نمی‌توان با آنان مبارزه کرد.
دکتر سلطانی با اشاره به آمار رسمی چند هفته اخیر از قاچاق سوخت اظهار می‌کند: «براساس این آمار، در پنج‌ماه نخست امسال ۴۲میلیون لیتر قاچاق سوخت صورت گرفته است، اما گمانه‌‌زنی در خصوص قاچاق سوخت در کشور، بین ۵ تا ۲۰میلیون لیتر در روز متفاوت است، حال با توجه به این آمار پنج‌ماهه، ما توانسته‌ایم کمتر از ۵درصد سوخت قاچاق در کشور را شناسایی کنیم که بیانگر سمبه پرزور قاچاقچیان سوخت در کشور است.
از دیدگاه دکتر سلطانی، فشارهای مبارزاتی بر قشر درستکار بیشتر از فشار بر طبقه خلافکار در عرصه فرآوردههای سوختی است: «آمارهای ما نشان می‌دهد که در پنج ماه نخست سال‌جاری صادرات فرآوردههای نفتی ۴۶درصد افت داشته است که این میزان معادل حداقل ۲۰۰میلیون دلار افت صادرات است.
جالب اینجا است که اکثر محموله‌های کشف‌شده این ۴۲میلیون لیتر سوخت قاچاق که ارزش آن حدود ۲۰میلیون دلار برآورد شده، در داخل سرزمین مادری بوده است، نه در مبادی رسمی صادراتی. بنابراین با فرض اینکه ۲میلیون دلار از این ۲۰میلیون دلار سوخت قاچاق در مبادی رسمی صادراتی کشف شده، نشان می‌دهد که ما برای جلوگیری از ۲میلیون دلار قاچاق، ۲۰۰میلیون دلار صادرات را دچار بحران کرده‌ایم. یعنی صدبرابر آنچه که برای جلوگیری از قاچاق صورت گرفته به اقتصاد کشور ضربه خورده است.
دبیرکل اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفت، گاز و پتروشیمی ادامه می‌دهد: ما همیشه عنوان کرده‌ایم که صادرکنندگان فرآوردههای نفتی بیشترین لطمه را از قاچاق فرآورده‌ها می‌خورند و معتقدیم با سیاست‌های در پیش گرفته شده، بحث قاچاق سوخت سامان نمی‌گیرد.
دکتر سلطانی با اشاره به طرح تثبیت قیمت‌ها، می‌گوید: طی چند سال اخیر همواره با مجلس و دولت بر سر طرح تثبیت قیمت‌ها مکاتبه و گفت‌وگو کرده‌ایم که این طرح به هیچ‌وجه به صلاح کشور نیست و اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفتی صددرصد مخالف اختصاص یارانه‌های حجیم به فرآوردههای سوختی است. ما معتقدیم که برای نجات اقتصاد کشور و رونق و توسعه تولید و صادرات، این یارانه‌ها ابتدا باید در یک مدت مشخص هدفمند و سپس حذف شود.دبیرکل اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفت، گاز و پتروشیمی از عدم استفاده از نظرات کارشناسی و تخصصی این تشکل در تصمیم‌گیری‌ها و سیاست‌های اتخاذ شده، شکایت دارد و می‌گوید: «تاکنون هیچ‌گونه مشاوره‌ای با این اتحادیه صورت نگرفته و پس از پیگیری‌های فراوان موفق شدیم جلسه‌ای را با مسوولان برای رفع مشکلاتمان داشته باشیم که متاسفانه تا به امروز نتیجه آن بحث‌ها را نیز ندیده‌ایم. بنابراین بدیهی است که در چنین فضایی تصمیماتی اعمال می‌شود که نتیجه‌ای معکوس دارد و مشکلاتی ایجاد می‌کند که از قبل تمهیداتی برای آن اندیشیده نشده است. در‌حال‌حاضر صادرات فرآوردههای نفتی یکی از قربانیان این سیاست‌های کارشناسی نشده است.
از سویی دیگر، دکتر سیدحمید حسینی، رییس کمیسیون توسعه تجارت اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران، گفت: صادرات ایران در نیمه اول سال‌جاری از لحاظ ارزشی ۷۰درصد و از لحاظ وزنی ۳۰درصد افزایش یافته است، ولی اینکه رشد صادرات از طریق چه کالاهایی حادث شده است، جای بحث دارد، چرا که ارزش وزنی ۳۰درصد و ارزش مالی ۷۰درصد رشد داشته است.
وی افزود: قیمت مواد نفتی و فولاد در بازارهای جهانی ارتقا یافته و به همین علت نیز ارزش صادرات نیز افزایش یافته است، ولی اینکه صادرات به چه نوع کالاهایی برمیگردد، یکی از بحثهایی است که خوب است، به آن پرداخته شود.
حسینی، با اشاره به طبقه‌بندی گمرک نسبت به صادرات غیرنفتی، گفت: گمرک تمامی فرآوردههای نفتی را با پتروشیمی در یک طبقه‌بندی قرار داده، این درحالی است که مواد پتروشیمی از طریقی دیگر انجام می‌شود و با حوزههای نفتی فرق می‌کند، ضمن اینکه پتروشیمی نیز افزایش نیافته و سال گذشته نیز رقمی متعادل در صادرات داشته است.
وی تصریح کرد: آنچه که در صادرات مواد نفتی افزایش یافته مربوط به صادرات مایعات گازی حوزههای نفتی پارس جنوبی است و در حالی که صادرات پتروشیمی از لحاظ ارزشی، افزایش چشمگیری داشته، اما از نظر وزنی افزایش چندانی نداشته و رشدی در حدود ۲۰درصد داشته است.
رییس کمیسیون توسعه تجارت اتاق تهران، ادامه داد: چیزی که باعث افزایش صادرات و نشانگر آمار بالایی شده صادرات فرآوردههای نفتی و گازی پارس‌جنوبی است که امسال وارد مدار شده و صادرات را افزایش داده است.
این صادر کننده نمونه فرآوردههای نفتی در سال ۱۳۸۲ اظهارداشت: بالاخره این صادرات صورت گرفته، ولی توسط محصولات پایه نفتی به دست آمده و میتوان برای آن ارزش قایل شد.
حسینی گفت: ایران در حوزه نفت و گاز و پتروشیمی دارای مزیتی بیش از نسبی و در حد مزیت مطلق است، این درحالی است که ایران در سایر کالاها مزیت‌های نسبی دارد، ضمن اینکه ایران در رقابت با بازارهای دنیا و در خصوص کالاهای با مزیت نسبی دچار مشکل است.
وی افزود: ایران در کالاهایی میتواند، رقابت داشته باشد که دارای مزیتی بیش از نسبی است. به نحوی که در زمینه کالاهایی نظیر پسته، خاویار، فرش، محصولات نفتی و پتروشیمی دارای مزیت‌های بیش از نسبی است. بنابراین ایران باید کاری کند که بتواند از توان مزیت‌های نسبی در بازار رقابت در دنیا استفاده کند و این کار سادهای نیست.
ارسال نظر