محمدعلی دیده‌روشن
نایب رئیس اتاق بازرگانی شیراز
همه بر این امر واقف هستند که ملتی رشد و ترقی لازم در اقتصاد را به دست خواهد آورد که اولین گام را برای جلوگیری از به‌هم ریختگی اقتصاد بردارد. مقاومت در اقتصاد گامی اثربخش برای عبور از این مرحله است. کشور ایران مصمم است که اقتصاد مبتنی بر درآمد نفت را متحول کرده و به سمت عدم وابستگی به نفت حرکت کند، از این‌رو موضوع اقتصاد مقاومتی، یک چشم‌انداز بلند‌مدت پیش روی اقتصاد ایران است، یک راهکار و نقشه راه سازنده است، نه یک شعار و شاخص‌های اقتصاد مقاومتی ریشه در عمل دارد، نه حرف. اهمیت به اقتصاد مقاومتی، اهمیت به امنیت و ثبات در اقتصاد است. عدم تزلزل در برابر شوک‌‌‌های خارجی اقتصادی یا همان استقلال اقتصادی از شاخصه‌‌‌های بارز اقتصاد مقاومتی است.

تحولات مختلف و متنوع در دنیای جدید، کشورها را به سوی مفهومی به نام تاب‌آوری اقتصادی که درون‌مایه اقتصاد مقاومتی محسوب می‌شود، هدایت کرده است. در واقع کشورهای مختلف به این نتیجه رسیده‌اند که برای حفاظت از اقتصاد خود در برابر شوک‌ها و عوامل بیرونی باید به‌گونه‌ای اقتصاد خود را مقاوم کنند. حرکت ایران به سوی اقتصاد مقاومتی حرکتی هوشمندانه و در راستای درک تحولات جدید جهانی است اما لازمه دستیابی به این امر، قوی‌کردن پایه‌های اقتصادی کشور و فراهم‌سازی بستر مناسب برای رشد و توسعه آن است.

اقتصاد، موجودی زنده است؛ بدیهی است برای شکوفایی نیازمند محیطی بانشاط است. محیط و فضایی که سالم و شفاف باشد تا در آن بالنده شود و رشد کند. این فضا منجر به زنده کردن تولیدات داخلی می‌شود و رونق اقتصادی را به همراه خواهد داشت. در این فضای سالم است که می‌توان با تکیه بر افزایش کیفیت تولیدات ملی، صادرات را به مسیری درخشان‌تر از پیش سوق داد و همچنین با ایجاد فضای مناسب سرمایه‌گذاری، دانش‌ها و فناوری‌های نوین جهانی را در ایران به کار برد تا شاهد افزایش اشتغال و ارزش پول ملی باشیم.

فضای سالم اقتصادی، لازمه دستیابی به بهره‌وری است. در فضایی که رانت و فساد وجود داشته باشد، اقتصاد می‌میرد و نمی‌تواند به کار خود ادامه دهد. فساد همانند ویروسی است که در پیکره اقتصاد نفوذ می‌کند و آن را از پای در می‌آورد. این ویروس روی رشد اقتصادی، سرمایه‌گذاری دولتی، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، موازنه بین درآمد و فقر، کارآیی اقتصاد، عدالت و رفاه تاثیر مخرب دارد، بنابراین در یک اقتصاد رانتی و غیررقابتی، همه روزه شاهد پسرفت‌ها خواهیم بود.

تنها ارائه شعارهای زیبا، ما را به یک اقتصاد رقابتی سالم نخواهد رساند، بلکه باید در نظر داشت که اولین گام برای مبارزه با اقتصاد بیمار، آسیب شناسی عوامل ایجادکننده این بیماری و شناسایی معضلات و پیشگیری از بروز آنها است. این امر نیازمند یک باور و اعتقاد ملی است که مسوولان تصمیم‌گیرنده جهت سالم‌سازی اقتصادی و رفع آسیب‌های موجود بکوشند. فرهنگ‌سازی جهت حمایت از تولیدات داخلی از دیگر عوامل مهمی است که باید از ضروریات اقتصاد مقاومتی تلقی شود.

در این برهه از زمان، کشور ما باید به سمتی برود که قوانینی را که داریم اجرا ‌کنیم زیرا بی‌توجهی به قانون بخشی از خلأ‌های مرتبط با حوزه اقتصاد مقاومتی است. باید از عواملی که به هر نحوی اقتصاد کشور را دچار چالش می‌کند، پرهیز کرد.

ناملایمات‌ در اقتصاد ایران، آسیب‌های جدی را به کشور وارد کرده و این در حالی است که برای از بین بردن ریشه‌های اقتصاد زیرزمینی، غیرشفاف و فساد مالی، نه تنها تلاشی صورت نمی‌گیرد بلکه برخوردی نیز با این افراد نمی‌شود. مبارزه با فساد یکی از مهم‌ترین خواسته‌های مردم از دولت است و بر این اساس، همه باید اهتمام جدی و عزم قاطع در این زمینه داشته باشند. فساد و رانت‌خواری در برخی از ادارات که از پول مردم بهره‌مند هستند، نهادینه شده و برخی افراد از موقعیت خود در این ادارات در جهت فعالیت‌های ناسالم اقتصادی سوءاستفاده می‌کنند. برای تحقق اقتصاد مقاومتی ابتدا باید مبارزه با رانت و فساد در تمام نهادها، مورد تاکید قرار گیرد و این اطمینان داده شود که مقابله با مفسدان اقتصادی ادامه می‌یابد و مسائل اقتصادی با شفافیت پیگیری شود. فساد اقتصادی و ناعدالتی‌ها، بخش خصوصی و فعالان اقتصادی این بخش را ناامید می‌کند و در مقابل، برخورد قاطع و دقیق با فساد، موجب دلگرمی و امیدواری می‌شود.

ایران یکی از اقتصادهایی است که اکثر تخمین‌ها رشد قابل‌توجهی برای آن پیش‌بینی کرده‌اند. اقتصاد ایران پس از خروج از رکود سنگینی که با آن دست به گریبان بود، می‌تواند در این فصل جدید اقتصادی، خود را از رکود برهاند اما به یقین این امر مستلزم آن است که همه به مفهوم اقتصاد مقاومتی پایبند باشند و با اختلاس مبارزه کنند. زیرا اقتصاد مقاومتی با اختلاس و بی‌قانونی محقق نمی‌شود. پول‌های اختلاس شده باید هر چه سریع‌تر به اقتصاد کشور بازگردد تا دوباره ستون فقرات شکسته‌ این اقتصاد، احیا شود. تنها در این صورت خواهد بود که می‌توان دست‌یابی به اقتصاد مقاومتی را در دسترس دانست. امید است که بخش خصوصی و دولتی ایران برآوردهای داخلی و بین المللی اقتصادی را مدنظر قرار دهند و با تعامل و همکاری بتوانند مفهوم واقعی اقتصاد مقاومتی را به تحقق برسانند.