سه وعده اقتصادی هند به ایران عکس: سعید عامری

گروه بازرگانی: هندی‌ها قرار است بدهی ۵/ ۶ میلیارد دلاری خود را به ایران از طریق هالک بانک ترکیه و به یورو پرداخت کنند. این خبر توسط سفیر هند در اتاق بازرگانی تهران مطرح شد. بدهی‌های هند به ایران مربوط به زمانی است که خریداران نفت ایران به دلیل تحریم‌های هسته‌ای که در سال ۲۰۱۱ علیه تهران وضع شدند، برای پرداخت پول معاملات قادر به استفاده از کانال‌های بانکی جهانی نبودند. حال با اجرای برجام، مقامات هند، یکی از کشورهای طرف معاملات نفتی ایران، رایزنی‌هایی را مبنی بر تسویه بدهی‌های خود با ایران آغاز کرده‌اند. پیش از این وزیر نفت و گاز هند با حضور در ایران و دیدار با مقامات ایرانی اعلام کرده بود که بدهی این کشور به ایران را به‌زودی از طریق سه بانک معرفی شده از سوی ایران پرداخت می‌کند؛ بر همین اساس، پرداخت بدهی به محض اعلام حساب‌ها و جزئیات آن انجام خواهد شد.

روز گذشته نیز سفیر هند به همراه رئیس اتاق بازرگانی این کشور و هیاتی اقتصادی در اتاق بازرگانی تهران حضور یافت و مجددا به پرداخت بدهی‌های این کشور به ایران اشاره کرد.

از سویی این نماینده هند در تهران، به نشست مهمی که قرار است از سوی خزانه‌داری ایالات‌متحده آمریکا درخصوص بازگشایی روابط بانکی با ایران برگزار شود اشاره کرد و اعتقاد داشت این نشست می‌تواند نقطه عطفی در حل مشکل نقل‌وانتقال پول به ایران باشد. این خبر در حالی مطرح می‌شود که آنچه از برقراری روابط بانکی با اروپا پس از برجام انتظار می‌رفت، میسر نشده و دلیل این امر نیز نگرانی بانک‌های اروپایی از جریمه‌های سنگین آمریکا در صورت برقراری رابطه با ایران است. اما جان کری، وزیر امورخارجه آمریکا در دیدار اخیر خود با وزیر امور خارجه ایران، این اطمینان را به مقامات ایرانی داده بود که آمریکا در روابط ایران با کشورهای اروپایی هیچ‌گونه دخالتی نخواهد کرد و هیچ‌گونه ممانعتی درخصوص برقراری روابط بانکی غربی‌ها با ایران وجود ندارد. حال به نظر می‌رسد تلاش آمریکا برای توجیه بانک‌های غربی برای همکاری با ایران آغاز شده است. از سویی در همایش اقتصادی ایران و هند، اعلام شد که برقراری تعرفه ترجیحی بین دو کشور در حال بررسی است و امید می‌رود که به زودی این قرارداد بین دو کشور به امضا برسد. این موضوع نیز در حالی در جمع فعالان بخش خصوصی دو کشور مطرح شد که پیش از این برخی از اقتصاددانان و کارشناسان معتقد بودند به دلیل پتانسیل‌های این کشور، برقراری تجارت ترجیحی ایران با هند می‌تواند به سود دو طرف باشد. همکاری‌های دو کشور در بندر چابهار نیز یکی دیگر از محورهای مورد بحث در این نشست بود.

تلاش برای رفع مشکلات بانکی

سومین هیات تجاری هند به ریاست دیلیپ پیرامال، رئیس اتاق بازرگانی این کشور برای رایزنی‌های تجاری میهمان اتاق بازرگانی تهران بودند و با فعالان اقتصادی پایتخت ملاقات کردند. نمایندگان ۱۶ بنگاه و شرکت تجاری و صنعتی هند در این هیات حضور داشتند. پیش از آنکه گردهمایی تجار و بازرگانان دو کشور برگزار شود، مقامات هیات اتاق بازرگانان هند در ملاقاتی با رئیس اتاق تهران، پیرامون راه‌های گسترش مناسبات اقتصادی دو کشور به گفت‌وگو نشستند. مسعود خوانساری، رئیس اتاق تهران در ابتدای این نشست با بیان اینکه اتاق تهران از ابتدای سال جاری، چند هیات از هند را میزبانی کرده است، گفت: ایران و هند در زمینه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی روابط عمیقی با یکدیگر دارند. این دو کشور سال‌ها با هم در ارتباط بودند. در این سال‌ها نیز ایرانی‌ها و هندی‌ها به کشور یکدیگر مهاجرت کرده و برای خود کسب‌وکار ایجاد کرده‌اند.

خوانساری افزود: حجم روابط تجاری دو کشور به حدود ۱۵ میلیارد دلار می‌رسد، اما مراودات ایران و هند می‌تواند بیش از آنچه اکنون به ثبت رسیده،گسترش پیدا کند. وی با بیان اینکه به‌رغم تشدید تحریم‌ها، همکاری‌های ایران و هند قطع نشده است، ادامه داد: اکنون که تحریم‌ها لغو شده، اتاق‌های بازرگانی دو کشور می‌توانند در ارتقای سطح مناسبات دو کشور موثر باشند. اتاق تهران تعداد زیادی شرکت و هلدینگ بزرگ را در عضویت دارد و امیدواریم بتوانیم با همکاری اتاق تجارت بمبئی، همکاری‌های مشترک بسیاری را آغاز کنیم.

رئیس اتاق تهران از سرمایه‌گذاری‌های هند در چابهار به‌عنوان یکی از مصادیق همکاری‌های مشترک یاد کرد و گفت: البته سرعت پیشرفت پروژه چابهار تا حدودی کند است و باید تلاش کنیم، سرعت سرمایه‌گذاری‌ها افزایش پیدا کند. وی افزود: یکی از مسائل پیش‌روی سرمایه‌گذاری، مشکلات بانکی است و باید تلاش کنیم هر چه زودتر این مشکلات برطرف شود. رئیس اتاق تهران با اشاره به بدهی ۵/ ۶ میلیارد دلاری هند به ایران گفت: مقامات هندی اعلام کرده‌اند که پروسه انتقال این وجوه به ایران در حال انجام است.

خوانساری نسبت به پذیرش هیات‌های تجاری هند ابراز آمادگی کرد و گفت: با توجه به پتانسیل‌های موجود در دو کشور به نظر می‌رسد، زمان مناسبی است که سرمایه‌گذاری‌ها را آغاز کنیم. به‌ویژه اینکه ایران به‌عنوان کشوری امن در منطقه محسوب می‌شود و به دلیل موقعیت سوق‌الجیشی آن که بر سر کریدور شمال و جنوب واقع شده است، می‌تواند به‌عنوان مسیر انتقال کالاهای هندی به اروپا و آسیای میانه مورد استفاده قرار گیرد. همچنین همکاری هند با ایران می‌تواند شامل سرمایه‌گذاری در کشور ما و صادرات به سایر کشورها نیز باشد.

رئیس اتاق تهران سپس به پتانسیل‌های کشور هند اشاره کرد و گفت: هند نیز با جمعیت زیاد و تحصیلکرده‌ای که دارد اکنون با عنوان یکی از اقتصادهای نوظهور با اقتصادهای بزرگ جهان در حال رقابت است و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۵ در جایگاه سومین یا چهارمین اقتصاد جهان بایستد.

وی گفت: روابط ایران و هند در سال‌های گذشته صرفا به خرید و فروش کالا معطوف بوده است، در حالی که اکنون برای تحکیم روابط باید به سمت سرمایه‌گذاری‌های مشترک حرکت کنیم. البته زمینه‌های بسیاری برای سرمایه‌گذاری وجود دارد که یکی از نمونه‌های آن ترانزیت است. همچنین پروژه‌های نفتی، صنعتی، توسعه میادین گازی و داروسازی نیز می‌تواند محور همکاری‌های مشترک باشد. رئیس اتاق تهران تاکید کرد: اگر مشکلات بانکی برطرف شود، می‌توانیم همکاری‌های مشترک را آغاز کنیم. در ادامه این نشست سیده فاطمه مقیمی، عضو هیات رئیسه اتاق تهران نیز با اشاره به دستاوردهای سفر هیات تجاری ایران در سال ۲۰۱۴ به هند گفت: در این سفر تعاملاتی در زمینه توسعه فعالیت‌های بانوان کارآفرین و انتقال تجربیات میان طرفین برقرار شد که این تعاملات همچنان تداوم دارد.

خبرهای بانکی سفیر هند

سفیر هند در تهران نیز در همایش تجاری دو کشور، اظهار امیدواری کرد که به‌زودی، توافق تجارت ترجیحی میان دو کشور امضا شده و به مرحله اجرایی برسد؛ چرا که چارچوب آن آماده شده و در این صورت سطح تجاری افزایش خواهد یافت. «سهراب کومار» با اشاره به قراردادهای همکاری دو کشور در منطقه آزاد چابهار گفت: شرکت‌های هندی برای تجهیز فاز نخست این همکاری‌ها در چابهار شناسایی شده‌اند و قراردادهای سرمایه‌گذاری مشترک نهایی شده و آماده شروع به کار است. ‌مسوولیت عملیاتی کردن استفاده از بندر چابهار برای ۱۰ سال آینده به عهده طرف هندی خواهد بود.

وی همچنین از توافق برای امضای قرارداد ترانزیت میان سه کشور ایران، افغانستان و هند خبر داد و گفت: همکاری مشترک ایران و هند برای ایجاد کریدور جنوب به شمال که از بندرعباس آغاز می‌شود، به زودی نهایی خواهد شد. کومار همچنین رقم مبادلات تجاری بین ایران و هند را ۱۵ میلیارد دلار اعلام کرد که بیشتر شامل نفت خام و محصولات نفتی می‌شود و افزود: ایران دومین منبع گازی دنیاست که ما می‌توانیم در آن سرمایه‌گذاری کنیم و به زودی هم وارد بهره‌برداری و اکتشاف از میدان گازی فرزادB خواهیم شد. همچنین می‌توانیم در حوزه اوره و آمونیوم در چابهار سرمایه‌گذاری کنیم و با توجه به نزدیکی چابهار به هند، این امر مقرون‌به صرفه خواهد بود. وی به مشکلات نقل‌وانتقالات بانکی که انتظار می‌رفت پس از امضای توافقات هسته‌ای ایران و ۱+۵ به سرعت حل شود نیز اشاره‌ای کرد و گفت: این‌گونه نیست که یک کلید روشن شود و کانال‌های بانکی شروع به کار کنند، بلکه این موضوع امری زمانبر است و کانال‌های بانکی به تدریج شروع به کار می‌کنند.

سفیر هند در تهران به موضوع همکاری‌های بانکی اروپا و غرب با ایران اشاره کرد و با اعلام اینکه اعتمادها در این زمینه در حال شکل‌گیری است، گفت: قرار است به‌زودی، نشست مهمی از سوی خزانه‌داری ایالات‌متحده آمریکا درخصوص بازگشایی روابط بانکی با ایران برگزار شود که می‌تواند نقطه عطفی در حل مشکل نقل‌وانتقال پول به ایران باشد. سهراب کومار، در این نشست خطاب به تجار ایران و هند، گفت: تصمیم‌ها برای رفع مشکلات بانکی با ایران گرفته شده، لذا فعالان اقتصادی از هم اکنون همکاری‌های خود با طرف مقابل را آغاز کنند چرا که مشکلات بانکی به تدریج برطرف خواهد شد. سفیر هند در تهران همچنین از پرداخت بدهی ۵/ ۶ میلیارد دلاری هند به ایران طی آینده‌ای نزدیک خبر داد و گفت: روش پرداخت این میزان بدهی، در مذاکره با ایران نهایی شده و قرار است با ارز یورو و از طریق هالک‌بانک ترکیه پرداخت شود. وی در پایان سخنان خود، از سفر آتی نخست‌وزیر هند به تهران خبر داد.

چابهار، سکوی جهش روابط تجاری دو کشور

رئیس اتاق بازرگانان هند نیز با اشاره به سوابق تاریخی روابط اقتصادی دو کشور، گفت: از قرن‌های گذشته که ادویه‌جات و سنگ‌های قیمتی از هند به ایران صادر می‌شد و تجار هندی، انواع میوه‌های خشک را از ایران به هند وارد می‌کردند، تا به امروز، همکاری‌های تجاری میان دو کشور هیچ‌گاه متوقف نشده و حتی رو به جلو نیز بوده است.

«دیلیپ پیرامال» با بیان اینکه اتاق بازرگانان هند در سال ۱۹۰۷ تاسیس شد و در حال حاضر این اتاق، پیشگام فعالیت‌های تجاری در غرب هند است، افزود: اتاق بازرگانان هند دارای ۲۷۰۰ عضو و ۲۲۰ اتحادیه و انجمن اقتصادی و تجاری است و منافع نزدیک به ۲۵۰ هزار سازمان اقتصادی را در غرب هند نمایندگی می‌کند. وی، همکاری‌های دو کشور در بندر چابهار را یکی از گام‌های بلند در توسعه روابط دو طرف عنوان کرد و گفت: ایران به‌عنوان کانون تجاری مهم هند در منطقه خاورمیانه محسوب می‌شود.