گفت و گو با پیتر میلر مدیرعامل Run۸
ثبت حق اختراع؛ سرمایه اصلی استارت‌آپ‌ها
دنیای اقتصاد: درباره حق ثبت اختراع یا پتنت در خبرها زیاد خوانده‌ایم. موضوعی که گاهی به بزرگ‌ترین دعواهای حقوقی بین شرکت‌ها و برندها تبدیل شده است. در بسیاری از کشورهای دنیا محافظت از ثبت اختراع به صاحبان ایده کمک می‌کند تا در فضایی امن به فعالیت بپردازند و به راحتی ایده خود را در مجامع مختلف به معرض بحث بگذارند.
امروزه ایده‌ها به لطف ثبت رسمی آنها دارای بازار و ارزش فراوانی هستند و در بسیاری از موارد سرمایه اصلی شرکت‌ها را همین ایده‌های ثبت شده تشکیل می‌دهند. هر چند ممکن است چنین به نظر آید که ایده‌ها به تنهایی نمی‌توانند موفقیت یک کسبوکار را تضمین کنند و به هر ترتیب بعد از ثبت ایده موضوع پیاده‌سازی، جذب سرمایه و ... نیز وجود خواهد داشت.موضوع «پتنت» یا ثبت ایده هرچند همچنان برای بسیاری از افراد و به خصوص کسانی که تازه قصد ورود به یک کسبوکار را دارند نامانوس است اما این مفهوم شاید برای پیتر میلر و گروه ثبت پتنت Run۸ کاملا شناخته شده است. Run۸ گروهی از وکلا و متخصصان سخت‌افزار و علوم رایانه‌ای را در برمی‌گیرد که تاکنون پتنت‌های زیادی را برای استارت‌آپ‌های موفق و پیشتاز ثبت و مدیریت کرده‌اند. با پیتر میلر مدیرعامل این شرکت درباره ثبت ایده صحبت کرده‌ایم که می‌خوانید:
با اصلی‌ترین پرسش گفت و گو را آغاز کنیم. پتنت چیست و چرا به آن نیاز داریم؟
در نگاه اول، پتنت یا حق ثبت ایده یک قرارداد ساده است. قراردادی که به مخترعان و مبدعان حق محروم کردن دیگران از ساخت و استفاده از اختراع آنها را به مدت ۲۰ سال خواهد داد. در کنار این البته نحوه استفاده و ساخت این محصول نیز به طور عمومی در اختیار جهانیان قرار می‌گیرد.
آیا به‌اشتراک‌گذاشته شدن ایده مورد استفاده یک شرکت را هم می‌توان به صورت پتنت ثبت کرد؟
بله. البته اکثر افراد به پتنت در قالب حقی برای دورنگه داشتن دیگران از ایده مخترع نگاه می‌کنند.
با این تفاسیر، سیاست‌های استفاده از پتنت در قالب مفهوم منبع‌باز چه معنی دارد؟
هدف اصلی تکنولوژی، تبدیل جهان به مکانی بهتر برای زندگی است. این در حالی است که ویژگی‌هایی مانند منبع‌باز بودن نیز افزایش کیفیت محصول یا خدمات را هدف قرار داده است. ویژگی که ارتقای آن ارتباطی مستقیم با اندازه جامعه دارد و نهایتا در کنار افزایش مهارت و دانش کاربران، به تولید محصولی شاخص کمک خواهد کرد. در سمت مقابل، منفی‌ترین عامل تاثیرگذار بر جامعه (برپایه قابلیت منبع‌باز)، ازهم گسیختگی و پراکندگی آن است.با ثبت پتنت در واقع شما شناسه یا مالکیت معنوی برای ثبت اختراع خاص خود برای جلوگیری از ورود دیگران به بازار و نهایتا جلوگیری از پراکندگی آن دریافت می‌کنید. حق مالکیت معنوی و منبع‌باز بودن، دو قابلیتی هستند که در کنار یکدیگر تاثیری شگفت‌انگیز دارند و برخی از موفق‌ترین شرکتهای حاضر در بازار از طریق ایجاد توازن میان این شاخص‌ها، موفقیت‌های چشمگیری به دست آورده‌اند.
شرکت شما یعنی Run8 با استارت‌آپ‌های زیادی همکاری کرده است. رویارویی این شرکتهای نوپا با مفهوم پتنت چگونه است؟
استارت‌آپ‌ها فضایی جالب را تشکیل می‌دهند که پتنت می‌تواند برای آنها نقشی اساسی و تعیین‌کننده را بازی کند. به همین جهت ما در Run۸ به دنبال ایجاد شناسه پتنتی برای این شرکتهای نوپا هستیم.پیش از هرچیز مدنظر داشته باشید که داشتن شناسه پتنتی به جذب سرمایه‌گذار برای شرکت شما کمک خواهد کرد. در واقع با استفاده از این مستندات، شما میتوانید وضعیت کنونی و آینده شرکت خود را به همراه مزایای رقابتی آن، پیش روی سرمایه‌گذاران قراردهید. از سوی دیگر داشتن رزومه قدرتمند در زمینه حق ثبت اختراع می‌تواند به بالارفتن ارزش فروش استارت‌آپ‌ها نیز کمک قابل توجهی کند. به عنوان یک نمونه، در سال ۲۰۱۴ در قالب چیزی در حدود ۶۵ درصد از فروش استارت‌آپ‌ها، نه‌تنها اعضای شرکت و محصولات خریداری شدند بلکه پتنت‌های شرکت نیز سود قابل توجهی را برای صاحبان آن به همراه داشتند.شرکت ما تاکنون تجربه کار با ۵۰۰ شرکت و سازمان متفاوت را داشته و در هیچ یک از موارد، شکایتی در خصوص نقض پتنت توسط رقبای آنها را شاهد نبوده‌ایم. نهایتا پتنت خوب امکان تمرکز روی آنچه در چارچوب اهداف شرکت شما قرار می‌گیرد را به همراه خواهد داشت و البته می‌تواند تولید محصولی ایده‌آل را نیز دربر گیرد.
شخصی که به یک پتنت نیاز دارد، فرآیند درخواست و ثبت را از چه زمانی باید شروع کند؟
در صورتی که فعالیت شما را از نقطه صفر درنظر آوریم، در اولین مرحله، شناسایی ایده مورد نظر شما قرار دارد. ایده‌ای که تنها یک طرح مفهومی است و شما هیچ ارزیابی از آن نداشته‌اید و محصول اولیه‌ای بر پایه آن نساخته‌اید. مدنظر داشته باشید که این مرحله، بیش از آنچه تصور می‌کنید از زمان مناسب برای درخواست پتنت، فاصله دارد. در مرحله بعدی، نسخه اولیه محصول را تولید می‌کنید. این محصول ممکن است با ظاهری نه‌چندان جذاب و البته مشکلات مختلفی تکمیل شده باشد اما به هر حال باید آن‌را آزمایش کنید. باید مشخص شود که آیا واقعا کسی به آن علاقه دارد؟ آیا بازار برای ورود محصول شما آماده است؟ با این ارزیابی‌ها میتوانید به سراغ درخواست حق ثبت اختراع بروید. در سال‌های بعد نیز سعی می‌کنید توسعه هرچه بیشتر و بهینه‌سازی محصول را مدنظر قراردهید و کاربران بیشتری محصول شما را آزمایش کنند و شما بازخوردهای بیشتری در این زمینه دریافت کنید. در این مرحله نیز میتوانید طرح خود را مجددا ثبت کنید.
اگر در طول این یک‌سال متوجه شویم شخص یا شرکتی روی ایده‌ای مشابه کار می‌کند چه اتفاقی خواهد افتاد؟
بارها و بارها با مواردی روبه‌رو شده‌ایم که پس از عرضه یک محصول جالب به بازار، دوستان یا آشنایان می‌گویند که من این ایده را پنج سال پیش داشته‌ام! در صورتی که چنین شخصی، ایده خود را به مرحله تولید نسخه اولیه رسانده باشد، همواره پیروز خواهد بود و می‌تواند به‌طور کامل از حقوق خود دفاع کند.
با این اوصاف چگونه گام برداریم که دچار مشکلات ناشی از نقض پتنت نشویم؟
حدود هشت و نیم میلیون پتنت در آمریکا ثبت شده است و حدود دو و نیم میلیون مورد آن به شکلی است که مالکان یا صاحبان آن می‌توانند از دیگران به علت نقض حق ثبت اختراع شکایت کنند. بهترین راه برای جلوگیری از بروز چنین مواردی، شناسایی حداقل تعداد ممکن از شرکت‌هایی است که ممکن است با آنها رقابت داشته باشید. پس از این، نگاهی دقیق به پتنت‌های آنها داشته باشید و موارد مختلف را بررسی کنید و موارد مشابه را با سرمایه‌گذار خود مطرح کنید.
سخن آخر؟
بارها و بارها شنیده‌ام که افراد از قیمت بالا برای ثبت پتنت یک نرم‌افزار پیچیده یا قیمت کم برای ثبت اختراع یک سخت‌افزار ساده صحبت می‌کنند. این تصور اشتباه است و فرآیند ثبت حق اختراع برای موارد یادشده هزینه یکسانی در پی دارد. ثبت پتنت به خودی خود می‌تواند شما را از مشاهده تکنولوژی موردنظرتان روی کاغذ، شگفت زده کند اما برای ثبت آن به هیچ وجه عجله نکنید.
ارسال نظر