گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس فراز ونشیب صادرات و واردات محصولات ICT
فراز ونشیب صادرات و واردات محصولات ICT
دنیای اقتصاد:مرکز پژوهش‌های مجلس طی گزارشی وضعیت صادرات و واردات در حد فاصل سال‌های ۹۰ تا ۹۳ را مورد بررسی قرار داده است.
بر اساس این گزارش در مورد واردات برخی کالاهای دیجیتال شاهد افت واردات بودیم.
در این گزارش آمار واردات و صادرات گمرکات کشور بر حسب تعرفه و کشور مبدأ و مقصد در سال‌های ۸۷ تا ۹۳ برای هریک از اقلام و دستهبندیها بر اساس اطلاعات منتشر شده گمرک جمهوری اسلامی ایران استخراج شده است که این آمار نشان می‌دهد واردات در ۷سال اخیر دارای فراز و نشیب بوده اما در مجموع به‌طور میانگین رو به افزایش بوده است.
آمار واردات ۲۸ عنوان اصلی کالا در سال‌های ۹۰ تا ۹۳ نشان می‌دهد بیشترین رقم واردات مربوط به کالاهایی مثل مانیتور، قطعات فرستنده و گیرنده و مدارهای چاپی است.
روند واردات این گروه کالاها در سال ۹۳ نسبت به سال ۹۰ از رشد ۱۴ درصدی برخوردار بوده و به رقم ۹۳۶ میلیون و ۵۲۳ هزار و ۸۴۶ دلار رسیده است.
در این گزارش اشاره شده درحالی که امارات متحده عربی بزرگ‌ترین و بیشترین سهم را در صادرات کالا به ایران داشته اما این کشور نه به عنوان کشور تولیدکننده تجهیزات مخابراتی بلکه به عنوان واسطه صادرات برخی محصولات به ایران است.
روند کاهشی واردات محصولات فاوا و افزایش واردات این اقلام از کشورهایی مثل چین نشان می‌دهد که واسطه‌گری امارات رو به کاهش است.
رقم صادرات کالاهای مرتبط با فناوری ارتباطات و اطلاعات نشان می‌دهد که در سال ۹۰ صادرات به ۶۴ میلیون و ۵۷۹ هزار دلار رسیده که بیشترین مقدار در ۷ سال گذشته بوده است. اما صادرات در سال ۹۱ با کاهش شدید مواجه شده و به ۱۵ میلیون ۴۲۰ هزار دلار رسید که این رقم پایین‌ترین سطح صادرات محصولات فناوری اطلاعات در ۷ سال گذشته بود. میانگین رقم صادرات این اقلام در ۷ سال گذشته حدود ۳۱ میلیون دلار است.
صادرات گیرنده و فرستنده در سال ۹۰ رقم قابل توجه ۲۵ میلیون دلاری داشت اما در سال ۹۱ به شدت کاهش پیدا کرد و به رقم یک میلیون دلار رسید. اما در سال ۹۲ دوباره افزایش پیدا کرد و به رقم ۱۳ میلیون دلار رسید سپس در سال ۹۳ به رقم ۶/ ۶ میلیون دلار رسید. نوسانات این بخش از آمارها نشان از آن دارد که روند صادرات این گروه و گروه‌های دیگر در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات از ثبات نسبی برخوردار نیست.
وضعیت صادرات نرم‌افزار
مرکز پژوهش‌های مجلس با استناد به آمار اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان نرم‌افزار ایران اعلام کرده است که آمار صادرات نرم‌افزار از سال ۹۰ از ۱۰۰ میلیون دلار به ۳۰۰ میلیون دلار در سال ۹۳ رسید که در جدولها به آن اشاره شده است.
آمارها حاکی از این است که بیشتر کشورهای واردکننده محصولات نرم‌افزاری از ایران، واردات خود را کاهش داده‌اند و تنها کشورهای ترکیه، عراق و جمهوری کره همچنان از ایران واردات محصولات فناوری دارند.
واردات رسمی اقلام بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات در سال ۹۳ به رقم ۵۵۵/ ۲ میلیارد دلار رسید اما در سال ۹۲ به رقم ۰۶۹/ ۳ میلیارد دلار رسیده بود که بیشترین مقدار در هفت سال گذشته است.
این آمار تنها قسمتی از کل آمار واردات این اقلام است، زیرا آمار کاملی از واردات غیررسمی موجود نیست. به‌طور نمونه نتایج یک بررسی درباره واردات گوشی تلفن همراه و آمار ثبت شده گمرکات در مورد این کالا ۱۰درصد از کل واردات آن است. همچنین آمار ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز نشان می‌دهد که میزان واردات غیررسمی گوشی تلفن همراه در سال ۹۲ حدود ۷۷۲/ ۱ میلیارد دلار و واردات غیررسمی رایانه و قطعات آن در سال ۹۲ بالغ بر ۵/ ۱ میلیارد دلار بود.
چنین چیزی نشان می‌دهد که آمار کل واردات بسیار بیشتر از آمار واردات رسمی است. واردات رسمی اقلام ICT در چهار سال اخیر به رقم ۳ میلیارد دلار نزدیک است که این رقم نسبت به سال ۸۷ حدود ۷۰ درصد رشد نشان می‌دهد. میزان واردات در این بخش نشان از رشد فزاینده فناوری اطلاعات و ارتباطات و بهره‌گیری از مزایای روز افزون آن است.
رشد قابل توجه کالاهای ICT می‌تواند محرک تولید داخلی و افزایش صادرات باشد اما در عمل تولید داخل از رونق افتاده و صادرات این بخش بسیار ناچیز است. بررسی آمار واردات ۶۹ قلم کالای آی‌تی نشان می‌دهد که سالانه حدود ۳ میلیارد دلار ارز برای خرید این اقلام از کشور خارج می‌شود.
بنابراین تاکیدی که مجلس و دولت برای حمایت از تولیدات داخل داشتهاند نشان از آن دارد که مسوولان خود واقف به وجود بحران در این بخش هستند، اما سایه سنگین تحریمها در سال‌های اخیر از یک سو و وجود مشکلات مختلف در حوزه تولید داخل که بی‌بهره از حمایت‌های مالی ماندهاند از سوی دیگر موجب شد تا سیاست‌های دولتی اتخاذ شده در سال‌های اخیر نتواند باری از روی دوش این حوزه بردارد.
ارسال نظر