خرید غیرمستقیم از بازارهای اینترنتی

لیدا ایاز: ‌چطور می‌توان از بزرگ‌ترین سایت‌های خرید و فروش آنلاین دنیا خرید کرد؟ شاید این رویایی باشد که برای بسیاری از ایرانی‌ها تحققش اگر نگوییم ناممکن، بلکه سخت باشد. به‌دلیل تحریم‌های مالی علیه کشورمان این امکان به صورت مستقیم برای شهروندان ایرانی وجود ندارد و آنها عملا یا با سفر به کشورهای مربوطه یا سفارش دادن به مسافران دوست و آشنا می‌توانند سفارش کالایی را بدهند که در شرایط عادی وارد کردنش به کشور سخت است. علاقه دارید جدیدترین ساعتی که مشهورترین کمپانی ارائه کرده یا گوشی موبایلی را که مورد علاقه شماست، بخرید؛ اما به همین زودی‌ها دربازار نمی‌توانید پیدایش کنید. راه دیگری برای شما وجود دارد. سفارش کالا به یک سایت خرید و فروش آنلاین که با کمپانی‌های بین‌المللی کار می‌کند. این ایده اما نیاز به جلب کردن اعتماد شما دارد؛ چراکه پولی که قرار است بپردازید، گزاف است و پروسه‌ای که باید برای موفقیت‌اش صبر کنید کمتر از دو هفته جواب نمی‌دهد. در سال‌های اخیر که تحریم‌های پولی و مالی در کشور ما بیشتر شده به وجود آمدن سایت‌های خرید آنلاین هم افزایش یافته است؛ اما موفق نبودن کار برخی از آنها در اجرا، سبب شده اعتماد عمومی به آنها هنوز هم کم باشد. چنانچه مدیرعامل یک سایت بین‌المللی خرید و فروش آنلاین به «دنیای اقتصاد» می‌گوید که بعد از بیش از ۵ سال سابقه کار هنوز هم افراد در ابتدای خرید می‌پرسند که ریسک این کار چقدر بالاست و معامله با آنها قابل اعتماد هست یا نه؟

سیدحسن قهاری درباره اینکه معمولا چه نوع خرید و فروشی انجام می‌شود، می‌گوید: معمولا تعداد محدودی از کالاهایی که در ایران وجود ندارد، اما متقاضی آن شدیدا وجود دارد، با این شیوه خریداری می‌شود. او می‌گوید که این شرکت که دفتر اصلی‌اش در حال حاضر در امارات فعال است و در شروع فعالیت از آمریکا، انگلستان کالا وارد می‌کرده؛ اما با توسعه این نوع از کسب‌وکار حالا با وجود این دو کشور از کشورهای آلمان، کانادا، فرانسه، ایتالیا، چین، هنگ کنگ، سنگاپور، هند، ترکیه و امارات سفارش‌های خرید را انجام می‌دهد. او درباره این روند می‌گوید: «به عنوان مثال شما از سایت بزرگی همچون آمازون که از بزرگ‌ترین سایت‌های خرید و فروش آنلاین در جهان است، دوست دارید، خرید کنید؛ اما امکان خرید برای شما وجود ندارد یا اینکه جدیدترین مدل یک محصول را دیده‌اید و هنوز امکان وارد شدن آن به کشور مهیا نیست. در این پروسه اگر بخواهید یکی از سایت‌های خرید و فروش آنلاین، این کار را برای شما انجام دهد، شما باید بعد از دیدن آن کالا در سایت مورد نظر لینک مشخصات کالا را برای سایت واسطه بفرستید. از اینجا اگر سایت ایرانی قبلا با سایت مورد نظر شما کار کرده باشد، با اکانت وی‌ای پی شروع به برآورد قیمت می‌کند که بر اساس وزن، مالیات و هزینه جابه‌جایی انجام می‌شود و به خریدار ارائه می‌کند. ما پس از انجام این پروسه مدت زمانی بین ۱۰ تا ۱۵ روز را به خریدار برای دریافت کالایش اعلام می‌کنیم که در واقع زمان معقولی است.

او می‌گوید معمولا در خرید آنلاین سه شاخص قیمت کالا، وزن و مالیات خیلی مهم است. در آمریکا بر اساس هر ایالت، مالیات مشخصی به هر کالا تعلق می‌گیرد همچنین ممکن است شما جنسی گران‌قیمت خریداری کنید که مسلما بیمه ضمانت این کالا خیلی گران‌تر از دیگر کالاها خواهد بود. همچنین برخی از محصولات به‌صورت تخصصی فقط در کمپانی به فروش می‌رسند یا شما سفارش می‌دهید و شرکت آن را برای شما آماده می‌کند، در این صورت شما اطلاعات را به ما و ما از طریق ایمیل به شرکت اصلی اطلاع می‌دهیم و این شرکت شروع به استعلام قیمت می‌کند. در این صورت توافقاتی هم در زمینه پیگیری ارسال بار صورت می‌گیرد تا خریدار اصلی متضرر نشود.

به گفته او، این مدل از خرید و فروش اینترنتی که در کشور ما باب شده البته به معنی دور زدن تحریم‌ها نیست بلکه شرکت اصلی ما که در امارات فعال است با داشتن حساب بین‌المللی همه خریدها را انجام می‌دهد. در برخی مواقع اکثر وب سایت‌ها اعلام می‌‌کنند که با فروش مستقیم به ایران مشکلی ندارند و پشتیبانی خرید را هم حاضرند انجام دهند؛ اما با توجه به تحریم‌های موجود ما در نهایت مجبور هستیم که اعلام کنیم خریدار اصلی در ایران نیست. همچنین در برخی از محصولات هم علاوه‌بر اینکه نباید جنس از کمپانی به ایران برود، بلکه اساسا ارسال آن به‌طور غیر مستقیم هم به کشور ما ممنوع است. مانند برخی از کالاهایی که کاربردهای متفاوت دارند، مثل دوربین‌های شکاری یا وسایلی که می‌تواند استفاده نظامی داشته باشد یا مثلا برخی از کمپانی‌ها در ابتدا از ما سوال می‌کنند که

end user یا خریدار نهایی کیست و اگر مطلع شوند به ایران فرستاده می‌شود از فروش آن جلوگیری می‌کنند.

به گفته قهاری، در خرید و فروش اینترنتی بیشتر مشتریان از دسته خریداران تک محصولی هستند؛ چراکه ممکن است یک ساعت، عینک یا لوازم الکترونیک در بازار جهانی عرضه شده باشد و شما به دنبال آن باشید. به عنوان نمونه در چند روز گذشته یکی از کمپانی‌ها اخیرا یک گوشی جدید ارائه کرده بود و ما مشتری داشتیم که از ما می‌خواست آن را برایش خریداری کنیم چون خودش به تنهایی نمی‌توانست آن را خریداری کند. او از طریق ما ممکن است از نظر قیمت یا اصل بودن کالا مطمئن باشد یا برخی از افراد حاضرند قیمت بالاتری پرداخت کنند؛ اما جنسی را خریداری کنند که اصل باشد و همین مساله برای شرکت یک موفقیت است و مشتری‌های بیشتری را به دنبال دارد. به گفته او، پرفروش‌ترین کالاهای حال حاضر پوشاک، عینک، ساعت و لوازم الکترونیک است. او درباره نحوه اعتماد مردم به خرید و فروش اینترنتی می‌گوید این سوالی است که هنوز هم افراد از ما می‌پرسند، چراکه خرید و فروش اینترنتی خوبی‌ها و بدی‌هایی دارد که می‌تواند مبلغ بد و خوب برای شما باشد. موضوع این است که شما نمی‌توانید محتواهایی را که در گوگل منتشر می‌شود، کنترل کنید و بر همین اساس اگر کسی تجربه خرید ناموفق اینترنتی داشته باشد آن را با دیگران در فضای مجازی به اشتراک می‌گذارد و ذهنیت شما را به عنوان کسی که تمایل به خرید دارید، منفی می‌کند؛ اما اگر شما یک شرکت موفق باشید مشتری‌هایی که تجربه خوبی داشته‌اند می‌توانند تبلیغ کننده شما باشد.

قهاری معتقد است: «علاوه‌بر این داشتن نماد الکترونیکی از سوی وزارت بازرگانی یکی دیگر از معیارهای اطمینان شما به این سایت‌ها می‌تواند باشد بنابراین خرید اینترنتی ورای همه مزیت‌ها یک دورنمای ترسناک دارد چراکه به خاطر وجود انواع کلاهبرداری‌های اینترنتی و نقاط مجهول در این کار نمای وحشت‌آور آن زیادتر است و تجربه نشان داده است که همین مباحث تاثیر منفی بیشتری روی کار سایت‌های خرید و فروش آنلاین می‌گذارند.