گزارش «دنیای اقتصاد» از چالش‌های بازارهای دیجیتال
دانش کم فروشندگان، دردسر اصلی خریداران
لیدا ایاز: بازارهای دیجیتال که روزگاری در زمره بازارهای تخصصی در دنیای تجارت کشور قرار داشتند حالا تبدیل به مراکز خرید و فروش صرف شده‌اند که خالی از اطلاعات تخصصی و راهگشا است. این بازار حالا علاوه بر کسادی از فقدان حضور متخصصان فروش و ارائه اطلاعات صحیح از آنچه کاربران می‌خواهند هم در رنج است و نتیجه این کمبود، اعتماد نکردن مشتری به فروشنده و در نهایت خریدن آن چیزی است که انتظارات کاربران را برآورده نمی‌کند. برخی از فروشندگان بازار ایران در پایتخت معتقدند ورود بی‌وقفه افراد غیرمتخصص و نبود پایگاه‌های اطلاع‌رسانی که بتواند اطلاعات واقعی را به مشتریان عرضه کند باعث شده تا بازارهای دیجیتال تفاوتی با دیگر بازارهای معمول نداشته باشد و راه برای ورود همه افراد با هر تخصص به این صنف باز باشد.
مجتبی عادلی فروشنده یکی از فروشگاه‌های لپ‌تاپ در پاساژ ایران معتقد است نبود نیروی متخصص در بازار دیجیتال مشکلی است که در سال‌های اخیر به شدت شایع شده است. او «به دنیای اقتصاد» می‌گوید: «بارها افرادی با هر نوع تحصیلات و تخصص به ما مراجعه کرده‌اند و از ما می‌پرسند کارمند می‌خواهید؟ اینها افرادی هستند که هیچ چیزی از بازار دیجیتال نمی‌دانند و می‌خواهند با فروش لپ‌تاپ شروع به کار کنند. به جرات می‌توانم بگویم در پاساژ‌های معروف ۵۰ درصد فروشندگان حتی قادر نیستند ویندوز نصب کنند. مشتری‌ها هم چندان سررشته‌ای از کار ندارند و سردرگم هستند و شما تصور کنید که همین فروشندگان برای فروش به مشتری‌های خود چه اطلاعاتی می‌دهند.» به گفته او مشتری‌ها در این بازار دنبال اعتماد کردن هستند و به همین علت بیشتر از روی پایین بودن قیمت یا زیبایی دستگاه با فروشنده ارتباط برقرار می‌کنند. «در این وضعیت اگر بگوییم نیروی متخصص نیست بهتر است تا بگوییم کم است و همین موضوع باعث شده که بازار دیجیتال هم مثل همه بازارهای دیگر به بازار دادوستد تبدیل شود.»
عادلی معتقد است برای نظارت بر این اتفاقات، قانونی هم وجود ندارد: «همین موضوع باعث شده که به جرات بگویم ما در این بازار هیچ متخصصی نداریم.
حتی متخصص‌هایی هم که از دانشگاه فارغ‌التحصیل می‌شوند به هیچ وجه به درد بازار کامپیوتر نمی‌خورند چون فروشندگی مجموعه‌ای از تخصص‌هایی همچون جامعه‌شناسی، وقت‌شناسی و مردم‌شناسی و بسیاری چیزهای دیگر به جز فروشندگی صرف است درحالی‌که تقریبا اکثر فروشنده‌هایی که در حال حاضر در بازار هستند از طریق آشنا وارد این صنف می‌شوند.
به گفته او ترک فعالان باسابقه از این صنف هم به شدت شایع است. «در همین پاساژ افرادی را می‌شناسم که به خاطر همین وضعیت درحالی‌که ۲ تا ۳ فروشگاه داشتند و افراد زیادی هم تحت نظرشان کار می‌کردند حالا فروشگاه‌هایشان را واگذار کرده‌اند. اکثر افراد مشغول به کار در این صنف هم جوان هستند، در نتیجه مساله کارشناس نبودن جوان‌ها و ورود بیکاران از هر صنف دیگری باعث بروز مشکلاتی که گفتیم شده است. مثلا در این صنف افراد دوستانشان را که دیگر نمی‌خواهند ادامه تحصیل بدهند یا اینکه می‌خواهند تعطیلات تابستانی‌شان را بگذرانند می‌آورند تا در فروشگاه لپ‌تاپ‌فروشی کنند.»
ارائه اطلاعات پایه نادرست
محمد میرزایی یکی دیگر از فروشنده‌های بازار ایران معتقد است به غیر از نبود متخصص در این صنف تقریبا هیچ رسانه مفیدی برای آگاهی دادن به مردم هم وجود ندارد. او به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: «رسانه‌ها اغلب دنبال این هستند که یا دستگاه خودشان را تبلیغ کنند یا آن دستگاهی را که به آنها پول بیشتری برای تبلیغات داده به مردم
معرفی کنند.
در این میان هم هیچ کس نیست که بگوید در این بازار شلوغ تبلیغات چه کسی قرار است پاسخگوی گارانتی این محصولات باشد یا اینکه کاربری که دستگاهی را خریداری کرد اگر نتوانست با آن کار کند باید به کجا شکایت کند. به سایت‌های بزرگ نگاه کنید؛ انتظار این را دارید که وقتی می‌خواهید دستگاهی را بخرید در آن سایت درباره چگونگی کارکرد این دستگاه و معایب و فواید آن و اینکه کسانی که با آن کار کرده‌اند چه تجربه‌ای داشته‌اند، اطلاعات بگیرید درحالی‌که ۹۰ درصد این سایت‌ها فقط به شما می‌گویند فلان برند بهترین تبلت یا گوشی است و آن ۱۰ درصد دیگر هم می‌گویند برند رقیب بهتر است در نهایت هم شما متوجه نشده‌اید که این دستگاه چه قابلیت‌هایی دارد یا ندارد.» او ادامه می‌دهد: «این سایت‌ها بیشتر از آنچه واقعیت دارد به محصولات رنگ و لعاب می‌دهند تا براساس سفارشی که کمپانی به آنها داده فروش بیشتری پیدا کنند.
نظرات منفی کاربران را حذف می‌کنند و پیشنهادهای ویژه‌شان در صفحات اصلی به شدت فعال است. نتیجه این کار خراب کردن بازارهای ماست. جایی که مشتری می‌خواهد دستگاه را لمس کند و به جای دیدن از اینترنت و صفحه‌های روزنامه از نزدیک دستگاه را ببیند و لمس کند در همین بازار هم می‌بیند که دستگاه‌ها بسته‌بندی شده هستند و برخی هم که باز است روی میز قرار دارد و شما باید از همان جا ببینید و بخرید.
با این وضعیت اگر شما بهترین کارشناسان را هم داشته باشید نمی‌توانید نظر و اعتماد مردم را تغییر دهید.» میرزایی تاکید می‌کند: «خیلی از کاربرها نمی‌دانند اگر برای کارشان کیس کامپیوتر بخرند بهتر است چون این اطلاعات هیچ کجا به مشتری داده نمی‌شود و او هم از روی ناآگاهی خرید می‌کند. به همین دلیل هم بسیاری از شرکت‌های خدمات پس از فروش به دلیل این حجم تبلیغات با وجود معتبر بودن در بازار فروششان را از دست داده و ورشکست شده‌اند.»
ارسال نظر