گزارشی از مقایسه نسل‌های مختلف موبایل
از اتصال آنالوگ تا دنیای گیگابیت‌ها
دنیای اقتصاد: این روزها بحث پیرامون نسل‌های جدید تلفن همراه بیش از پیش داغ شده است به‌خصوص آنکه در ایران عقب‌ماندگی وسیعی در دسترسی به نسل‌های جدید تلفن همراه دیده می‌شود. نسل اول تلفن همراه با آن گوشی‌های بزرگ و سنگین در خاطر همگان باقی است و نسل پنجم تلفن همراه که این روزها در برخی کشورها از مرحله تحقیقات گذشته جدیدترین دستاورد ارتباطی در عرصه موبایل به شمار می‌رود. اما این نسل‌ها واقعا چه هستند و تفاوت آنها با هم چیست؟ کدام کشورها سراغ چه نسل‌هایی رفته‌اند و آیا مسیر توسعه نسل‌ها در همه جهان یکسان است؟
نسل اول، جهان آنالوگ
نسل اول تلفن همراه در واقع کوتاه شده عبارت «نسل نخست فناوری تلفن بی‌سیم» است. در جهانی که هنوز فناوری آنالوگ حکم‌فرمایی می‌کرد و در اوایل دهه ۸۰ میلادی شاهد این نسل از تلفن همراه بودیم. در آن زمان تلفن‌های موبایل از سیگنال‌های رادیویی آنالوگ استفاده می‌کردند. در این نسل همچنین از فرکانس‌های بالا (معمولا بالای ۱۵۰ مگاهرتز و بالاتر) برای ارتباط استفاده می‌شد.
نسل دوم، دنیای GSM
نسل دوم تلفن همراه به‌طور تجاری تحت استاندارد GSM در فنلاند و در سال ۱۹۹۱ راهاندازی شد. یکی از مهم‌ترین مزایای آن نسبت به نسل قبل این بود که مکالمات به صورت دیجیتالی رمزگذاری می‌شدند.
نسل دوم تلفن همراه باعث توسعه بسیار و نفوذ زیاد تلفن همراه در جهان شد. ارسال پیامک با این نسل شروع شد. تکنولوژی ارسال پیامی که به سرعت جای خود را میان کاربران موبایل باز کرد و حالا به یکی از مهم‌ترین و درآمدزاترین امکانات موبایل تبدیل شده است.
نسل دوم تلفن همراه به تدریج تکمیل شد و به نسل‌های ۵/۲ و ۷۵/۲ هم رسید. در نسل ۵/۲ با تکنولوژی GPRS مواجه شدیم که آغاز ارتباط ما با اینترنت روی موبایل بود.نسل دوم تلفن همراه عملا برای انتقال دیتا یا اتصال به اینترنت ایجاد نشده بود و به همین دلیل محدودیت‌های تکنولوژی زیادی برای آن وجود داشت.
در نسل ۵/۲ حداکثر سرعت اینترنت به‌طور تئوری۵۰ کیلوبیت بر ثانیه (در عمل ۴۰ کیلوبیت بر ثانیه) بیشتر نبود، اما در نسل ۷۵/۲ یا EDGE سرعت اینترنت حداکثر در تئوری به ۲۵۰ کیلوبیت بر ثانیه (در عمل ۱۵۰ کیلوبیت بر ثانیه)
می‌رسید.
نوع تکنولوژی موجود در نسل دوم تلفن همراه به‌گونه‌ای است که اجازه بهره‌گیری همزمان از مکالمه و دیتا را نمی‌دهد به این ترتیب در هنگام مکالمه عملا سرویس اینترنت و دیتای موبایل قطع می‌شود. محدودیتی که در نسل‌های بعدی تلفن همراه از بین رفت.
نسل دوم تلفن همراه در واقع نقطه اوج شکوفایی صنعت موبایل در جهان بود. برندهای بزرگ و محصولات انقلابی موبایل در این نسل معرفی شدند، اما سرعت تحولات آنقدر زیاد است که این نسل به سرعت به یک تکنولوژی قدیمی تبدیل شده است. امروزه بسیاری از اپراتورهای موبایل اعلام کرده‌اند برنامه کنارگذاشتن شبکه‌های نسل دوم خود را طی چند سال آینده در دستور کار دارند.
نسل سوم موبایل، حرکت در بزرگراه
آنچه منجر به ایجاد نسل سوم موبایل در جهان شد نیاز و تقاضای جهان برای انتقال سریع‌تر اطلاعات روی موبایل بود. تولید و تکمیل موبایل‌های هوشمند نیاز به انتقال سریع‌تر اطلاعات را به یکی از مهم‌ترین خواست‌های کاربران تبدیل کرده بود. در واقع حالا کاربران با موبایل‌ها و شبکه‌های اطلاعاتی مواجه بودند که سرعت بالایی را پشتیبانی می‌کردند، اما شبکه‌های مخابراتی قادر به پوشش و پشتیبانی از این تکنولوژی‌ها نبودند.
در نسل سوم موبایل سرعت انتقال اطلاعات به ۲۰۰ کیلوبیت بر ثانیه می‌رسد، اما همانند نسل دوم در این نسل نیز جهش‌هایی به ۵/۳ و ۷۵/۳ را شاهد هستیم. نسل سوم موبایل در جهان شامل انواع و اقسامی از تکنولوژی‌ها است از جمله UMTS ولی معمول‌ترین و مشهورترین استانداردها W-CDMA است. در استاندارد UMTS سرعت انتقال دیتا در تئوری به ۵۶ مگابیت بر ثانیه و در عمل به ۲۸ مگابیت بر ثانیه می‌رسد. در استاندارد CDMA۲۰۰۰ که اولین بار در سال ۲۰۰۲ معرفی شد و در کشورهای آمریکای شمالی و کره جنوبی دیده شد سرعت انتقال دیتا به ۷/۱۴ مگابیت بر ثانیه و در استاندارد HSPA+ نیز سرعت انتقال دیتا به ۲۲ مگابیت بر ثانیه
رسید.
تنوع تکنولوژی‌ها در این نسل و مزیت‌های مختلف هر کدام باعث شد که شرکت‌های مخابراتی هر کدام سراغ یکی از این استانداردها بروند.
نسل چهارم، موبایل وایمکس
سرعت بیشتر و در حرکت. این تمام آن چیزی بود که به نسل چهارم موبایل منجر شد. اتحادیه جهانی مخابرات در سال ۲۰۰۸ استانداردهای آن را تصویب کرده بود. استانداردی که می‌توانست سرعت تا ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه را حتی در حرکت سریع مثل قطار یا ماشین فراهم کند. این نسل اما برای سرعت‌های بالاتری هم توسعه داده شده از جمله، سرعت ۱ گیگابیت بر ثانیه برای کاربران ثابت.
موبایل وایمکس یا آنچه امروزه به آن مشهور است یعنی LTE شامل انواع و اقسامی از استانداردها است. مثلا در برخی کشورها حتی به تکنولوژی نسل سوم +HSPA هم نسل چهارم موبایل می‌گویند. انتقال رخ داده در این فناوری ۳۲۶ مگابیت در ثانیه برای دانلود و ۸۶ مگابیت در ثانیه برای آپلود در طیف فرکانسی ۲۰ مگاهرتز است که در این شرایط حدود ۴۰۰ کاربر به‌صورت همزمان در یک سلول می‌توانند فعال و در عین حال متحرک باشند. در شبکه نسل سوم پیشرفته یا HSPA تاخیر در حدود ۴۰ تا ۵۰ میلی‌ثانیه است که در LTE به حدود ۱۰ میلی‌ثانیه کاهش می‌یابد.
نسل پنجم موبایل، جهان گیگابیت‌ها
دانلود یک فیلم سینمایی Full HD در یک ثانیه! این چیزی است که در نسل پنجم موبایل شاهد آن خواهیم بود. سرعت در این نسل از تلفن به بیش از ۱۰ گیگابیت بر ثانیه می‌رسد و هم‌اکنون بسیاری از کشورها روی این نسل مشغول به کارند. از جمله چند هفته قبل اعلام شد که اپراتورهای تلفن همراه در ژاپن در حال بررسی یا آزمایش فناوری‌های نسل پنجم هستند. در همین حال ژاپن اعلام کرده که این نسل را همزمان با میزبانی بازی‌های المپیک ۲۰۲۰ در توکیو راهاندازی می‌کند.
کمپانی NTT DoCoMo در ژاپن، اولین شرکتی بود که به صورت گسترده و تجاری از سال ۲۰۰۱ از تکنولوژی نسل سوم و چهارم استفاده کرد. در حال حاضر نیز این شرکت ژاپنی قصد دارد با همکاری آلکاتل لوسنت، اریکسون، نوکیا و سامسونگ راهاندازی شبکه نسل پنجم موبایل را آغاز کند.
کدام نسل‌ها برای کدام کشورها
واقعیت این است که نسل‌های جدید تلفن همراه امکانات و ویژگی‌های متعددی دارند که هر کشوری را به داشتن آنها وسوسه می‌کند. با این حال شرایط جمعیتی و جغرافیایی و همچنین زیرساخت‌های شبکه‌ای تعیین کننده انتخاب تکنولوژی مناسب است.
امروزه بازار آزاد رقابتی که در بسیاری از کشورها در زمینه تلفن همراه ایجاد شده باعث رشد تکنولوژی و توسعه نسل‌های جدید است. در مقابل برخی کشورها با هدف حمایت از اپراتورها جلوی توسعه نسل‌های تکنولوژی را گرفته‌اند. این موضوع باعث شده که عملا این کشورها دچار عقب‌ماندگی وسیعی در زمینه بهره‌گیری از تکنولوژی‌های جدید ارتباطی شوند.
از طرف دیگر، استفاده از نسل‌های جدید هم لزوما به معنی اتصال سریع‌تر به شبکه و اینترنت نیست. امروزه در برخی از کشورها شاهد هستیم که سرعت و کیفیت مناسبی روی نسل‌های قدیمی‌تر ارائه می‌کنند و در برخی کشورها هم نام تکنولوژی جدیدی با سرویس ضعیف و نامناسب همراه شده است.
ارسال نظر