ارزیابی حضور ایران در بزرگ‌ترین رویداد ICT خاورمیانه
جیتکس فارسی
جیتکس امسال باز هم میزبان بسیاری از شرکت‌های ایرانی بود تا به‌رغم برگزاری الکامپ برای بار دیگر ثابت کند که نمایشگاه درخور توجهی در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشور وجود ندارد.
م.ر بهنام رئوف
جیتکس امسال باز هم میزبان بسیاری از شرکت‌های ایرانی بود تا به‌رغم برگزاری الکامپ برای بار دیگر ثابت کند که نمایشگاه درخور توجهی در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشور وجود ندارد. بیست و هشتمین دوره جیتکس هفته گذشته در حالی به کار خود پایان داد که بیش از سه هزار و ۳۰۰ شرکت از ۸۲ کشور جهان در این دوره از نمایشگاه که با عنوان GITEX Technology Week برگزار شد، حضور پیدا کردند. در نمایشگاه امسال ۵۷۲ شرکت برای اولین بار در این رویداد بین‌المللی حضور داشتند. همچنین کشورهای بلغارستان، شیلی و یونان برای اولین بار در جیتکس غرفه اختصاصی داشتند.
نمایشگاه امسال شامل سه بخش اصلی GITEX Business Solutions، GULFCOMMS و Consumer Electronics بود تا امکان تمرکز بیشتر شرکت‌ها را در زمینه‌های تخصصی آنها فراهم کند.
شرکت‌هایی همچون Acer، CA، Cisco، DU، Etisalat، Hewlett Packard، IBM، i-Mate، Intel، Oracle، Panasonic، Samsung، SAP، Sun Microsystems، Sony و Trend Micro اخبار و ابتکارات جدیدی را در این نمایشگاه عرضه کردند هرچند که IBM و Intel به طور اختصاصی در نمایشگاه نبودند و از مایکروسافت و اپل هم در نمایشگاه امسال خبری نبود.
ایرانی‌های فعال
اما یکی از بارزترین خصوصیات جیتکس حضور چشمگیر شرکت‌های ایرانی بود. به غیر از ۷ شرکتی که به همراه ثنارای در غرفه ایران حضور داشتند، شرکت‌های دیگری همچون فراسو، سریر کالا، سیماوا، پایا سیستم، آواژنگ و برخی دیگر از نمایندگان برندهای مطرح به طور مستقل در نمایشگاه حضور داشتند.
شاید به جرات بتوان گفت که درصد بسیاری از بازدیدکنندگان جیتکس ۲۰۰۷ را ایرانی‌ها تشکیل می‌دادند. این مساله را می‌توان به راحتی از صحبت‌هایی که افراد با هم داشتند فهمید. به قول یکی از دوستان به قدری تعداد ایرانیان در سالن‌های نمایشگاه زیاد بود که تحت هیچ عنوانی احساس غربت در این کشور غریب به شما دست نمی داد. این مساله را می‌شد از تعداد روزنامه‌ها و ویژه‌نامه‌هایی که در این زمینه منتشر شدند نیز فهمید. اگر در راهروهای نمایشگاه تنت به تنه کسی می‌خورد نیازی نبود که به او بگی «اکس کیوزمی» می‌تونستی خیلی راحت به طرف بگویید «اوه ببخشید یا متاسفم» چون اون هم به تو می گفت «خواهش می کنم آقا یا بی‌خیال».جدا از تمام مسائل فوق بسیاری از شرکت‌های مطرح الکترونیکی امسال در کنار کاتالوگ‌های خود که به زبان انگلیسی منتشر شده بودند بخشی‌هم برای فارسی زبان‌ها در نظر گرفته بودند.
به جز این بسیاری از غرفه‌ها از ایرانی‌ها برای ارائه اطلاعات به بازدیدکنندگان فارسی زبان بهره گرفته بودند. با این حال علاوه بر بازدیدکنندگان ایرانی و شرکت‌هایی که به صورت مستقل در این نمایشگاه حضور داشتند شما می‌توانستید بسیاری از مسوولان و مدیران دولتی را ببینید که شاید دیدن آنها در وطن دردسرهای فراوانی را به همراه داشت، اما در اینجا شما بسیاری از آنها را می توانستید در راهروهای جیتکس پیدا کنید و با آنها قدم بزنید و حتی صحبت کنید!
بازدید کم اما کیفی
اما به گفته بسیاری از شرکت‌کنندگان جیتکس ۲۰۰۷، نمایشگاه امسال از استقبال در خور توجهی برخوردار نبود.
احمد علیپور، مدیرعامل فراسو که غرفه شرکت متبوعش به صورت مجزا و در کنار بزرگانی چون پاناسونیک و سونی در سالن شیخ راشد قرار داشت، در مورد بازدید از نمایشگاه می‌گوید: امسال تعداد بازدیدکنندگان نسبت به دوره‌های قبلی بسیار کاهش یافته بود البته این موضوع از جهاتی دارای نکاتی مثبت بود و آن هم این بود که بازدیدکنندگان این دوره تماما افراد تخصصی بودند، به‌طوری که کیفیت بازدیدها افزایش یافته بود. علیپور با بیان این مطلب و با اشاره به حضور فراسو در ۲۳ کشور آسیایی و آفریقایی می‌گوید: این شرکت از ۱۶۵ محصول خود ۴۵ محصول را در بازارهای جهانی عرضه می‌کند که قصد داریم محصولات خود را در این بازارها به ۷۰ محصول برسانیم.
وی ادامه داد: امسال برای نخستین بار در جیتکس LCD TV جدید فراسو با نام کسما (KASMA) به سبد محصولات فراسو اضافه و معرفی شد و به این ترتیب، این شرکت، پا را از دامنه محصولات IT فراتر گذاشته و به بازار محصولات الکترونیکی مصرفی (Consumer Electronics) وارد می‌شود. رضا حبیبی، مدیر غرفه سیماوا نیز درباره حضورش در این نمایشگاه می‌گوید: هدف ما فقط بازار ایران نیست، بلکه ما بازار خاورمیانه را نشانه گرفته‌ایم او در عین حال میزان بازدید نمایشگاه امسال را بسیار کم عنوان کرده و معتقد است جیتکس ۲۰۰۷ از لحاظ کیفیت کاهش چشمگیری نسبت به دوره‌های قبل داشته است. او تغییر در جای سالن‌ها و شرکت‌ها را مهمترین عامل در کاهش بازدید در دیگر سالن‌ها می‌داند و می‌گوید: امسال تمام برندهای مطرح درسالن شیخ راشد متمرکز شده‌اند که همین امر باعث شده بازدیدکنندگان فقط به سراغ همان سالن‌ها بروند و این درحالی است که سال‌های گذشته برندهای معروف در سالن‌های مختلف پخش بودند و در نتیجه بازدید کنندگان نیز از تمام سالن‌ها دیدن می‌کردند. به گفته مدیر غرفه سیماوا، عدم حضور شرکت‌های مطرحی همچون مایکروسافت و اپل نیز به نوعی باعث شده بود تا نمایشگاه امسال مشروعیت دوره‌های قبلی را نداشته باشد و به همین دلیل غرفه‌داران سالن ۲ جیتکس با نوشتن نامه‌ای شکایت خود را به مدیریت جیتکس اعلام کردند.
به دنبال بازارهای جهانی
برخی از شرکت‌های ایرانی حاضر در جیتکس علاوه بر گسترش فعالیت‌های خود در ایران به دنبال صادرات به کشورهای حوزه خلیج‌فارس بوده و دلیل عمده حضور خود در نمایشگاه‌هایی از این دست را گسترش همکاری‌های خود با کشورهای منطقه عنوان می‌کنند. منصوری، مسوول غرفه سریرکالا نماینده سوزوکی نیز در مورد بازید از نمایشگاه معتقد است که مدیریت برنامه‌ریزی جیتکس زمان نامناسبی را برای برگزاری این دوره انتخاب کرده بود.
او می‌گوید: برگزاری جیتکس ۲۰۰۷ آن هم در حالی که تنها یک هفته بیشتر تا ماه رمضان باقی نمانده است و از سوی دیگر در آخرین روزهای فصل تابستان باعث شده تا میزان بازدیدکننده و به طور کلی توریست در این شهر کاهش یابد، در نتیجه بازدید درخور توجهی از این نمایشگاه صورت نگیرد. منصوری، گرمای هوا و نیز افزایش هزینه مسافرت به دبی را از دیگر دلایل کاهش بازدیدکننده عنوان کرده و در عین حال می‌گوید: هرچند که تعداد بازدیدکنندگان کاهش یافته بود اما در ازای آن مشتری‌های خوب و تخصصی‌ای در بین بازدیدکنندگان برای ما وجود داشت. به گفته منصوری، سریرکالا در نظر دارد امسال در الکامپ نیز شرکت داشته باشد، چرا که این شرکت برای سال جاری پیش روی خود برنامه‌های زیادی برای توسعه دارد. او می‌گوید: علاوه بر ایران به دنبال ارائه خدمات به کشورهای حوزه خلیج‌فارس نیز هستیم.
زبردست، مدیرعامل پایاسیستم، از دیگر شرکت‌های ایرانی حاضر در جیتکس است که به صورت مستقل در نمایشگاه حضور یافته بود. وی کیفیت این دوره از برگزاری را بسیار نامناسب ارزیابی می‌کند و در مورد حضور جداگانه‌اش می‌گوید: ثنارای امسال فضای کافی برای تمام شرکت‌ها نداشت، درنتیجه تصمیم گرفتیم که به صورت مستقل شرکت کنیم.
زبردست در حالی که از حضور جداگانه‌اش در نمایشگاه اظهار رضایت می‌کند، معتقد است که ثنارای با نوع شرکت خود در نمایشگاه و نیز عدم مدیریت صحیح نتوانسته جایگاه شرکت‌های ایرانی را به درستی در بازار منطقه نشان داده و از آنها حمایت کند.
او به حضور مداومش در الکامپ اشاره می‌کند و می‌گوید: برای بازار ایران هیچ مشکلی برای شرکت ما وجود ندارد چرا که مشتری‌های زیادی در ایران داریم، اما برای جذب مخاطبان خارجی در نظر داریم فعالیت‌مان را ابتدا در بازار خاورمیانه گسترش دهیم.
حضور ضعیف ثنارای
در حالی که جیتکس امسال با افزایش تعداد کل شرکت‌کنندگان روبه‌رو بود و از سویی دیگر حضور شرکت‌های ایرانی‌ای که به‌صورت مستقل در این نمایشگاه غرفه زده و به ارائه فعالیت‌های خود پرداخته بودند افزایش یافته بود، اما تعداد شرکت‌های حاضر در غرفه ایران که هر سال توسط ثنارای در نمایشگاه برگزار می‌شد نسبت به سال‌های گذشته کاهش محسوسی داشت.
طی سال‌های گذشته ثنارای با کمک مرکز صنایع نوین از زیر مجموعه‌های وزارت صنایع و معادن چندین بار در جیتکس و برخی دیگر از نمایشگاه‌های بین‌المللی شرکت کرده بود. در حقیقت طی دوره‌های گذشته مرکز صنایع نوین با هدف حمایت از حضور بین‌المللی شرکت‌های ایرانی و نیز حمایت از شرکت‌های کوچک با ارائه سوبسید، زمینه را برای حضور تعدادی از این شرکت‌ها در نمایشگاه‌های بین‌المللی فراهم کرده است. هرچند که همچنان دستاوردها و نیز ملاک‌های تعیین این شرکت‌ها در‌هاله‌ای از ابهام قرار دارد.حضور ایران در نمایشگاه جیتکس از سال ۲۰۰۳ و در قالب کنسرسیوم ثنارای آغاز شد که در آن زمان در فضایی به مساحت ۹۰متر مربع ۱۲ شرکت داخلی پرچم ایران را در جیتکس به اهتزار درآوردند. یکسال بعد از آن ۱۴ شرکت در فضای ۸۴ متر دستاوردهای داخلی را به معرض دید عموم قرار دادند و در جیتکس ۲۰۰۵ رکورد حضور شرکت‌های ایرانی در غرفه ثنارای با ۱۷ شرکت شکسته شد. اما ایران جیتکس ۲۰۰۶ را تنها با ۱۲ شرکت برگزار کرد و امسال نیز فقط ۷ شرکت میهمان ثنارای بودند. در نمایشگاه امسال، افت کمی و کیفی غرفه ایران و کاهش مساحت کل آن نسبت به سال‌های گذشته بسیار مشهود بود و این در حالی بود که غرفه‌های همسایه ایران همچون لبنان در فضایی بیشتر و غرفه‌آرایی بهتر توانایی‌های خود را به نمایش گذاشتند. مهرداد ذوالفقاریان، مدیرعامل شرکت ثنارای که امسال موج شدید انتقادات را طی ایام جیتکس شاهد بود، در این باره می‌گوید: حضور شرکت‌های ایرانی آن هم بدون حمایت مالی دولت بسیار دشوار است. او نیز همانند سایر منتقدانش حضور ایران را ضعیف ارزیابی کرده و می‌گوید: حضور ایران در نمایشگاه امسال ضعیف بود، زیرا طی پنج سال گذشته ما با حمایت مالی مستقیم دولت شرکت می‌کردیم، اما امسال به دلیل قطع این حمایت ناگزیر شدیم که هزینه تمام شده غرفه‌ها را از خود شرکت‌ها بگیریم.
وی می‌افزود: پرداخت هزینه غرفه‌ها برای شرکت‌های ایرانی امسال حتی دشوارتر از سال گذشته بود، اما با وجود تمام این مشکلات ما تصمیم گرفتیم بین آمدن و نیامدن، حضور را انتخاب کنیم تا همچنان مانند سال‌های گذشته شاهد حضور نام ایران در جیتکس ۲۰۰۷ باشیم.
با این حال وی خاطرنشان ساخت: اگر سال آینده وضع به همین منوال ادامه یابد ممکن است تصمیم بگیریم که غرفه ایران نداشته باشیم. با این حال و پس از انتشار گزارش اول دنیای اقتصاد از جیتکس و حضور بسیار ضعیف ایران در این نمایشگاه شنیده می‌شود که مدیران دولتی برای دوره‌های بعدی برنامه‌های حمایتی جدیدی را در نظر گرفتند. با این حال برخی از حاضران در غرفه ایران از ابراز تمایلشان برای حضور مستقل در سال‌های آینده سخن می‌گویند. مسوول غرفه کامپیوتر سبز که در زمینه تولید کیس کامپیوتر و پاور فعالیت دارد، معتقد است که سال آینده با حضور مستقل خود می‌تواند توانایی‌های ایران را بیشتر در معرض دید عموم قرار دهد و می‌تواند بازارهای بالقوه‌ای را پیش روی خود داشته باشد.
مهرداد ذوالفقاریان نیز درباره کاهش بازدید از نمایشگاه می‌گوید: به نظر می‌رسد زمان برگزاری نمایشگاه با توجه به گرمای هوا در این کاهش موثر بوده است.به گفته مدیر عامل ثنارای رونق تجارت الکترونیکی و استفاده روز افزون از اینترنت باعث کاهش جذابیت اینگونه نمایشگاه‌ها و حضور فیزیکی شرکت‌ها در آنها می‌شود به‌طوری که این موضوع را در نمایشگاه سبیت ۲۰۰۷ نیز شاهد بوده‌ایم.
با این حال هرچند که بسیاری از کشورهای حاضر در این نمایشگاه دستاوردهای دولت الکترونیکی خود را در معرض دید عموم قرار دادند، اما بازهم در این زمینه غرفه ایران حرفی برای گفتن نداشت. به نظر می‌رسد دولتمردان ایرانی در کنار حمایت‌های احتمالا مالی خود برای حضور شرکت‌های ایرانی در نمایشگاه‌های بین‌المللی باید توجه ویژه‌ای نیز به برنامه‌ها و دستاوردهای خود در حوزه دولت الکترونیکی و یا سایر شاخه‌های مجازی داشته باشند.
ارسال نظر