غرفه‌های سکوت - ۱۷ شهریور ۸۶

مریم عسگری

سی‌دی‌های قفل شکسته، نرم‌افزارهای کپی شده سرگرمی، آموزشی و برنامه‌های کامپیوتری روی پیشخوان غرفه‌های مختلف شرکت‌کننده در اولین جشنواره تولید و ساماندهی محتوای الکترونیکی ایران (تسما) در انتظار مشتری چشم به در دوخته‌اند. غرفه‌داران که گویی سکوت و آرامش سالن بازارچه اندکی کلافه‌شان کرده است، برای رفع بی‌حوصلگی یا به لپ‌تاپ هایشان پناه برده و یا مشغول گفت‌وگو با یکدیگرند.

برخی از غرفه‌داران نیز به محض دیدن بازدیدکنندگان باب گفت‌وگو را باز می‌کنند و در مورد محصولات خود توضیح می‌دهند.

اگر هم متوجه شدند، خبرنگار یکی از رسانه‌ها هستی، برایت از جشنواره تسما می‌گویند.

از استقبال محدود از این جشنواره، از اطلاع‌رسانی ضعیف و...‌. برخی نیز معتقدند این اولین جشنواره‌ای است که تسما پس از گذشت یکسال و نیم از فعالیت خود برگزار کرده است و نباید انتظار زیادی از آن داشت.

نگاهی به فضای ۳۰۰۰متری جشنواره می‌اندازی که شامل صدها غرفه فروش در طبقه پایین و چندین غرفه برای بازدید در طبقه اول است.

غرفه‌ها مملو از سی‌دی‌های مختلف مذهبی، علمی، آموزشی، سرگرمی و... است که اکثرا خارجی هستند.

با خود می‌گویی، برنامه‌های کامپیوتری خارجی و سی‌دی‌های قفل شکسته و کپی شده چگونه به این جشنواره که همان‌طور که از نامش پیدا است به بحث تولید و ساماندهی محتوای الکترونیکی ایران می‌پردازد، راه پیدا کرده‌اند. پاسخ به این سوال را از هر غرفه‌داری جویا می‌شوی نمی‌یابی. پس به سراغ برگزارکنندگان جشنواره می‌روی، اما... دبیر جشنواره، دکتر شهریاری در نمایشگاه حضور ندارد.

اطلاع‌رسانی ضعیف، بازدید کنندگان کم

شرکت پارس معاصر، تولیدکننده نرم‌افزارهای آموزشی زبان انگلیسی، موسسه ITTTC عرضه‌کننده نرم‌افزارهای آموزشی، موسسه نورالزهرا، عرضه‌کننده نرم‌افزارهای مذهبی، موسسات یاسین رایانه، مجمع ناشران الکترونیک، دانشگاه‌های علم و صنعت، علامه طباطبایی، مجتمع فنی تهران و... برخی از غرفه‌های شرکت‌کننده در این جشنواره هستند که در قسمت بازار اشتراک محتوای دیجیتال حضور دارند.

عبدالصالحی، مسوول غرفه مجمع ناشرین الکترونیک به خبرنگار، می‌گوید: یکی از اهداف اصلی برگزاری این جشنواره ایجاد تعامل بین سازمان‌های خصوصی و دولتی بوده است که تاکنون پس از گذشت دو روز از برگزاری این جشنواره هیچ نقطه روشنی در این زمینه دیده نشده است.

به گفته وی به نظر می‌رسد این جشنواره که توسط دبیرخانه شورای‌عالی اطلاعات برگزار شده است، تنها جنبه اطلاع‌رسانی داشته که البته این جریان نیز در حد ضعیفی بوده است.

شایق یکی دیگر از غرفه‌داران می‌گوید: متاسفانه به دلیل اطلاع‌رسانی ضعیف برای برگزاری این جشنواره، تعداد بازدیدکنندگان طی این دو روز بسیار محدود بوده است.

یک غرفه‌دار دیگر علت این امر را عدم اطلاع‌رسانی عمومی عنوان کرد و گفت: برگزارکنندگان جشنواره به صورت صنفی برای برگزاری جشنواره اطلاع‌رسانی کرده‌اند و مردم عادی اطلاع چندانی از برگزاری چنین جشنواره‌ای ندارند. نتیجه این امر نیز استقبال محدود از این جشنواره است.

این غرفه‌دار با اشاره به این موضوع که اکثر غرفه‌داران این جشنواره محصولات خود را با حدود ۳۰ تا ۵۰درصد تخفیف به فروش می‌رسانند، گفت: به‌رغم احتساب تخفیف‌های ویژه برای خریداران میزان فروش در حد بسیار پایینی است.

جای خالی اتحادیه

در میان غرفه‌های اولین جشنواره تولید و ساماندهی محتوای الکترونیکی ایران (تسما) غرفه اتحادیه صنف صادرکنندگان نرم‌افزار خالی است.

یکی از مسوولان برگزاری این جشنواره در مورد این مساله می‌گوید: قرار بر این بوده است که این اتحادیه در جشنواره تسما حضور داشته باشد. به همین دلیل غرفه موردنظر برای این اتحادیه آماده شد. اما پس از گذشت چند روز از برپایی جشنواره‌ خبری از حضور این اتحادیه در جشنواره نشده است.

علی شمیرانی، یک روزنامه‌نگار حوزه IT، در این زمینه می‌گوید: اگرچه ارگان‌های دولتی از طرف دولت موظف به شرکت در جشنواره تسما شده‌اند، اما شاهد هستیم نه تنها بخش دولتی، بلکه شرکت‌های خصوصی هم در این جشنواره حضور پررنگی ندارند.

به اعتقاد وی به احتمال زیاد بخش‌های دولتی و خصوصی عدم تحقق اهداف جشنواره و برگزاری ناموفق این جشنواره را پیش‌بینی می‌کردند. به همین دلیل حضور پررنگی در این جشنواره ندارند.

تسما و تحقق اهداف از پیش تعیین شده

جشنواره تسما که با حضور ۱۵۲ شرکت دولتی و خصوصی در فضایی حدود ۳۰۰ متر مربع در محل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان حجاب برگزار شده است ،اهداف خاصی را دنبال می‌کند.

طبق اعلام سعید سالاریان، دبیر اجرایی جشنواره تسما این نمایشگاه در واقع نقطه تعامل بین بخش‌های خصوصی و دولتی در زمینه تولید محتوا است.

تقدیر از برترین تولید کنندگان محتوای الکترونیکی، تشکیل بانک توصیفی اطلاعات، شناسایی و معرفی مالکان اطلاعات، حمایت از حق مالکیت فکری تولید کنندگان محتوا و ... نیز از اهداف برگزاری طرح تسما عنوان شده است.

سالاریان ارزیابی فضای الکترونیک دولت را از اهداف مهم دیگر جشنواره تسما‌ دانست.

وی همچنین از اجرای طرح بازار ملی اشتراک محتوا خبر داد و گفت: در طرح بازار ملی اشتراک محتوا، قصد داریم با بودجه‌ای که در اختیار داریم محتواهای تولیدی بخش خصوصی را خریداری کرده و ترتیبی دهیم تا تمام تولید کنندگان نرم‌افزار فرصت استفاده از آن را داشته باشند.

به گفته وی بودجه‌ای که اکنون برای خرید محتوا اختصاص داده شده است ۱۰میلیارد ریال برای سال ۸۶ است.

برگزارکنندگان تسما معتقدند، برگزاری این جشنواره و همایش‌هایی از این قبیل کمک شایانی با تولیدکنندگان و پدیدآورندگان محتوای الکترونیکی کرده و باعث تشویق آنها می‌شود.

این در حالی است که بر این طرح و جشنواره انتقاداتی نیز وارد است. علی شمیرانی یکی از خبرنگاران حوزه IT، در مورد برگزاری طرح تسما می‌گوید: «به نظر می‌رسد تسما در اجرای طرح‌های خود دچار نوعی شتابزدگی است که مصداق عینی این شتابزدگی برپایی جشنواره تسما است.»

چرا که تسما برخلاف طرح تکفا قبل از اینکه طرح جامعی تدوین کرده باشد اقدام به برگزاری جشنواره کرده است.

این درحالی است که طرح تکفا یک طرح جامع و مدون بود که نقشه IT کشور را تهیه کرده بود و برای ابتدا تا انتهای طرح خود برنامه‌ریزی اصولی و مدونی داشت.

به اعتقاد وی، بدون شک تکفا حرف بیشتری برای گرفتن داشت تا تسما!

وی همچنین معتقد است از آنجا که اهداف طرح تسما چندان شفاف نیست، نمی‌توان ارزیابی درستی در مورد تحقق اصولی و یا عدم تحقق این اهداف داشت.

وی می‌گوید: بسیاری از شرکت‌کنندگان در جشنواره به درستی نمی‌دانند به واقع تسما چه می‌کند و یا اصلا محتوا چیست؟ همچنین اولویت محتواها در این جشنواره مشخص نشده است.

شمیرانی در ادامه می‌گوید: ممکن است این طرح موافق و مشوقینی نیز داشته باشد. اما به جرات می‌توان گفت اکثر موافقین این طرح افرادی هستند که بخشی از بودجه به آنها رسیده است.

برداشت آخر

نرم‌افزار آموزشی صبا، سی‌دی‌های آموزشی درسی و علوم مذهبی و... از نرم‌افزارهایی هستند که به‌رغم فروش تقریباً بالایی که در فروشگاه‌های سطح شهر دارند در جشنواره تسما با استقبال بسیار کمی مواجه شده‌اند. کسی چه می‌داند، شاید طی روزهای آینده این جشنواره بازدیدکنندگان بیشتری داشته باشد.

شاید هم در جشنواره‌های بعدی شاهد حضور پررنگ‌تر تولیدکننده و خریداران باشیم.