معجزه دردسرساز

بازار دیجیتال- علامت سوال، چیستی هر چیزی را زیر سوال می‌برد. این علامت با ما به دنیا آمده و با ما هم از دنیا می‌رود. در این میان اما گذر سال‌ها، وقوع اتفاقات گوناگون و به دنبال آن تجارب توانسته‌اند از تعداد علامت سوال‌های ذهنمان بکاهند.

این روزها اما پیدا کردن پاسخ سوال‌های مختلف به سختی گذشته نیست.

فقط کافی است پشت میز کامپیوتر یا لپ‌تاپ‌تان نشسته و یک صفحه اینترنتی را باز کنید. به این ترتیب شما با دنیایی از اطلاعات متنوع از هر زمینه و هر جایی مرتبط هستید و به راحتی با صرف چند دقیقه زمان می‌توانید به موضوع مورد نظرتان و حتی حواشی آن دست پیدا کنید.

این همان معجزه تکنولوژی است که در سال‌های اخیر در دسترس تمام مردم دنیا با هر سطح از دانسته‌ها قرار گرفته و شاید حتی به عمومی‌ترین کاربرد عصر تکنولوژی و ارتباطات هم تبدیل شده است.

به تمام این دلایل است که موتورهای جست‌وجوی اینترنتی در این سال‌ها به عنوان پربیننده‌ترین وب‌سایت‌ها تبدیل شده و با جذب بیشترین حجم تبلیغات آنلاین صاحبانشان را به سود قابل توجهی رسانده‌اند.

در این میان وقتی بحث جست‌وجو و یافتن اطلاعات به دانشنامه‌ها و فرهنگنامه‌های آنلاین می‌رسد، تنها یک‌نام را از زبان کاربران و علاقه‌مندان به جست‌وجوی اینترنتی می‌شنویم.

Wikipedia در واقع همان دانشنامه‌ای است که سال‌ها اغلب کاربران در انتظارش بودند، یک دانشنامه آزاد که در آن می‌توان جواب هر سوالی را درباره موضوعی عمومی یا تخصصی، پیدا کرد.

Wikipedia یک دانشنامه اینترنتی است که نویسنده مطالب آن، می‌تواند هرکدام از خود ما و تمام کاربران اینترنت سراسر جهان باشد.نام این وب‌سایت از دو بخش wiki نوعی وب‌سایت اشتراکی و pedia که از قسمت آخر واژه encyclopedia به معنی دانشنامه، تشکیل شده است.

Wikipedia در ورق‌های تاریخ

دانشنامه آزاد Wikipedia در سال ۲۰۰۰ به عنوان بخشی از وب‌سایت Nupedia تاسیس شد.

در سال‌های اول تاسیس این دانشنامه، روند ایجاد و ویرایش صفحات آن بسیار کند بود و حتی گاهی اتفاق می‌افتاد که در یک ماه هیچ صفحه‌ای در این وب‌سایت ایجاد نشود.

این روند ادامه پیدا کرد تا در سال ۲۰۰۳ بنیاد WikiMedia به عنوان یک بدنه اصلی برای Wikipedia و وب‌سایت‌های زیرمجموعه آن، تاسیس شد و آغاز به کار کرد.

این اتفاق با اضافه شدن امکانات سرگرمی به این دانشنامه و جست‌وجوی تخصصی‌تر در این زمینه همراه شد تا بر تعداد بازدیدکنندگان آن بیفزاید.

به این ترتیب WikiPedia که در روزهای اولیه تاسیسش توسط پنج مهندس نرم‌افزار استخدام شده در آن اداره شده و در حقیقت با ایجاد صفحات گسترش پیدا می‌کرد، حالا به وسیله کاربران اینترنت در سراسر دنیا ایجاد و ویرایش می‌شود.

شما هم می‌توانید

کافی است اراده کنید تا به عنوان یکی از نویسندگان wikiPedia در مطالب آن تغییر ایجاد کنید. البته بهتر است قبل از اقدام به این کار به میزان اطلاعات و دانسته‌هایتان در مورد موضوعی که می‌خواهید در آن ویرایش کنید، کمی مطمئن شوید.

به این ترتیب باید در یکی از صفحات پرطرفدار wiki لینک «edit this page» را پیدا کرده و روی آن کلیک کنید. این کار به شما اجازه می‌دهد تا به راحتی به مطالب آن صفحه چیزی اضافه کرده یا حتی قسمت‌هایی از آن را حذف کنید. شما حتی می‌توانید به این مطالب عکس، جدول، نمودار و نشانه‌های متداول اضافه کنید.

اگر مطالب نوشته شده توسط شما از مرجع یا منبع شناخته شده و معتبری هم باشد، می‌توانید نام آن منبع را هم در قسمت مربوط به آن بیاورید.

به این ترتیب شما یک صفحه جدید در وب‌سایت WikiPedia ایجاد می‌کنید.

اما همه چیز به این سادگی تمام نمی‌شود، این صفحه جدید بعد از ایجاد، توسط یک ناظر بررسی شده و در صورتی‌که اطلاعات اشتباه یا بی‌ربط به موضوع صفحه در آن آورده شده باشد، این ناظر صفحه را به حالت قبل برمی‌گرداند.

درست به همین دلیل هم هست که هر صفحه wiki به صورت جداگانه یک تاریخچه کوچک دارد که صفحات قبلی ایجاد شده درباره آن موضوع را نشان می‌دهد.

آمارها چه می‌گویند؟

برای آنکه از میزان اعتبار و کاربرد Wikipedia و صفحات زیرمجموعه آن مطلع شوید، کافی است در موتور جست‌وجوی google موضوع دلخواهتان را جست‌وجو کنید تا ببینید اولین نتیجه به دست آمده مربوط به Wikipedia است.

به این ترتیب است که در حال حاضر بیش از ۷۵هزار کاربر فعال به ویرایش و تغییر حدود ۵میلیون و ۳۰۰هزار مطلب با بیش از ۱۰۰زبان مختلف می‌پردازند.

درست به همین دلیل هم هست که هر روز به تعداد کاربران و بازدیدکنندگان این وب‌سایت اضافه شده و مطالب و وب‌سایت‌های زیرمجموعه آن توسعه پیدا می‌کنند. با این اوصاف چندان بعید هم به نظر نمی‌رسد که موضع‌گیری‌های سیاسی و روابط‌ کشورهای مختلف و حواشی آن به دنیای wikipedia هم وارد شوند.

هفته گذشته نخست‌وزیر استرالیا به روند ویرایش و ایجاد تغییر در صفحات wiki اعتراض کرد. دلیل اعتراض هم به ۱۲۶مورد تغییر در قوانین مهاجرت و سیاست‌های خارجی این کشور بود.

این اتفاق اما اولین بار نیست که به وقوع می‌پیوندد. کافی است اخبار را مرور کنیم، موارد اعتراض مشابه دیگری را هم در این زمینه پیدا کنیم.

اما آنچه واضح است این است که wikipedia یک دانشنامه آزاد و محبوب آنلاین است و روزانه میلیون‌ها نفر از آن بازدید کرده و از مطالب آن استفاده می‌کنند.