مشکلات زیرساختی یا ضعف‌های محتوایی
چرا اینترنت رشد نمی‌کند؟
مشکلی که حتی همین اواخر صدای معاون وزارت صنایع را هم در آورد، اما در همین حال مسوولان وزارت ارتباطات مرتبا در حال ارائه آماری از توسعه پهنای باند اینترنت یا افزایش ظرفیت پهنای باند داخل کشور ( شبکه اینترانت داخلی) هستند. به راستی بین این دو شبکه چه تفاوت‌هایی وجود دارد و چگونه می‌توان پهنای باند خارجی را با افزایش ظرفیت داخلی جبران کرد؟
از آمارهای غیرواقعی تا واقعیت
مسوولان شرکت زیرساخت طی سال‌های اخیر همواره زیر فشار کمبود پهنای باند بوده‌اند. قطع و وصل‌های مداوم که گاه منجر به بروز اختلالات وسیع اینترنت می‌شد از یک سو و افزایش کاربری اینترنت درداخل و افزایش تقاضا همواره مسوولان این شرکت دولتی را با این پرسش مواجه می‌کرد که آیا ظرفیت پهنای باند اینترنت کافی است؟
طی گزارشی که اخیرا وزارت ارتباطات منتشر کرده، پهنای باند اینترنت طی پنج سال گذشته در حدود یک هزار و 782 درصد رشد کرده ! و به 3/ 21 گیگابیت بر ثانیه رسیده است، اما کاربران اینترنت در این مدت افزایش چند درصدی را مشاهده کرده‌اند؟ پاسخ به این پرسش بدون آمار چندان آسان نیست، اما با توجه به وضع محدودیت 128 کیلوبیتی برای کاربران خانگی می‌توان تصور کرد که اگر سرعت اینترنت یک کاربر پنج سال قبل در حداقل ممکن یعنی 56 کیلوبیت بر ثانیه باشد، حال به 128 کیلوبیت رسیده است، چیزی در حد دو برابر.
آمارها نشان می‌دهند که شکل دسترسی اینترنت در کشور عمدتا بر پایه اینترنت هوشمند (Dial UP) است و همین موضوع نشان می‌دهد بخش عمده ای از دسترسی به اینترنت حداقل در پنج سال گذشته چندان تغییر نکرده است.
کاهش قیمتی نامحسوس
مسوولان دولتی یکی دوسالی است که از کاهش تعرفه اینترنت صحبت می‌کنند. موضوعی که کاربران انتهایی اساسا آن را حس نمی‌کنند. دیگر همه می‌دانند مشکل بین وزارت ارتباطات و شرکت‌های خدمات دهنده اینترنت عملا به این منجر شده که اساسا کاهشی در زمینه پهنای باند صورت نگیرد. قیمت اینترنت امروزه نسبت به پنج سال گذشته اندکی کاهش را نشان می‌دهد، اما عدم تغییر آن طی سه سال اخیر و قیمت بالای آن در مقایسه با کشورهای منطقه مهمترین دلیل عدم توسعه آن در کشور است.
محمودرضا جولایی مدیر یک شرکت اینترنتی معتقد است که پهنای باند هزینه اندکی از شرکت‌ها را پوشش می‌دهد و کاهش 20درصدی پهنای باند عملا تاثیری درقیمت نهایی آنها ندارد. جولایی می‌گوید: هزینه پهنای باند اینترنت تقریبا یک چهارم هزینه شرکت‌ها را به خود اختصاص می‌دهد و طبیعی است که با کاهش 20 درصدی قیمت پهنای باند نباید انتظار داشت که به همان میزان قیمت اینترنت توسط شرکت‌ها برای کاربران کاهش یابد.
جولایی همچنین به تورم رو به افزایش و ارتقای حقوق و دستمزد کارکنان ، اجاره‌بها و ... اشاره می‌کند و می‌گوید: در حوزه اینترنت و شرکت‌های اینترنتی هر کسی برای خود یک تعرفه و قیمت‌گذاری دارد که به اعتقاد من مهمترین موضوع این است که روی این بخش نظارت دقیق‌تری صورت بگیرد.
به اعتقاد این فعال اینترنتی باید بررسی دقیق‌تری بر این موضوع اعمال شود و درصد تاثیر این کاهش برای شرکت‌ها مشخص و دقیقا محاسبه و این موضوع به‌صورت دقیق مشخص شود که پهنای باند چند درصد قیمت تمام شده اینترنت را به خود اختصاص می‌دهد.
کاربران می‌سوزند و می‌سازند
اما حتی اگر موضوع قیمت هم حل شود، مطابق قانون کاربران خانگی که تقریبا بخش عمده کاربران اینترنت کشور را تشکیل می‌دهند، اجازه استفاده از پهنای باند بالای 128 کیلوبیت را ندارند. وزیر ارتباطات یکی دوبار در گفتوگو با رسانه‌ها از پیشنهاد برای رفع محدودیت سرعت اینترنت خانگی خبر داد، موضوعی که بازتاب مثبت فراوانی داشت.
با این حال تقی پور کمی بعد در گفتوگو با خبرگزاری فارس، آب پاکی را روی دست کاربران ریخت و گفت آنچه در مورد دسترسی کاربران به پهنای باند گفته، مربوط به اینترنت بین‌الملل نمی‌شود و صرفا منظورش خدمات الکترونیکی داخل کشور بوده است. تقی پور همچنین گفته است که می‌خواهد پهنای باند در شبکه داخلی را به شدت گسترش دهد و قطعا هیچ محدودیتی برای توسعه خدمات الکترونیکی نخواهیم داشت.
با این حال آنچه وزیر ارتباطات دنبال می‌کند در ادامه طرحی تحت عنوان «اینترنت ملی» است که چهار سال قبل توسط معاون وزیر ارتباطات آغاز شد و اخیرا نیزاعلام شد که چهار سال بعد به بهره برداری می‌رسد.
«اینترنت ملی» در واقع اشاره به نوعی شبکه اینترانت داخلی با سرویس‌های مختلف بود که صرفا برای داخل کشور راه‌اندازی می‌شود. با توجه به این رویکرد می‌توان حالا متوجه شد که چگونه وزارت ارتباطات مرتبا از افزایش پهنای باند صحبت می‌کند، اما چون کاربران مشغول استفاده از اینترنت هستند، آن را درک نمی‌کنند.
کمبود محتوای اینترنتی
مهمترین مشکلی که مسوولان وزارت ارتباطات برای توسعه «اینترنت ملی» و قرار دادن آن در برابر «اینترنت بین‌المللی» با آن مواجه هستند، کمبود محتوا و منابع اینترنتی است. سایت iran.ir مهمترین سایت وزارت ارتباطات که سال‌ها است روی آن مشغول سرمایه گذاری و تبلیغ است، اما در تولید محتوا توفیق چندانی نداشته و صرفا محلی برای لینک از سایت‌های دولتی دیگر است. به‌رغم سرمایه‌گذاری‌های دیگر در زمینه محتوا توسط نهادهای فرهنگی همچنان بخش عمده کاربری‌های اینترنت در ایران به محتوای خارجی مربوط می‌شود.
به عنوان مثال حتی موضوع ایمیل ملی که زمانی از سوی وزارت ارتباطات مطرح شد، هنوز به مرحله بهره برداری نرسیده و همین موضوع نشان می‌دهد مسوولان وزارت ارتباطات حتی اگر مشکلات زیرساختی را حل کنند، چالش‌های بزرگ‌تری در زمینه محتوا پیش رو دارند.
منبع: TgiIran,Sep۲۰۰۹-May۲۰۱۰
ارسال نظر