ندا لهردی

سال گذشته میلادی سال خوبی برای بنگاه‌های تجاری و شرکت‌های بزرگ جهان نبود. در این سال رکود اقتصادی آنقدر در این شرکت‌ها نفوذ کرد تا جایی که درآمد و تعداد کارمندان آنها را تحت تاثیر قرار داد. در این میان، اما تنها بعضی از شرکت‌ها توانستند از این بحران جان سالم به در برند. شرکت بزرگ و فعال Philips یکی از این شرکت‌ها است که توانست فروشی برابر ۱۸/۲۳ میلیارد یورو داشته و با همان ۱۲۳ هزار و ۸۰۰ نفر کارمند به کارش ادامه بدهد. این شرکت که در سال ۱۸۹۱ در هلند تاسیس و راه‌اندازی شد، در سال‌های اخیر و با ورود مدیر عامل جدیدش تغییرات مختلفی را تجربه کرده است. با این اوصاف است که مجله معتبر اشپیگل به تازگی جدیدترین مصاحبه با «جرارد کلیسترلی»، مدیر عامل Philips انجام داده و منتشر کرده است. کلیسترلی در این مصاحبه درباره محدودیت‌های افراطی و ریشه‌ای شرکت‌های قدیمی، فرصت‌های بازار برخاسته از جمعیت سالخورده و علت اینکه یک شرکت تصمیم به تولید محصولات بازاری با طراحی‌های رنگارنگ و عجیب و غریب می‌کند، صحبت کرده است که آن را در زیر می‌خوانیم:

آقای کلیسترلی زمانی که شما در سال ۲۰۰۱ مدیر عامل این شرکت شدید، Philips دوازده زیر مجموعه داشت. حالا تنها سه زیر مجموعه : سیستم‌های روشنایی و نور، لوازم مصرفی الکترونیک و لوازم بهداشتی باقی مانده‌اند. آیا شرکت شما رو به زوال است؟

نه اصلا. Philips یک شرکت کاملا سلامت است و حتی در سال ۲۰۰۹ و با وجود رکود بازارهای جهانی سودآور هم بوده است. بله این واقعیت دارد که شرکت ما اساسا تغییر کرده است. در ابتدا ما با یک سوال مواجه شدیم؛ آیا باید باز هم به تولید همه محصولات مبتنی بر تکنولوژی ادامه بدهیم، پردازنده‌های خودمان را بسازیم، یا باید بیشتر به مصرف‌کننده نهایی نزدیک بشویم و برند خودمان را در بازار تقویت کنیم؟ به این ترتیب تصمیم گرفتیم فعالیت‌هایمان را برای مصرف‌کنندگان محدود و متمرکزتر کنیم.

زمانی که شما به Philips آمدید، این شرکت فروشی برابر ۳۲ میلیارد یورو داشت. در سال ۲۰۰۹، اما این میزان به کمتر از ۲۶ میلیارد یورو رسید. آیا این یک رکود برای شرکت محسوب نمی‌شود؟

درست است، اما برای رسیدن به رشد سالم داشتن یک بنیاد سالم اهمیت دارد. افزایش آمار فروش به تنهایی کافی نیست. Philips این اصل مهم را در اوایل دهه ۱۹۹۰ به سختی درک کرد؛ وقتی که ما با وجود رشد رو به ورشکستگی بودیم. حالا ما روی سه حوزه سلامت، لوازم الکترونیک و سیستم‌های روشنایی تمرکز کردیم و در آنها رشد بازارهای جهانی و پیش‌بینی‌ها را هم مورد توجه قرار دادیم.

در حال حاضر این حذف زیر مجموعه‌ها تمام شده است؟

این کار مدت‌ها است که تمام شده است. فروش بخش‌های تجاری بزرگ مانند تولید قطعات الکترونیکی و مانیتور کاملا تمام شده است. با این حال بحران اقتصادی هنوز نگذاشته است تا تاثیر این کار را در میزان سود و فروش خودمان به خوبی ببینیم.

آیا بحران اقتصادی برای شما به پایان رسیده است؟

نه به پایان نرسیده است. ما به تدریج کنترل بهتری روی آن خواهیم داشت و همان‌طور که می‌بینید حتی قیمت‌هایمان را هم شکل داده‌ایم.

در بخش لوازم مصرفی الکترونیک شما حالا اغلب کارخانه‌هایتان را بسته‌اید. آیا Philips در خطر دچار شدن به سرنوشت شوم شرکت‌های مشابه آلمانی مانند Telefunken قرار گرفته است؟

خیر. ما در حقیقت در تغییرات جدید از آن حالت قدیمی خارج شده و حالا به یک شرکت تولید کننده لوازم مصرفی الکترونیک مدرن تبدیل شده‌ایم.

اما این برند احتمالا همچنان در ذهن مصرف‌کنندگان به عنوان یک تولیدکننده لوازم مصرفی الکترونیک باقی می‌ماند.

این اتفاق شاید تنها برای شرکت‌های غرب اروپا باشد. در چین به عنوان مثال ما بیشتر به خاطر لوازم خانگی شناخته می‌شویم. در ایالات متحده آمریکا مردم برند ما را معمولا به خاطر تکنولوژی‌های مربوط به لوازم بهداشتی می‌شناسند. این دست همان چیزی است که می‌خواهیم باشیم. این خیلی خوب است که Philips تنها به خاطر یک محصول خاص شناخته نمی‌شود. این موضوع در عین حال افزایش ارزش یک برند در بازار را هم نشان می‌دهد.

اما استراتژی تولید ۹۰ درصد محصولات توسط شرکت‌های قراردادی و حذف محصولات بیشتر از سری تولیداتتان خطرناک نیست؟

این اتفاق در صنعت لوازم مصرفی الکترونیک به یک تجربه رایج برای تولیدکنندگان بزرگ تبدیل شده است. شرکت بزرگ و شناخته شده Apple خودش دست به تولید محصولاتش نمی‌زند. HP و Dell هم هر چیزی را خودشان تولید نمی‌کنند.

با عرض معذرت شما به طور خاص درباره شرکت‌های کامپیوتری صحبت می‌کنید. رقبای اصلی شما شرکت‌هایی مانند Sony و Panasonic هستند که هنوز هم خودشان دست به تولید محصولاتشان می‌زنند. آیا شما از بیان شکست در رقابت با رقبای جنوب شرقی آسیا خودداری نمی‌کنید؟

این درست است که بعضی از رقبای قدیمی ما هنوز خودشان تولید می‌کنند، اما آنها به طور چشمگیری از همان منظر با مشکلات جدی مواجه شده‌اند. تقریبا همه رقبای ژاپنی ما حالا به دنبال همان مراحلی هستند که ما آنها را از ۱۰ سال پیش شروع کرده‌ایم. Samsung تنها شرکتی است که هنوز همان پیوستگی عمودی اجزای قدیمی را دارد. من اطمینان دارم که چنین ساختاری نشانی از آینده این صنعت ندارد.

آیا Philips از ادعای پیشین خود درباره اینکه شرکت شماره یک در بخش لوازم مصرفی الکترونیک است، دست برداشته است؟

زمان تغییر می‌کند. ما قطعا دیگر نمی‌خواهیم یک شرکت تولیدکننده لوازم مصرفی الکترونیک با یک سری محصولات خاص باشیم. به این ترتیب ما همچنین گوشی‌های موبایل، سیستم‌های مکان‌یاب، دوربین‌های عکاسی دیجیتال و بسیاری از محصولات دیگر را هم عرضه خواهیم کرد. در همه این گروه‌های محصولات، تنها در یک یا دو بازار پیشرو هستیم. بنابراین، این حس خوبی به ما می‌دهد که جایگاه خوبی در بازار بعضی محصولات مانند ریش‌تراش‌ها و مسواک‌های برقی داشته باشیم تا اینکه بخواهیم در تمام محصولات زیر مجموعه لوازم مصرفی الکترونیک بهترین رقیب برای شرکت‌های تولید‌کننده آسیایی باشیم.

آیا این رقابت که روی ریش‌تراش‌ها تمرکز کنید، بیشتر به نفع شماست یا اینکه روی محصولات های‌تک تمرکز کنید؟

نه اصلا. تکنولوژی همچنان نقش بزرگی در پزشکی، الکترونیک و سیستم‌های روشنایی دارد و نه تنها در محصولات و لوازم مصرفی الکترونیکی. این روزها آنچه در بازار اهمیت دارد، این است که چطور یک محصول می‌تواند سازگار با نیاز کاربرانش باشد و چطور آنها را راضی نگه دارد.

با این اوصاف وجه تمایز Philips از رقبایش تنها به اتو، ساعت زنگ‌دار یا مانیتورهای کوچک محدود می‌شود؟

ایده‌های نو و کیفیت برجسته محصولات در واقع وجه تمایز ما با دیگر رقبایمان است. به نظر من تکنولوژی به تنهایی نمی‌تواند رقابت ایجاد کند. یک ایده خوب مهم‌تر است.

شما با آنکه شرکتی قدیمی و با سابقه هستید؛ اما بر خلاف شرکت‌های قدیمی دیگر هیچ مقاومتی در برابر محصولات بازاری با طراحی‌های عجیب و غریب ندارید، تا جایی که در سال‌های اخیر حتی به تولید این محصولات هم رو آورده‌اید.

درست است. یک تیم متخصص درباره این محصولات تحقیق کرده، انتظارات و نیازهای بازار را ارزیابی می‌کنند. به همین دلیل هم ما به این نتیجه رسیدیم که بیشتر با تقاضای مصرف کنندگان پیش برویم.

با این اوصاف شما باید با تقاضای بازار همراه بشوید. در ژاپن این اتفاق با حضور روبات‌ها افتاده است و این روبات‌ها از افراد مسن نگهداری می‌کنند، آیا می‌توانید چیزی شبیه به این اتفاق را برای اروپا متصور شوید؟

نه فکر نمی‌کنم. به نظر من روبات‌ها نمی‌توانند جایگزین دوستان و آشنایان بشوند، چون با این کار اجتماع شخصی هر فرد از بین می‌رود. این در حالی است که افراد پیر و مسن در اروپا بیشتر به این فکر هستند که آیا در آینده افرادی هستند که همچنان در کنار آنها باشند.