موبایل‌های بارکدخوان

ندا لهردی

در عصر تکنولوژی همه چیز بر محور اطلاعات جلو می‌رود و در حقیقت به همین دلیل هم هست که هر روز شیوه‌ای جدید برای انتقال این اطلاعات ابداع شده و مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مورد اما صرف نظر از انتقال اطلاعات، روش انتقال، حجم اطلاعات و البته میزان امنیت روش جابه جایی آن‌ها اهمیت بسیار زیادی برای کاربران دارد.

با این اوصاف است که هر روز اخبار مختلفی درباره دستگاه‌ها و ابزارهای جدید برای انتقال و ذخیره اطلاعات به بازار معرفی شده و همچنین نرم‌افزارها همراه با راهکارهای جدید برای حفظ امنیت اطلاعات ارائه می‌شوند؛ محصولات و ابزارهایی که در اطراف ما وجود دارند و شاید حتی خیلی از ما آن‌ها و کاربردهایشان را نشناسیم.

یکی از این ابزارها برای انتقال و ذخیره اطلاعات همان بارکدهایی هستند که معمولا اغلب ما آن‌ها را در فروشگاه‌ها و مراکز خرید و روی کالاها و محصولات مختلف دیده‌ایم. این بارکدها، اما این روزها به عنوان یک ابزار تکنولوژیکی قدرتمند و به شکلی ساده و در دسترس مورد استفاده قرار می‌گیرند.

بارکدهای دو بعدی یا ماتریکسی

بارکدهای جدید اما با انواع قدیمی‌شان-که تصور اغلب ما را از بارکد شکل داده‌اند- تفاوت‌های کاربردی و حتی ظاهری دارند. در واقع شاید آنچه ما از یک بارکد در ذهن داریم یک برچسب ساده با نوارهای باریک و ضخیم هستند که اطلاعات یک کالا را از طریق دستگاه بارکد خوان منتقل می‌کنند.

این در حالی است که این روزها در کشورهای پیشرفته دنیا از این ابزار در شکل قدرتمند و کاربردی‌تری استفاده می‌کنند. بارکدهای جدید که با عنوان بارکدهای ماتریکسی هم ناشناخته می‌شوند، در واقع شکل دو بعدی دارند که با الگوهای هندسی مانند نقطه، مربع، مثلث یا دایره مشخص می‌شوند.

این بارکدها دیگر با دستگاه‌های ساده بارکدخوان نمی‌توانند اطلاعاتشان را منتقل کنند. بارکدهای دو بعدی جدید دیگر برای انتقال اطلاعات ذخیره شده خود به نرم‌افزارهایی خاص نیاز دارند. این بارکدها همچنین علاوه بر امنیت بیشتر، ظرفیت بیشتری را هم برای ذخیره اطلاعات در اختیار کاربرانشان قرار می‌دهند.

...و دوباره موبایل

با این اوصاف بارکدهای جدید با تکنولوژی‌های جدید هم سازگارترند و همراه با سلیقه کاربران امروزی بیشتر به سمت استفاده آسان و در دسترس در همه جا پیش می‌روند. وقتی بحث به اینجا می‌رسد، دیگر هر ذهنی خیلی زود به گوشی‌های موبایل و اینکه آیا امکان خواندن اطلاعات بارکدهای جدید روی موبایل‌ها هم وجود دارد، متمرکز می‌شود.

درست به همین دلیل هم هست که در کشوری مانند ژاپن به عنوان مثال در یک ایستگاه مترو مسافری را می‌بینید که در میان جمعیت گوشی موبایلش را از جیب بیرون آورده و از بارکدی کوچک که در گوشه‌ای از یک پوستر چاپ شده عکس می‌گیرد. بعد از این کار او به گوشی موبایلش نگاه می‌کند تا بتواند جدول زمانبندی حرکت قطارها را ببیند.

در واقع نرم‌افزار خاص بارکد خوانی که روی گوشی موبایل این کاربر نصب شده، این امکان را به او می‌دهد. جالب است بدانید در حالی که استفاده از این نرم‌افزار در کشورهای ژاپن و چین بسیار متداول است، این نرم‌افزارها همچنان در کشورهای اروپایی و آمریکایی به تازگی معرفی شده‌اند.

نرم‌افزارهای بارکد خوان در حقیقت با استفاده از قابل حمل‌ترین و محبوب‌ترین محصول دیجیتال شخصی یعنی گوشی‌های موبایل می‌توانند امکان انتقال راحت اطلاعات را به کاربران خود بدهند. به این ترتیب است که تنها با گرفتن یک عکس از بارکد ماتریکسی به وسیله گوشی موبایل، نرم‌افزار نصب شده روی گوشی کاربر این عکس را به یک آدرس وب تبدیل می‌کند که به صورت متن یا عدد ظاهر می‌شود. این آدرس اینترنتی به یک کامپیوتر سرور فرستاده می‌شود تا آن کامپیوتر بر اساس ساختاری خاص آن را به عملکردی مرتبط با اطلاعات بارکد مورد نظر برگردانده و به گوشی موبایل منتقل می‌کند تا کاربر از آن‌ مطلع شود. این اتفاق تنها در چند لحظه کوتاه روی می‌دهد.

استفاده از بارکدهای ماتریکسی این روزها آنقدر رایج شده است که حتی بعضی از اپراتورهای موبایل هم به فکر ارائه سرویس‌های نرم‌افزاری مبتنی بر کاربردهای این بارکدها افتاده‌اند. اپراتورهای بزرگ اسپانیایی مانند Orange، Telefonica و Vodafone در ماه جولای گذشته توافقنامه‌ای را برای استفاده از نرم‌افزار تشخیص بارکدهای دو بعدی مانند Ezcode امضا کرده‌اند.

دو اپراتور دانمارکی و دو اپراتور آمریکای جنوبی هم بعد از آن‌ها این نرم‌افزارها را به کار گرفته‌اند. این در حالی است که در آمریکا گوشی موبایل جدیدی از شرکت Samsung با نام Exclaim به بازار عرضه شده است که در حقیقت اولین گوشی موبایل مجهز به این نرم‌افزار به حساب می‌آید.

ماتریکس روی تابلوی نقاشی

انواع دیگر بارکدهای دو بعدی این روزها نه تنها برای انتقال اطلاعات مربوط به حرکت قطارهای شهری که برای افزودن یک اتفاق جدید به تقویم شخصی یک کاربر یا نمایش یک کوپن تخفیف برای خرید پوشاک یا حتی تبلیغات مورد استفاده قرار می‌گیرند.

در ژاپن به عنوان نمونه این بارکدهای جدید علاوه بر پوسترها و مجلات روی تی‌شرت‌ها، روسری‌ها و حتی به عنوان اثری هنری روی تابلوهای نقاشی‌ هم نمایش داده می‌شوند. این بارکدها ممکن است روی مانیتور کامپیوتر شخصی افراد هم نمایش داده شوند تا امکان ذخیره آدرس وب‌سایت‌های مورد علاقه‌شان را به آن‌ها داده تا بتوانند در آینده از این بارکد به عنوان اطلاعات روی گوشی‌ موبایل خودشان هم استفاده کنند.

در سوئیس هم راه‌آهن فدرال این کشور با همکاری شرکت نرم‌افزاری Kaywa بارکدهای دو بعدی را برای اطلاع‌رسانی به مسافران درباره زمان حرکت قطارها و نحوه تهیه بلیت‌ها در ایستگاه‌ها و مراکز فروش بلیت تعبیه کرده است.

بارکدهای رنگی مایکروسافت

فرمت جدیدی از بارکدهای ماتریکسی را هم غول نرم‌افزاری دنیا یعنی شرکت مایکروسافت در ماه ژانویه گذشته با عنوان Tag معرفی کرد. Tag در واقع سیستمی‌است که از رنگ‌ها برای افزایش حجم و متراکم کردن اطلاعات قابل ذخیره روی بارکدهای ماتریکسی استفاده می‌کند. به این ترتیب یک بارکد Tag حدود یک هشتم فضای بارکدهای معمولی را اشغال می‌کند. این سیستم همچنین امکان کددار کردن عناصر مختلف را همراه با طراحی و چیدمان متنوع در اختیار کاربرانش قرار می‌دهد.

بارکدهای بی‌نیاز از نرم‌افزار

با این همه بارکدهای ماتریکسی دیگری هم در حال شکل‌گیری و متداول شدن هستند که نیازی به نرم‌افزار برای خوانده شدن ندارند. این بارکدها اطلاعات کمتری را نسبت به رقبای پیچیده‌تر خود ذخیره می‌کنند.

اطلاعات ذخیره شده روی این بارکدهای ساده برای کاربران گوشی‌های موبایل مجهز به سیستم تشخیص تصویر در دسترس است. در حال حاضر این بارکدها توسط شرکت JAGTAG تولید می‌شوند و با گرفتن یک عکس‌ از آن‌ها به‌وسیله گوشی موبایل و ارسال آن عکس به خدمات‌دهنده پیام کوتاه، اطلاعات آن‌ها تحلیل شده و برای کاربر فرستاده می‌شود.

بارکدهای اس‌ ام اسی

بارکدهای جدید دیگر این روزها به تدریج به راهی برای انتقال و ذخیره اطلاعات تبدیل شده‌اند و درست به همین دلیل هم از ابزارهای متداول تکنولوژی برای دسترسی به اطلاعات آن‌ها استفاده می‌شود. با این اوصاف دیگر شاید برایتان عجیب نباشد که بدانید این بارکدهای

دو بعدی امکان خوانده شدن به وسیله سیستم SMS را هم دارند.

بر این اساس بارکدهای اس ام اسی در واقع مبتنی بر سیستم پیام تصویری موبایل طراحی شده‌اند تا از این طریق تصویر بارکد به شکل سمبل‌های ساده برای اپراتور فرستاده شده و سپس به شکل یک پیام متنی برای کاربر فرستاده می‌شود. این سیستم در حال حاضر توسط دو شرکت Nokia و Ericsson به ترتیب با نام‌های SM و EMS ارائه شدند. بارکدهای اس ام اسی این روزها امکان فروش و توزیع بلیت‌ها به صورت آنلاین یا در فروشگاه‌ها را به یک شرکت داده، به عنوان یک کارت تخفیف برای خرید عمل می‌کنند و حتی می‌توانند نقش کوپن‌های خرید را برای کاربران ایفا کنند.

با این اوصاف بارکدها دیگر به نقطه عطفی در میان ابزارهای ذخیره و انتقال اطلاعات تبدیل شده‌اند؛ برچسب‌هایی که راهشان را از سوپرمارکت‌های کوچک تا به اینجا طی کرده‌اند.