مهم‌ترین وقایع ICT در سال 86
سونیتا سراب‌پور
سال ۸۶ کم‌کم با تمام فراز و نشیب‌های خود رو به اتمام است. سالی که به اعتقاد بسیاری از مسوولان و کارشناسان حوزه IT سال خوبی را برای این صنعت رقم نزده است.

عدم حمایت‌های دولتی از بخش‌خصوصی نوسانات موجود در بازار سخت‌افزار، بروز مشکلات گمرکی در زمینه ترخیص بعضی از محصولات مانند لپ‌تاپ و مانیتور، تحریم‌های بین‌المللی، قاچاق محصولات و ... از جمله اتفاقات ناخوشایندی بود که سال 86 را همراهی کرد. البته در این میان خبرهای نسبتا خوبی هم از دیدگاه برخی مسوولان شنیده می‌شد. اما به دلیل غلبه خبرهای ناخوشایند این خبرها آنچنان که باید دیده نشدند. برای این که با اتفاقات ویژه‌ای که در سال 86 بر سر صنعت IT کشورمان گذشته است بیشتر آشنا شویم با تعدادی از کارشناسان و مسوولان این حوزه صحبت کرده‌ایم که در پی می‌آید:
بخش‌خصوصی بهترین


باقر بحری: قائم مقام کمیسیون سخت‌افزار سازمان نظام صنفی رایانه‌ای:
سال 86 برای صنعت IT خصوصا در حوزه سخت‌افزاری با رکود کامل اقتصادی همراه بود. می‌توانم این ادعا را داشته باشم که در سال‌های گذشته در این حوزه حرکت‌های رو به رشد زیادی دیده می‌شد. اما در سال‌جاری حرکت‌ها و فعالیت‌ها خیلی رو به جلو و با هدف پیشرفت دیده نشده است.
یکی دیگر از اتفاقات بدی که در این سال رخ داد اختلافات درون صنفی بود که برای از بین بردن یگانگی و ضعیف کردن افراد احزاب صورت گرفت.
همچنین قاچاق کالاها و موانع تولید در زمینه محصولات سخت‌افزاری باعث شد که فعالیت در این زمینه‌ها چندان صرفه اقتصادی برای کشور نداشته باشد و همین امر عدم پیشرفت در این حوزه را برای کشور رقم زد. در کل باید بگویم حرکت حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات کشور به سمت پیشرفت و نوآوری در سال 86 در حد انتظار مسوولان نبود و این سال، سال خوبی برای صنعت IT کشور نبوده است.
سالی برای قاچاقچیان


افشار فروتن لاریجانی رییس انجمن فروشندگان سیم‌کارت و گوشی تلفن‌همراه:
سال 86 برای وارد کنندگان قانونی گوشی تلفن‌همراه سال خوبی نبود به دلیل این که تعرفه این کالا در اوایل سال برای حمایت از تولید کنندگان داخلی به 60درصد رسید و در مراحل بعد هم ثبت سریال گوشی‌ها لغو شد.
مجموعه این عوامل باعث شد که قاچاقچیان به سهولت گوشی غیرقانونی را وارد بازار داخلی کنند و این حوزه را به طور کامل تحت کنترل خود بگیرند.
تا جایی که حجم گسترده قاچاق این کالا به بازار داخلی باعث شد مسوولان این حوزه برای حمایت از واردکنندگان و جلوگیری از قاچاق تعرفه را از 60درصد به 25درصد برساند. هر چند این تعرفه مناسبی برای واردات قانونی گوشی نبود ولی در حجم ورود گوشی‌های ارزان قیمت به کشور تاثیر بسزایی داشت و قاچاقچیان را به سمت قاچاق گوشی‌های گران قیمت سوق داد. همچنین یکی دیگر از اتفاقاتی که در این سال در حوزه تلفن‌همراه رخ داد، تولید گوشی‌های داخلی بود که این اقدام در مراحل اولیه حرکت خوبی به حساب می‌آمد، اما در مراحل بعد به دلیل پاره‌ای از مشکلات آنچنان که پیش‌بینی می‌شد، موفقیت‌آمیز عمل نکرد. اما در حوزه سیم‌کارت باید بگویم اقدام شرکت ارتباطات سیار به توزیع نامحدود سیم‌کارت‌های اعتباری همراه اول، خبر خوبی بود که در سال 86 اعلام شد. چرا که با ورود این سیم‌کارت به بازار با توجه به تنوع شبکه‌های خدمات‌رسانی تلفن‌همراه (ایرانسل، تالیا)، باعث ایجاد رقابت میان این شبکه‌ها شد که این امر در نهایت زمینه را به نفع کاربران تمام کرد. این حرکت همان‌طور که در ابتدا گفتم حرکت خوبی بود، چرا که در ابتدا از طرف شرکت ارتباطات سیار اعلام شده بود که این سیم‌کارت‌ها به صورت نامحدود و 2ماه بعد از ثبت‌نام به متقاضیان داده خواهد شد، اما متاسفانه در اواخر سال این شرکت اعلام کرد که برای ثبت‌نام این سیم‌کارت‌ها محدودیت وجود دارد و هر کاربر بیشتر از 2 سیم‌کارت نمی‌تواند ثبت‌نام کند که مراحل پایانی این حرکت اتفاق خوبی در حوزه سیم‌کارت نبود و فعالان و سرمایه‌گذاران این حوزه را تحت‌تاثیر خود قرار داد.
اشتباهات گسترده


سهیل مظلوم نایب‌رییس سازمان نظام‌ صنفی رایانه‌ای کشور:
طی دو سال گذشته و مخصوصا سال جاری رکود زیادی بر بازار رایانه‌ای ایران حاکم بوده است که یکی از عوامل رکود این بازار تصمیمات نادرست مسوولان در حوزه فناوری اطلاعات ارتباطات بوده که مسوولان سازمان ما در استان‌های مختلف با تاکید بر بالا بردن هزینه‌های تصمیم‌گیری‌های نادرست در کلیه مناسبات و تعاملات خود با متولیان دولتی بر این مساله تاکید کرده و در مواردی نیز با طرح موضوع در رسانه‌ها یا تذکر کتبی خواستار لغو تصمیم یا تجدید نظر در آن شده‌اند.دستورالعمل صدور پروانه مراکز ISP و ICP، تجمیع عوارض ارائه دهندگان خدمات اینترنتی، ادعای صادرات یک میلیارد دلاری نرم‌افزار، طرح اینترنت ملی، طرح حساب اینترنتی دانش‌آموزان، انحصار در خرید تامین پهنای باند انحصار در ارائه خدمات VOIP و ... مهمترین مواردی است که مسوولان دولتی طی یک‌سال گذشته در خصوص آن تصمیم‌گیری‌های اشتباهی را انجام داده بودند که خوشبختانه برخی این موارد با پیگیری سازمان به نتایج نسبتا مطلوبی رسیده است. همچنین شفاف‌سازی عملکرد دولت در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، تقویت بنیه اعضای سازمان با اصلاح مقررات و شرایط حاکم بر بازار ما افزایش توان سازمان با اطلاع‌رسانی، حفظ و ارتقای جایگاه صنف نیز از نظر من از مهمترین و بهترین اتفاقات سال جاری بوده است.
ناامنی کامل
محمدعلی شهرستانی، نایب رییس تشکل مجمع فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات:
در زمینه امنیت و حفظ کپی‌رایت در سال ۸۶ ناامنی کامل بر این حوزه سایه انداخته بود. حرکت‌های حمایتی دولتی در حد صفر بود و می‌توانم بگویم در این حوزه هیچ حرکت و بحث جدی برای نوآوری و پیشرفت صورت نگرفت. نابسامانی ادغام‌های حوزه آی‌تی، حمایت‌ نکردن از بخش‌خصوصی و... از جمله اتفاقات بدی بود که حوزه آی‌تی در سال ۸۶ با آن روبه‌رو بود.
تنها در حد یک پیشنهاد


صمد مومن‌باا... معاون پارلمانی وزارت فناوری اطلاعات و ارتباطات:
یکی از اتفاقات خوبی که در سال ۸۶ رخ داد تعامل میان وزارت فناوری اطلاعات و ارتباطات با نمایندگان مجلس بود. در واقع مجلس در این سال شرایطی را برای ما فراهم کرد تا بتوانیم مسائل حوزه آی‌تی را به نحوه مطلوب پیش ببریم. از جمله‌ فعالیت‌های انجام شده در این حوزه (جنبه حقوقی) می‌توانم به بررسی اصلاح اساسنامه شرکت‌ها و سازمان‌های حوزه آی‌تی براساس اصل ۴۴ قانون خصوصی‌سازی شرکت‌ها، پیشنهاد اصلاح قانون وظایف و اختیارات وزارت اطلاعات و فناوری ارتباطات، پیشنهاد ارائه قانونی برای پیام‌های ناخواسته (Spam)، بررسی لایحه سازمان نظام مهندسی فناوری اطلاعات کشور، لایحه صیانت از حریم فیبر نوری در سراسر کشور و... اشاره کنم که در واقع از این فعالیت‌ها می‌توانم به عنوان کارهای مثبت میان وزارت ICT و مجلس نام ببرم.
در پایان هم باید بگویم که ما تمام تلاش‌های خود را انجام داده‌ایم تا خلاءهای قانونی که در این حوزه وجود دارد را از میان برداریم.
پاسخ به نیاز کاربران


داوود زارعیان مدیر روابط عمومی مخابرات تهران:
ابتدا بگذارید از وقایع خوب رخ داده در این حوزه شروع کنم. در‌حال‌حاضر شرکت مخابرات 3 شاخص آماری دارد که این شاخص نشان می‌دهد ما نسبت به سال گذشته پیشرفت خوبی داشته‌ایم به ویژه در بخش تلفن همراه که بیش از 8میلیون واگذاری صورت گرفته است. در واقع در سال 86 ما توانستیم واگذاری خطوط تلفن همراه در تلفن ثابت را به روز به متقاضیان واگذار کنیم و تمام نیازهای کاربران در حوزه ارتباطات را به نحو مناسب پاسخ دهیم. همچنین نصب تجهیزات کافی و لازم در حوزه فن‌آوری اطلاعات از دیگر کارهای خوب مخابرات در سال‌جاری است. فراگیر نشدن استفاده از امکانات ارتباطی در حوزه‌های مختلف تجارت، آموزش‌، ... هم از نقاط ضعف مشاهده شده در این حوزه است. البته باید بگویم که گسترش استفاده از این امکانات ارتباطی تنها جزء وظایف مخابرات نیست، بلکه باید ارگان‌های دیگر نیز در این زمینه تلاش کنند.
پیشخوان دولت
محمد حسن حبیبیان عراقی مدیرعامل شرکت پست:
امسال، سال پررونقی برای صنعت پست کشور بود و به نظر من کلیه اتفاقات رخ داده در حوزه پست کاملا خوب و مثبت بود. چرا که در سال‌جاری ما خدمت گسترده‌ای را در اختیار کاربران قرار دادیم. از جمله این خدمات می‌توانم به ارائه سرویس‌هایی مبنی بر خدمات نوین الکترونیکی، ثبت‌نام‌های اینترنتی، افزایش خرید و فروش آنلاین به طوری که بیش از ۹۵ شرکت با ما قرارداد داشتند تا کالا و خدمات خود را از طریق شبکه‌های پستی و سایت‌های اینترنتی به فروش برسانند. افزایش تعداد سرویس‌دهی شرکت پست برای توزیع ابلاغیه از جمله ابلاغیه‌های مالیاتی تا خدمات نیابی بیمه مانند صدور دفترچه خدمات درمانی، راه‌اندازی بیش از ۲۵۰دفتر ICT شهری، توزیع کالابرگ و ... اشاره کنم که مجموع این فعالیت‌ها باعث کاهش ۴۰درصدی ترافیک شهری شده است. در ابتدای امر تصور پست این بود که با ورود تکنولوژی‌های روز و افزایش استفاده از ابزار آلات اینترنتی پست کم‌کم از رونق می‌افتد اما در‌حال‌حاضر به این نتیجه رسیده‌ایم که هر چه صنعت آی‌تی در زمینه خدمات الکترونیکی کشور رشد پیدا کند به مراتب پست هم رونق پیدا می‌کند.
قطع حمایت‌ها

یحیی تابش رییس مرکز محاسبات دانشگاه صنعتی شریف:
سال ۸۶ برای شرکت‌های خصوصی و کامپیوتری سال سختی را رقم زد و شرکت‌‌های فعال در این حوزه بازار پررونق را نداشتند. همچنین حمایت دولتی از بخش خصوصی نیز بسیار کم‌رنگ بود. همچنین یکی دیگر از نقاط ضعف‌دیده شده در این حوزه، قطع حمایت‌‌های صورت گرفته روی نرم‌افزارهای متن باز بود. لازم به ذکر است که این حمایت‌‌ها در گذشته به صورت جدی صورت می‌گرفت اما در سال جاری به دلیل پاره‌ای از سیاست‌‌گذاری‌ها قطع شد.اما از کارهای خوب صورت‌گرفته در حوزه آی‌تی در این سال محصولات متعددی توسط شرکت‌های مختلفی تولید شد، اما یکی از مهم‌ترین این محصولات تولید نرم‌افزار تبدیل گفتار به متن توسط شرکت عصر گویش‌ پرداز وابسته به دانشگاه شریف بود. این محصول به دلیل نوآوری و حمایت‌کردن آن از زبان فارسی دارای اهمیت خاصی برای کشور است و به همین دلیل از طرف شورای عالی انفورماتیک کشور ۳ ثبت اختراع به آن تعلق گرفته است.در پایان سال ۸۶ سال خوبی از لحاظ اقتصادی برای صنعت آی‌تی کشور نبود، اما همیشه در شرایط سخت یک‌سری اتفاقات خوب و ویژه به وقوع می‌پیوندد.